نگین سبز قزوین در معرض نابودی‌

باغستان سنتی قزوین که مانند نگینی سبز در دل دشت قزوین می‌درخشد، این روزها در سردرگمی مسئولان و مدیران به سر می‌برد، سردرگمی و بلاتکلیفی که باغداران و دوستداران محیط زیست را نگران کرده است.

‌به گزارش ایسنا، روزهای پایانی سال است و پیرمردها با قامتی شکسته و نگاهی خسته جلوی استانداری منتظر ایستاده‌اند، نگرانی در چهره آن‌ها مشهود است، عده‌ای پلاکارد در دست گرفته و خواستار حفظ باغستان سنتی قزوین هستند.


حاج علی معصومی باغدار قزوینی که باغداری کار اجدادیشان است عده‌ای را دور خود جمع کرده و با ناراحتی از عواقب از بین رفتن باغستان می‌گوید، علت حضورش در این تجمع را که می‌پرسم، می‌گوید باغ من در دیزه است و پدرانمان برای به بار نشستن این باغ‌ها زحمات بسیاری کشیدند.

حاج علی می‌گوید: ما خواستار حفظ باغستان سنتی هستیم در این میان نیازمند حمایت شهرداری هستیم، شهرداری در حال حاضر کمک هزینه آب به باغ‌ها پرداخت می‌کند اگر این حمایت نباشد باغ‌ها خشک می‌شوند.

وی ادامه می‌دهد: شهرداری به هر باغدار یک تانکر آب می‌دهد که اگر آن نباشد باغ‌ها به سرعت خشک می‌شوند چرا که باغدار به تنهایی قادر به پرداخت این هزینه‌ها نیست، ما محصولاتمان را بیمه می‌کنیم اما بیمه هم پولی پرداخت نمی‌کند.

علی اصغر نورحسینی یکی دیگر از باغداران قزوین است که باغش در مازلفند (جاده نسیم شمال از جاده بوئین‌زهرا به سمت فرودگاه) قراردارد، نیز نگران حفظ و امنیت باغستان است، می گوید: درب و پیکر چاه‌خانه باغ‌های پدرم بر اثر رفت و آمد معتادها خراب شده است و به دلیل عدم امنیت و حضور معتادان در باغ‌ها، ما باغ‌های پدریمان را رها کرده و در نسیم شمال باغ خریداری کردیم.

وی ادامه می‌دهد: شهرداری از ما حمایت می‌کند و برایمان تانکر آب قرار داده است، اگر شهرداری آب را تأمین کند با توجه به کاهش بارندگی ما نمی‌توانیم آبرسانی انجام دهیم، بنابراین ما خواستار حفظ باغستان و حمایت‌های شهرداری هستیم.

به گزارش ایسنا، باغستان سنتی قزوین در حال حاضر توسط سازمان باغستان مدیریت می‌شود، با سخنانی که در خصوص تعطیلی این سازمان به گوش می‌رسد برخی از باغداران احساس خطر کرده و با تجمع جلوی استانداری خواستار حفظ سازمان باغستان هستند.

حمید رحمانی مدیرکل باغستان سنتی قزوین در این خصوص می‌گوید: تجمع باغداران خودجوش و در جهت حمایت از ساختار باغستان سنتی قزوین بوده است، باغستان تنها سازمانی است که در حال حاضر به باغداران خدمات می‌دهد.

وی ادامه می‌دهد: باغستان سنتی قزوین از اهمیت بالایی برخوردار است ما وظیفه داریم به جای شعار دادن برای باغداران که هرسال با مشکلاتی از قبیل سرما و بی‌آبی رو به رو هستند، دلسوزی کنیم در این میان اعضای شورای باغستان به شهرداری هزینه‌ای پرداخت می‌کنند.

رحمانی یادآور می‌شود: با توجه به هزینه بالای باغداری، شهرداری به تنهایی نمی‌تواند از پس این هزینه‌ها بر بیاید و انتظار داریم سایر دستگاه‌ها نیز در پرداخت هزینه شهرداری را حمایت کنند، آن‌ها که ادعای دلسوزی برای باغستان دارند باید قدمی در جهت حفظ آن بردارند چرا که با توجه به درآمد باغداران، باغداری توجیه اقتصادی ندارد، بنابراین بسیاری از باغ‌ها رها می‌شود.

محمدعلی حضرتی مدیرکل میراث فرهنگی با اشاره به اینکه برخی میراث فرهنگی را مقصر اصلی در منحل شدن باغستان می‌دانند، تصریح می‌کند: مطالب نسبت داده شده به میراث فرهنگی کذب محض است، در جلسه شورای باغستان در اسفندماه که درخت‌ها را قطع کرده بودند، شهردار رسماً اعلام کرد که سازمان باغستان منحل می‌شود چرا که از وزارت کشور مجوز قاونی نداشته و با حقه بازی و حیله، اجازه گرفتن این سازمان تشکیل شده است و تا پایان اسفند مجوز آن پایان می‌یابد، بنابراین تعطیلی و انحلال سازمان باغستان ربطی به میراث فرهنگی ندارد.

وی اظهار می‌کند: سازمان  باغستان براساس اعتبارات کلانی که دریافت کرده است عملکرد شفاهی نداشته و باغداران فراوانی ناراضی هستند دارد که در این میان طوماری با امضای تعداد زیادی از باغبانان به استانداری ارسال شده است که نسبت به از بین رفتن باغستان نگران هستند.

با این حال مسعود نصرتی شهردار قزوین تأکید می‌کند که سازمان باغستان کاملا قانونی است و می‌گوید: یک سازمان نمی‌تواند غیرقانونی تشکیل شود، کلماتی که بیان می‌شود از لحاظ حقوقی بار معنایی دارد که نمی‌شود به این سادگی از آن بهره‌برداری کرد.

وی ادامه می‌دهد: من اعلام کردم که از ابتدای سال 96 ادامه فعالیت باغستان توسط شهرداری صورت نمی‌گیرد و این دلیلی بر غیرقانونی بودن آن نیست، این سازمان از سال 96 وجود ندارد چرا که وظیفه اصلی شهرداری این نیست و دیگران از آن غافل شده‌اند.

نصرتی تصریح می‌کند: ما باغستان را به متولی‌های باغستان که سازمان میراث فرهنگی و سازمان جهاد کشاورزی است می‌سپاریم چرا که از لحاظ قانونی وظیفه دارند باغستان را پوشش دهند و تاکنون هزینه‌ای پرداخت نکردند، حال خودشان باید بیایند حفظ و مراقبت از باغستان را برعهده بگیرند.

وی خاطرنشان می‌کند: سازمان باغستان قانونی و با مجوز تشکیل شده است، همچنین ابلاغ اعضا را استاندار امضا کرده است.

مهدی سبدبافان یکی از باغداران قزوینی نیز می‌گوید: باغستان چند سال است که تاسیس شده است و به باغ‌ها رسیدگی می‌کند؛ سوال ما این است که اگر تشکیل آن غیرقانونی بوده است چرا شهرداری و شورای شهر حمایت کرده و بودجه دادند، چرا باغ ها را اسم نویسی کردند و شماره درخت‌ها را نوشته اگر قانونی است چرا می‌خواهند منحل شود.
 

اگر باغستان نبود قزوین شکل نمی‌گرفت


شکوه کرمانشاهانی عضو هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) و فعال محیط زیست در این خصوص می‌گوید: جنبه مثبت نگرانی باغداران نسبت به حفظ باغستان و اعتراض آن‌ها به منحل شدن سازمان باغستان این بود که خواستار حمایت شهرداری برای حفظ باغستان هستند و ‌باغستان سنتی برای باغداران دارای اهمیت است چرا که معیشت آن‌ها از این طریق صورت می‌گیرد.

وی تصریح می‌کند: باغستان در اکوسیستم قزوین نقش محوری دارد و می‌توانیم بگوییم که قزوین بر محور باغستان شکل گرفته است و اگر باغستان نبود قزوین شکل نمی‌گرفت، در حال حاضر نیز اگر باغستان را از دست دهیم، با شرایط بحرانی رو به رو می‌شویم.

کرمانشاهانی با اشاره به مزیت‌های باغستان سنتی قزوین تأکید می‌کند: نوع مدیریت آب باغستان  با استفاده از دانش بومی و بر مبنای اقلیم قزوین و کم آبی قزوین صورت گرفته است به طوری که این درختان فقط در فصل زمستان و بهار با 3 بار آبیاری در سال زنده‌اند و بار می‌دهد، گاهی شاهد هستیم که درختانی که رها شده‌اند نیز میوه می‌دهند چرا این درختان بیشتر از هزار سال خود را با اقلیم خشک و شیوه مدیریت آب سازگار کرده‌اند؛ بنابراین ما نمی‌توانیم جای دیگری را برای باغستان در نظر بگیریم و به جای این درختان هزارساله نهال بکاریم.

فاطمه صدری نائیب رئیس انجمن توسعه حیات شهر قزوین نیز با بیان این که باغستان عنصر اکولوژیستی مهمی برای قزوین محسوب می‌شود، اظهار می‌کند: باغستان نباید تخریب شود، در حال حاضر توسعه ناپایدار و نامتوازن که در قزوین صورت می‌گیرد و تصمیمات آنی باعث تخریب باغستان شده است که تأثیر آن را در آینده نه چندان دور خواهیم دید.

وی یادآور می‌شود: در مراحل اولیه تخریب باغستان از لحاظ عنصر بصری شاید چیزی را از دست دهیم، ولی در طولانی مدت از نظر آب و هوایی و اقتصاد تخریب باغستان تأثیر منفی دارد، باغستان شناسنامه شهر قزوین است که اگر از بین برود، دیگر شهر ریشه‌دار نیست.

به گزارش ایسنا‌، باغستان سنتی قزوین  تا سال 1350 در وضعیت اصیل خود باقی بوده است اما بر اثر اجرای طرح‌های جامع شهری و گسترش شهر به سمت شمال از سویی و احداث راه‌آهن در جنوب شهر و دل باغستان سنتی، بخش‌های قابل توجهی از آن در این دو جبهه تخریب شده است، روند تخریبی که همچنان ادامه دارد و حفظ باغستان را به خطر انداخته است.

محمدعلی حضرتی‌ها با اشاره به قطه درختان باغستان توسط عوامل شهرداری می‌گوید: عده‌ای در حال تخریب بخشی از غرب باغستان قزوین (غرب دادسرا (علوم پزشکی) اراضی معروف به قصران) بودند که ما از آن ها عکس و فیلم تهیه کردیم که این افراد گفتند که شهرداری  آن‌ها را برای تخریب و قطه درختان به آن مکان فرستاده است.

اما رحمانی تأکید می‌کند: با توجه به هزینه‌های باغداری عده‌ای باغ خود را رها کرده که به تبع آن درختان آن باغ‌ها خشک شده است و افراد سودجو اقدام به فروش چوب این درختان می کنند، قطع درختان پشت دادگستری از طرف ما نبوده است و در همین زمینه ‌یک نفر دستگیر شده است و حتی ‌اره‌ای که با آن درخت را قطع می‌کرد، در سازمان باغستان وجود دارد.

وی تصریح می‌کند: ما نیز از قطع درختان ناراحتیم و شاکی پرونده هستیم چطور می‌توانیم متهم باشیم، ما 4 اکیپ گشت مستقر در باغستان داریم که با توجه به وسعت باغستان نمی‌توانیم همه باغستان را به صورت لحظه‌ای حفاظت کنیم، برای افزایش اکیپ گشت به بودجه بیشتری نیاز داریم همچنین تامین امنیت باغ‌ها رایگان نبوده و می‌بایست هزینه شود که شهرداری نیز در این مورد با همکاری نیروی انتظامی اقداماتی انجام داده است.

محمدعلی حضرتی در این میان شهرداری را یکی از عوامل تخریب باغستان می‌داند و می گوید: این تخریب‌ها به دلیل تغییر کاربری که امری غیرقانونی است صورت می‌گیرد، ما نیز به عنوان حافظان باغستان اگر احساس کنیم عده‌ای با خیابان‌کشی و تغییرکاربری اقدام به تخریب می‌کنند جلوی آن را می‌گیریم، همانطور که یگان حفاظت میراث فرهنگی در قالب رسمی و پنهان آتش‌سوزی را به استانداری اعلام کرد.

مدیرکل میراث فرهنگی قزوین تصریح می‌کند: قطع درختان با هماهنگی سازمان باغستان  صورت می‌گیرد، این سازمان با  توافق با مالکن باغ‌ها برای تغییر کاربری به طوری که 84 درصد  سهم شهرداری و 16 درصد سهم مالکان اقدام به تخریب و تغیر کاربری می‌دهد که اسناد و تصاویر آن موجود است که در صورت نیاز توسط میراث فرهنگی منتشر می‌شود.

حضرتی‌ها تجمع باغداران را نوعی اهرم فشار بر  روی استاندار می‌داند که دستور قاطع داده  تا با عوامل پیدا و پنهان تخریب باغستان برخورد شود، و می‌گوید: افرادی از این باغداران که نسبت به مسئله آگاهی ندارند، استفاده کردند که این ‌اخلاقی و قانون نیست.

وی اظهار می‌کند: راه حفط باغستان تجمع نیست بلکه شهرداری وظیفه دارد 80 درصد درآمدهایی که از حریم شهر قزوین به وجود می‌آید را طبق قانون در محل حریم مصرف کند، امروزه کمبود سرانه فضای سبز را به وسیله باغستان پوشش می‌دهند مثلاً منطقه سرتک بلوار شهید لشگری که تغییر کاربری دادند تفکیک کردند پروانه ساخت واگذار کردند درآمد بالایی کسب کردند که باید مشخص شود  چقدر از آن را برای باغستان هزینه کردند.

رحمانی رئیس سازمان باغستان سنتی قزوین تصریح می‌کند: باغستان موجودی زنده است که با یک بنا نمی‌شود مقایسه کرد فعالیت‌های سازمان باغستان مصوبه مجلس بوده و قانونی است، ما از باغستان حداقل حمایت می‌کنیم و شعار نمی‌دهیم، برخی با برپایی جشن در باغستان تصور می‌کنند که به باغستان کمک می‌کنند.

وی تأکید می‌کند: ما کاملاٌ ردیف بودجه مشخصی برای باغستان در نظر گرفته‌ایم و تمام بودجه‌ها توسط حسابرسان ممیزی و کنترل می‌شود، تنها سازمانی بودیم که در جهت افزایش بودجه 2.5 میلیارد تومانی باغستان تلاش کردیم، وسعت باغستان 2 هزار و 500 هکتار است که این بودجه برای هر متر مبلغ ناچیزی می‌شود.

رئیس سازمان باغستان اظهار می‌کند: این سازمان در حال حاضر خدماتی از قبیل لایروبی نهرها و رودخانه‌ها، تحویل تانکر آب با دو سوم هزینه به باغدار، حفاظت از باغستان، کانال کشی به باغداران ارائه می‌دهد، کسی بیشتر از باغدار دلش برای باغ نمی‌سوزد، تجمع باغداران این را نشان داد که سازمان باغستان از آن‌ها حمایت کرده است.

کرمانشاهانی عضو هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) و فعال محیط زیست حفظ باغستان و اهمیت آن را اولویت مدیران استان می‌داند که فقط به زبان آورده می‌شود و برای آن کاری نمی‌کنند.

 وی می‌گوید: باغستان با اخذ جرائم و عوارض و تغییر کاربری صورت گرفته درآمد عظیمی دارد که بخش کمی از آن به باغداران می‌رساند، در حالی که حق باغداران بیشتر از این است.

عضو هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) تصریح می‌کند: مدیران شهری باید از باغدار حمایت کنند؛ در حال حاضر باغداران که شایسته بیشترین حمایت هستند چون احساس امنیت شغلی نمی‌کنند و محصولاتشان بیمه نیست یا محصول را بیمه می‌کنند ولی بیمه پولی پرداخت نمی‌کند، برای این مختصر حمایت تجمع کرده‌اند و خواستار حفظ سازمان باغستان هستند، این مظلومیت باغداران باید مورد توجه قرار گیرد و مدیران از این قشر حمایت بیشتری داشته باشند.

به گزارش ایسنا، باغستان سنتی هنوز زنده است و در زندگی اهالی این شهر جریان دارد. باغستان سنتی، مایه ادامه حیات اهالی امروز و آینده این شهر و سرزمین است که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، انتظار می‌رود مسئولان شهری و استانی به جای پیدا کردن متهم این پرونده، با همدلی و اتحاد این یادگار هزار ساله را حفظ و نگهداری کنند.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۳۰ اسفند ۱۳۹۵ / ۱۳:۰۹
  • دسته‌بندی: قزوین
  • کد خبر: 95123018210
  • خبرنگار :