به گزارش ایسنا، متن یادداشت فرهاد تقی زاده حصاری، عضو هیات علمی و استاد اقتصاد دانشگاه کیو ژاپن که در اختیار این خبرگزاری قرار داده به شرح زیر است:
یکی از خصوصیات مردم ژاپن و به تبع آن شرکت‌های ژاپنی، مطالعه و تحقیق دقیق و موشکافانه و در نظرگرفتن کلیه جوانب یک کار، پیش از تصمیم بر اجرای آن است. با وجود جذابیت اقتصاد ایران و پربازده بودن فعالیت اقتصادی در ایران چه در بخش تجارت کالا و چه از حیث اجرای پروژه های مختلف و سرمایه گذاری در آنها، شرکت های ژاپنی از آن جمله شرکت هایی هستند که هنوز به صورت گسترده به ایران ورود پیدا نکرده‌اند. عمده شرکت‌های ژاپنی فعلاً در مرحله رصدکردن شرایط، مطالعات بازار، سنجش پتانسیل بخش های مختلف اقتصاد ایران و در برخی بخش‌ها در مرحله جستجو برای انتخاب شریک یا نمایندگان مناسب داخلی و پروژه‌های جذاب هستند. این امر با توجه به خصوصیت فرهنگی و اجتماعی ژاپنی‌ها امری طبیعی است. اما واقعیت این است که پس از تصویب تمدید تحریم‌های معروف به داماتو برای ١٠سال آینده توسط کنگره آمریکا در ماه جاری، احتیاط و حتی عقب‌گردی در برخی از شرکت ها برای ورود به ایران مشاهده می‌شود. در این برهه از زمان، سفر بالاترین مقام دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به ژاپن و دیدار در سطح نخست‌وزیر و از طرف دیگر اعلام رسمی مواضع مثبت دولت ژاپن از طرف نخست‌وزیر در خصوص برجام، برای تغییر فضا به نفع ایران، بسیار مثبت بود. گویی روحی تازه حتی برای بازه زمانی کوتاه مدت در روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور دمیده شد و یک اطمینان خاطری برای شرکت‌های ژاپنی ایجاد کرد. پس، این سفر در بُعد سیاسی علی‌الخصوص در این برهه از زمان از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار بود.
ترکیب افراد هیات همراه و برنامه‌های تدارک دیده شده نکاتی در سفر وزیر خارجه ایران به توکیو:
١ - در خصوص ترکیب افراد هیات: این امر یک نکته مثبتی بود که بخش قابل ملاحظه ای از افراد هیات همراه دکتر ظریف را مدیران بخش خصوصی اقتصاد ایران از اتاق بازرگانی تشکیل می دادند. اما نکته مهم این است که در چشم انداز اقتصادی ایران و ژاپن سهم قابل ملاحظه ای برای ورود ژاپن به پروژه های حوزه نفت، گاز، پتروشیمی، زیرساخت، و سایر پروژه های کلان ایران در نظر گرفته شده است. حال آنکه بسیاری از شرکت های ایرانی حاضر در هیات از شرکت های سایز متوسط بودند که شاید حضور آنها در جلساتی که عمدتا شرکت های بزرگ ژاپنی (سوگو شوشا) نظیر میتسوبیشی، میتسویی، ایتوچو، ماروبنی، که جملگی از غول های اقتصادی ژاپن هستند و بیشتر علاقه‌مند به شنیدن از پروژه های کلان ایران می باشند، خیلی مناسب و مفید فایده نباشد.
2 - همان طور که در بالا عرض شد، ژاپنی ها در چند ماه گذشته حتی پیش از نهایی شدن برجام مطالعات خود را در خصوص ایران شروع کرده بودند. این بدان معنی است که حتی در برخی از بخش‌ها، اقتصاد کشورمان را بهتر از خودمان می شناسند. از این رو یک شرکت ژاپنی که در یک سمیناری که با زحمات فراوان سفارت و سایرین شرکت می‌کند، فرصت و علاقه‌مندی برای شنیدن کلیات اقتصاد ایران ندارد. این که GDP ایران چه میزان است و ارائه فکت هایی از گزارش های منتشره توسط شرکت های مشاوره مدیریتی بین المللی، شاید خیلی جدید نباشد! از طرفی شرکت های خارجی علاقمند هستند که ارائه ها و مذاکرات، عملیاتی‌تر و پروژه محور باشند. خوب است که شرکت های معظم ایرانی، هر کدام دو، سه پروژه‌ای را که اطلاعاتش کامل است، طرح های توجیهی‌اش موجود است و توجیه پذیر هستند، ارائه دهند تا از این فرصت مغتنم برای ارتباطات سرمایه گذاری (investment matchmaking) استفاده شود.
-3در خصوص شرکت های ایرانی و تجار ایرانی فعال در کشور ژاپن، با همکاری و زحمات سفارت جمهوری اسلامی ایران سمینار خوبی ترتیب داده شده بود. عمده سوالات شرکت کنندگان در این سمینار در خصوص مشکلات گمرکی و نقل و انتقالات پول بود. حال آن که هیات حاضر در این سمینار که عمدتا از مسئولین ارشد اتاق بازرگانی ایران بودند، امکان پاسخ به این سوالات را نداشتند؛ چراکه ایشان از بخش خصوصی هستند و از تصمیم گیرندگان این حوزه‌ها نمی باشند. خوب بود، در این جلسه از مسئولین گمرک و بانک مرکزی نیز حضور می داشتند تا به سوالات موجود در حوزه‌های گمرکی و بانکی پاسخ می دادند. به عنوان مثال هر سه بانک بزرگ ژاپنی با بانکهای ایرانی روابط کارگزاری خود را برقرار کرده اند اما بسیاری، از این موضوع اظهار بی خبری می نمودند.
4- بخشی از اقتصاد ژاپن که می تواند فرصت های خوبی را برای همکاری تجاری با شرکت های ایرانی فراهم آورد، شرکت های کوچک و متوسط هستند. این دسته از شرکت ها، حساسیت کمتری نسبت به شرکت های بزرگ دارند. بسیاری از شرکت های بزرگ ژاپنی از آنجایی که بازار قابل ملاحظه ای در غرب و سهام دار عمده ی غربی دارند، بیشتر تحت تاثیر سیاست های آمریکا هستند. اما شرکت های کوچک و متوسط که در ژاپن تعداد آنها به ٤میلیون شرکت می رسد و بیش از ٥٠درصد از اقتصاد این کشور را تشکیل می دهند، لزوماً ممکن است در غرب بازار بزرگی نداشته باشند. به نظر نگارنده، شایسته است، در برنامه های آتی یک رویداد business matchmaking بین اتحادیه های شرکت های کوچک و متوسط ژاپنی، نهادهای تامین مالی کننده آنها(JFC) و اتاق بازرگانی و سازمان صنایع کوچک ایران برگزارشود، تا این پتانسیل بالا را که کمتر در گزند تحریم های احتمالی است، بتوان فعال کرد.
انتهای پیام