سریال «معمای شاه» که این روزها به صورت شبانه از شبکه یک سیما پخش میشود، به نوعی اغلب شخصیتهای تاریخی دوران حکومت رضا شاه و محمدرضا شاه و دوران انقلابی را به تصویر کشیده است؛ در این میان عدهای از مخاطبان و منتقدان بر این باورند که برخی از شخصیتهای تاریخی آنطور که باید شبیهسازی نشدهاند و برخی نیز معتقدند که گریمها با توجه به محدودیتهایی که به ویژه در اجرای گریم زنان دربار وجود دارد، خوب و باورپذیر بودهاند.
به همین منظور ایسنا در گفتوگو با شهرام خلج، طراح گریم سریال «معمای شاه» نظر او را دربارهی انتقاداتی که برخی به طراحی گریم برخی از شخصیتهای این سریال وارد میکنند، جویا شده است.
خلج تجربهی حضور در سریال تاریخی «معمای شاه» را خوب ارزیابی کرد و گفت: سریال «معمای شاه» دارای ۸۰۰ شخصیت بود و برای این که بتوانیم تمام شخصیتهای تاریخی سریال را شبیهسازی کنیم، تجربه سختی را پشت سر گذاشتیم و فکر میکنم تا اینجای کار هم موفق بودهایم. کار گریم در پروژه «معمای شاه» بسیار سخت بود؛ به ویژه اینکه این اواخر فشار کار هم زیاد شده است و باید با سرعت بیشتری کار کنیم تا بتوانیم خودمان را به پخش برساندیم. از طرفی هم مسائل و مشکلات گمرکی باعث شد تا مواد مورد نیاز برای گریم به دستمان نرسد، به همین خاطر گاهی مجبور میشویم برخی از گریمها را در سطح پایینتری انجام دهیم تا دیگر نیازی به آن مواد نداشته باشیم.
او دربارهی انتقاداتی که برخی به گریمها خانمهای دربار و به ویژه همسران شاه وارد میکنند، اظهار کرد: گریمهای زنان دربار با محدویتهایی مواجه بود و به نظرم شخصیتهای خانم دربار اصلاً شبیهسازی نشدهاند؛ چون معتقدم که ۸۰ درصد شبیهسازی در گریم به طراحی مدل مو بستگی دارد. برخی از افرادی که به گریمهای همسران شاه ایراد وارد میکنند، باید بدانند وقتی ما نمیتوانیم مدلهای موی آنها را شبیهسازی کنیم، شخصیتها نیز شبیهسازی نخواهند شد. به طور کلی معتقدم به خاطر این که خیلی از گریمهای «معمای شاه» موفق بوده، توقع برخی از منتقدان بالا رفته است و انتظار دارند همه شخصیتها شبیهسازی شده باشد؛ در صورتی که اصلاً اینچنین نیست.
خلج اظهار کرد: ما در سریال «معمای شاه» راوی مسائل تاریخی هستیم و هدف اصلی ساخت این پروژه گریم نیست؛ اما عدهای به جای اینکه به فیلم توجه کنند، فقط روی گریمها تمرکز کردهاند.
او در پاسخ به این پرسش که گریم چقدر میتواند در واقعی جلوه دادن روایتهای تاریخی موثر باشد؟ گفت: به نظرم در کارهای تاریخی گریم بحث جداگانهای است و تاثیری بر درک مخاطبان از داستان ندارد و فقط میتواند برای مخاطب تصویر خوشایندی را ایجاد کند. «معمای شاه» قصهپردازی ندارد و در واقع میخواهد راوی اتفاقات تاریخی باشد؛ اما عدهای انتقاد میکنند چرا به عنوان مثال در یک قسمت سه نخست وزیر عوض میشود؛ این در حالی است که پروژه «معمای شاه» تلاش دارد یک تاریخ چهل ساله را در ۷۰ قسمت به نمایش بگذارد و به همین خاطر هم دیگر قصه اهمیت ندارد و این روایت تاریخی و سیاسی است که حائز اهمیت میشود.
خلج گریمهای امام خمینی(ره)، آیتالله طالقانی ، سید محمد بهشتی، محمدرضا شاه و فرح را سختترین گریمهای سریال «معمای شاه» برشمرد و گفت: این گریمها بسیار حساس بودند و اجرای آنها ساعتها وقت میگرفت؛ به هر حال انتقاد همیشه هست و نمیتوان گفت کسی حق ندارد انتقاد کند. هر پروژهای ایرادها و امتیازات خاص خودش را دارد ولی در مجموع فکر میکنم «معمای شاه» توانست روایت تاریخی و سیاسی خوبی داشته باشد و از لحاظ تکنیکی کار خوبی ارائه دهد.
انتهای پیام