به گزارش ایسنا، پایگاه اطلاع رسانی دولت، این قانون در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دهم شهریورماه 1395 مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۹۵/۶/۲۴ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
متن این قانون به شرح زیر است:
قانون موافقتنامه دوجانبه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری زیمباوه
ماده‌واحده ـ موافقتنامه دوجانبه حمل‌ونقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری زیمبابوه مشتمل بر یک مقدمه و نوزده ماده و یک پیوست، به شرح پیوست تصویب و اجازه تسلیم اسناد آن داده می‌شود.
تبصره۱ـ کلیه اصلاحات آتی موضوع ماده (۱۴) موافقتنامه باید طبق اصول هفتاد و هفتم (۷۷) و یکصد و بیست و پنجم (۱۲۵) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب گردد.
تبصره۲ـ حل اختلاف از طریق داوری موضوع ماده (۱۵) این موافقتنامه منوط به رعایت اصل یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.
بسم الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه دوجانبه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری زیمبابوه
مقدمه
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری زیمبابوه که عضو کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی مورخ ۱۶ آذرماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی می‌باشند، و از این پس «طرفهای متعاهد» نامیده می‌شوند، با تمایل یکسان برای انعقاد موافقتنامه‌ای به‌منظور تأسیس و بهره‌برداری از سرویس‌های هوایی منظم بین و ماورای سرزمین‌های خود به شرح زیر موافقت کردند:
ماده۱ـ تعاریف
از نظر این موافقتنامه، جز در صورتی‌که سیاق عبارت به گونه دیگری اقتضاء نماید:
الف ـ اصطلاح «کنوانسیون« به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی که در تاریخ ۱۶ آذرماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو برای امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود، و شامل ضمائم کنوانسیون که به موجب ماده (۹۰) کنوانسیون مزبور به تصویب رسیده و نیز اصلاحات پیوست یا کنوانسیون به موجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن تا حدودی که موارد مزبور برای طرفهای متعاهد لازم‌الاجراء شده است، خواهد بود.
ب ـ اصطلاح «مقامات هواپیمایی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به «رئیس سازمان هواپیمایی کشوری» و هرشخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن سازمان باشد اطلاق می‌گردد، و در مورد دولت جمهوری زیمبابوه وزیر مسؤول در امور هوانوردی و یا هر شخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن مقام باشد، اطلاق می‌شود.
پ ـ اصطلاح »شرکت هواپیمایی تعیین‌شده» به یک یا چند شرکت هواپیمایی اطلاق می‌شود که به موجب مفاد ماده (۳) این موافقتنامه تعیین شوند و اجازه فعالیت بیابند.
ت ـ اصطلاح «ظرفیت» درمورد هواپیما، به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت» درمورد «سرویس مورد توافق» به حاصل‌ضرب ظرفیت هواپیما در چنین سرویسی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر، اطلاق می‌شود.
ث ـ اصطلاح «سرزمین» در مورد هر یک از طرفهای متعاهد به مناطق خشکی و آبی که تحت حاکمیت آن قرار دارد؛ اطلاق و شامل فضای محاذی آنها نیز می‌شود.
ج ـ اصطلاحات «سرویس‌هوایی»، «سرویس هوایی بین‌المللی»، «شرکت هواپیمایی» و «توقف به منظورهای غیرحمل‌ونقل» به ترتیب دارای همان معانی است که در ماده (۹۶) کنوانسیون برای آنها ذکر شده است.
چ ـ اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود که برای حمل مسافر، بار همراه و غیرهمراه پرداخت گردد و شامل شرایطی که به موجب آن قیمتهای مزبور اعمال می‌شود از جمله قیمتها و شرایط مقرر برای نمایندگی‌ها و سایر خدمات جنبی به‌استثنای دستمزدها و شرایط حمل پست، می‌باشد.
ح ـ اصطلاح «جدول مسیر» به جدول پیوست این موافقتنامه و هرگونه اصلاحیه آن که طبق مفاد ماده (۱۴) موافقتنامه مورد توافق قرار گرفته است اطلاق می‌شود. «جدول مسیر» بخش لاینفک موافقتنامه را تشکیل می‌دهد.
جز در صورتی‌که سیاق عبارت به گونه دیگری دلالت داشته باشد، کلماتی که دربردارنده مفهوم مفرد می باشند، مفاهیم جمع را نیز شامل می شوند و برعکس.
بدیهی است عناوین مواد این موافقتنامه به‌هیچ‌وجه معنای هریک از مقررات این موافقتنامه را محدود نمی‌کند یا توسعه نمی‌دهد.
ماده۲ـ اعطای حقوق
۱ـ هر طرف متعاهد جهت انجام سرویس‌های هوایی بین‌المللی منظم به وسیله شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر حقوق مشخص شده در این موافقتنامه را به شرح زیر به طرف متعاهد دیگر اعطاء می‌نماید:
الف ـ پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر؛
ب ـ توقف درسرزمین مذکور به منظورهای غیرحمل‌ونقل؛
پ ـ توقف در سرزمین مذکور به منظور سوار و پیاده‌کردن مسافر، بارگیری و تخلیه بار و پست در حمل‌ونقل بین‌المللی در نقاط مشخص‌شده برای آن مسیر در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه.
۲ـ استفاده از حق آزادی پنجم پروازی منوط به موافقت مقامات صلاحیتدار طرف مقابل می‌باشد.
۳ـ هیچ یک از مفاد این موافقتنامه نباید به نحوی تفسیر شود که به شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد این حق را اعطاء کند که در داخل سرزمین طرف متعاهد دیگر از نقطه‌ای به نقطه دیگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد یا کرایه نماید.
۴ـ در مناطقی که در آن مخاصمات مسلحانه جریان دارد و یا در اشغال نظامی است یا در مناطقی که تحت تأثیر مخاصمات مسلحانه یا اشغال نظامی قرار گرفته، انجام سرویس‌های موضوع این ماده منوط به تصویب مقامهای صلاحیتدار مربوطه خواهد بود.
ماده۳ـ تعیین و اجازه
۱ـ هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه کتبی به طرف متعاهد دیگر یک یا چند شرکت هواپیمایی را برای انجام سرویس‌های مورد توافق در مسیرهای مشخص‌شده تعیین، و هر شرکت هواپیمایی تعیین‌شده را حذف کند یا تغییر دهد.
۲ـ پس از دریافت اعلامیه مذکور مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر باید با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) این ماده اجازه مقتضی را بدون تأخیر به شرکت هواپیمایی تعیین‌شده مزبور اعطاء کنند.
۳ـ مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر بخواهند که آنان را مجاب سازد که شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را که معمولاً به موجب مفاد کنوانسیون توسط آن مقامات در مورد بهره‌برداری از سرویس‌های هوایی بین‌المللی اعمال می‌گردد، دارا می‌باشد.
۴ـ هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که مجاب نشده باشد که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی مربوط در اختیار طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت(های) هواپیمایی یا اتباع آن طرف متعاهد است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع ورزد یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق مذکور در ماده (۲) این موافقتنامه توسط آن شرکت هواپیمایی تعیین‌شده لازم بداند، وضع نماید.
۵ ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده می‌تواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج در بندهای (۱) و (۲) این ماده، بهره‌برداری از سرویس‌های مورد توافق را آغاز کند.
ماده۴ـ تعلیق و لغو
۱ـ هر طرف متعاهد می‌تواند در موارد مشروح زیر مجوز بهره‌برداری را لغو یا استفاده از حقوق مندرج در ماده (۲) این موافقتنامه را در مورد شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر معلق، یا هر شرطی را که برای استفاده از این حقوق لازم می‌داند وضع کند:
الف ـ چنانچه قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی مذکور در اختیار طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت هواپیمایی یا اتباع طرف متعاهد مزبور می‌باشد؛ یا
ب ـ چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی که این حقوق را اعطاء نموده است رعایت نکند؛ یا
پ ـ چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از شرایط مقرر به موجب این موافقتنامه تخطّی کند.
۲ـ اعمال حق لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱) این ماده جز در مواردی که برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات، فوریت داشته باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر صورت خواهد گرفت. این مشورت بین مقامات هواپیمایی پس از دریافت درخواست انجام آن در اسرع وقت شروع خواهد شد.
ماده۵ ـ شمول قوانین و مقررات
۱ـ قوانین و مقررات هر طرف متعاهد در مورد ورود یا خروج هواپیماهایی که به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند و نیز قوانین و مقررات مربوط به بهره‌برداری و هوانوردی این قبیل هواپیماها مادام که برفراز یا داخل سرزمین آن طرف متعاهد می‌باشند، در مورد هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر اعمال خواهد شد.
۲ـ قوانین و مقررات هر طرف متعاهد که ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافران، خدمه، بار یا پست از سرزمین آن می‌باشد از قبیل تشریفات ورود و خروج، مهاجرت و همچنین مقررات گمرکی و بهداشتی در مورد مسافران، خدمه، بار یا محمولات پستی هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر مادام که در سرزمین مذکور باشند اعمال خواهد شد.
۳ـ هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و مقررات مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
۴ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد حق دارد دفتر نمایندگی خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دایر نماید و یا اینکه برای خود عامل کل یا عامل فروش کل تعیین کند. نصب عامل کل یا عامل فروش کل بر اساس قوانین و مقررات مربوط حاکم هر طرف متعاهد صورت خواهد گرفت.
۵ ـ انتقال درآمدهای حاصله توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد طبق مقررات تسعیر ارزهای خارجی جاری در هر دو کشور صورت خواهد گرفت. طرفهای متعاهد بیشترین تلاش خود را برای تسهیل انتقال درآمدهای حاصله مزبور پس از کسر هزینه‌ها به‌عمل خواهند آورد.
ماده۶ ـ معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض
۱ـ هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهدی که سرویس‌های بین‌المللی را انجام می‌دهد و مواد سوختی، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواربار موجود در هواپیماهای شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد که مجاز به استفاده از مسیرها و سرویس‌های موضوع این موافقتنامه می‌باشند به هنگام ورود یا خروج از سرزمین طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی معاف خواهند بود حتی اگر مواد مذکور زمانی مورد استفاده قرار گیرد یا به مصرف برسد که هواپیماهای مزبور برفراز آن سرزمین در پرواز باشند.
۲ـ سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواربار که توسط یک طرف متعاهد یا اتباع آن به سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد شود و صرفاً به‌منظور استفاده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی معاف خواهد بود.
۳ـ سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواربار که بار هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد می‌شود و در سرویس‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی، مالیات‌ها و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی، معاف خواهد بود.
۴ـ تجهیزات هوابرد مورد نیاز جاری، و همچنین مواد و کالاهای نگاهداری‌شده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمرکی دیگر طرف متعاهد در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان آنها را تا زمانی که طبق مقررات گمرکی مجدداً صادر می‌شوند و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
۵ ـ مسافران، اثاثیه مسافران و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در گذر (ترانزیت) مستقیم قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین منظور اختصاص یافته خارج نمی‌شوند، فقط مشمول یک کنترل ساده خواهند بود. اثاثیه مسافر و بار تا زمانی که در گذر (ترانزیت) مستقیم است از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و هرگونه مالیات معاف خواهد بود.
۶ ـ اسناد رسمی حاوی آرم رسمی شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان، بلیط هواپیما، بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمانبندی که به داخل سرزمین هر طرف متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر وارد می‌شود، از کلیه حقوق گمرکی و سود بازرگانی و یا مالیات‌ها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده۷ـ تسهیلات و هزینه‌های فرودگاهی
۱ـ هریک از طرفهای متعاهد در سرزمین خود فرودگاه یا فرودگاههایی را جهت استفاده شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر در مسیرهای مشخص‌شده تعیین خواهد کرد، و تسهیلات ارتباطی، هوانوردی، هواشناسی و سایر خدماتی را که برای بهره‌برداری سرویس‌های مورد توافق لازم است در اختیار شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر قرار خواهد داد.
۲ـ هریک از طرفهای متعاهد می‌تواند در قبال استفاده هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر از فرودگاهها و سایر تأسیسات آن هزینه‌های عادلانه و معقولی دریافت دارد، مشروط بر آنکه میزان این هزینه‌ها از آنچه شرکتهای حمل و نقل هوایی که در سرویس‌های مشابه بین‌المللی تردد می‌کنند، برای استفاده از چنین فرودگاه و تأسیساتی می‌پردازند، تجاوز نکند.
ماده ۸ ـ مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز
۱ـ شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویس‌های مورد توافق در مسیرهای مشخص‌شده از فرصتهای متساوی بهره‌مند باشند.
۲ـ در انجام سرویس‌های مورد توافق، شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد، منافع شرکت هواپیمایی طرف دیگر را مورد نظر قرار خواهد داد تا من غیرحق در سرویس‌های طرف دیگردر تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳ـ هدف اصلی از برقراری سرویس‌های مورد توافق توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار مناسب جهت رفع نیازمندی‌های جاری و پیش‌بینی‌شده معقول برای حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت هواپیمایی و سرزمین طرف متعاهد دیگر می‌باشد.
۴ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد همچنین می‌تواند با رعایت اصول مندرج در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده، ظرفیتی را برای رفع نیازمندی‌های حمل‌ونقل بین سرزمین‌های کشورهای ثالث مندرج در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه و سرزمین طرف متعاهد دیگر تأمین نماید.
۵ ـ ظرفیتی که عرضه می‌شود شامل تعداد سرویس‌ها و نوع هواپیماهای مورد استفاده شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد در سرویس‌های مورد توافق، از سوی مقامهای هواپیمایی مورد توافق قرار خواهد گرفت.
۶ ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد، حداکثر سی روز قبل از شروع سرویس‌ها در مسیرهای مشخص‌شده، برنامه‌های پرواز را برای تصویب به مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تسلیم خواهد نمود. در مورد تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب عمل خواهد شد. در موارد خاص می‌توان این محدوده زمانی را با تصویب مقامات نامبرده تغییر داد.
ماده ۹ـ شناسایی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد، برای بهره‌برداری از مسیرها و سرویس‌های موضوع این موافقتنامه، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر اینکه شرایط صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها و پروانه‌های مزبور مساوی یا بیش از حداقل استانداردهایی باشد که به‌موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد شد. در هر حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد پرواز از فراز سرزمین خود از به‌رسمیت شناختن گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که برای اتباع آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا معتبر شناخته‌شده خودداری نماید.
ماده ۱۰ـ نرخهای حمل ونقل هوایی
۱ـ هر طرف متعاهد به هر شرکت هواپیمایی تعیین‌شده اجازه می‌دهد بر اساس ملاحظات بازرگانی بازار برای خدمات هوایی نرخ تعیین کند. هیچ یک از طرفهای متعاهد، شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده خود را ملزم نمی‌نماید که با شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده دیگر در مورد نرخهایی که آنها اعمال یا اعمال آنها را برای خدمات مشمول این ترتیبات پیشنهاد می کنند، مشورت نمایند.
۲ـ هر طرف متعاهد می‌تواند از شرکت یا شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده خود اعلام یا ثبت هرگونه نرخ مقررشده را بخواهد. هیچ‌یک از طرفهای متعاهد خواهان اعلام یا ثبت نرخهایی نخواهد شد که شرکت یا شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر قرار است اعمال نمایند. این نرخها به قوت خود باقی می‌ماند مگر آنکه متعاقباً به موجب بندهای (۳) و (۴) زیر تصویب نشوند.
۳ـ مداخله طرفهای متعاهد به موارد ذیل محدود می‌شود:
الف) حمایت از مصرف‌کنندگان در مقابل نرخهای گزاف به علت سوءاستفاده از قدرت بازار
ب) پیشگیری از نرخهایی که اعمال آنها رفتار ضدرقابتی تلقی می‌شوند که قطعاً، احتمالاً یا صراحتاً تأثیر بازدارنده، محدودکننده یا منحرف‌کننده رقابت و یا حذف یک رقیب از مسیر را دارند.
۴ـ هر طرف متعاهد می‌تواند بطور یکجانبه نرخهای ثبت‌شده یا اعمال‌شده توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده خود را قبول ننماید. در هر حال چنین مداخله‌ای تنها در صورتی انجام خواهد شد که به نظر مقام هواپیمایی آن طرف متعاهد نرخ اعمال‌شده یا پیشنهادی، مشمول هر یک از معیارهای مقرر در بند (۳) فوق الذکر باشد.
۵ ـ هیچ‌یک از طرفهای متعاهد نباید به‌طور یکجانبه جهت پیشگیری از اجرائی شدن یا تداوم نرخ اعمال‌شده یا پیشنهادی برای اعمال توسط یک شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اقدام نماید. چنانچه یک طرف متعاهد معتقد باشد که هرگونه نرخی از این قبیل با ملاحظات مندرج در بند (۳) فوق الذکر ناهماهنگ است، می‌تواند درخواست مشاوره نماید و طرف متعاهد دیگر را از دلایل نارضایتی خود مطلع سازد. این مشاوره‌ها باید پس از دریافت درخواست حداکثر ظرف مدت چهارده روز انجام شود. بدون توافق دو جانبه نرخ، قابل اعمال یا همچنان معتبر خواهد بود.
ماده۱۱ـ امنیت هوانوردی
۱ـ طرفهای متعاهد حقوق و تعهداتی را که به موجب حقوق بین‌الملل در قبال یکدیگر در خصوص حفظ امنیت هواپیمایی کشوری در برابر اعمال مداخله‌گرایانه غیرقانونی دارند، مورد تأکید قرار می دهند. طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهداتی که به موجب حقوق بین‌الملل به‌عهده دارند، به‌ویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرائم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما، امضاءشده در توکیو به تاریخ ۱۳۴۲/۶/۲۳ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳ میلادی، کنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما، امضاءشده در لاهه به تاریخ ۱۳۴۹/۹/۲۵ هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری، امضاءشده در مونترال به تاریخ ۱۳۵۰/۷/۱ هجری‌شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر۱۹۷۱میلادی عمل خواهندکرد.
۲ـ طرفهای متعاهد حسب تقاضا، کلیه مساعدت‌های لازم را به یکدیگر جهت جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی کشوری ارائه خواهند کرد.
۳ـ طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که به عنوان ضمائم کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفها قابل اجراء است عمل نمایند. طرفهای متعاهد باید از متصدیان هواپیماهایی که محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین وی واقع شده و نیز از متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهد که مطابق مقررات امنیتی هوانوردی مزبور عمل کنند.
۴ـ هر طرف متعاهد می‌تواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (۳) فوق را که طرف متعاهد دیگر برای ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است، رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید اطمینان حاصل کند که در سرزمین خود اقدامات کافی برای حفاظت از لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواربار هواپیما پیش از سوارشدن مسافران یا بارگیری و به هنگام آن به‌نحو مؤثر انجام می‌شود. همچنین هر طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات معقول امنیتی ویژه جهت مقابله با تهدیدی خاص به‌عمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
۵ ـ هرگاه هواپیمای کشوری به‌طور غیرقانونی تصرف شود و یا اعمال غیرقانونی دیگری علیه امنیت این هواپیما، مسافران و خدمه آن، فرودگاهها یا تأسیسات هوانوردی صورت پذیرد، و یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل ارتباطات و اتخاذ تدابیر مناسب دیگر به‌منظور ختم سریع و بی‌خطر حادثه و یا خنثی کردن تهدید مزبور به یکدیگر یاری رسانند.
ماده۱۲ـ ایمنی هوانوردی
۱ـ هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان در رابطه با استانداردهای ایمنی در زمینه‌های مربوط به تأسیسات هوانوردی، خدمه پرواز، هواپیما و بهره برداری از هواپیما که طرف متعاهد دیگر به‌کار گرفته است، درخواست مشاوره نماید. چنین مشاوره‌ای ظرف مدت سی روز از تاریخ درخواست مزبور انجام خواهد شد.
۲ـ در صورتی‌که پس ازمشاوره مزبور یک طرف متعاهد ملاحظه کند که طرف متعاهد دیگر استانداردهای ایمنی در زمینه‌های مذکور در بند (۱) را که درآن زمان به موجب کنوانسیون وضع شده، به‌طور مؤثر به کار نمی‌گیرد یا اجراء نمی‌کند، طرف متعاهد دیگر را از یافته‌های مزبور و اقداماتی که برای تطبیق با استانداردهای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری ضروری به نظر می‌رسد آگاه خواهد کرد. طرف متعاهد دیگر اقدام اصلاحی مناسب را در فرصت زمانی توافق‌شده اعمال خواهد نمود.
۳ـ به موجب ماده (۱۶) کنوانسیون توافق می‌شود، هر نوع هواپیمایی که توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد یا از طرف آن، در سرویس‌هایی از مبدأ سرزمین طرف متعاهد دیگر یا بالعکس مورد بهره‌برداری قرار گیرد، می‌تواند مادامی که در سرزمین طرف متعاهد دیگر مشمول بازرسی نماینده مجاز طرف متعاهد دیگر قرار گیرد، مشروط به اینکه این امر، منجر به تأخیر بدون دلیل در بهره برداری از هواپیما نگردد. علی‌رغم تعهدات مندرج در ماده (۳۳) کنوانسیون هدف از این بازرسی تأیید اعتبار اسناد هواپیمای مربوط،گواهینامه خدمه و تطبیق تجهیزات و وضعیت هواپیما با استانداردهای وضع‌شده در آن زمان به موجب کنوانسیون می‌باشد.
۴ـ در صورتی که اقدام فوری برای حصول اطمینان از ایمنی بهره‌برداری شرکت هواپیمایی تعیین‌شده ضرورت داشته باشد، هر طرف متعاهد حق تغییر یا تعلیق فوری مجوز بهره‌برداری شرکت یا شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر را برای خود محفوظ می‌دارد.
۵ ـ هراقدامی ازسوی یک طرف متعاهد طبق بند(۴) فوق با از بین رفتن زمینه اتخاذ آن اقدام متوقف خواهد شد.
۶ ـ با توجه به بند (۲) فوق اگر مشخص شود که یک طرف متعاهد در وضعیت عدم تطابق با استانداردهای سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری قرار دارد، پس از گذشت فرصت زمانی مورد توافق، مراتب باید به اطلاع دبیر کل سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری برسد. مقام اخیرالذکر باید از تصمیم رضایت بخش بعدی در خصوص وضعیت نیز مطلع گردد.
ماده۱۳ـ تسلیم آمار
مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل‌ونقل انجام‌شده در سرویس‌های مورد توافق توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده خود به سرزمین طرف متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را که معمولاً توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده برای مقامات ملی هوانوردی خود تهیه و به آنها ارائه می‌گردد، بنابر تقاضا در اختیار مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. ارائه هرگونه اطلاعات اضافی آماری حمل‌ونقل مورد درخواست مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد از مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر منوط به مذاکره و توافق متقابل طرفهای متعاهد خواهد بود.
ماده۱۴ـ مشاوره، تغییر و اصلاح
۱ـ هر طرف متعاهد یا مقامات هواپیمایی آن می‌توانند در هر زمان از طرف متعاهد دیگر یا مقامات هواپیمایی آن تقاضای مشاوره کنند.
۲ـ مشاوره مورد تقاضای یک طرف متعاهد یا مقامات هواپیمایی آنها ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت تقاضا آغاز خواهد شد.
۳ـ هرگونه تغییر یا اصلاح این موافقتنامه با رعایت مفاد ماده (۱۹) این موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
۴ـ علی‌رغم مفاد بند (۳) اصلاحات جدول مسیر پیوست این موافقتنامه می‌تواند، بطور مستقیم بین مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد مورد توافق قرار گیرد. این اصلاحات پس از تأیید از طریق مبادله یادداشت دیپلماتیک لازم‌الاجراء خواهد گردید.
ماده۱۵ـ حل اختلافات
۱ـ هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست(های) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند کرد که اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲ـ هرگاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل کنند، می‌توانند با توافق موضوع را جهت کسب نظر مشورتی به هر شخص یا هیأتی مثل سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری ارجاع کنند.
۳ـ چنانچه طرفهای متعاهد به موجب بندهای (۱) و (۲) فوق در مورد حل اختلاف به نتیجه نرسند هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند با رعایت قوانین و مقررات مربوط خود، ضمن ارسال اطلاعیه‌ای برای طرف متعاهد دیگر موضوع را به هیأت داوری سه نفره ارجاع نماید.
۴ـ هریک از طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت اطلاعیه ارجاع اختلاف به داوری، نسبت به معرفی یک داور اقدام می‌کند. داور سوم که ریاست هیأت داوری را به عهده خواهد داشت و از این پس سرداور نامیده خواهدشد ظرف مدت شصت روز از آخرین انتخاب توسط همان دو داور منتخب، انتخاب خواهد شد. چنانچه هر یک از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نکند، و یا داوران منتخب ظرف مدت مذکور، در مورد انتخاب سرداور به توافق نرسند، هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند از رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری بخواهد که حسب مورد داور طرف ممتنع یا سرداور را تعیین نماید. سرداور باید در هر صورت تابعیت کشوری را دارا باشد که در زمان انتخاب با طرفهای متعاهد روابط سیاسی دارد.
۵ ـ در مواردی که سرداور باید توسط رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری تعیین شود چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری از انجام وظیفه مذکور معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئیس انجام خواهد شد، و چنانچه معاون رئیس نیز از انجام وظیفه مذکور معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، این انتصاب توسط عضو ارشد شورا که تابعیت هیچ‌یک از طرفهای متعاهد را نداشته باشد، انجام خواهد شد.
۶ ـ هیأت داوری با توجه به سایر مواردی که طرفهای متعاهد توافق نموده‌اند آیین و محل داوری را تعیین خواهد نمود.
۷ـ تصمیمات هیأت داوری برای طرفهای متعاهد لازم‌الاتباع است.
۸ ـ مخارج داوری، شامل هزینه‌ها و دستمزدهای داوران به نسبت مساوی توسط طرفهای متعاهد پرداخت خواهد گردید. هرگونه مخارجی که توسط شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری در رابطه با نصب سرداور و یا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند (۴) این ماده به‌وجود آید به عنوان بخشی از هزینه‌های داوری محسوب خواهد گردید.
ماده۱۶ـ فسخ
۱ـ هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی اطلاعیه کتبی به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اطلاعیه همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری نیز خواهد رسید.
۲ـ در این صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از اعلام دریافت اطلاعیه فسخ توسط طرف متعاهد دیگر فسخ‌شده تلقی خواهدشد، مگر آن که اطلاعیه فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی طرفهای متعاهد مسترد شود. هرگاه طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام نکند، اطلاعیه مزبور چهارده روز پس از وصول آن توسط سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری دریافت‌شده تلقی خواهد شد.
ماده۱۷ـ مطابقت با کنوانسیون‌ها یا موافقتنامه‌های چندجانبه
چنانچه کنوانسیون یا موافقتنامه چندجانبه حمل‌ونقل هوایی در مورد هر دو طرف متعاهد لازم‌الاجراء گردد، این موافقتنامه و پیوست(های) آن باید به نحوی اصلاح شود که مفاد آن با مقررات کنوانسیون یا موافقتنامه مزبور انطباق یابد.
ماده۱۸ـ ثبت
این موافقتنامه و پیوست(های) آن و هرگونه اصلاحیه آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده۱۹ـ لازم‌الاجراء شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر مبنی بر اینکه الزامات قانون اساسی خود را برای لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه به‌عمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاءکننده زیر که از طرف دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را در یک مقدمه و نوزده ماده و یک پیوست امضاء نمودند.
این موافقتنامه در تهران در تاریخ ۱۳۹۱/۷/۲۵ هجری شمسی برابر با ۱۶ اکتبر ۲۰۱۲ میلادی در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی و انگلیسی که تمامی متون دارای اعتبار یکسان می‌باشند، تنظیم گردید.
پیوست
(جدول مسیر)
۱ـ مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد:
| نقاط مبدأ در ایران |
نقاط واسط |
نقاط مقصد در زیمبابوه |
نقاط ماوراء |
| هر نقطه |
هر نقطه |
حراره |
هر نقطه |
۲ـ مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده دولت جمهوری زیمبابوه مورد بهره‌برداری قرار گیرد:
| نقاط مقصد در زیمبابوه |
نقاط واسط |
نقاط مبدأ در ایران |
نقاط ماوراء |
| هر نقطه |
هر نقطه |
تهران |
هر نقطه |
تذکر:
۱ـ هر شرکت هواپیمایی تعیین‌شده می‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراء مشخص‌شده در پیوست این موافقتنامه را در شرایطی مورد بهره برداری قرار دهد که حق بهره‌برداری از آزادی پنجم حمل و نقل بین این‌گونه نقاط و سرزمین طرف متعاهد دیگر اعمال نگردد، مگر اینکه در این مورد بین دو طرف متعاهد توافقی به عمل آمده باشد.
۲ـ از نـقاط واسط و نقاط ماوراء در هر یک از مسیرهای مشخص‌شده می‌توان به اختیار شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده در هر پرواز یا کلیه پروازها صرف‌نظر نمود.
قانون فوق مشتمل بر ماده‌واحده و دو تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و نوزده ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دهم شهریورماه یکهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۵/۶/۲۴ به تأیید شورای نگهبان رسید.
انتهای پیام