‌به گزارش ایسنا، مسعود تجریشی اظهار کرد: دو هفته پیش هیات وزیران با تخصیص 300 میلیارد تومان به ستاد احیای دریاچه ارومیه موافقت کرد. بودجه‌ای که تامین آن مستلزم همکاری سازمان برنامه و بودجه و خزانه است. البته تاکنون قول پرداخت بخشی از این منابع را داده شده است، اما در نهایت ‌رسانه‌ها و مردم باید تخصیص منابع را مطالبه کنند تا نگرانی‌ها برای تاخیر در روند احیای دریاچه پایان بیابد. دریاچه‌ای که ‌اثرات مخرب عدم احیای آن بر سلامتی مردم منطقه حوضه آبریز انکارناپزیر است.

وی اظهار کرد: ستاد اکنون بر اساس مصوبه دولت برنامه‌ریزی برای توزیع 300 میلیارد تومان را آغاز کرده است. در این میان  پروژه‌هایی همچون پروژه قرق و کاشت گیاهان که در راستای کنترل گرد و غبار است، تامین منابع مالی آن کامل انجام می‌شود؛ پروژه‌های اجتماعی و آگاهی رسانی و پروژه هایی که تغییر رفتار و الگویی جدید را به دنبال دارند نیز تامین منابع به صورت کامل انجام خواهد شد. پروژه‌های پایلوت نیز جزء پروژه‌هایی است که قصد داریم تامین منابع آنها کامل صورت بگیرد. سایر پروژه‌ها نیز برحسب منابع موجود درباره آنها تصمیم گیری خواهد شد.

تجریشی با اشاره به اینکه ‌امیدوار است این  تخصیص هرچه زودتر انجام شود،  گفت: اکنون بزرگترین دغدغه ستاد تامین منابع مالی در زمان مورد نیاز است.

وی تأکید کرد: طی دو سال اخیر با وجود اختصاص ناچیز اعتبارات عمرانی، ۳۶ درصد اعتبارات مورد نیاز احیای دریاچه ارومیه تخصیص یافت و امیدواریم از این پس نیز شاهد تخصیص‌های مناسبی در این بخش باشیم.

300 میلیارد تومان برای ستاد احیای دریاچه ارومیه تایید شده است

وی ادامه داد: گفته می شود مبلغ پیشنهادی ‌ستاد احیای دریاچه ارومیه برای سال جاری 3000 میلیارد تومان بود. مبلغی که مورد تایید سازمان برنامه و بودجه قرار نگرفت. در نشست‌های مشترک کارشناسان ‌ستاد احیا و این سازمان مبلغ 1700 میلیارد تومان به تایید رسید. مبلغی که ‌هیأت وزیران تایید نکرد و در نهایت مبلغ  300 میلیارد تومان را تایید کرد. مبلغی که در صورت عدم تامین از سوی سازمان برنامه و بودجه احیای دریاچه ارومیه با مشکل مواجه می‌شود.

همکاری یاسا با ستاد احیای دریاچه ارومیه

مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: ستاد احیای دریاچه ارومیه همکارهایی با سازمان‌ها و دانشگاه‌های بین‌المللی دنیا دارد تا بتواند از تجارب آنها برای انتخاب بهترین روش استفاده کند.

تجریشی یادآور شد: با توجه به تشابه وضعیتی دریاچه ارومیه با دریاچه آرال در روسیه و سه دریاچه دیگر در آمریکا تلاش شد تا از تجارب دانشمندان این بخش بهره گرفته شود و در مرحله نخست تثبیت دریاچه مدنظر قرار گرفت؛ به‌گونه‌ای که پس از انجام دو سال تحقیق و بررسی، فاز نخست تثبیت شد.

وی از ایجاد زنجیره ارزش در دریاچه ارومیه خبر داد و تصریح کرد: با همکاری سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، دانشگاه واخنینگن هلند، دانشگاه تبریز و ارومیه قراردادهایی منعقد شده تا بتوانیم ظرف مدت چهار سال مصرف آب را کم کنیم و اقتصاد پایداری را برای منطقه ایجاد کنیم.

تجریشی از همکاری با مؤسسه‌های بین‌المللی همچون یاسا و جایکا نیز خبر داد و تصریح کرد: فاز دوم پروژه تهیه مدل هیدرولوژیکی حوزه دریاچه ارومیه توسط آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) مورد توافق قرارگرفته و در این راستا کارشناسان فوق برای جمع‌آوری اطلاعات و تعیین شرح خدمات فازدوم پروژه ازتاریخ ۲۰ شهریورماه تا ۱۰ مهرماه در ایران حضور داشتند.

مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به ورود مؤسسه بین‌المللی یاسا  به ایران، ادامه داد: روز چهارشنبه هیأتی از این مؤسسه که در حال حاضر ۲۴ عضو از کشورهای مختلف دارد، به ایران می‌آیند تا در جریان اقدامات انجام‌شده در زمینه دریاچه ارومیه قرار گرفته و پس از بازدید از منطقه و پروژه‌ها در عصرجمعه جمع‌بندی نهایی انجام خواهد شد و بر اساس آن نوع همکاری ما با یاسا شکل خواهد گرفت.

وی ادامه داد: ستاد ‌از یاسا خواسته است در بعد معیشت، اقتصاد و اقتصاد با دانشگاه تبریز و ارومیه، دانشگاه واخنینگن هلند و مهندس مشاوری که در جنوب دریاچه داریم همکاری کنند تا انتقال دانش به مهندسین مشاور و دانشگاه های ما صورت بگیرد.

تجریشی درباره همکاری ژاپن با ستاد نیز گفت‌: با همکاری دولت ژاپن ‌در حوزه ‌کاهش مصرف آب ‌همکاری خواهیم داشت. بر این اساس ۷.۷ میلیون دلار اعتبار برای احیای این دریاچه اختصاص خواهد یافت که ۳.۷ میلیون دلار آن از طرف دولت ژاپن و بالای چهار میلیون دلار تا پنج میلیون دلار دیگر نیز از طرف ایران تأمین شود.

وی ادامه داد: با دانشگاه ملبورن استرالیا نیز توافق نامه‌ای امضاء کردیم تا بتوانیم  از تجربه 30 ساله آنها در استرالیا استفاده کنیم. ما در جریان همکاری با دانشگاه ملبورن دو پایلوت یکی در منطقه عجب شیر۱۰ هزار هکتار و دیگری  پنج‌هزار هکتار در منطقه حسن‌لو داریم.

مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه تأکید کرد: ستاد برای احیای دریاچه 3 دوره برنامه دارد، یک برنامه  سه ساله فاز تثبت که با موفقیت اجرا شد. دو برنامه فاز احیای دریاچه ارومیه که هفت سال زمان نیاز دارد و سوم برنامه احیای نهایی که یک سال است .

وی افزود: با اقدامات انجام‌شده توانستیم سطح تراز آب در دریاچه ارومیه را از کاهش هر ساله نجات دهیم و به مرحله تثبیت برسانیم، به‌گونه‌ای که در شهریورماه سال جاری سطح تراز این دریاچه در مقایسه با سه سال گذشته در سطح بالاتری قرار گرفت که این نتیجه‌گیری نشان می‌دهد که شرایط تثبیت به اتمام رسیده است.

رییس دفتر مطالعات آب و محیط زیست دانشگاه صنعتی شریف یادآور شد: در حالی که سال گذشته نصف دریاچه ارومیه خشک بود، امسال تنها در جنوبی‌ترین نقطه این دریاچه خشکی مشاهده می‌شود.

تجریشی افزود: سال  گذشته  2.3 میلیارد متر مکعب در پیک زمانی یعنی اردیبهشت  ماه گذشته  آب در دریاچه وجود داشت. الان این رقم 1.4 میلیارد متر مکعب است یعنی تقریبا 2 هزار کیلومتر مربع‌. بدین ترتیب سال 94 ما  شاهد 700 میلیون متر مکعب آب بودیم که امسال این رقم 700 میلیون متر مکعب بیشتر شده است.

وی اظهار کرد : در حال حاضر از 2000 کیلومتر مربع دریاچه چهار هزار و300 کیلومتر دریاچه آب دارد. ‌در ضمن پیش بینی می‌شود در یکی دو ماه آینده نیز نه آبی از دریاچه کم شود و نه چیزی به آن اضافه شود. بعلاوه پیش بینی می‌کنیم در فصل آبی آتی  یعنی بهمن و اسفند بتوان تراز  دریاچه را افزایش داد.

تجریشی همچنین گفت: عده‌ای بارندگی‌های مناسب سال گذشته را دلیل افزایش سطح تراز دریاچه ارومیه می‌دانند، در حالی که بررسی بارندگی‌ها در سال گذشته نشان می‌دهد که تنها دو درصد بیشتر از سال قبل‌تر افزایش بارندگی وجود داشته است.

مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اتصال رودخانه زرینه‌رود و سیمینه‌رود را مهم‌ترین و نخستین و مهم‌ترین اقدام برای افزایش سطح تراز دریاچه ارومیه برشمرد و افزود: در گذشته آب در جنوب دریاچه پخش می‌شد که با این اقدام به جای پخش شدن آب، هدایت به سمت پیکر آبی دریاچه انجام شد.

تجریشی ادامه داد: آب‌های رهاشده پشت سدها نیز در زمانی خاص یعنی ماه‌های بهمن، اسفند و فروردین به جای رهاسازی به دریاچه هدایت شد.

وی تصریح کرد: چهارمین اقدام انجام‌شده، جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز در فصول غیرزراعی بود که به موجب آن از ایجاد سدهای معیشتی که توسط کشاورزان ایجاد شده بود و آب را به داخل اراضی کشاورزی هدایت می‌کرد، ممانعت شد. البته این اتفاق خودجوش بود و از سال جاری جلوگیری رسمی اتفاق می افتد.

مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار داشت: کل آبی که در هر سال در حوضه آبریز تولید می‌شود، هفت میلیارد مترمکعب است که باید بتوانیم از این پس با صرفه‌جویی تمام آن را به دریاچه هدایت کنیم.

تجریشی همچنین گفت: کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی از مهم‌ترین اقداماتی است که باید به انجام برسد، زیرا کشاورزان مناطق جنوب و غرب حوضه آبریز 25 تا ۴۵ درصد از آنچه گیاه نیاز دارد، آب مصرف می‌کند که این امر باعث شده در جنوب حوضه آبریز دریاچه ارومیه سطح آب‌های زیرزمینی بالا بیاید و باعث نمکی شدن آب منطقه شود.

رییس دفتر مطالعات آب و محیط زیست دانشگاه صنعتی شریف در ادامه افزود: با همکاری وزارت نیرو هر سال هشت واحد درصد آب کمتر به اراضی کشاورزی ارسال شد و بدین‌ترتیب تاکنون ۱۸ واحد درصد در مصرف آب صرفه‌جویی شده است.

تجریشی خاطرنشان کرد: با همکاری بخش ترویج، توانستیم این مسئله را بین کشاورزان منطقه جا بیندازیم و بدین‌ترتیب به جای کاهش درآمد کشاورزان، با افزایش تولید روبه‌رو شدیم.

وی تاکید کرد: ما حاضر نیستیم به هر قیمتی  از جمله  نابودی  کشاورزی، اقتصاد و یا معیشیت مردم منطقه  دریاچه را احیا کنیم. البته بنده تصور می‌کنم اگر مردم عمق فاجعه احیای نشدن دریا را می‌دانستند به هر قیمتی خواهان احیای دریاچه بودند.

سطح تراز دریاچه در مقایسه با سه سال گذشته افزایش داشته است

مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اقدامات تاکنون اشاره کرد و گفت: اکنون وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه تا حدودی بهبود یافته و در فاز تثبیت قرار گرفته، به‌گونه‌ای که سطح تراز دریاچه در مقایسه با سه سال گذشته افزایش داشته است.

وی افزود: اگر در این مدت به دنبال برنامه های ستاد تثبیت شن‌های روان در غرب دریاچه کنترل نمی‌شد، ۵۷ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغی و ۷۵۰ هزار نفر تحت تأثیر عواقب آن قرار می‌گرفتند، یعنی 57 هزار هکتار از اراضی تخریب می‌شود و از سویی 750 هزار نفر منطقه را تخلیه می‌کردند، البته در حال حاضر برخی از روستاهای ما تخلیه شده است.

رییس دفتر مطالعات آب و محیط زیست دانشگاه صنعتی شریف به وضعیت نامساعد شرق دریاچه  نیز اشاره کرد و گفت: در شرق دریاچه ارومیه نیز بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد روزهای غبارآلود طی ۱۰ ساله اخیر رو به افزایش بوده و تصاویر ماهواره‌ای نیز افزایش ۲.۵ برابری تشعشات ناشی از انعکاس بالای نور را نشان می‌دهد که می‌تواند باعث افزایش فشار خون مردم منطقه، سقط دام‌ها و خوردگی شدید تأسیسات زیرساختی و صنعتی شود.

تجریشی ادامه داد: مسئله سلامت مردم منطقه مورد توجه رئیس جمهوری قرار گرفت و اولویت نخست حل مسائل زیست‌محیطی شد؛ به‌گونه‌ای که دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد دریاچه ارومیه در دانشگاه صنعتی شریف شکل گرفت و مسائل دانشی شناسایی شد تا با همکاری دستگاه‌های اجرایی این دریاچه احیا شود.

وی تصریح کرد: از ظرفیت‌های دانشگاه تبریز و ارومیه برای نظارت و پایش منطقه آذربایجان غربی و شرقی بهره گرفته شد و در مرحله نخست ظرف مدت پنج ماه، برخی راهکارها ارائه شد.

قُرق۵۵۲ هزار هکتار از اراضی

مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه درباره  وضعیت کشاورزی و تعداد کانون‌های موجود در منطقه افزود: ۳۶ کانون نمکی در دریاچه ارومیه وجود داشت که تمامی آنها تا سه سال آینده مدیریت می‌شود و علاوه بر آن توانستیم ۵۵۲ هزار هکتار از اراضی این بخش را قُرق کنیم.

تجریشی  در خصوص عملکرد وزارت جهاد کشاورزی نیز  خاطرنشان کرد: مصوبه هیأت وزیران دال بر ممنوعیت افزایش زیر کشت بوده، اما متأسفانه دستگاه‌های اجرایی هنوز این مسئله را جدی نگرفته‌اند.

وی ادامه داد: متاسفانه تاکنون سطح زیر کشت اراضی کشاورزی به جای کاهش، افزایش نیز داشته است.

بر اساس گزارش روابط عمومی ستاد احیای دریاچه ارومیه، تجریشی به اقدام مؤثر وزارت نیرو در کاهش هشت واحد درصدی آب برای ورود به اراضی کشاورزی تأکید کرد و یادآور شد: تاکنون ۱۸ درصد میزان مصرف آب کاهش داشته است و علاوه بر آن سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور پروژه‌های مؤثری را به انجام رسانده است.

‌
انتهای پیام