به گزارش ایسنا، «شرکت فیلمساز » و «مرکز خدمات صنایع فیلم ایران» یا همان «استودیو بدیع» دو موسسه خصوصی سینمایی که به فاصله‌ی 10 سال به عنوان دو قطب لابراتواری بخش خصوصی و از مهم‌ترین و مؤثرترین مکان‌ها در پیشبرد سینما راه اندازی شدند، لابراتوارهای سیاه و سفیدی که مرور زمان به آن‌ها رنگ داد و حتی صدای دالبی را روی محصولات‌شان پخش کرد اما حالا و با پیشرفت تکنولوژی و در نتیجه وارد شدن صنعت دیجیتال به جای آنالوگ در کمتر از پنج سال گذشته آن‌ها را از عرصه فعالیت دور کرد و دو سالی است که این دو شرکت خصوصی مجبور به توقف فعالیت‌هایشان شده‌اند، هر چند دو لابراتوار دولتی یعنی « لابراتوار صدا و سیما» و لابراتوار «وزارت ارشاد یا فیلمخانه ملی ایران» توانستند به موقع خود را با شرایط وفق دهند و هنوز  در عرصه‌ی لابراتوار فعالیت می‌کنند.

«شرکت فیلمساز» که سال 1346 در تهران، خیابان شاه‌رضا، پیچ شمیران، کوی تنکابن، پلاک 8 با سهام عبدالحسین شادیاخی، بیژن جزنی، اسحق فنزی، منوچهر کلانتری، هارون یشایی، گریوم هایراپتیان و اسماعیل فیجانی تأسیس شد تا سال 1340 در شرکت «تبلی‌فیلم» انحصار نمایش فیلم‌های تبلیغاتی را در سینماهای ایران در اختیار داشتند به همین دلیل پس از آن بخش عمده‌ی فعالیت‌های «شرکت فیلمساز» تا اواخر دهه‌ی 1350 ظهور و چاپ فیلم‌های تبلیغاتی بود.

اما از دهه‌ی 1360 با از رونق‌افتادن فیلم‌های تبلیغاتی و افزایش محصولات سینمای ایران، «شرکت فیلمساز» به یکی از اصلی‌ترین لابراتوارهای ظهور و چاپ فیلم‌های سینمایی بدل شد و به نوسازی و گسترش تجهیزات فنی پرداخت و تا پایان کارش لابراتواری معتبر و مکانی برای حضور همیشگی بسیاری از فیلمسازان تاریخ سینمای ایران بود.

استودیو «بدیع» نیز که در سال 1336 توسط محسن (محمدحسن) بدیع که از دهه‌ی 1330 چهره‌ای کاملاً شناخته‌شده در عرصه‌ی فنی سینمای ایران بود و با ابداع روش‌ها و دستگاه‌های خودساخته کوشید، بخشی از کمبودهای فنی سینمای ایران را جبران کند، راه‌اندازی شد.

شاید استفاده از تلاش فردی و ذوق و ابتکار شخصی‌اش نیز باعث شد که «پدر لابراتوارهای ایران» نامیدند.

البته اعتبار علمی و فنی بدیع تا آن اندازه بود که نه فقط در لابراتوار خود، بلکه در صورت لزوم به متخصصان فنی لابراتوارهای دیگر نیز کمک می‌کرد. اما پس از نیمۀ اول دهه‌ی 1340 که در سینمای ایران فیلم‌ها اغلب سیاه‌وسفید بودند و معدود فیلم‌های رنگی برای چاپ و ظهور به خارج از کشور فرستاده می‌شدند، مهندس بدیع در سال 1341 استودیوی وسیعی بنیان‌گذاری کرد و امور ظهور و چاپ فیلم رنگی را در ایران انجام داد و نام استودیوی خود را به «مرکز خدمات صنایع فیلم ایران» تغییر داد، این استودیو که تا قبل از این کارهای لابراتواری فیلم‌های کوتاه و مستند و تبلیغاتی را انجام می‌داد، به اصلی‌ترین و فعال‌ترین لابراتوار مجهز فیلم‌های 35 میلیمتری بدل شد.

و البته با درگذشت محسن بدیع، مدیریت و سرپرستی این لابراتوار به عهده‌ی فرزندانش فؤاد و امیر بدیع سپرده شد. تا همین چند سال پیش که پس از برگزاری افتتاحیه لابراتوار دیجیتال توسط این استودیو به مرور و تا پایان سال 92 ،کار این بخش خصوصی سینمایی به طور کامل متوقف و دفتر آن تعطیل می‌شود.

اما علت بروز این اتفاق برای دو قطب لابراتوار خصوصی کشور چه بود؟ و اصلا می‌شود برای آن‌ها کاری انجام داد؟

در سینماگردی اخیر احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر تهران، از این دو استودیو  بازدید شد و وضعیت آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت و حتی مسجد جامعی پیشنهاداتی برای این دو مکان سینمایی ارایه کرد.

*50 درصد سینماگران مطرح صندلی‌های شرکت فیلم‌سازی را لمس کردند

 اما محسن شمس، معاون پشتیبانی و فنی بنیاد سینمایی فارابی در این زمینه به خبرنگار ایسنا می‌گوید: شرکت «فیلمساز» از دوسال گذشته به دلیل تغییر تکنولوژی عملا کاربری خود را از دست داد چون با توجه به این‌که لابراتوار فیلمخانه ملی از نظر تکنولوژی با تکنولوژی بخش خصوصی هم‌خوانی دارد، تلاش می‌شود بخشی از دستگاه‌ها را خریداری کنیم و این کار را در دستور کار خود داریم.

او فضای این شرکت را به فضایی موزه‌ای تعبیر می‌کند و با بیان این‌که روی صندلی‌های این شرکت دست‌کم 50 درصد از سینماگران بزرگ ایران نشست و برخاست کرده‌اند، ادامه می‌دهد: امکانات و ظرفیت سازمان سینمائی محدودیت‌هایی دارد، در واقع این فضا یک خاطره جمعی دارد که تلاش می‌کنیم آن را حفظ کنیم، حتی می‌توان یک بخش آموزشی برای دانش‌آموزان و دانشجویان در این مکان ایجاد یا آن را به یک موزه‌ی تکنولوژی سینمایی تبدیل کرد.

شمس همچنین با اشاره به فیلم «جدایی نادر از سیمین» به عنوان آخرین  فیلمی که چند سال گذشته از این استودیو خارج شد، می‌گوید: تکنولوژی در سینما نیز مانند بسیاری از حرفه‌های دیگر این حرفه را دچار تغییراتی کرد، به همین دلیل اکنون می‌توانیم برای این استفاده بهینه از این مکان برنامه‌ریزی‌هایی مانند ایجاد کارگاه ورک‌شاپ برای دانشجویان و علاقمندان تهیه کرد، چون این مکان تاریخ تحولات سینمای ایران را پشت سر گذاشته است.

*چنگال تیز اوراقچی‌ها برای دستگاه‌های استودیو بدیع

اما  مرکز خدمات صنایع فیلم ایران (استودیو بدیع) که در حدود سال‌های 1339 بلندترین ساختمان منطقه هفت‌تیر بوده و حتی از خیابان کالج به راحتی دیده می‌شد. لابراتواری است که نخستین فیلم رنگی ایران و نخستین صدای دالبی دیجیتال با فیلم «دوئل» از این استودیو بیرون داد، اما حالا دوسال است که با پیشرفت تکنولوژی این استودیو نیز به حال خود رها شده است.

نظریان، مدیر مالی این استودیو با اعتراض نسبت به بی‌توجهی مسئولان سینمایی درباره‌ی تعطیلی این استودیو به خبرنگار ایسنا می‌گوید: مرگ لابراتوارها، اتفاقی تلخ است. در طول دو سال گذشته هیچ نهاد یا صنف سینمایی حال این استودیو را نپرسید، در حالی که نامه‌های زیادی دست‌کم برای فروش دو دستگاه دیجیتال کمیاب در کشور به نهادهای مختلف فرستادیم اما هیچ‌کدام جوابی ندادند.

او ادامه می‌دهد: در حال حاضر یک اوراقچی قصد خرید این تجهیزات را هر کدام به مبلغ چهار و نیم میلیون تومان دارد اما جالب است که هیچ‌کدام از مسئولان سینمایی قدمی برای نجات این استودیو برنداشتند.

شمس، ‌معاون فنی و پشتیبانی بنیاد سینمایی فارابی در این زمینه نیز به خبرنگار  توضیح می‌دهد.

وی این لابراتوار را قدیمی‌ترین لابراتوار ایران می‌داند و ادامه می‌دهد: عمر سینمای کشور به 120 سال می‌رسد، در حالی که 115 سال سینمای ایران براساس سیستم انالوگ و نگاتیو بود و چیزی حدود چهار تا پنج سال است که نگاتیوها دیجیتال شده‌اند، این در حالی است که سازمان سینمائی و بخش حاکمیتی سینما وظیفه دارد به این مساله توجه کند چون سرمایه ملی ما در آرشیوها قرار دارند.

وی با تاکید بر این‌که افکار عمومی باید نسبت به 115 ساله بودن سینمای ایران در حوزه‌ی نگاتیوها حساس شوند، تا این مقطع ازر سینمای کشور به فراموشی سپرده نشود، بیان می‌کند: باید به سرمایه‌گذاری در بخش مدیریتی و بودجه و برنامه‌ها توجه شود و تدبیر، نگهداری و حفظ شرایط فیزیکی و علمی و تخصصی در این حوزه تمرکز بیشتری شود.

*فارابی موظف به پیگیری وضعیت سینمای آنالوگ کشور

او در ادامه به برنامه‌های سازمان سینمایی کشور در سال 95 اشاره می‌کند که با توجه به رویکردهای سازمان سینمایی در جهت حمایت‌ از برنامه‌های حمایتی سینمائی، بنیاد فارابی مکلف شده است تا این وضعیت را پیگیری کند.

شمس امیدوار است که بخشی از تجهیزاتی که در لابراتوار شرکت فیلمسازان است برای تقویت فیلم‌خانه ملی ایران قابل استفاده باشد و می‌گوید: بخشی از تجهیزات رویکرد دوره‌ی دیجیتالی دارند و قابل استفاده هستند و از سوی دیگر بخش قدیمی این تجهیزات برای تقویت لابراتوار فیلم‌خانه ملی ایران می‌تواند استفاده شود. ما وظیفه داریم که دانش خود را در حوزه‌ی لابراتوار آنالوگ سینما برای حفظ و تقویت و احیای آن میراث به کار ببریم.

وی تاکید می‌کند که هنوز نگاتیو و پوزتیو در سینمای ایران وجود دارد و البته نیازمند مدیریت و نگهداری‌ هستند.

 او با بیان این‌ نکته که امیدوار است امکان خریداری این دستگاه‌ها فراهم شده و آن‌ها به فیلم‌خانه ملی ایران منتقل شوند، ادامه می‌دهد: برای سرپا ماندن این استودیوهای قدیمی نیز بحث‌هایی شده است که با توجه به امکانات و برنامه‌های موجود از نظر بنیاد فارابی این دو لابراتوار بخشی مورد توجه قرار گیرند، چون آن‌ها حافظه تاریخی و ملی سینمایی ایران هستند.

وی با تاکید بر این‌که نباید در این زمینه  شتاب‌زده حرف زد و عمل کرد به تشریح وضعیت لابراتوارهای موجود در کشور می‌پردازد و می‌گوید: در راستای سیاست‌های سینمایی چهار لابراتوار در کشور وجود داشت که از این تعداد لابراتوار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در دو دولت قبل براساس برنامه‌ی مدیریت و بودجه به فیلم‌خانه‌ی ملی منتقل شد، همچنین لابراتوار صدا و سیما به عنوان دومین بخش دولتی در این زمینه مشغول به فعالیت است اما متاسفانه دو لابراتوار بخش خصوصی یعنی شرکت فیلم‌ساز و بدیع هر  دو در اوج دیجیتالی شدن، تاب مقاومت نیاوردند و اکنون از گردونه کار خارج شده‌اند.

 او با بیان این‌که در طول چند سال گذشته مسئولان این دو لابراتوار خصوصی تلاش کردند تا وضعیت خود را به روز و تنظیم کنند، بیان می‌کند: آن‌ها حتی تلاش کردند سرمایه‌گذاری و مدیریت خود را تغییر دهند، یک اتحاد خوب در زمینه‌ی فعالیت‌هایشان وجود داشت، اتفاقات خوبی نیز رخ داد اما شرایط اقتصادی و بازار را ما تنظیم نمی‌کنیم، دیگر دوره کله سفیدها تمام شده است و  حتی شرکت فیلم‌ساز تلاش زیادی کرد تا برند خود را حفظ کند، چون آن در واقع یک نشان و مرجع در حوزه‌ی سینما است.

شمس اضافه کرد: متاسفانه تلاش‌های این شرکت خصوصی جواب نداد و 21 شریک که همگی عاشق سینما بودند و نه سرمایه‌گذار،   نتوانستند در این زمینه مقاومت کنند و دیگران گوی رقابت را ربودند. این اتفاق در اوج تحریم‌ها و شرایط بد اقتصادی پیش آمد.

معاون فنی و پشتیبانی بنیاد سینمایی  فارابی در ادامه با بیان این که بازار شرایط بسیاری از اتفاقات را تعیین می‌کند، می‌گوید: همان‌طور که این تغییرات در چهره‌ی شهر، مرتفع‌شدن ساختمان‌ها یا تغییر شغل‌های دائمی مغازه‌داران دیده می‌شود در سینما نیز چهری خود را نشان می‌دهد. البته نباید فراموش کرد که وظیفه‌ی دولت و حاکمیت، مدیریت و حمایت است‌ و سینما یک سفره‌ی گسترده است که همه باید یک گوشه‌ی آن را بگیرند.

*60درصد تولیدات سینمایی در استودیو فیلمساز تهیه شدند

احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر تهران اما نسبت به برطرف کردن مشکلات این دو استودیو تاکید می‌کند و می‌گوید: امیدوارم سازمان سینمایی و بنیاد فارابی امکان برطرف کردن مشکلات این دو شرکت را که به نوعی بخشی از تاریخ سینمای کشور را در خود دارند،داشته باشد.

او تاکید می‌کند:  وقتی تولیدات سینمایی در این استودیوها انجام می‌شود در واقع آن‌ها پابه‌پای سینمای ایران پیش می‌روند. در استودیو فیلساز حدود 60 درصد تولیدات سینمایی تهیه می‌شد. در واقع این بخش خصوصی پابه پای سینمای ایران پیش رفت و از ظرفیت‌های هنری در دستگاه‌های اجرائی استفاده کرد که با توجه به همین خصوصیات و جایگاه مشخص آن‌ها، امیدواریم به آن‌ها توجه شود.

انتهای پیام