به گزارش ایسنا، در روزهایی که یک سال از ثبت جهانی باغ موزهی شوش میگذرد،رئیس پایگاه ثبت جهانی این منطقه، درباره وضعیت محیطی آنجا میگوید که روند احداث پل «نظام مافی» که پایههایش در حریم آن محوطه قرار دارد، متوقف شده است.
«ارسطوزاده» همچنین اظهار میکند، از حفر غیرقانونی چاه در محوطه تاریخی این اثر که در فهرست یونسکو هم قرار دارد، بیاطلاع است! و اگر چاهی هم حفر شده باشد، برای مصارف کشاورزی اهالی این منطقه بوده است.
شهر باستانی شوش با شمارهی ثبت جهانی ۱۴۵۵، تیرماه سال گذشته پس از مشکلاتی که در روند ثبتش داشت، در نهایت با خِرد جمعی به عنوان نوزدهمین میراث باستانی ایران، در فهرست یونسکو قرار گرفت؛ ثبتی جهانی که رئیس پایگاه ثبت جهانی شوش میگوید مسئولان میراث فرهنگی استان، برگزاری جشن یادبودِ مرسومِ آن را برای زمانی مقرر کردهاند تا بتوانند کنارش امتیازاتی برای ارتقاءکیفیت این بنا و تصمیماتی در جهت حل مشکلات آن بگیرند.
از حفر چاه بیاطلاعم!
رئیس پایگاه ثبت جهانی شوش با اشاره به وضعیت کنونیِ محوطه باغ موزهی شوش و فعالیتهای صورت گرفته در مجاورت و حریم این بنای تاریخی به ایسنا گفت: «شوش» شهری زنده و پویاست که امروزه در حال تغییر و توسعه است. در پروسهی این تغییر، نیازمندیهای شهر نیز باید برطرف شوند که حل آنها از طریق برنامههای ارتقاء محوطه جهانی شوش، دغدغهی سازمان میراث فرهنگی است. شهر شوش باید از لحاظ طرح ترافیکی و یا دفع صحیح فاضلابها متناسب با ساختار اقلیمی، تاریخی و فرهنگیاش ارتقا پیدا کند، حل این مشکلات و جذب گردشگران بیشتر به شهر، اهمیت زیادی دارد. باید بدانیم اگر در بهبود بناهای تاریخی، نگاهی به حل مشکلات معیشتی مردم هم داشته باشیم، معضلات زیادی حل خواهند شد.
«ارسطوزاده» با اشاره به مسئله حفر چاه در حریم محوطه تاریخی شوش تصریح کرد: به جرأت میتوانم بگویم که هیچ چاه فاضلابی در این منطقه حفر نشده و اگر هم چاهی به منظور تامین آب مصارف کشاورزی (که برای این منطقه اهمیت بسیاری دارد) حفر شده، من اطلاع ندارم. البته هر تصمیمی که برای این محوطه تاریخی گرفته شود، زیر نظر کارشناسهای ما صورت گرفته و بدون گرفتن استعلامهای لازم از آنها، هیچ اتفاقی صورت نمیپذیرد.
او همچنین با تاکید بر اهمیت معیشت مردم منطقه و بیان اینکه «میراث فرهنگی هر کجا بدون توجه به وضعیت معیشتی مردمِ آن منطقه کاری انجام داده، آسیبهایی را به وجود آورده است» گفت: مردم ساکن هر منطقه نیازمندیهایی دارند که نمیشود بدون در نظر گرفتن آنها و بیان راه حل مناسب، در مواجهه با نیازهایشان فقط «نه» بگوییم. چرا که این کار بیشتر موجب زیان و ضرر آثار تاریخی آن منطقه خواهد شد. زمانی که قرار است منطقهای به ثبت جهانی برسد، سازمان یونسکو، به عنوان بالاترین مرجع رسیدگی به آثار تاریخی، پیش از همه در مورد معیشت مردمی که در آن منطقه زندگی میکنند خواهد پرسید. حفاظت از یک منطقه تاریخی فقط به معنای خالی کردن آن منطقه نیست و باید به فکر معیشت مردم آنجا هم بود.
رئیس پایگاه ثبت جهانی شوش ادامه داد: امروزه مجوز انجام فعالیتهای کشاورزی بر روی مناطقی که در گذشته روی آنها کشاورزی میشده، داده شده و این مجوز با توجه به ضوابط خاص آن اثر است. این ضوابط با در نظر گرفتن وضعیت معیشتی مردم بومی نوشته شده است، به طوری که اختلالی برای زندگی آنها ایجاد نکند و بتوانند پس از ثبت جهانی نیز مانند گذشتهشان زندگی کنند.
میراث فرهنگی در توقف احداث پل نظاممافی کوتاه نمیآید
«ارسطوزاده» با اشاره به مسئلهی احداث پل «نظام مافی» که پایههایش در حریم این محوطه قرار دارد، خاطرنشان کرد: ولی وجود این مسائل دلیل نمیشود که میراث فرهنگیِ استان احداث پل را کاری مجاز تلقی کند و قطعا باید ضوابط در آن رعایت شود. این پل آسیبهایی به بنا میزند و ما طی جلسات متعددی که برگزار کردهایم، در حال پیگیری هستیم تا برای بهبود رفت و آمد شهری، به راهکاری غیر از احداث پل برسیم. احداث این پل کاملا متوقف شده و ما سعی خود را میکنیم تا با مذاکراتی که انجام میدهیم، طرفِ مقابل را وادار به پذیرفتن راهکارهای دیگری کنیم.
او در بخش دیگری از سخنانش درباره اشیاء تاریخی داخل قلعه نیز گفت: به دلیل کیفیت بالای مخازن این قلعه، اشیاء تاریخی بیشتری حتی از استانهای دیگر به آنجا منتقل شده است. این اشیاء سالها بود که نیاز به توجه ویژه داشتند که ما در روند جهانی شدن این بنا، توانستیم توجهمان را به آنها معطوف کنیم تا مطابق با شرایط محیطی، نگهداری و ساماندهی شوند. هماکنون بخش زیادی از این آثار در شرایط خوبی قرار دارند و حفاظت، مرمت و ساماندهی صد درصدی آنها را در دستور کار قرار دادهایم. البته بطور همزمان، مجموعهای کامل از کارگاه مرمت اشیاء و اتاقهایی برای پژوهشگران و کسانی که میخواهند روی آن اشیاء مطالعه کنند نیز فراهم شده است.
رئیس پایگاه ثبت جهانی شوش همچنین از فعالیتهای صورت گرفته در جهت معرفی بیشتر محوطه تاریخی شوش و فعالیتهای انجام شده طی یک سال اخیر گفت: هر اثر تاریخی در زمانی که ثبت جهانی شود، مزایایی شامل حالش میشود که به واسطه آن، علاوهبر اطلاعات مربوط به آن محوطه تاریخی، مسیرهای گردشگری آنجا نیز از طریق سایت رسمی یونسکو و یا منابع دیگر، در قالب کتاب معرفی میشود. یکی از شرایط ثبت جهانی در ایران این بود که زیرساختهای گردشگریِ آن منطقه میبایست به درجه معقولی ارتقاء پیدا کند. بواسطه همین پروسهی ثبت جهانی، بسیاری از مشکلات زیرساختی گردشگریِ منطقه شوش حل شدند.
او ادامه داد: در حال حاضر یک گردشگر با گذر از مسیر بازدید منطقه، میتواند اطلاعات مفیدی را درباره باغموزه شوش به دست آورد. در تمام مسیر این بنا، تابلوهای معرفی به دو زبان برای معرفی آن نصب شده است. همچنین در اتوبانهای ورودی استان نیز بیلبوردهایی برای اطلاعرسانی درباره نحوه دسترسی به این مکان تاریخی وجود دارند. اطلاعات تکمیلی دیگر در قالب بروشور و لوحفشرده در محوطهی بنا قرار گرفته تا گردشگران بتوانند به واسطه آنها، اطلاعات بیشتری کسب کنند. علاوه بر این، سعی شده تا با آموزش افراد علاقمند از انجمنهای دوستدار میراث فرهنگی، در فصلهای رونق گردشگری، این اثر تاریخی به بازدیدکنندگان معرفی شود.
انتهای پیام