بهمن نامورمطلق - اسطوره‌شناس و معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری - در گفت‌وگو با ایسنا، درباره دماوند اظهار کرد: اگر دماوند نبود، ما یک نقص اسطوره‌ای داشتیم. همه تمدن‌های بزرگ به یک قله توجه ویژه داشته‌اند و آن نیز بلندترین قله‌ی سرزمین‌شان بوده که براساس الگوی کهن، هر کسی قله‌ای را که در محل زندگی‌اش بوده، بزرگ‌ترین قله جهان فرض و به همین دلیل احساس می‌کرد، داراترین سرزمین به‌دلیل داشتن بلندترین قله است.

او ادامه داد: قله از این نظر مهم بوده که رابطه‌ی زمین و آسمان به‌واسطه آن برقرار می‌شد. قله‌ها بیشتر مأمن ساکنان آسمانی‌اند و پیوندی را به‌وجود می‌آورند و به عبارتی، محل ملاقات آسمان و زمین هستند. به همین دلیل مردم سعی می‌کردند معابد را در قله‌ها بسازند تا نزدیک‌ترین جا به خداوند باشد.

این اسطوره‌شناس گفت: اروپاییان بلندترین قله جهان را «مون بلان» می‌دانستند، در حالی که  قله بلندی نبوده است. «فوجی یاما» برای ژاپنی‌ها و دماوند برای ایرانی‌ها، بلندترین قله‌ها هستند. آن‌هایی که بلندی نداشتند، برای خود قله‌های خیالی می‌ساختند مثلا اعراب «قله قاف» را بلند می‌دانستند و در بین‌النهرین، زیگورات‌ها را به‌شکل قله می‌ساختند تا محل ملاقات با عالم آسمانی باشد. بنابراین قله مهم است و چون کارکرد شگفت‌آوری دارد، خود به خود اسطوره‌ای است.

نامورمطلق ادامه داد: قله، محل رویدادهای اسطوره‌ای است و این رویدادهای اسطوره‌ای به شکل‌های مختلف تداعی شده‌اند، از جمله دماوند را نشانه پاکی و به قول ملک‌الشعرای بهار «دیو سپید» می‌دانستند که معنای بزرگ و شگفت‌انگیزی دارد. ما احساس می‌کردیم قله دماوند یک نعمت بی‌نظیر الهی برای ما است و ما در سرزمین برگزیده‌ای هستیم. ما به قله دماوند نیاز داشتیم تا صور اسطوره‌ای‌ ما کامل شود و در این زمینه احساس نقصان نکنیم.

معاون صنایع دستی کشور همچنین درباره این‌که اگر چنین روزی در تقویم ثبت می‌شد، چه کمکی به آن می‌کرد، اظهار کرد: فکر می‌کنم باید به کارکرد قله دماوند در جامعه بیشتر فکر کنیم، زیرا دماوند برای ایرانی‌ها به نوعی نماد تعیین‌کنندگی، راسخ بودن و سربلند بودن است، چون در بسیاری از جاها، برای آن‌که سربلندی کشور را متجلی کنیم، از قله دماوند استفاده می‌کنیم.

این اسطوره‌شناس گفت: اگر روزی را در تقویم به نام «دماوند» نامگذاری کنیم، توجه‌مان را به طبیعت و نمادهایی که در طول تاریخ به‌واسطه دماوند ایجاد شده است، بیشتر می‌کنیم. با توجه کردن به دماوند، به نمادهایی مانند سربلندی، پاک بودن، سپید بودن نیز توجه می‌شود، بویژه در حال حاضر که در دورانی به‌سر می‌بریم که محیط زیست در خطر است، نامگذاری روزی به نام قله دماوند می‌تواند کمک کند تا ما توجه بیشتری به نمادهای خود و طبیعت داشته باشیم. متأسفانه ما در کشور، این ضعف را داریم که تشکل‌های قوی برای حراست و حفاظت از محیط زیست نداریم که دور هم جمع شوند و از طبیعت حراست کنند.

کوه دماوند سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی قرار گرفت و روز ۱۳ تیرماه نیز به‌عنوان روز ملی دماوند شناخته شد تا ضرورت حفاظت از این زیستگاه برای همه روشن شود.

انتهای پیام