معترضان عراقی با فرو ریختن دیوارهای منطقه خضراء (منطقه سبز) و حمله به ساختمان پارلمان این کشور، هشداری بزرگ به سیاستمدرانی دادند که به فساد و ناکارآمدی متهمشان میکنند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اسکات پیترسون، رئیس دفتر نشریه کریستین ساینس مانیتور در استانبول و کارشناس مسائل خاورمیانه این نشریه طی یادداشتی به تحلیل اوضاع عراق پس از حمله حامیان مقتدی صدر، روحانی برجسته شیعه به پارلمان پرداخته و مینویسد:
«حامیان مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق که طی سخنرانی صبح شنبه خود خواهان "اعتراضات گسترده مردمی برای متوقف کردن مقامات فاسد" شد، خیلی زود واکنش نشان دادند و پارلمان را اشغال کردند. این اتفاق اما به هر حال بسیاری از سیاستمداران عراقی از جمله آنهایی را که مجبور به فراز از پارلمان شده بودند را شگفت زده کرد.
حیدر العبادی، نخست وزیر عراق پس از بازدید از پارلمان وخسارتهای وارد شده به آن اعلام کرد، جلسه انتخاب وزراء به عنوان بخشی از وعده اصلاحات که تا امروز از سوی قانونگذاران مسدود شده، طی روزهای آتی برگزار میشود.
این اقدام با این حال باز هم تاثیرات محدودی خواهد داشت. حیدر الخوئی، تحلیلگر اندیشکده "چتم هاوس" مستقر در انگلیس در این باره میگوید: حتی اگر بهترین وزرای جهان هم در کابینه باشند این مافیا و تجار قدرتمند و احزاب سیاسی هستند که برای وزرا تعیین تکلیف میکنند. بحث فقط بحث وزرا نیست.
هنوز مشخص نیست که آیا این اعتراض و هشدارها به سیاستهایی اصلاح شده و پاسخگویانهتری ختم خواهد شد که بتواند فسادهای داخلی را مهار و با منافع احزابی که هر روز پای خود را از گلیمشان درازتر میکنند، به مقابله برخیزد.
اما در حال حاضر با توجه به درگیریها بر سر سیاستهایی که همه چیز در عراق را در بر میگیرند، افراد اندکی از کسانی که این کشور را میشناسند، فروپاشی سیاسی آن را پیش بینی میکنند. عراقیها که طی دهههای اخیر از ماجراهایی بیش از بحرانهای سیاسی آسیب دیدهاند، خود را بازماندگی قدرتمند نشان دادهاند.
لؤی الخطیب، یکی از اعضای مرکز مطالعات انرژی دانشگاه کلمبیا در این باره معتقد است: برخی میگویند این پایان عراق است اما عراقیها روزهایی از این بدتر هم دیدهاند. آنها سالهای جنگ و تحریم را پشت سر گذاشتهاند؛ سالهای ناآرامیهای اجتماعی و شورشها و حالا جنگ علیه داعش. ارتش عراق از سال 2003 تاکنون بارها و بارها از هم پاشیده است.
الخطیب ادامه میدهد: عراق در مسیر بازیابی یک فصل جدید حرکت میکند اما این مسیر چه قدر طول میکشد؟ خیلی. در حال حاضر با توجه به نزدیکی تابستان داغ عراق میتوان منتظر پیچیدهتر شدن اوضاع بود.
اعتراضات خیابانی یک حقیقت اپیزودیک در بغداد است و افزایش تنش و خشم در عراق همزمان با تابستانهای داغی که با قطعی برق همراه است، مسالهای طبیعی و قابل پیش بینی است اما شکستن حریم منطقه الخضراء پیامی بلندتر و رساتر از این مسائل برای طبقه سیاسیونی است که بیش از یک دهه عرصه سیاسی کشور را اشغال کردهاند.
تعمیق بحران سیاسی در عراق البته همزمان با موج کاملی از مسائل رخ داده است: کاهش قیمت نفت بودجه را به شدت کاهش داده است در حالی که این بودجه باید در مسائلی چون مبارزه با داعش، رسیدگی به میلیونها آواره بیپناه و پرداخت حقوق کارمندانی که تعدادشان از دو میلیون به 7 میلیون تن رسیده است، هزینه شود.
معترضان روز شنبه علاوه بر درخواست پایان دادن به فساد و سوء مدیریت، خواهان پایان دادن به سیستم قومیتی و طایفهای شدند که به احزابی چون جریان صدر اجازه میدهد مانع انتخاب آزاد وزراء توسط نخست وزیر شوند.
وی با اشاره به چنین تناقضی ادامه میدهد: شما نمیتوانید یک دستتان را در دولت داشته باشید و با دست دیگرتان موج اعتراضات ضد دولتی را مدیریت کنید.
لؤی میگوید: با این تفاسیر هدف قرار دادن منطقه الخضراء نمیتواند چیزی غیر از یک تصمیم پوپولیستی از سوی روحانی باشد که زمانی شبه نظامیان ارتش المهدی را برای مبارزه با نیروهای آمریکایی رهبری میکرد و پس از آن برای بالابردن جایگاه حوزوی خود از سیاست کنارهگیری کرد و برای تعلیم به ایران رفت و اکنون پس از بازگشت در حال افزایش دوباره حضور و نقش خود در سیاستهای عراق است.
منطقه الخضراء با دیوارهای بلند، لایههای پی در پی سیم خاردار و گروههای محافظان که سالها نماد فساد و خانه تجملی رهبران عراقی بوده است اکنون با رویارویی روزانه مردم عادی با آن دیگر آن جلوه را از دست داده است. روز شنبه نمایندگان مجلس از سوی جمعیتی که توانسته بود وارد پارلمان شود مورد حمله قرار گرفتند. افرادی که با پارلمان اعیانی عراقیها عکس سلفی میانداختند.
خطیب میگوید: منطقه الخضراء مدتهاست که جلوهای منفی در جامعه عراق دارد چرا که از زمان ساخته شدنش، بهشت و مأمنی برای سیاستمداران، سیاستمداران فاسد و شکست خورده بوده در حالی که مردم باید در منطقه قرمز زندگی میگذارندند.
لؤی ادامه میدهد: تفاوت بین تعداد اندک عراقیهای دارا و انبوه ندارهای عراقی در فرآیند حمله به پارلمان و تخلیه آن که به نظر میرسید با تبانی و همکاری گارد حفاظت محقق شد، به خوبی نمایان گردید. معترضان مستقیما وارد ساختمان شدند. اکثر آنها به نظر میرسید که برای اولین بار است که توانستهاند وارد منطقه الخضرا شوند. اولین بار است که خود را در جادهای هموار شده با چمنهای مرتب و درختانی که به نظر میرسد با کولر و تصفیه کننده هوا رشد میکنند، میبینند.
لوئی با اشاره به فیلمهای منتشر شده از معترضان ادامه میدهد: واکنش صادقانه و خود انگیخته معترضان خیره کننده است. این افراد شوکه شدهاند و با خودشان میگویند، این جا حتی درختان کولر و تصفیه کننده هوا دارند. اما ما باید از گرما و قطعی برق رنج بکشیم همه از این عدم ارتباط بین سیاستمداران و مردم عادی خبر دارند اما برای این مردم تازه این مساله برجسته شده است که این سیاستمداران در سیارهای متفاوت زندگی میکنند.
انتهای پیام