میگویند آدمها بعد از 100 سالگی دندان درمیآورند و عمر دومشان شروع میشود. اما کی تا به حال دیده؟
اغلب مردم انتظار دارند که نسلی از 100 سالهها بیشتر در ژاپن زندگی کنند؛ جایی که دولت حتی برای کهنسالان هم اشتغالزایی میکند. اگر در این کشور به 100 سالگی برسید، یک گلدان نقره و گواهی از طرف نخستوزیر دریافت میکنید.
در انگلستان، جشن تولد 100 سالگی با نامهای از طرف ملکه همراه است و از 105 سالگی به بعد ملکه همه تولدها را تبریک میگوید.
ایتالیاییها جشن تولد یک قرن زندگی را با نامه رئیسجمهور جشن میگیرند.
در ایرلند اگر 100 ساله شوید 2540 یورو جایزه 100 سالگی میبرید.
100 سالههای سوئدی تلگراف تبریکی از پادشاه و ملکه کشور دریافت میکنند.
در آمریکا، رئیسجمهور با نامه به شهروندی که 100 سالگی را جشن میگیرد، تبریک میگوید.
طبق آمار سال 2010، آمریکا بیشترین جمعیت بالای 100 سال دنیا را دارد. بیش از 53 هزار نفر در این کشور طولانیتر از یک قرن زندگی کردهاند، یعنی تقریبا از هر 100 هزار نفر، 17 نفر! و تازه 82 درصد این پیرترینها هم از میان زنان بودهاند.
ژاپن رتبه دوم را در جمعیت بالای 100 سال دارد. بررسیهای آماری سازمان ملل در 1998 پیشبینی کرده بود که ژاپن تا 2050، 272 هزار نفر بالای 100 سال داشته باشد، هر چند دیگرانی هم بودند که پیشبینی کردهاند این جمعیت میتواند در 2050 به یک میلیون نفر برسد.
با اینکه تمام کشورهای دنیا از نظر آماری و ثبت اطلاعات مردم یکسان عمل نمیکنند، نمیشود دقیقا گفت که چند نفر بالای 100 سال در جهان زندگی میکنند اما تخمینهای سازمان ملل را داریم که میگوید در 1950 حدود 23 هزار نفر از مردم دنیا بیش از 100 سال عمر داشتهاند؛ در آغاز هزاره دوم، 209 هزار نفر و در 2005، جمعیتی حدود 324 هزار نفر. اما بررسیهای سال 2012 سازمان ملل نشان داد که با وجود پیشبینی اینکه حدود 445 هزار نفر بالای 100 سال زنده در جهان باشند، تعداد این افراد تنها 316 هزار نفر است.
سالمندی در ایران
در ایران به طور کلی وضعیت سالمندان در حال تحول است. در حال حاضر ایران مرحله انتقال ساختار سنی جمعیت از جوانی به سالخوردگی را تجربه میکند و با اینکه فعلا جمعیت سالمند سهم کمی از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است اما فزونی سرعت رشد جمعیت سالمند در مقایسه با رشد جمعیت کل کشور و پیشبینی افزایش تعداد و سهم سالخوردگان در سالهای آتی لزوم برنامهریزی آیندهنگر برای کنترل مسائل مربوط به این گروه از جمعیت را مورد تاکید قرار میدهد.
طبق آخرین سرشماری انجامشده در ایران (1390) ترکیب جمعیتی کشور در حال حاضر اینگونه است: کودکان و نوجوانان (زیر 15 سال) 23.4 درصد معادل 17.5 میلیون نفر، جوانان (15 تا 29 ساله) 31.5 درصد معادل 23.7 میلیون نفر، میانسالان (30 تا 64 ساله) 39.3 درصد معادل 29.5 میلیون نفر، سالمندان (65 ساله و بیشتر) 5.7 درصد معادل 4.2 میلیون نفر، البته جمعیت سالمندان مطابق تعریف وزارت بهداشت (60 ساله و بیشتر) 8.2 درصد معادل 6.2 میلیون نفر است.
حال با فرض خوشبینانه ثبات روند کنونی زاد و ولد و بعد خانوار (یعنی در صورت عدم کاهش بیشتر در نرخ باروری و بُعد خانوار در کشور) جمعیت در سال 1420 حداکثر به حدود 88 تا 90 میلیون نفر خواهد رسید و سپس روند رشد آن معکوس خواهد شد و سهم سالمندان بالای 65 سال در جمعیت کشور به حدود 18 الی 20 درصد خواهد رسید (یعنی تقریبا از هر پنج نفر، یک نفر سالمند خواهد بود). به ازای هر 10 خانوار با فرض عدم افزایش الگوی سنی ازدواج، هفت جوان در معرض سن ازدواج و هفت نفر سالمند خواهیم داشت.
100 سالههای ایرانی
در ایران فهرست کوتاهی از مشاهیری که احتمال میرود بیش از 100 سال عمر کرده باشند، وجود دارد اما از آنجا که عمر ثبت احوال اجباری هنوز به 100 سال نرسیده، آمارها در این مورد دقیق نیست. ثبت احوال در ایران سال آینده 100 ساله میشود، پس حتما شناسنامههایی هست که 100 سال از تاریخ صدورشان گذشته باشد و جایی در گنجهای از یادها رفته باشند، همین طور آدمهایی که حالا لابد بچههایشان همه در پیری هستند و نوههایشان را هم دیدهاند اما نتیجهها شاید بودنشان را از یاد برده باشند.
شاید بد نباشد در حرکتی نمادین هم که شده به جستوجوی کهنسالان هموطن بپردازیم و نام و یاد آنها را تا هنوز هستند زنده نگه داریم. برای این کار به کمک شما نیاز داریم. اگر شما یک آدم سن و سالدار در خانوادهتان میشناسید و اسم و عکسی، یاد و آدرسی از او دارید، برای ما به تلگرام ایسنا به آدرس web.telegram.org/#/im?p=@ISNATELEGRAMADMIN ارسال کنید یا اگر نظری درباره سالمندی و برخورد با سالمندان در ایران دارید، همینجا با ما در میان بگذارید. کمک کنید 100 سالههای ایران را بشناسیم.
***
صد ساله ها اغلب سوژه خبر هستند، هر چند وقت یک بار وقتی روزنامه نگاری اسم و رسمی از یکی از آن ها پیدا می کند، سراغشان می رود تا شگفتی یک قرن زندگی را به دیگران نشان بدهد، در زمان انتخابات این آدم ها را راحت تر می شود پیدا کرد، «یوسف هدایت» پیرمرد نهاوندی که در انتخابات سال گذشته برای رای دادن به یکی از مسجد های شهر رفته بود، یکی از 100 ساله هایی است که می شناسیم.
«غلامعباس خادمیان»، اهل ارسنجان، که در 1392 جشن تولد 100 سالگی را جشن گرفته، را نوه هایش به رسانه ها معرفی کردند، یک رسانه محلی هم اخیرا ادعا کرده است که «حاج علی موسی قلیلو» مرد 110 ساله ای است که در خوی زندگی می کند و اخیرا بعد از سال ها توانسته است خانواده اش را که در ترکیه زندگی می کنند، پیدا کند.
خبرگزاریها همچنین حدود دو سال پیش در گزارشی از زندگی مردمی با عمر بیش از 120 سال در کلاردشت مازندران خبر داده و در این مورد نوشت اند:«کلاردشت تا دهه 80 بیشترین مردان و زنان بالای 100 سال را داشت. خانم بزرگ با 135 سال، ممیدی با طول عمر 130 سال و زندگی شیرین صد ساله او با همسرش «گل گیس» زبان زد خاص و عام بود.»
رسم جشن تولد گرفتن که خیلی ها فکر می کنند در سنت ما جایی نداشته و وارداتی است، حالا چند وقتی است که سن و سال کهنسالان خانواده ها را مهم کرده است ، «کبرای سعادت» یکی از آن مادربزرگ هایی است که جشن تولدش سن واقعی اش را لو داده است، او که در خور و بیابانک استان اصفهان زندگی می کند همین فروردین امسال پا به 100 سالگی گذاشته است و هشت فرزند دارد که بزرگ ترین شان 76 ساله است.
«حمیده امید پناه دهگلانی» که در یکی از روستاهای کردستان زندگی می کند هم اواخر سال گذشته به باشگاه 100 ساله های ایرانی وارد شده است، رسانه های محلی در مورد او نوشته اند که می گوید راز عمر طولانی دور بودن از شهر و ماندن در روستاست.
***
این مطلب با مشارکت شما کامل خواهد شد.