رییس کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال می‌گوید، سیاست کاری این کمیته مچ‌گیری نیست. او اما با اشاره به موضوع "فساد در فوتبال" تاکید دارد که با متخلفان در هر پست و مقامی بدون هیچ ملاحظه‌ای برخورد شده و خواهد شد.

به گزارش ایسنا، رییس کنونی کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال، دارای مدرک کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، کارشناسی ارشد علوم اقتصادی و کارشناسی ارشد فقه و اصول است. او اکنون دانشجوی دکترای حقوق خصوصی و قاضی ویژه رسیدگی کننده به جرایم مالکیت صنعتی و پزشکی است و 15 سال سابقه فعالیت قضایی دارد.

محبوب افراسیابی که پس از استعفای اکبر محمدزاده از سمت ریاست کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال در نهایت جایگزین او شد، با خبرنگار ورزشی ایسنا در ارتباط با مسائل مختلف فوتبال و ناهنجاری‌های آن از جمله موضوع فساد در فوتبال به گفت‌وگو نشست. آنچه در ادامه می‌خوانید ماحصل این گفت‌وگو است.

* آقای دکتر ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، لطفا برای شروع بحث درباره ساختار کمیته اخلاق کمی توضیح دهید؟

کمیته اخلاق به عنوان رکن قضایی فدراسیون فوتبال و یک شخصیت حقوقی مستقل که اعضای آن حقوقدان هستند، تشکیل شده است. کمیته اخلاق دارای دو رکن دیوان تحقیقات و دیوان حکمیت است. در دیوان تحقیقات دو یا سه نفر از همکاران مشغول به کار هستند و به محض اطلاع از وقوع تخلف در حوزه فوتبال که در صلاحیت کمیته اخلاق است، برای شروع رسیدگی به پرونده، آن را به این کمیته ارجاع می‌دهند. پس از انجام تحقیقات نیز دو حالت ممکن است اتفاق بیفتد اول اینکه اگر تخلف متوجه فرد مورد نظر باشد، پرونده با کیفرخواست به دیوان حکمیت ارسال می‌شود و اگر تخلف محرز نشود پرونده در واحد تحقیقات مختومه می‌شود و پس از وصول پرونده در دیوان حکمیت با کیفرخواست دیوان تحقیقات اعضای دیوان حکمیت که شامل سه نفر هستند شروع به رسیدگی کرده و فرد مورد نظر را برای رسیدگی و دفاع از خود در ساعت و روز مقرر دعوت می‌کنند. پس از استماع دفاعیات فرد مورد نظر یا نامبرده تبرئه می‌شود و یا به یکی از مجازات‌های مندرج در ماده 30 آیین‌نامه اخلاق محکوم می‌شود. البته رییس دیوان حکمیت دارای یک سری اختیارات مستقل است که در ماده 23 احصا شده و رییس دیوان حکمیت به تنهایی می‌تواند از این مجازات‌ها برای تنبیه فرد متخلف استفاده کند.

* اجرای عدالت همواره دغدغه‌ی جدی قضات و مجموعه دادگستری است، شما به عنوان قاضی محکمه اخلاق فوتبال، چگونه این دغدغه را اجرایی می‌کنید؟

طبق آیین‌نامه کمیته اخلاق که برگرفته از قوانین و مقررات فیفا است هدف این کمیته حفظ یکپارچگی و حراست از خوش‌نامی فوتبال در کشور و ابعاد بین‌المللی آن است، همین طور این آیین‌نامه در راستای یکسان‌سازی و عمل به موازین و قوانین فیفا تدوین شده و یکی از اهداف اصلی ما حفاظت و صیانت از اخلاق حرفه‌ای در حوزه فوتبال است. سیاست کاری ما مچ‌گیری نیست بلکه تبدیل شدن به یک بازوی قدرتمند است. علاوه بر این در جهت پاسداری از ارزش‌های اخلاقی و اسلامی در حوزه فوتبال اقدام می‌کنیم. همه برای ما مهم هستند و قداست دارند. خصوصا دست‌اندرکاران حوزه فوتبال از بازیکن و مربی گرفته تا مدیرعامل و هر کسی که به نحوی فوتبال را می‌شناسد و فعالیت‌های مرتبط با فوتبال انجام می‌دهد.

شروع به اخلاق‌گرایی و توسعه اخلاق در حوزه فوتبال توسط خود اعضای کمیته به عنوان نماد و سمبل اخلاق برای همه اهالی فوتبال باید به عنوان سرمشق و الگو قرار گیرد و به همین جهت کار این کمیته حتی در مرحله رسیدگی و تحقیقات با حفظ حرمت و قداست کلیه افراد است.

* پیش از شما قرار بود آقای قطبی ریاست کمیته اخلاق را بر عهده بگیرد، چرا به یک باره این موضوع منتفی شد؟

بنده در مورد جریان آمدن یا رفتن آقای قطبی بی اطلاع هستم. تیم ما از همان ابتدای تشکیل کمیته اخلاق مشغول به کار بود و بنده نیز رییس دیوان حکمیت بوده و همچنان هستم.

* به نظر شما آیین‌نامه فعلی کمیته اخلاق مناسب وضعیت فوتبال کشور است، آیا نیازمند اصلاح و بروزرسانی نیست؟

آیین‌نامه کنونی نیاز به اصلاح دارد و اگر ضمانت‌های اجرایی آن بالا برده شده و شفاف‌سازی و برجسته شود، بهتر است. اما به نظر می‌رسد آیین‌نامه در شرایط فعلی نیز از نظر ضمانت اجرایی و بازدارندگی کافی برخوردار است. مهم این است که ما چگونه عمل کنیم، هم در مقام اعمال و هم در مقام اجرای مجازات‌هایی که با آن روبه‌رو هستیم. مهم این است اعضای کمیته اخلاق مخصوصا در برخوردها اعم از همکاران‌مان در واحد تحقیقات و حکمیت به نوعی عمل کنند که بی‌طرفی و استقلال کامل قضایی حفظ شود و افرادی که به عنوان نقض کننده اخلاق حرفه‌ای فوتبال به این کمیته معرفی می‌شوند، نتیجه بگیرند که کمیته اخلاق در مقام ترویج و توسعه اخلاقیات که منشاء اسلامی دارد و بدون توجه به تبلیغات رسانه‌ای و یا برخی موج‌سواری‌ها فقط و فقط درصدد استقرار عدالت به معنای واقعی است.

برای ما همه افراد مهم و محترم هستند و چنانچه گزارشی در رابطه با تخلف یک فرد داشته باشیم، تحقیقات‌مان کاملا محرمانه انجام می‌شود و مستندات را در اختیار هیچ کس قرار نمی‌دهیم. در عین حال به اعمال مقررات و موازینی که آیین‌نامه اخلاق برای ما ترسیم کرده بسیار تاکید داریم.

* آیا این آیین‌نامه تا به حال جوابگوی وقایع مخالف اخلاقی که با آن در فوتبال مواجه شده‌اید، بوده است؟

در این چند سالی که بنده به عنوان رییس حکمیت در کمیته اخلاق مشغول به کار بودم آیین‌نامه جوابگوی همه اتفاقات و پرونده‌ها بوده و ضمانت اجرای آن نیز به اندازه کافی است و از قدرت بازدارندگی نیز برخوردار است.

* آیا آیین نامه اخلاق بر اساس تیپ فیفا نگاشته شده یا اینکه موازین داخلی نیز در تدوین آن دخالت داشته است؟

قوانین و مقررات بومی سازی شده و طبق اصول حاکم بر فیفاست. این آیین‌نامه تعارضی با فیفا ندارد و بر اساس قوانین و مقررات فدراسیون جهانی فوتبال با توجه به وضع داخلی کشور بومی‌سازی شده است.

*‌ آیا مورد خالکوبی در آیین‌نامه کمیته اخلاق فیفا عنوان شده یا آن را با توجه به وضعیت داخلی کشور در آیین‌نامه ذکر کرده‌اید؟

بله، برخی موضوع‌ها ممکن است در چارچوب و اصول فیفا نگنجد اما در چارچوب و اصول شرعی ما بگنجد. در آن صورت اصول شرعی ما حاکم بر قوانین است. مفهوم بومی‌سازی نیز به همین معناست و فیفا نیز موضوع بومی‌سازی را پذیرفته است.

* در حال حاضر چند پرونده در جریان در کمیته اخلاق وجود دارد؟

تمام پرونده‌هایی که از طریق مراجع ذی‌ربط اعلام شده بلافاصله در کمیته اخلاق مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته یا با کیفرخواست به دیوان حکمیت ارسال شده و یا در مرحله انجام تحقیقات است. در حال حاضر ما پرونده بلاتکلیف در کمیته اخلاق نداریم و تاکید می‌کنیم، آیین‌نامه اخلاق در بند 8 ماده 22 عنوان کرده تمام مراحل تحقیق محرمانه است و در هیچ مرحله‌ای به استثنای رییس کمیته اخلاق کلیه افراد شاغل در دیوان تحقیق حق انجام مصاحبه با رسانه‌های گروهی را ندارد. ما جزئا و کلا هیچ اطلاعاتی در رابطه با پرونده‌های مطروحه‌ کمیته اخلاق در اختیار هیچ رسانه‌ای قرار نداده‌ایم و این کار را نیز انجام نخواهیم داد. ممکن است یک بازیکن یا یک فرد مرتبط با فوتبال مرتکب تخلفی نیز شده باشد، اما شئون و شخصیت وی برای ما محترم است و با حفظ حرمت این فرد رسیدگی‌های خود را انجام می‌دهیم و هیچ اغماضی نخواهیم داشت اما با حفظ چارچوب مسائل شرعی و آبروی افراد کار خود را دنبال می‌کنیم.

* مرز بین انضباط و اخلاق در رسیدگی‌های انضباطی در فدراسیون فوتبال، چگونه مشخص شده است؟

تخلفاتی که منشاء انضباطی دارند آیین‌نامه کمیته اخلاق و آیین‌نامه کمیته انضباطی آن را تعیین کرده است. تمام تخلفات درون مستطیل سبز بر عهده کمیته انضباطی است و تمام تخلفات خارج از مستطیل سبز چه داخل و چه بیرون از کشور بر عهده کمیته اخلاق است.

* نحوه اعلام صدور رای مربوط به پرونده‌های مختلف در کمیته اخلاق به چه صورت است؟

به لحاظ اینکه ماهیت کار ما محرمانه‌ است پس از اینکه رای مرحله تجدید نظرخواهی و استیناف را طی کرد، به مرجع مجری حکم و مرجع مرتبط ارسال شده تا حکم را اجرا کنند. تا به حال نیز خدا را شکر با هیچ مانعی در این رابطه مواجه نشده‌ایم.

* در سیستم قضایی کشور مواردی هست که وقتی رای قطعی شد و به مرحله اجرا رسید، اعلام نتیجه آن بلامانع است. در فدراسیون چنین رویه‌ای نمی‌تواند حاکم باشد؟

بله در آیین‌ دادرسی ما آرای قطعی و آن هم نه تمام آرا، بلکه تنها در حوزه جرایم مالی و اقتصادی است که می‌توان در مواردی رای نهایی و قطعی را اعلام کرد، اما باید بگویم که ما در اینجا با تخلفات صنفی کار داریم و نه با جرایم. بنابراین تمام رسیدگی‌ها در حوزه تخلفات صنفی محرمانه است و فقط آرا را در اختیار افراد مرتبط و مرجع مجری حکم قرار می‌دهیم.

* محل اجرای احکام کمیته اخلاق کجاست؟

محل اجرای احکام کمیته اخلاق بعضا ممکن است باشگاه مربوطه باشد. مثلا ممکن است بازیکنی چند جلسه محروم شده باشد و پس از آنکه رای مراحل بدوی و استینافی خود را طی کرد، رای را در اختیار باشگاه مربوطه قرار می‌دهیم تا نسبت به اجرای حکم اقدام کنند. در این زمینه پیگیری هم وجود دارد و اگر رای اجرا نشود ضمانت‌های اجرایی توسط قانون پیش‌بینی شده است.

* این شائبه وجود دارد که با توجه به اینکه کمیته اخلاق یکی از ارکان فدراسیون فوتبال است شما کمیته‌ای همسو با مسئولان فدراسیون فوتبال هستید و ممکن است بعضا در صورت بروز تخلفاتی با مسئولان ذی‌ربط مماشات کنید. آیا واقعا حاضرید عدالت را حتی برای رییس فدراسیون فوتبال نیز اجرا کنید؟

هرچند کمیته اخلاق در ساختمان فدراسیون فوتبال مستقل است و برخی از موارد اداری این کمیته با رییس فدراسیون یا دبیرکل این فدراسیون مرتبط است اما کمیته اخلاق که دارای دو بازوی تحقیقات و حکمیت است یک شخصیت حقوقی مستقل بوده و برای همکاران قضایی ما در این کمیته فرقی نمی‌کند که چه کسی تخلف کند. هر مقام و هر صنفی که باشد اگر مرتکب تخلف شده باشد به لحاظ وظیفه ذاتی با آن برخورد می‌شود.

ما یک استقلال ذاتی داریم و به عنوان یک رکن قضایی عمل می‌کنیم. تا به حال که بنده در این کمیته مشغول به فعالیت بودم هیچ یک از مقامات فدراسیون فوتبال از رییس این فدراسیون گرفته تا سایر افراد دخالتی نفیا یا اثباتا در مسائل مرتبط با این کمیته نکرده و استقلال ما را حفظ کرده و با احترام کامل با آن روبه‌رو شده‌اند. علاوه بر این ما به اندازه کافی تجربه قضایی داشته و همواره به استقلال قضایی خود تاکید داریم. کمیته اخلاق متعلق به هیچ باشگاه یا تیمی نبوده و کار حقوقی خود را انجام می‌دهد.

* به طور مثال به پرونده فساد در فوتبال اشاره کنیم. آیا کمیته اخلاق به چنین پرونده‌هایی ورود پیدا می‌کند؟

اگر مدارک و مستندات محکمه‌پسندی که بتواند اثبات کند در حوزه فوتبال چنین امری اتفاق افتاده ما بدون اغماض بررسی‌های خود را انجام می‌دهیم اما تا به حال کسی در این زمینه مدرکی در اختیار ما قرار نداده است.

* چگونه است که این مدارک در اختیار کمیسیون اصل 90 قرار گرفته اما کمیته اخلاق یا کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال از آن بی‌اطلاع است؟

ما قاضی هستیم و بر اساس شعار یا برخی مطالب بیرونی اظهار نظر نمی‌کنیم. اگر مستنداتی دال بر اثبات این موضوع در اختیارمان قرار گیرد، بررسی‌های خود را انجام می‌دهیم.

*‌ آیا نمی‌توانید با توجه به جنبه عمومی مسئله به پرونده ورود کنید؟

درست است اما ما فعلا به مدارکی دسترسی پیدا نکرده‌ایم که در این حوزه اتفاقی افتاده است. اگر مدارک باشد ما حتما در این حوزه ورود می‌کنیم. به نظر می‌رسد نقطه تمیز بین تخلف اداری و تخلف اخلاقی به حق زده شده است. موضوعاتی گفته می‌شود که صرف نظر از ماهیت موضوع که صحت و سقم آن تا چه اندازه قابل اثبات است نمی‌توان در مورد آن به صراحت اظهار نظر کرد. ما به طور کلی به تخلفات اداری رسیدگی نمی‌کنیم. اینکه کدام مدیر به طور مثال چند سفر خارجی داشته، در حیطه وظایف کاری ما نیست و جزو تخلفات اخلاقی محسوب نمی‌شود.

من در طول 15 سالی که قضاوت کرده‌ام بر اساس تبلیغات یا مصاحبه‌های رسانه‌ای و آنچه که بیرون جامعه وجود دارد، قضاوت نکردم. آنچه که تصمیم قضایی است و می‌تواند یک موضوع را ثابت کند باید در مرجع قضایی ذی‌صلاح به مرحله اثبات برسد. اینکه فلان جا گزارش داده که فساد زیاد است نمی‌توانیم به صرف آن گزارش عنوان کنیم که فردی متهم است. ما قاضی هستیم و اگر دلایل دست ما باشد، رسیدگی می‌کنیم و نمی‌توانیم بر اساس گزارش یک فرد یا نهاد تصمیم بگیریم. آن گزارش به قوه قضاییه می‌رود و این قوه اگر پس از رسیدگی به ماهیت جرم رسید، برای ما محرز می‌شود که جرمی اتفاق افتاده و جرم ماهیتا در درون خود نقض مقررات اخلاقی را نیز دارد، پس از آن ما به مسئله رسیدگی می‌کنیم.

* کمیته اخلاق فیفا بلاتر را محروم کرد آیا چنین اراده‌ای در کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال نیز وجود دارد که اگر فرضا تخلفی توسط مسئولان این فدراسیون و یا حتی رییس آن صورت گیرد با آن برخورد کند؟

بله، ما آنچه که در صلاحیت‌مان است و در چارچوب آیین‌نامه اخلاق بوده در هر مرحله‌ای که باشد ورود پیدا می‌کنیم اما بحث این است که در این خصوص مدارک متقن قابل استناد و قابل اثبات در اختیارمان قرار نگرفته است. مدرک بدهید تا برخورد کنیم.

همگان من را می‌شناسند اگر بر حقوق شاکی اصرار دارم به همان اندازه به حقوق متهم نیز اصرار دارم و تا چیزی به مرحله اثبات نرسد خود را مجاز به طرح موضوع نمی‌دانم. ضمن اینکه با کسی مماشات نداریم برای خود حرام می‌دانیم که با آبروی افراد بازی کنیم و سیستم کاری ما همین است.

* قطع همکاری محمدزاده با فدراسیون فوتبال شائبه‌های بسیاری را به وجود آورد و در نهایت این تفکر را به وجود آورد که ممکن است حتی دست و پای رییس کمیته اخلاق نیز بسته باشد که در نهایت استعفا می‌دهد.

اصل بر برائت است. اصل 37 قانون اساسی و ماده 4 قانون آیین‌نامه دادرسی کیفری و نیز از نظر مبانی شرعی نیز اصل بر برائت قرار گرفته است. این اصل بر برائت و حفظ حرمت افراد بوده که به عنوان دغدغه ما مطرح است. همین موضوع باعث می‌شود مسائلی را در رابطه با افراد بازگو نکنیم. این مسئله به معنای مماشات و مدارا نیست. هیچ پرونده‌ای در کمیته اخلاق نبوده که آن را رسیدگی نکنیم. اگر پرونده‌ای مطرح شده رای آن را صادر کرده‌ایم و به مجری حکم ارسال شده است. ما نمی‌توانیم جزئیات را در اختیار افراد یا رسانه‌ها قرار دهیم. ممکن است موضوعی مطرح شده باشد و ماهیتا در دیوان تحقیقات که همکاران قضایی حضور دارند بسته شده باشد و در مرحله تحقیقات باشد بنابراین نمی توانیم جزئیات آن را اعلام کنیم.

* تاکنون دو مرجع قضایی در مورد پرونده فساد در فوتبال ورود کرده‌اند. در دو سال گذشته کفاشیان یک بار به اوین احضار شده و اخیرا نیز مراجع نظارتی به دفتر او وارد شدند تا بررسی‌ها را انجام دهند. از سوی دیگر سازمان بازرسی کشور نیز ایرادات حقوقی را به اساسنامه فدراسیون فوتبال وارد کرده است. آیا این موارد مصداق امکان وقوع تخلفات احتمالی نیست؟

مسائل خارج از وظایف کمیته اخلاق به ما ارتباطی ندارد. من به شما اطمینان می‌دهم که هیچ پرونده‌ای در کمیته اخلاق بدون دستور باقی نمانده است. حتی افراد بسیار ذی‌نفوذی بوده‌اند که فکر می‌کنم شما حتی جرات مصاحبه با آن‌ها را ندارید و به عنوان متخلف در کمیته اخلاق حاضر شده‌اند اما باید بدانیم که ما به جرم رسیدگی نمی‌کنیم بلکه به تخلفات رسیدگی می‌کنیم. ولی ما با حفظ شعائر الهی و حفظ حرمت افراد کار کرده‌ایم. علاوه بر این مطمئن باشید که سرعت کار نسبت به گذشته بالا رفته و رسیدگی‌ها در حال انجام است.

اگر موضوعی در هر حوزه و در هر سطحی اتفاق بیفتد که مرتبط با کار کمیته اخلاق باشد مطمئن باشید که به آن ورود خواهیم کرد. اما شک نکنید که جزئیات افرادی که مربوط به صدور رای باشد،‌ در اختیار هیچ کس قرار نخواهد گرفت. ما رای را به مرجعی می‌فرستیم که مرجع و مجری بوده و اجرا کننده رای است. محور برای ما اخلاق است. همان طور که حقوق شاکی قابل احترام بوده، حقوق متهم نیز محترم خواهد بود.

* با توجه به اظهارات شما، پس اگر روزی پرونده فساد در فوتبال در قوه قضاییه به جریان بیفتد حتما کمیته اخلاق به جنبه‌های اخلاقی آن ورود خواهد کرد؟

بله. قطعا ورود خواهیم کرد. اگر جرم محرز شود چون در ماورای جرم تخلفی که ناقض مقررات اخلاقی فوتبال است، قطعا ورود پیدا می‌کنیم. حتی اگر در حال حاضر نیز مدرکی موجود باشد که ناقض مقررات اخلاقی بوده به آن ورود می‌کنیم.

* بعضی از تخلفات فوتبالی ممکن است در آیین‌نامه تخلف انگاری نشده باشد ولی جنبه عمومی دارند، آیا به این مسائل نیز ورود می‌کنید؟

به تخلفاتی که در حوزه کمیته اخلاق باشد و تداخلی با سایر نهادهای مرتبط نداشته باشد ورود پیدا می‌کنیم.

* اگر در تدوین و اجرای اساسنامه فدراسیون فوتبال نیز موردی مخالف قوانین جمهوری اسلامی ببینید آیا به آن ورود می‌کنید؟

اگر اساسنامه مورد حقوقی که نقض مقررات اخلاقی باشد به آن ورود می‌کنیم. به نظر من چنین تخلفاتی که به آن اشاره می‌کنید تخلف اداری است نه تخلف اخلاقی.

* اینکه به یک موضوع در این باره سرپوش گذاشته شده باشد آیا رفتار غیر اخلاقی تلقی نمی‌شود؟

ببینید این اخلاقی که مدنظر شماست، همه مسائل را جنبه اخلاقی می‌دهد. حوزه اخلاق به 4 عنصر توجه دارد. به ماهیت قبل از قانون و به ماهیت شرعی آن. اخلاق تنظیم رابطه فرد با جامعه است. بعد دیگر آن تنظیم رابطه فرد با خداست. بعد بعدی آن رابطه فرد با طبیعت است. ماهیت این موضوع نیز در چارچوب سنن و آدابی که منبعث از شرع است و ما باید آن را در اخلاق بگنجانیم. گفته‌اند کمیته اخلاق، نگفته‌اند دادگاه اداری رسیدگی کننده به تخلفات اداری فدراسیون فوتبال. ما به مقررات اخلاقی که بومی‌سازی شده است رسیدگی می‌کنیم. شما در نظر بگیرید یک بازیکن در ملاء عام یک کار حرامی انجام می‌دهد. این اقدام که جنبه مجرمانه دارد موجب جریحه دار شدن جامعه می‌شود و ما به آن رسیدگی می‌کنیم. اما ممکن است همین بازیکن در مرحله استخدام در یک باشگاه مقررات اداری را رعایت نکند. این موضوع از حوزه اخلاق خارج است.

انتهای پیام