برخی از ایرانیان 25 بهمن، روز ولنتاین را که یک جشن غربی است گرامی می‌دارند و این درحالی است که ایرانیان روز مهر و دوستی را در کشورشان با نام اسفندگان شناخته و هرسال پنجم اسفند، آن را جشن می‌گرفتند.

با نگاهی به گاهشماری ایران باستان،‌ درمی‌یابیم که نیاکان ما، علاوه بر ماه‌ها، روزهای سال را نیز نامگذاری می‌کردند. ایرانیان در نامگذاری روزها، نام امشاسپندان یا نام‌ ماه‌های سال را بر روی روزها می‌گذاشتند؛ برای نمونه روز ناهید (فرشته نگاهبان آب)، روز زامیاد (فرشته نگاهبان زمین)، و... یا روز فروردین، روز دی، روز خرداد و... داشته‌ایم. بر اساس رسمی کهن، چنانچه نام ماه و روز یکی می‌شد، ایرانیان این روز را فرخنده می‌دانستند و آن را جشن می‌گرفتند.

در این نامگذاری، روز پنجم اسفند روز سپندارمذ نام داشت. جشن اسفندگان در روز پنجم اسفند ماه برگزار می‌شد. این جشن به زیبایی با طبیعت پیوندی معنایی دارد. ایرانیان باستان دریافته بودند که چهل روز پس از شب چله، با نزدیک شدن زمین به خورشید، لایه سطحی زمین گرم می‌شود و برای همین، در چهلمین روز زمستان، با افروختن آتش برای ابراز شادمانی از گرم شدن زمین، جشن سده را برگزار می‌کردند.

روند گرم شدن زمین که از روز جشن سده آغاز می‌شود، در اسفند با رویش نخستین جوانه‌ها، به نقطه‌ای می‌رسد که زندگی دوباره طبیعت را مژده می‌دهد. در باورهای ایرانیان باستان، زن نماد زایندگی و عشق بوده است؛ از این رو، در جشن اسفندگان که نویدبخش زندگی و گرما بود، زن و جایگاه او در زندگی انسان را گرامی می‌داشتند. هدف از گرامیداشت این روز، حرمت نهادن به تمام چیزهایی است که با باروری خود، موجب برکت و زایندگی همراه با فروتنی و پاکدامنی می‌شوند. در اسفندگان، زمین نیز به عنوان نمادی دیگر از زایندگی و زندگی ستایش می‌شد. در این جشن، مردان و زنان‌ رخت نو به تن می‌کردند و بانوان از دست همسران خود هدیه دریافت می‌کردند. اسفندگان فرصتی بود برای دلدادگان تا با پیش‌کش هدیه و نامه شادباش به دلدار خود، همسر آینده خود را گرامی دارند و مهر خود را به او ابراز کنند، این درحالیست که در این سال‌ها روز ولنتاین یا عشاق جایگزین این روز شده و افراد، عشق و محبت خود را به یکدیگر با دادن هدیه در این روز ابراز می‌کنند.

براتی، یک شهروند بجنوردی که دارای سوپر مارکت است در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان‌شمالی گفت: میزان فروش شکلات طی شب ولنتاین در این محل زیاد بوده است. بیشتر افراد مراجعه کننده به این فروشگاه دختر و پسرهای جوان بودند که خواهان شکلات‌هایی با شکل قلب بودند. از سوی دیگر بیشتر شکلات‌هایی را که خریداری می‌کردند که دارای بسته بندی‌هایی با روبان‌های قرمز بوده است.

آذری، رییس اتحادیه گل فروشان بجنورد نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: هر ساله میزان فروش گل رز قرمز در این روز بیشتر از روزهای دیگر است.

وی با اشاره به اینکه میزان فروش گل فروشی وی در روز ولنتاین 20 درصد افزایش یافته است، بیان کرد: گل رز را بیشتر به دلیل رنگ قرمز آن که نمادی از عشق و دوست داشتن است، خریداری می‌کنند.

یکی از شهروندان بجنوردی که در حال خرید کادوی ولنتاین برای یکی از دوستان خود بود در پاسخ به این سوال ایسنا که چرا این هدیه را در روزهای دیگر برای دوست خود خریداری نمی‌کرده، توضیح داد: این روز نمود بیشتری دارد و اعطای هدیه در این روز بیشتر جلوه می‌کند. بیشتر فروشگاه‌هایی که لوازم کادویی می‌فروشند خود را برای این روز آماده کرده و تبلیغات می‌کنند، اما ما در فرهنگ خود روز سپندارمذ را داریم اما بیشتر افراد در این خصوص هیچ اطلاعی ندارند و هیچ گونه تبلیغاتی نیز ارائه نمی‌شود.

مهدی نوری، یک استاد جامعه شناسی دانشگاه پیام نور بجنورد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه روز ولنتاین متعلق به فرهنگ ایرانی نیست، افزود: ما نمی‌توانیم جامعه‌ای را تصور کنیم اما به هنجار و فرهنگ‌های آن بی‌تفاوت باشیم. اگر جامعه ای نتواند فرهنگ خود را به مردم بشناساند، فرهنگی دیگر جایگزین آن خواهد شد.

وی در خصوص اینکه چرا این فرهنگ وارد ایران شده و تعدادی از افراد به آن اهمیت می‌دهند، اظهار کرد: چند سالی است برخی از فرهنگ‌های موجود در کشور که ریشه در ایران باستان داشته سرکوب شده و از سوی دیگر فرهنگ‌های درست دیگری جایگزین آن نشده و این امر خلاءای را ایجاد کرده است.

نوری توضیح داد: دهه 60 و 70 بیشترین زاد و ولد شده و این افراد هم اکنون به سن جوانی رسیده‌اند و این جوانان برای برخی از مسائل همچون ابراز علاقه به دوستان خود با خلاء فرهنگی مواجه شده‌اند و به همین دلیل به سوی چنین روزهایی سوق یافته‌اند.

وی تاکید کرد: زمانی که فرهنگی برداشته می‌شود باید الگویی جایگزین آن شود که این امر مورد غفلت واقع شده است. از سوی دیگر سفر برخی از افراد به کشورهای خارجی و دیدن چنین فرهنگ‌هایی در آن کشور، موجب شده تا آن‌ها این فرهنگ را به همراه خود به داخل کشور بیاورند که این امر بیشتر در استا‌ن‌های بزرگتر صورت گرفته است.

این استاد جامعه شناس افزود: حضور دانشجویان شهرستانی در شهرهای بزرگتر و دیدن اجرای این نوع از مراسم ها سبب شده تا آن‌ها این امور را در شهرهای خود به عنوان یک نوع کلاس اجتماعی اجرایی کنند و این سبب شده تا روز ولنتاین مورد استقبال برخی از افراد قرار گیرد.

وی با تاکید بر اینکه روز ولنتاین یا روز عشاق متعلق به فرهنگ ایرانی نیست، ادامه داد: باید مسئولان الگوهایی را برای جوان‌ها ارائه دهند تا آن‌ها به سوی فرهنگ غرب گرایش پیدا نکنند.

گزارش از اعظم قهرمانی، خبرنگار ایسنای منطقه خراسان شمالی

انتهای پیام