کتاب «روایت بحران هسته‌ای ایران؛ ناگفته‌های یک دیپلمات» به قلم دیپلمات هسته‌ای پیشین کشورمان که تاریخچه معاصر و گزارش ایرانی همراه با جزئیات از کشاکش دیپلماتیک ایران و کشورهای غربی را در جریان بحران هسته‌ای ایران از سال 1381 به تصویر می‌کشد، رونمایی شد.
سید حسین موسویان عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان در گفت‌وگو با خبرنگار انرژی هسته‌ای خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به انتشار کتابش به زبان فارسی با عنوان «روایت بحران هسته‌ای ایران؛ ناگفته‌های یک دیپلمات» اظهار کرد: وقتی تابستان 88 به آمریکا آمدم فضای سیاسی وحشتناک علیه ایران منفی بود و محور اصلی هم موضوع هسته‌ای بود. تصمیم گرفتم علاوه بر مصاحبه‌ها، مقالات و کنفرانس‌ها دیدگاه ایران و غرب را در قالب یک مجموعه علمی آکادمیک و مستند به طور مقایسه‌ای به مراکز علمی و آکادمیک، سیاستمداران، افکار عمومی و رسانه‌های آمریکا و غرب عرضه کنم تا قضاوت کنند.
این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: برای درک کامل موضوع هسته‌ای ایران، در یک فصل، تاریخچه هسته‌ای از ابتدا تا انقلاب را آوردم تا روشن شود که آمریکا و غرب بنیانگذار برنامه هسته‌ای ایران بودند و چگونه برای هسته‌ای شدن ایران و اجرای پروژه‌های هسته‌ای مسابقه گذاشته بودند تا جایی که کاملا اطمینان یافتند شاه به دنبال بمب هسته‌ای است و با این وجود تمام عیار او را حمایت کردند. این بخش از کتاب از این بابت مهم بود که روشن شود اساس برنامه هسته‌ای ایران به خود آمریکایی‌ها برمی‌گردد، نه این‌که جمهوری اسلامی به قصد ساخت بمب هسته‌ای این برنامه را بنیانگذاری کرده باشد.
موسویان گفت: در بخش دیگری از این کتاب، 15 سال مذاکره ایران با اروپا را توضیح دادم که مبنای این مذاکره این بود که آلمان که پول بوشهر را گرفته و 90 درصد کار را هم تمام کرده بودند، این پروژه را تمام کنند. فرانسه هم که پول برنامه غنی‌سازی مشترک در خاک فرانسه را گرفته، سوخت بوشهر را بدهد و آمریکا هم که 12 سال قبل از انقلاب راکتور تهران را ساخته میله سوختش را بدهد تا ایران نیازی به برنامه سوخت داخلی و غنی‌سازی نداشته باشد اما آلمان، فرانسه، انگلیس و آمریکا نپذیرفتند و نظرشان این بود که ایران نباید نیروگاه هسته‌ای داشته باشد، راکتور تهران هم تعطیل شود و دسترسی به بازارهای سوخت جهانی هم نداشته باشد و در ضمن میلیادها دلاری را هم که گرفته‌اند، بالا کشیده و پس ندهند. این برخورد غربی‌ها بود که ایران را وادار به خودکفایی در سوخت کرد. تشریح این گذشته از این بابت مهم است تا روشن شود ایران بدنبال سوخت برای بمب هسته‌ای نبوده بلکه بدعهدی غربی‌ها ایران را مجبور به تولید سوخت داخلی کرد.
وی گفت: در این کتاب تمام استراتژی‌های اجراء شده یا روی میز آمریکا و غرب مثل: تحریم، تغییر رژیم، مهار دوگانه، جنگ اطلاعاتی پنهان، حمله نظامی و غیره را تک تک مطرح و استدلال کرده‌ام که چرا هر کدام شکست خورده‌اند یا شکست خواهند خورد.
موسویان اظهار کرد: دوران مذاکرات هسته‌ای به ریاست دکتر روحانی را در این کتاب تشریح کرده و توضیح داده‌ام که آنچه که تضمین عینی برای اطمینان از انحراف نداشتن به سمت بمب هسته‌ای بود را روی میز گذاشتیم و مواردی مثل پروتکل الحاقی را هم اجراء کردیم تا اثبات کنیم که ما دنبال بمب هسته‌ای نیستیم بلکه فقط حق خود در چهارچوب ان پی تی را می‌خواهیم اما مذاکرات شکست خورد، چون آمریکا حاضر به پذیرش حق مشروع ایران برای غنی سازی نبود. در بخشی دیگر مذاکرات هسته‌ای دوران احمدی‌نژاد را مفصل تشریح کرده‌ام. در این بخش از شعارهای تند آقای احمدی‌نژاد مثل نفی هولوکاست یا متهم کردن کاخ سفید به طراحی و اجرای عملیات برج دوقلوهای نیویورک، انتقاد کرده اما از پیشنهاد مذاکره‌کننده‌گان (لاریجانی و جلیلی) دفاع کرده‌ام.
وی ادامه داد: در دوره لاریجانی «تعلیق در برابر تعلیق» (تعلیق تحریم بیشتر در مقابل تعلیق غنی‌سازی بیشتر) بود که با سولانا نزدیک به نهایی کردن بودند. در دوره آقای جلیلی توافق ضمنی با بیل برنز در اکتبر 2009 و توافق برزیل ترکیه و ایران بود که من در کتاب از هر سه دفاع کرده‌ام. علاوه بر آن لیستی از انعطاف‌های مثبت و عملی احمدی‌نژاد مثل اعلام آمادگی برای توقف غنی‌سازی 20 درصدی و آزادی کوهنوردهای آمریکایی، ارائه کرده و نشان دادم که تمام اقدامات از روی حسن نیت و مثبت احمدی‌نژاد با عکس‌العمل منفی و خصمانه آمریکا و اروپا مواجه شد و در این بخش هم غرب را می‌دانم.
این دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به بخشی دیگر از کتاب خود اظهار کرد: در بخشی از این کتاب نقاط مثبت و منفی سیاست‌های هسته ای دوران سید محمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد تشریح و مقایسه شده است. هم‌چنین طی استدلالی حقوقی و مفصل، غیر حقوقی و غیر مشروع بودن ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت را اثبات کرده‌ام.
وی گفت که این کتاب در آمریکا به انگلیسی در 2012 منتشر شد. در فصل آخر کتاب نقشه راهی با پیشنهادات مشخص برای حل و فصل بحران هسته‌ای ارائه کردم که توافق 2015 یعنی برجام هم بر همان اصول استوار است. از جمله این‌که در مقابل رفع تحریم‌ها و پذیرش غنی‌سازی توسط قدرت‌های بزرگ، ایران هم موارد زیر را بپذیرد: اجرای پروتکل، پاسخ به پی ام دی، و برای یک دوره اعتمادساز ایران کاهش دامنه و سطح غنی‌سازی، صدور سوخت مازاد یا تبدیل به میله سوخت و عدم بازفرآوری و عدم ساخت آب سنگین را بپذیرد.
موسویان در ادامه گفت: بعد از اتمام ترجمه کتاب در ایران، به مقطعی رسیدیم که اصول توافق هسته‌ای در ژنو در آوریل 2015 بین ایران و قدرت‌های بزرگ نهایی شد. از این رو برای به روز کردن کتاب موخره‌ای به آن اضافه و روند مذاکرات در دوره آقای ظریف تا توافق ژنو را اضافه کردم.
وی با بیان این‌که صدها کتاب در غرب در مورد برنامه هسته‌ای ایران نوشته شده است اما با نگاه غربی اظهار کرد: این مجموعه تنها مجموعه مستند موجود به زبان انگلیسی در جهان است که دیدگاه ایران را عرضه کرده و هم‌زمان دیدگاه غربی‌ها را در آن آمده است حق با جمهوری اسلامی است.
به گزارش ایسنا، کتاب «روایت بحران هسته‌ای ایران؛ ناگفته‌های یک دیپلمات» در 685 صفحه با قطع رقعی و جلد گالینگور، سیزدهمین کتاب از مجموعه کتاب‌های گفت‌وگوی انتشارات تیساست و با قیمت پشت جلد 49هزار تومان از 12 بهمن‌ماه به بازار عرضه شده است.
سرفصل‌های این کتاب عبارتند از:
- ریشه‌های تاریخی و سیر توسعه تدریجی برنامه هسته‌ای ایران
- نخستین بحران وقایع و اتفاق‌های پیش از صدور نخستین قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (مهر)
- از تهران تا پاریس
- از توافق پاریس تا انتخابات ریاست جمهوری سال
- دوران لاریجانی؛ منافع، رویکردها و شعارهای سیاسی متفاوت
- به سوی شورای امنیت؛ شورای حکام آژانس پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع می‌دهد
- ورود مجدد شورای امنیت به موضوع و شرایط جدید داخلی
- ایران تنها؛ دوران جلیلی
- ورود آمریکا به موضوع هسته‌ای
- وخیم‌تر شدن بحران
- نتیجه‌گیری؛ مقایسه سیاست‌های هسته‌ای خاتمی و احمدی‌نژاد
- سخن پایانی؛ از ژنو تا لوزان
انتهای پیام