سوئد زمانی به عنوان بهشت نوعدوستی برای پناهجویان درنظر گرفته می شد اما به نظر می رسد این امر در حال تغییر است. سوئد از نظر سرانه پذیرش پناهجویان از سایر کشورهای اروپایی پناهجوی بیشتری پذیرفته است اما اینک این کشور می‌گوید چاره ای جز سختگیری بیشتر ندارد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مهاجرت به شکلی روزافزون به موضوعی تفرقه انگیز در سوئد تبدیل شده است. این کشور اکنون دارای یکی از بزرگترین احزاب ضد مهاجرت در اروپاست. شبکه خبری یورو نیوز برای پرداختن به این موضوعات با استفان لووین، نخست‌وزیر سوئد گفتگو کرده است.
آقای نخست‌وزیر بسیار ممنون که مهمان برنامه گفتگوی جهانی هستید. در گذشته ای نه چندان دور، در سپتامبر سال ۲۰۱۵ شما گفتید «اروپای من مردمی را که از جنگ می‌گریزند می پذیرد، اروپای من دیوار نمی‌سازد.» به نظر می رسد این معیارهای اخلاقی برای اروپا و همچنین برای سوئد تحت مدیریت شما تغییر کرده است. در بازنگری این جملات آیا از نوعی ساده نگری در آن متاسفید؟
استفان لووین: خیر، متدکر می شوم که من از “اروپای من” سخن گفتم زیرا اعتقاد دارم که این موضوعی مربوط به تمام اتحادیه اروپا است. ما ۲۸ کشور با بیش از ۵۰۰ میلیون جمعیت هستیم. اگر با یکدیگر به این مسئله رسیدگی می کردیم، می توانستیم بهتر آن را مدیریت کنیم. اما واقعیت این است که تنها چند کشور، بویژه سوئد، در عمل مسئولیت زیادی پذیرفتند. اگر از نظر سرانه در نظر بگیرید، ما بیشترین میزان سرانه پذیرش پناهجویان را نسبت به سایر کشورها داشتیم. در نتیجه ما مطمئنا سهم خودمان را در پذیرش مسئولیت ادا کرده ایم. اما ما همچنین شاهدیم که با افزایش چشمگیر پناهجویان دیگر نمی توانیم پذیرش پناهجویان را مدیریت کنیم. منظورم تهیه سرپناه برای آنها است. این امر همچنین بر روی نظام آموزشی و سایر بخشها نیز تاثیر گذاشته است.
اما نتیجه به شکلی غم انگیز به این شکل بوده که در سوئد و همچنین در سایر کشورهای اروپایی کنترل مرزها شدیدتر شده است، حصارها و دیوارها ساخته شده اند. آیا این ها در عمل می تواند از مهاجرت پیشگیری کند؟
استفان لووین: این نتیجه این امر است که ما نتوانستیم این مسئله را با یکدیگر و به عنوان ۲۸ کشور عضو حل کنیم. به همین دلیل است که باید گفتگوها را در سطح اروپا پی بگیریم. ما واقعا می توانیم با یکدیگر از عهده آن برآییم.
اما با وضعیتی وخیم روبرو هستیم و مشکل در اینجاست که ما شاهد انسجام در اروپا در روبرو شدن با این مسئله نیستیم. خوب طرح جایگزین چیست؟
استفان لووین: در طرح جایگزین ما به نظام جدیدی احتیاج داریم، علاوه بر آن یابد به گفتگو در مورد این نظام آتی بپرداریم. به این معنا که مثلا اگر شما به عنوان پناهجو به اتحادیه اروپا بیایید نمی توانید انتخاب کنید که به چه کشوری بروید. همچنین به این معنا که کشورها باید مسئولیتی مشترک داشته باشند.
پس شما از سهمیه های اجباری حمایت می کنید.
استفان لووین: از شکلی از آن و از به اشتراک گذاشتن مسئولیت حمایت می کنم. شیوه آن مورد بحث قرار خواهد گرفت و می توانیم در مورد آن بحث کنیم.
ما از مخاطبان اینترنتی مان خواستیم که پرسشهای خود را برای این مصاحبه بفرستند. ما این پرسش را از فردی به نام لوکاس بروز دریافت کردیم که می گوید: “آیا از پذیرش پناهجویانی که پذیرفتید پشیمان هستید؟ و این امر چه تاثیری بر روی مردم محلی در سوئد می گذارد؟”
استفان لووین: خیر پشیمان نیستم. معاهدات بین المللی بی مورد وضع نشده اند. باید با از سه جهت تلاش کنیم. باید در جهت حل بحران سوریه قدم بر داریم و اتحادیه اروپا مطمئنا می تواند نقش مهمی در این امر ایفا کند. دشوار است. من پیش از آمدن به اینجا با استفان دی میستورا (نماینده سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب در امور سوریه) ملاقات کردم. او کار دشواری دارد و ما از او برای پایان دادن به این مناقشه حمایت می کنیم. ما باید از ترکیه، اردن و لبنان حمایت کنیم زیرا آنها کاری فوق العاده انجام می دهند. مطمئنا می توانیم از آنها بهتر حمایت کنیم تا مردم مجبور به فرار به اروپا نشوند. جهت دیگر جنبه اروپایی است و جهت سوم نیز جنبه ملی است. من از آن پشیمان نیستم اما ما باید به یک حقیقت دیگر نیز بنگریم: شمار پناهجویان به شکلی چشمگیر افزایش یافته است و باید در نظر داشته باشیم که ارقامی که داریم اگر در عمل آنها را به رقم تعداد سالانه پناهجویان تبدیل کنیم به رقم ۵۰۰ هزار پناهجو می رسیم. این رقم روندی بود که در ماه های اکتبر نوامبر داشتیم.
این مسأله ما را به بخش دوم سوال می رساند که عبارت بود از اینکه اکنون فضا در سوئد چگونه است؟ آیا مردم خسته شده اند؟ آیا مردم سوئد اکنون حس می کنند که کشور به نوعی اشباع شده است و احساس می کنند که منابع خیلی کم تقسیم می شوند؟
استفان لووین: متغیر است. از یک طرف ما همبستگی بسیار قوی ای داریم و بسیاری از مردم کاری فوق العاده انجام می دهند. جامعه مدنی ما کار خیلی بزرگی صورت می دهد. من خودم شاهد آن بوده ام. از طرف دیگر این نگرانی برای برخی از مردم وجود دارد که این امر برای جامعه ما به چه معناست. باید صادق باشیم: نوعی نگرانی نیز وجود دارد. این امر همچنین به اینکه در مورد کدام بخش از کشور صحبت می کنید، بستگی دارد. برخی از اجتماعات محلی پذیرای تعداد زیادی از پناهجویان بودند و می دانند معنای آن چیست. اجتماعات دیگر پذیرای مهاجران نبوده اند و واقعیت دیگری دارند. در نتیجه جنبه های متفاوتی وجود دارد اما ما به عنوان دولت باید مسئولیت پذیر باشیم و تصمیم هایی را که برای اطمینان حاصل کردن از عملکرد جامعه باید گرفته شوند، اتخاذ کنیم.
بار دیگر به این مسئله در سطح اروپایی نگاه کنیم. آلمان همچون سوئد در زمینه کشورهای اروپایی ای که پذیرای پناهجویان بوده اند، یک استثنا بوده است. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان پس از حملات کلن شاهد کاهش شدید محبوبیت خود بود. آیا اکنون فکر می کنید که هیچ کدام از رهبران اروپایی این شجاعت را حداقل در کوتاه مدت دارند که اعلام کنند کشور ما بار دیگر پذیرای پناهجویانی است که از اذیت و آزار می گریزند؟
استفان لووین: بار دیگر می گویم که این تنها به یک کشور مربوط نمی شود.
خوب چه کسی می تواند رهبری را در این زمینه به دست گیرد؛ چه کسی اکنون این قابلیت را دارد که رهبری را در این موضوع به دست گیرد؟
استفان لووین: گفت‌وگو بین آلمان، سوئد، اتریش، هلند و فنلاند جریان دارد زیرا همانطور که پیشتر گفتم ما به نظامی جدید احتیاج داریم. به نظامی دیگر و به یک شراکت معنادار در مسئولیت پذیری احتیاج داریم. منظورم این است که بحران پناهجویان از بین نخواهد رفت. مردم همچنان در حال فرار از ترس جانشان هستند و ما معاهدات بین المللی را داریم که دلیل وجودی آنها به جنگ جهانی دوم و آنچه در آن هنگام رخ داد، بر می گردد. بنابراین نهایتا باید راهی برای همکاری بیابیم. این مسئولیتی مشترک است. اگر در مسئولیت پذیری شریک شویم می توانیم از عهده آن بر آییم.
خوب مایلم سوالی دیگر را مطرح کنم. این سوال توسط فردی به نام آندره فلیمز فرستاده شده است. از آنجا که ادغام در جامعه، خود به مسئله تبدیل شده و این امر با حملات کلن برجسته تر شده است، او می پرسد سوئد در پنج سال آینده چه خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند که پناهجویان سوری و عراقی کاملا جا افتاده اند و خطری برای جوامع میزبانشان نیستند. زیرا ما در مورد ادغام سریع سخن می گوییم. شما با ورود تعداد زیادی از مردم مواجه هستید. چگونه اطمینان حاصل می کنید که روند ادغام آنها در جامعه صورت می گیرد؟
استفان لووین: خوب از اساس آنچه در مورد سوئدی ها صدق می کند در مورد پناهجویان نیز صدق می کند. آنها اگر بزرگسال باشند به خانه و شغل احتیاج دارند و اگر کودک باشند به آموزش نیاز دارند. اما مطمئنا از آنجا که آنها از کشور دیگری می آیند ما باید ببینیم چگونه می توانیم از آنها حمایت کنیم تا زندگی خوبی در سوئد داشته باشند. آموزش اولیه زبان انجام خواهد شد. در نتیجه ما در همان ابتدای درخواست پناهندگی، آموزش زبان را برای آنها سازماندهی می کنیم. ما با شرکای اجتماعی مان در مورد آنچه “روند سریع” نام گرفته، توافق کرده ایم. برخی از پناهجویان دارای مهارتی هستند که ما در کشورمان به آن نیاز داریم. مثلا یکی از این مهارت ها تعمیرکاری خودرو است. شریک اجتماعی ما بر اساس توافق انجام شده اطمینان حاصل می کند که این افراد به سرعت وارد زندگی حرفه ای می شوند. این امر با آموزش حرفه ای و آموزش زبان و هر آنچه مورد نیاز است، همراه می شود. تصدیق و تائید حرفه ای بسیار سریعتر صورت می گیرد.
خوب مردم هر چه سریعتر وارد جامعه می شوند.
استفان لووین: بسیار سریعتر! زیرا ما به اندازه کافی سریع عمل نمی کردیم و این در مورد دولتهای سابق و پیش از آن صدق می کند.
در مورد ارزشهای فرهنگی چه؟ زیرا می دانیم که که سوئد در زمینه برابری جنسیتی بسیار پیشرفته است. مجمع جهانی اقتصاد شما را در زمینه برابری جنسیتی در جهان چهارم می داند. چگونه این ارزشها را انتقال می دهید؟ زیرا این مسئله ای فراتر از جا افتادن در محل کار است. این مسئله ای است که عمیقا ریشه دوانیده است و می دانیم که تمام پناهجویانی که می آیند مردان جوانی هستند که ممکن است ارزشهای کاملا متفاوتی برای خودشان داشته باشند.
استفان لووین: دو جنبه مهم در این زمینه وجود دارد. از یک طرف ما باید بر ارزشهایی که معتقدیم مهم هستند، پافشاری کنیم. برابری به طور کلی، و برابری جنسیتی به طور ویژه در میان این ارزشها هستند. دموکراسی و اینگونه امور اساسی از ارزشهایی هستند که ما باید بر آنها پافشاری کنیم. از طرف دیگر این مسئله به همه کسانی که از فرهنگ دیگری با دین متفاوتی می آیند، مربوط نمی شود یا اینطور نیست که اگر شما به دینی اعتقاد نداشته باشید بالطبع متفاوت از ما فکر می کنید. در نتیجه من با این حرف که اگر شما از فرهنگ متفاوتی هستید بالطبع این ارزشها را ندارید مخالفم زیرا گفتن این حرف در درون یک کشور خطرناک است و ایجاد تنش می کند و ما تنش نمی خواهیم.
شما نیز ممکن است همچون صدراعظم مرکل با معضلی اخلاقی مواجه شوید. هنگامی که اقداماتی غیرقانونی و بر خلاف ارزشهای اخلاقی انجام می شود که در اساس اقداماتی جنایی هستند، چه کار می کنید؟ با این افراد چه خواهید کرد؟ نمی توانید آنها را به سوریه بازگردانید، می توانید؟
استفان لووین: مسئله دقیقا همین است. اینها اقدامات جنایی هستند. ما متاسفانه سال های خیلی زیادی است که با اذیت و آزار جنسی زنان در سوئد روبرو هستیم. این امر جدیدی نیست که با پناهجویان به وجود آمده باشد. پدیده جدیدی نیست.
مطبوعات آلمان و دولت آلمان به خاطر تلاش برای سرپوش گذاشتن بر رسوایی کلن و حملاتی که در آستانه سال جدید رخ داد، مورد انتقاد قرار گرفتند. سوئد نیز چنین تجربه ای را در سال ۲۰۱۲ داشت. با توجه به پیشروی راست افراطی فکر می کنید آلمان در تلاش برای سرپوش گذاشتن بر آنچه رخ داده بود، کار درستی کرد؟
استقان لووین: من نمی توانم در مورد آنچه در آلمان درست یا غلط است نظر بدهم زیرا من با آن شرایط آشنا نیستم اما در سوئد می توانم بگویم که سرپوش گذاشتن اشتباه است و شما باید حقیقت را بگویید و این اتفاق افتاد.
مایلم در اینجا صدای دیگری را به گوشتان برسانم. مدل سوئد در سراسر جهان مشهور است و اکنون نگرانی در مورد تاثیر هجوم پناهجویان بر آن به وجود آمده است. فردی به نام امیلیا سون می گوید: می توانید از نخست وزیر سوئد بپرسید تاثیر هجوم پناهجویان بر نظام اجتماعی چه بوده است؟
استفان لووین: اولا به طور کلی مهاجرت مردم به سوئد یک مشکل نیست زیرا ما به افراد و به نیروی کار احتیاج داریم. در غیر این صورت مشکلاتی در زمینه جمعیتی خواهیم داشت.
سالانه مایل به پذیرش چند نفر هستید؟
استفان لووین: این سوال بارها از من پرسیده شده است. رقم ثابتی وجود ندارد. اما مطمئنا آنچه ما در پاییز با افزایش واقعا چشمگیر پناهجویان شاهد بودیم، مشکلاتی به دنبال داشت. مثلا مشکل همراهی تمام کودکان بدون همراه مشکلی بود که توجه زیادی می طلبید. آن شرایط با آن تعداد کودک بادوام نبود. ما تقریبا هر هفته به اندازه یکصد کلاس درس، شاگرد جدید داشتیم. امری که به معنای تنش در نظام آموزشی است که خود را بسط داده است. اینها اموری واضح است و به همین دلیل نیز دولت تصمیم گرفت تعداد افرادی را که در سوئد درخواست پناهندگی می کنند، کاهش دهد زیرا نظام رفاهی نمی توانست از عهده این وضع بر آید.
یکی دیگر از عوارض جنبی این بحران رشد راست افراطی در سراسر اروپا است. در سوئد شما یکی از بزرگترین احزاب ضدمهاجرت اروپا را دارید. آیا راست افراطی اکنون به بخشی جدایی ناپذیر از نظام سیاسی اروپا تبدیل شده و ما باید این امر را بپذیریم و با آن کنار بیاییم؟
استفان لووین: در قدم اول به نظرم باید ببینیم چرا آنها موفق بوده اند و چرا رشد کرده اند. من سالها عضو اتحادیه کارگری بودم و باور دارم که باید با ترس و نگرانی مردم از آینده روبرو شد. در محیطی هستیم که شاهد ناامنی بازار کار هستیم. مردم از خود می پرسند که آیا هفته آینده شغل خواهند داشت یا خیر و اگر شغل نداشتند چه بر سرشان می آید. ما متاسفانه در عرض هشت سال نظام اجتماعی مان افت کرد. میزان امنیت کاهش پیدا کرد. این امر عرصه را برای عرضه این راه حلهای ساده انگارانه باز کرد: راه حلی مانند گفتن اینکه اگر این افراد اینجا نبودند شرایط ما مناسب بود. امری که حقیقت ندارد. در نتیجه هدف ما اکنون ایجاد شغل برای مردم است و ما بر روی این هدف متمرکز شده ایم. ایجاد شغل اولویت اول است نه تنها برای افراد بلکه برای جامعه! علاوه بر این باید اطمینان حاصل کنیم که اگر فردی شغل ندارد و یا شغلش را از دست داد مورد حمایت ما قرار می گیرد: باز مورد آموزش حرفه ای قرار گیرد و در مسیر یافتن شغل جدید قرار گیرد.
بحران پناهجویان بخشهای زیادی از جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد. در اروپا نیز شنگن موضوعی مهم است. شنگن اکنون تا چه حد امنیت اروپا را تهدید می کند؟ آیا باید شنگن را مجددا ارزیابی کنیم؟
استفان لووین: خیر ما باید اطمینان حاصل کنیم که مرزها را کنترل می کنیم زیرا در غیر این صورت شنگن…
منظورتان مرزهای خارجی است؟
استفان لووین: دقیقا مرزهای خارجی است زیرا در غیر این صورت شنگن در معرض خطر قرار می گیرد زیرا بر این اساس پایه گذاری شده است که ما می توانیم مرزهای خارجی مان را کنترل کنیم.
آیا می توانیم؟ با نگاه به مرزهای خارجی فکر می کنید ما می توانیم آنها را کنترل کنیم؟
استفان لووین: بله مطمئن هستم که می توانیم. با ترکیب اقداماتی بیشتر از آنچه امروز انجام می دهیم می توانیم این کار را انجام دهیم. اعتقاد دارم می توانیم آن مرزها را کنترل کنیم.
ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا زنگهای خطر را به صدا در آورده است. او اخیرا گفت که بدون شنگن اروپا معنایی ندارد. بسیاری از مردم از هم اکنون آگهی ترحیم شنگن را نوشته اند. اگر شنگن از هم بپاشد، از نظر شما اروپا نیز از هم می پاشد؟
استفان لووین: ضایعه بزرگی خواهد بود. شنگن مطمئنا یکی از ارکان اساسی است که ما با آن می توانیم در درون این منطقه سفر کنیم و از هم پاشیدن آن برای تجارت و افراد معمولی بسیار مخرب خواهد بود.
تا چه حد امیدوارید با این وضع فعلی شنگن بتواند ادامه پیدا کند؟
استفان لووین: مطمئن هستم که تمام کشورها متوجه نیاز به شنگن هستند. فکر می کنم تمام کشورها متوجه شرایط حادی می شوند که در صورت از بین رفتن شنگن برای اتحادیه اروپا پدید خواهد آمد. اگر شنگن از بین برود ما بسیاری از آنچه را که در عرض سالها بنا کرده بودیم، از دست خواهیم داد.
بسیاری از کشورها اساسا به بحران پناهجویان پاسخ متفاوتی می دهند. بریتانیا همه پرسی برگزار خواهد کرد که از بسیاری جهات به دلیل نگرانی ناشی از مهاجرت برگزار می شود، هر چند واضح است که دلایل دیگری نیز وجود دارد. عقبگرد بزرگی در زمینه همبستگی اروپایی وجود آمده است. اگر بریتانیا اتحادیه اروپا را ترک کند، این امر چه تاثیری خواهد گذاشت؟
استفان لووین: از دید سوئد، همانطور که به روشنی گفته ایم، بسیار مهم است که بریتانیا در اتحادیه اروپا باقی بماند. این مسئله برای بریتانیا و برای اتحادیه اروپا بد خواهد بود زیرا آنها بخش مهمی از اتحادیه اروپا هستند.
برخی می گویند که این امر آغاز یک روند خواهد بود و کشورهای دیگر هم پس از آن، این مسیر را طی خواهند کرد.
استفان لووین: سخن گفتن از این مسئله دشوار است اما مطمئنا اگر یک کشور اتحادیه را ترک کند، نشانه خوبی نخواهد بود . در نتیجه من امیدوارم که بتوانیم بر سر توافق خوبی با بریتانیا مذاکره کنیم تا از یک طرف درخواست بریتانیا برای بخشهایی جدید در توافق مورد توجه قرار گیرد و از طرف دیگر بر اصل اساسی اتحادیه اروپا پافشاری صورت گیرد.
از داستان زندگی شما به عنوان مشابه سوئدی رویای آمریکایی نام برده می شود. شما کودکی بی سرپرست بودید که به فرزند خواندگی پذیرفته شدید و اکنون نخست وزیر هستید. آیا این رویا همچنان در سوئد وجود دارد؟
استفان لووین: امیدوارم. ما خواستار جامعه ای با ارزش مشترک برای همگان و آزادی برای همگان هستیم که منجر به جامعه ای براساس همبستگی خواهد شد. این همبستگی وقتی وجود خواهد داشت که شما بدانید که هر کودکی دسترسی به آموزش خوبی دارد و حق دسترسی به آموزش خوب وجود دارد و یا نظام رفاهی وجود دارد و شما به شغل و سرپناه و مراقبت درمانی و تمام این مسائل اساسی دسترسی خواهید داشت. همبستگی وقتی وجود دارد که شما شاهد رابطه قوی بین افراد باشید و بزرگسالان افرادی قوی باشند. من به این مسئله باور دارم. واضح است که تمام افراد باید بتوانند به رویایشان دست یابند و آنطور که مایلند پیشرفت کنند. معتقدم هرچه بیشتر جامعه ای قوی و با امنیت و همراه با رفاه اجتماعی بسازید بیشتر احتمال دارد که افرادی با پیش زمینه فقیر رویایشان را تحقق ببخشند. اگر این فرصت همینطور در اختیار والدینی که به آموزش خوبی دسترسی نداشتند و یا خانواده های کارگری قرار گیرد، آنها نیز می توانند رویایشان را تحقق بخشند.
انتهای پیام