آزادگان جنوبی میدان پرمناقشه‌ای است که ایران چینی‌ها را به دلیل خلف وعده از آن بیرون کرد و حالا به دنبال شریکی از بین شرکت‌های نفتی بین‌المللی است تا سهم خود را در کنار شریک عراقی از این میدان فزایش دهد.
به گزارش خبرنگار ایسنا، میدان نفتی آزادگان جنوبی از جمله میدان‌ها توسعه‌یافته‌ای است که بین ایران و عراق مشترک است، عقب ماندن ایران از بهره‌برداری از این میدان باعث شد که سال گذشته عراق بهره‌برداریش از آزادگان جنوبی را به بیش از چهار برابر بهره‌برداری ایران برساند.
میدان آزادگان، بزرگترین میدان نفتی ایران و پس از میدان غوار در عربستان سعودی و میدان بورقان در کویت، سومین میدان بزرگ نفتی جهان محسوب می‌شود. اکتشاف میدان آزادگان به سال ۱۳۷۶ باز می‌گردد و در محدوده‌ای به وسعت ۲۰ در ۷۵ کیلومتر، در ۱۰۰ کیلومتری غرب اهواز و در منطقه دشت آزادگان واقع شده است.
ظرفیت اثبات‌شده این میدان ۳۳ میلیارد بشکه تخمین زده شده بود. در سال ۱۳۷۸ لایه جدید نفتی با ظرفیت ۲٫۲ میلیارد بشکه، در این میدان کشف شد. میدان آزادگان دارای دو بخش شمالی و جنوبی است. از سال ۱۳۸۷ تولید نفت از بخش جنوبی با ظرفیت ۲۵ هزار بشکه نفت در روز شروع شده‌است. بخش آزادگان شمالی در مجاورت میدان مجنون عراق قرار دارد.
شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) به نمایندگی از شرکت ملی نفت ایران در سال 1382 قرارداد توسعه میدان مشترک آزادگان را با شرکت ژاپنی اینپکس در قالب قرارداد بیع‌متقابل و به مبلغ پنج میلیارد دلار امضا کرد.
طبق این قرارداد شرکت ژاپنی متعهد شده بود که تولید اولیه از میدان آزادگان را تا شهریور 1386 با ظرفیت روزانه 50 هزار بشکه آغاز شده، در طی یک سال به بیش از 150 هزار بشکه در روز برای مدت سه سال برسد و در صورت توافق دو طرف سقف تولید به 260 هزار بشکه در روز برای مدت دو سال افزایش پیدا کند.
اما بعد از بدقولی ژاپنی‌ها در اجرای تعهداتشان بخش جنوبی آزادگان در مهرماه سال ١٣٨٨، قرارداد توسعه میدان آزادگان جنوبی به ارزش 2.5 میلیارد دلار در قالب بیع متقابل بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی نفت چین امضا شد و در نهایت با توجه به تغییرهای اعمال شده در طرح جامع توسعه (MDP)، عملیات اجرایی این طرح از شهریور سال ١٣٩١ همزمان با تصویب طرح جامع تجدید نظر شده توسعه میدان (RMDP) آغاز شد.
در قالب طرح مشترک ایران چین برای توسعه آزادگان جنوبی دو فاز تعریف شده بود، که در فاز نخست توسعه، تولید٣٢٠ هزار بشکه نفت در روز و ١٩٧ میلیون فوت مکعب گاز پیش بینی شده بود و قرار بود که این میزان تولید با حفر ١٨٥ حلقه چاه، ٥٢ ماه پس از تصویب طرح جامع تجدید نظر شده توسعه میدان محقق شود.
همچنین افزایش تولید نفت این میدان به روزانه ٦٠٠ هزار بشکه نیز در فاز دوم توسعه میدان مدنظر قرار داشت.
اما حدود چهار سال بعد و با اجرا نشدن تعهدات از سوی شرکت چینی، نارضایتی‌ها نیز از عملکرد طرف چینی بالا گرفت تا آنجا که مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت از عملکرد شرکت CNPCI در توسعه میدان آزادگان جنوبی، ابراز نارضایی کرده و تاخیر در توسعه غیر قابل قابل پذیرش دانست.
تاخیرهای طرف چینی در اجرای تعهداتش به حدی بود که پس از گذشت حدود چهار سال از انعقاد قرارداد، چینی‌ها از مجموع ١٨٥ حلقه چاهی که باید براساس برنامه در فاز نخست توسعه این میدان به بهره برداری می‌رساندند، تنها هفت حلقه چاه حفاری کرده بودند.
بنابراین به گفته رکن‌الدین جوادی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تذکرهای مکرر کتبی و شفاهی و در نهایت اخطاریه‌ای کتبی به پیمانکار چینی شرکت ابلاغ شد، اما این اخطارها تاثیری در عملکرد پیمانکار چینی نداشت و بنابراین حدود یک ماه پس از فرصت 90 روزه‌ای که برای تجدیدنظر در روند پروژه به این شرکت داده شده بود، سال گذشته شرکت ملی نفت چین از آزادگان جنوبی خلع ید و اخراج شد و سپس شرکت ملی حفاری ایران برای استقرار 10 دکل جدید حفاری در این میدان مشترک نفتی با عراق اعلام آمادگی کرد.
این در حالی بود که در همان زمان، عراق با برداشت روزانه 210 هزار بشکه نفت از میدان آزادگان جنوبی بیش از چهار برابر ایران از این میدان مشترک نفتی برداشت می کرد.
وزیر نفت، نیز با درنظر گرفتن مشکلات ایران با پیمانکاران خارجی در بهره‌برداری از آزادگان جنوبی و عقب افتادن ایران از عراق در بهره‌برداری از این میدان، اعلام کرده بود که آزادگان جنوبی از این پس با استفاده از توان داخلی توسعه می یابد.
اما حالا با پررنگ شدن امیدها به لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و ایجاد امکان فعالیت شرکت‌های نفتی بین‌المللی شناخته شده در ایران و همچنین با طراحی مدل قرارداددهای نفتی جدید از سوی ایران برای پیمانکاران خارجی، آزادگان جنوبی نیز در فهرست میادینی قرار گرفت که آماده پذیرش شریک خارجی است.
انتهای پیام