مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه اعلام کرد: ایران برای تعیین لیست مورد نظر خود در ارتباط با گروه‌های معارض و تروریستی در سوریه در حال انجام هماهنگی هایی با دولت‌های سوریه و روسیه است و پس از این مشورت‌ها نظر خود را اعلام خواهد کرد.

محمد ایرانی که به تازگی بعد از انتصاب حسین جابر انصاری به عنوان سخنگوی وزارت خارجه مسئولیت مدیر کلی بخش خاورمیانه و شمال آفریقا وزارت خارجه را بر عهده گرفته است، ادامه داد: کشورهایی مانند عربستان و اردن تلاش می‌کنند گروه‌های مورد نظر خود را به عنوان معارضین سوریه، دور خود جمع کنند تا یک موضع هماهنگ در بین آن‌ها ایجاد کنند و در نشست وین 3 از این موضوع برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند، در حالیکه این اقدامات مخالف بیانیه‌های نشست وین است.

این دپپلمات ارشد کشورمان در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) با تشریح وضعیت کنونی بحران سوریه و بیم‌ها و امیدهایی که در مورد نتایج نشست های وین وجود دارد ، پرداخت .

مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه با بیان اینکه بیش از 5 سال از بحران سوریه می‌گذرد و وضعیت در این کشور همچنان دچار پیچیدگی و ابهام است، گفت:‌ پس از آغاز بحران در سوریه، این کشور کانون حضور تدریجی تمام قدرت‌های بزرگ شده و اگر ابتدا بازیگران محدودی در این عرصه حضور داشتند اکنون بعد از پنج سال، سوریه محل رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شده است.

محمد ایرانی با بیان اینکه همه بازیگران صحنه سوریه بعد از پنج سال به این جمع بندی رسیده‌اند که باید سرنوشت سوریه را پشت میز مذاکره حل و فصل کرد و به عبارتی دیگر این جمع‌بندی در بین همه اعضا وجود دارد که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد، اظهار کرد: استمرار بی‌ثباتی در این کشور از یک طرف و به طول انجامیدن درگیری ها در صحنه میدانی در این کشور، شرایط را به سمتی برده که در حال حاضر هرگونه افق امیدوارانه برای رسیدن به یک ساحل ثبات در این کشور کم‌رنگ شده و در این میان فعالیت و حضور گسترده گروه‌های تروریستی در این کشور مزید بر پیچیده‌تر شدن و بحرانی‌تر شدن اوضاع در این کشور شده است.

این دیپلمات کشورمان افزود: اقدامات خشونت‌بار گروه‌های تروریستی در داخل سوریه و عراق به کل منطقه و حتی فراتر از منطقه یعنی اروپا نیز گسترش پیدا کرده است و همین موضوع باعث شده که طرف‌های درگیر در این موضوع به این جمع‌بندی برسند که باید اقدامات مشترکی در برابر داعش و جریان‌های تروریستی فعال در سوریه و عراق انجام دهند.

وی با بیان اینکه در پایان دور دوم مذاکرات وین نقاط مثبتی را شاهد بودیم که این موجب خوش‌بینی است، ادامه داد: البته در کنار این خوش‌بینی یک سری نگرانی‌هایی نیز در مورد آینده وجود دارد و باعث ایجاد بدبینی‌هایی در ادامه روند این مذاکرات است.

این مقام مسئول در وزارت خارجه در تشریح عوامل خوش بینی نسبت به نشست های وین گفت: یکی از عوامل خوش‌بینی این است که همه طرف‌های درگیر در این موضوع به این نتیجه رسیدند که راه حل بحران سوریه راه حل نظامی نیست و باید حاکمیت و وحدت ارضی سوریه حفظ شود. از دیگر سو همه بر این موضوع تاکید دارند که مردم سوریه دارای حقوقی هستند و آن‌ها هستند که باید آینده سوریه را تعیین کنند.

وی با اشاره به مقاومت ایران و روسیه مبنی بر اینکه در بیانیه‌های وین 1و 2 نامی از بشاراسد( رییس جمهور سوریه )برده نشود ، تصریح کرد: پذیرفتن این موضوع نیز یک امر مثبت است در حالیکه عربستان و ترکیه و برخی از طرف های غربی بر این موضوع اصرار داشتند که در بیانیه های وین و در جریان این مذاکرات نام آقای بشار اسد نیز ذکر شود ولی طرف های مقابل آنها بر این موضوع تاکید کردند که در جریان مذاکرات لزومی ندارد که از کسی اسمی آورده شود .

ایرانی با بیان اینکه کشورهای شرکت کننده در نشست وین 2و 1، همه بر این موضوع اصرار دارند که باید مبارزه با تروریسم به صورت جدی اعمال شود در مورد برخی از نگرانی‌ها که باعث بدبینی نسبت به نشست های آتی وین است، خاطر نشان کرد: برخی از کشورها به تعیین یک جدول زمان بندی شده در مورد بحران سوریه تاکید دارند، اینکه مثلا در طی 18 ماه یک سری مسائل در مورد بحران سوریه تحقق پیدا کند، در حالی که به نظر می رسد تحقق این موضوع نیازمند انجام یک سری مقدمات است و صرفا با اتکا به یک جدول زمان بندی شده نمی توان به راه حل دقیقی دست پیدا کرد. به طور مثال وقتی صحبت از گفت‌وگوهای سوری- سوری می‌شود باید در ابتدا گروه‌های معارض از گروه‌های تروریستی جدا شوند و مشخص شود که چه گروه‌هایی قرار است در این مذاکرات حضور پیدا کنند.

وی ادامه داد: پس در ابتدا باید مشخص شود گروه‌های معارض و تروریستی چه کسانی هستند و شاخصه آن‌ها چیست، البته تفکیک این جریان‌ها از یکدیگر به نظر می رسد با توجه به اختلافاتی که وجود دارد زمان زیادی را به خود اختصاص می‌دهد.

مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه با بیان اینکه برخی از گروه‌های معارض از همین گروه‌های تروریستی جدا شده اند و گروه های جدیدی را تشکیل داده اند به بحث آتش‌بس اشاره کرد و گفت: باید مشخص شود که آیا موضوع آتش‌بس فقط شامل دولت می‌شود یا شامل تروریست‌ها و گروه‌های معارض نیز می‌شود و از دیگر سو چه ضمانتی وجود دارد که این گروه ها به این آتش‌بس پایبند باشند و دست به سلاح نبرند و از دیگر سو گروه‌های تروریستی از این فضا برای انجام اقدامات خود استفاده نکنند.

این مقام مسئول در وزارت خارجه با بیان اینکه این ها نکاتی است که می‌تواند باعث زیر سوال بردن اعتبار جدول زمانبندی در مورد حل بحران سوریه شود، ادامه داد: متاسفانه برخی از دولت‌های شرکت‌کننده در این نشست همچنان اصرار دارند که از گروه‌های مسلح در سوریه حمایت کنند و این به اصل مذاکرات و امید موجود در آن ضربه می‌زند.

ایرانی با بیان اینکه برخی از همسایگان سوریه در اقدامی نامتعارف تروریسم را به تروریسم خوب و بد تقسیم می‌کنند و مشخص نیست که منظور آن‌ها از این موضوع چیست، گفت : آن‌ها مقابله با جریان‌های تکفیری را به تعیین تکلیف سیاسی وضعیت سوریه مشروط می‌دانند که این خود نیز یکی دیگر از آسیب‌ها در جریان مذاکرات وین است.

این کارشناس مسائل خاورمیانه، با بیان اینکه بحران سوریه به طور ناگهانی و یک شبه ایجاد نشده بلکه در طی مدت زمان زیادی این بحران شکل گرفته است ، خاطرنشان کرد: با توجه به این روند خروج از بحران سوریه نیازمند زمان است و قطعا این موضوع یک شبه رخ نمی دهد.

این مقام مسئول در وزارت خارجه در مورد آینده نشست وین و نتایجی که از آن حاصل می‌شود گفت: آینده این نشست به دو عامل مهم بستگی دارد، عامل اول اراده جمعی تمام بازیگران حاضر در صحنه سوریه است . وی در این راستا به بحث جدی مبارزه با تروریست و وجود اراده برای پیشبرد فرایند سیاسی برای حل بحران سوریه اشاره کرد و افزود: عامل دوم در این راستا به میزان پیشرفت در گفت‌وگوهای سوری- سوری بستگی دارد و این‌ مسائل بر آینده مذاکرات وین تاثیرگذار خواهد بود.

ایرانی در پاسخ به این سوال که آیا این اراده جمعی که مورد اشاره قرار گرفت در بین همه اعضای حاضر در نشست وین وجود دارد یا نه؟ تصریح کرد: در مقایسه با گذشته فضا در این ارتباط عوض شده است و همانطور که پیش از این اشاره کردم به تدریج بازیگران این صحنه به این جمع بندی رسیده اند که باید با تروریست مبارزه کنند. البته به طور قطع نمی‌توان وجود چنین اراده‌ای را به همه بازیگران در این عرصه تسری داد و برخی از کشورها از این موضوع( تروریسم ) همچنان استفاده ابزاری می‌کنند.

ایرانی همچنین به موضوع سیل پناهنده شدن مهاجران سوری به کشورهای اروپایی ،اتفاقات رخ داده در پاریس و تهدیدهای داعش جهت انجام عملیاتی تروریستی در بسیاری از کشورهای اروپایی اشاره کرد و گفت: این عوامل همه دست به دست هم داده که اراده جدی تری برای مبارزه با تروریست ایجاد شود.

این دیپلمات ارشد کشورمان در مورد راهکار تشخیص معارضان سوری از تروریست ها اظهار کرد: در نشست وین بر این موضوع تاکید شد که هر کشوری لیست مورد نظر خود در مورد تروریست ها را ارائه کند و کشور اردن به عنوان یک ناظر این لیست ها را جمع آوری کند و در نهایت به همراه آقای دی‌میستورا، نماینده دبیر کل سازمان ملل در امور سوریه این لیست در اختیار سازمان ملل گذاشته شود. در حال حاضر همه کشورهای موثر در حل بحران سوریه تلاش دارند که لیست مربوط به تروریست‌ها را ارائه دهند.

وی با اشاره به اینکه تعیین گروه‌های معارض و گروه‌های تروریستی در شکل‌گیری و پیشبرد گفت‌وگوهای سوری- سوری موثر است، خاطر نشان کرد: در این فرایند دقیقا مشخص خواهد شد که طرف مقابل دولت سوریه برای مذاکرات چه کسانی و یا چه گروه هایی هستند.

مدیر کل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه با اشاره به اینکه کشورهایی مانند عربستان و اردن تلاش می‌کنند گروه‌های مورد نظر خود را به عنوان معارضین سوریه، دور خود جمع کنند، ادامه داد: در واقع هدف آن‌ها این است که یک موضع هماهنگ در بین آن‌ها ایجاد کنند و در نشست وین 3 از این موضوع برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند، در حالیکه این اقدامات مخالف بیانیه های نشست وین است.

ایرانی با تاکید بر اینکه در فرآیند مشخص شدن گروه‌های معارض سوری، تامین نظر دولت سوریه نیز در این ارتباط مهم است، تصریح کرد: تعداد زیادی از گروه‌هایی که در صحنه سوریه با دولت سوریه می جنگند، از گروه‌های تروریستی جدا شده اند و به شکل صوری تلاش دارند که خود را به عنوان گروه‌های آزادی‌بخش سوریه و یا معارض معرفی کنند.

این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه این مسأله به عنوان یک تعارض و اختلاف امکان رسیدن به تفاهم را ممکن است به عقب بیاندازد، اظهار کرد: در حال حاضر به توجه به این اختلاف نظرها، طرف های درگیر در حل بحران سوریه تلاش می‌کنند که حداقل روی اسامی افراد به یک توافق برسند تا با استفاده از این فرایند به تدریج به راه حل هایی دست پیدا کنند.

وی با تاکید بر اینکه در ارتباط با حل بحران سوریه با توجه به مذاکرات و گفت‌وگوهای صورت گرفته در وسط راه هستیم و همچنان مشکلات زیادی بر سر راه وجود دارد ، در پاسخ به این سوال که آیا ایران لیست مورد نظر خود در ارتباط با گروه‌های معارض و گروه‌های تروریستی در سوریه را ارائه کرده است یا نه؟ اعلام کرد:‌در حال بررسی این موضوع هستیم و هنوز لیست آماده نشده و در این ارتباط هماهنگی هایی با سوریه و روسیه در حال انجام است و پس از این مشورت‌ها نظر خود را اعلام خواهیم کرد.

ایرانی با تاکید بر اینکه هنوز زمان و مکان نشست وین 3 به طور دقیق مشخص نیست، خاطر نشان کرد: برگزاری دور سوم نشست وین به یک سری عوامل بستگی دارد از جمله اینکه محورهای این نشست هرچه زودتر مشخص شود.

مدیر کل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه با بیان اینکه ادامه گفت‌وگو‌ها با محوریت مسائل نشست وین 2 می‌تواند یکی از دستورکارهای نشست وین 3 باشد، ادامه داد: بحث و گفت‌وگو در مورد چگونگی برخورد جدی با جریان های تروریستی ، چگونگی مشارکت دولت سوریه و مخالفان معارض در این فرایند و وجود ضمانت‌های لازم برای پیش برد مذاکرات سوری- سوری از جمله دیگر نکاتی است که می‌تواند محور گفت‌وگوهای نشست وین 3 باشد.

وی در مورد سفر هفته پیش علی اکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری به سوریه و لبنان و دیدارهایش با مقام‌های این کشورها گفت: همکاری ، هماهنگی و تنظیم مواضع مشترک پیش از برگزاری نشست‌ها در ارتباط با بحران سوریه ، بین ایران و سوریه همواره مورد توجه بوده است و این سفرها که به طور معمول صورت می گیرد برای تبادل نظر است .ما این گفت‌وگوها را با دیگر کشورها که دارای دیدگاه‌های نزدیکی با ما در این فرآیند هستند انجام می دهیم .

ایرانی در مورد برخی از تحلیل ها مبنی بر همکاری زمینی ایران و روسیه جهت مبارزه با تروریست‌ها در سوریه گفت: در حال حاضر بحثی در این مورد نیست و چنین موضوعی مطرح نشده است . از نظر تعداد نیروهای موجود در سوریه برای مبارزه زمینی در این کشور مشکلی ندارند و در حال حاضر شاهد فعالیت‌های ارتش سوریه با کمک گروه‌های مقاومت جهت مبارزه با تروریسم در سوریه هستیم.

وی همچنین به کمک هوایی روسیه به سوریه به درخواست دولت این کشور جهت مبارزه با تروریست اشاره و اظهار کرد: ایران نیز با راهنمایی های مستشاری و مشاوره‌ای خود به افزایش توانمندی‌های نیروهای حاضر در صحنه میدانی سوریه جهت مبارزه با تروریسم کمک می‌کند .

این دیپلمات کشورمان به برخی از تحولات میدانی سوریه اشاره و خاطر نشان کرد: در صحنه زمینی برخی از پیشرفت ها حاصل شده و برخی از مناطق از تروریست‌ها باز پس گرفته شده گرچه شاید این پیشرفت‌ها خیلی مطلوب نباشد و بر اساس جدول زمان‌بندی شده روند به پیش نرفته باشد، ولی باید بر این نکته نیز تاکید کرد که پیشرفت‌های مهمی به دست آمده است.

ایرانی در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند که در دو سال گذشته بیشتر تمرکز وزارت خارجه بر موضوع پرونده هسته‌ای بود و کمتر به مسائل منطقه توجه شده ولی اکنون با توجه به حل نسبی این پرونده توجه وزارت خارجه به مسائل منطقه افزایش پیدا کرده است ، تصریح کرد: تعیین اولویت در دستگاه سیاست خارجی هر کشوری بستگی به اهمیت ،‌فوریت و تاثیرگذاری موضوع مورد اشاره است.

وی ادامه داد: در یک مقطع زمانی منافع کشور اقتضا می‌کند که یک موضوع در اولویت سیاست خارجی قرار بگیرد ولی این به این معنا نیست که دیگر مسائل مورد توجه نیست .

این دیپلمات کشورمان با بیان اینکه شاید تعیین درجه بندی موضوعات در سیاست خارجی تعبیر دقیقی نباشد در همین راستا توضیح داد: برخی اوقات شرایط ایجاب می‌کند که به چند موضوع به صورت هماهنگ پرداخته شود و امروز نیز مسائل منطقه از جمله بحران سوریه و تحولات در عراق مورد توجه جدی است چرا که این حل این موضوعات و بازگشت ثبات به این کشورها برشرایط پیرامونی خود ایران بسیار تاثیرگذار است و باعث تقویت محور مقاومت علیه رژیم صهیونیستی خواهد بود.

مدیر کل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه با بیان اینکه جلوگیری از ادامه جنگ فرسایشی در سوریه در همین چارچوب دنبال می‌شود، اظهار کرد: ولی من باز هم تاکید می‌کنم که این سخن که در مقطعی از زمان نسبت به موضوعاتی در سیاست خارجی کمتر توجه شده برداشت دقیقی نیست گرچه در حال حاضر مسائل منطقه‌ای ایجاب می‌کند که یکی از اولویت‌های جدی در سیاست خارجی کشور توجه به این موضوع باشد.

گفت وگو از خبرنگار ایسنا : اکرم احقاقی

انتهای پیام