امروزه ازدواج زودهنگام محصلان دختر و پسر به یکی از موارد پیچیده شهر و آموزش و پرورش کاشمر تبدیل شده است. ازدواج‌هایی که متاسفانه به دلایل شرایط ناکافی طرفین، عدم آشنایی به موقع و لازم و بی‌تجربگی طرفین به طلاق ختم شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)– منطقه خراسان، هرچند آمارهایی مستند در این زمینه منتشر نشده ولی گفته‌های بعضی مسئولان نشان میدهد که سهم طلاق در ازدواج‌های زودهنگام در این شهرستان کم نیست؛ ازدواج‌های زودرسی که به مقاطع ابتدایی هم رسیده و مانع از تحصیل دانش‌آموزان شده است.
متاسفانه اکثر دانش آموزان به خاطر ازدواج از مقطع ابتدایی به بعد دیگر ادامه تحصیل نمی‌دهند؛ازدواج‌های زودهنگامی که اکثرشان در روستاهاست.
اگرچه تا سال‌های گذشته، ازدواج‌های زودهنگام و در سنین پایین در مناطق خاصی انجام می‌شد، اما این روزها اکثر شهرها به ویژه کاشمر با معضل ازدواج دختران خردسال مواجه‌اند، به طوری که خبرهای خوبی از افزایش تعداد اینگونه وصلت‌ها به گوش نمی‌رسد.
به اذعان مدیران و کارشناسان مدارس، ازدواج زودرس به مقاطع ابتدایی هم رسیده است و مشکلاتی را به وجود آورده که در بلندمدت جامعه باید تاوان آن را پس بدهد. از این‌رو ازدواج‌های زودهنگام یک معضل جدی در محاکم قضایی است که از وقوع پرشمار آن باید نگران بود.
البته انگار نگرانی‌ها بیش از این است؛ چون رئیس دادگستری کاشمر ازدواج جوانان در سنین پایین را بسیار نگران‌کننده اعلام می‌کند و پیشنهاد میدهد برای جلوگیری از افزایش اختلافات خانوادگی و طلاق از ازدواج جوانان در سنین پایین که به بلوغ فکری کافی برای تشکیل زندگی مشترک نرسیده‌اند، پرهیز شود.
محمود قانعی در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید براینکه خانواده‌ها باید در امر ازدواج فرزندان خود با وسواس بیشتری اقدام کنند، افزود: به دلیل اینکه قدرت تصمیم گیری در دختران سنین پایین کمتر است و حاضر نیستند در هر شرایطی زندگی کنند، موجب شده اغلب طلاق‌ها مربوط به دخترانی باشد که در سنین کم ازدواج کرده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه باید از ازدواج دختران کم سن و سال جلوگیری کرد، خاطرنشان کرد: جامعه امروزی تشکیل زندگی دختر بچه‌ها را نمی‌پذیرد.
قانعی با اعلام اینکه بسیاری از زندگی‌های امروزی قابل قبول نیست و به طلاق می‌انجامد، تصریح کرد: متأسفانه شاهد ازدواج دختر 15 ساله با شوهر 28 ساله هستیم.
رئیس دادگستری کاشمر، در ادامه با انتقاد از زیاد شدن ازدواج دختران کم سن و سال به خصوص در روستاها گفت: جلوی ازدواج‌های زودهنگام باید گرفته شود.
وی با اشاره به اینکه نباید امر ازدواج را ساده گرفت، یکی از معضلات امروز را اختلافات خانوادگی، طلاق و مشکلات زنان بچه سال دانست و افزود: بدون شک هیچگاه دختر 16 و 17 ساله نه تنها توان مدیریت یک زندگی ساده را نخواهد داشت بلکه نمی‌تواند بچه‌داری کند.
قانعی با بیان اینکه زندگی‌های امروزی برخلاف گذشته بسیار مشکل است، بیان کرد: بخش زیادی از اختلافات خانوادگی مربوط به سنین کم سن و سال است.
وی با اعلام اینکه زنان خردسال نمی‌توانند جایگاه خود را در خانواده مستحکم کنند، گفت: خانواده‌ها هیچگاه نباید فریب ظاهر، پول و ازدواج‌های قوم و خویشی را بخورند.
قانعی با تاکید براینکه در ازدواج نباید از روی احساسات تصمیم گرفت، خاطرنشان کرد: اغلب پرونده‌ها مربوط به اختلافات زوج‌های کم سن و سال، اعتیاد، ماهواره و خیانت‌های زن و شوهر است.
ازدواج دانش آموزان در سنین پایین معضل آموزش و پرورش کاشمر
در ادامه مدیر آموزش و پرورش کاشمر در گفت‌وگو با ایسنا، ازدواج دانش آموزان در سنین پایین را یکی از معضلات پیش روی دانست.
دکتر ایرج سعادتمند با بیان اینکه یکی از آسیب‌های بزرگ ما ازدواج دانش آموزان در سنین پایین است، افزود: از 27 دانش آموز دختر متوسطه اول در یکی از مدارس 9 نفرشان ازدواج کردند.
وی با اشاره به اینکه این امر موجب ترک تحصیل بعضی از دانش آموزان می‌شود، بیان کرد: چون در متوسطه اول تعداد ازدواج‌ها کمتر است به همین دلیل مدرسه مزدوجین نداریم، اما در متوسطه دوم کسی که عقد و یا ازدواج کرده باشد، حق حضور در مقطع متوسطه دوم را ندارد و باید به مدرسه فیاض و ام‌البنین که مختص مزدوجین است، برود.
سعادتمند با اعلام اینکه این آسیب ما را می‌ترساند، اظهار کرد: باید در این خصوص در بین خانواده‌ها فرهنگ‌سازی شود.
خیرین پیگیر ازدواج‌های آسان و آگاهانه
در همین خصوص، معاونت فرهنگی مدیر کل اداره ورزش و جوانان خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایسنا، از راه‌اندازی مجمع خیرین ازدواج در شهرها خبر داد و گفت: هم اکنون خیرین پیگیر ازدواج‌های اسان، آگاهانه و به هنگام هستند.
جعفر قدیری با اظهار تاسف از اینکه تاکنون به آموزش‌های قبل از ازدواج توجهی نشده است، گفت: در حال حاضر استان خراسان به لحاظ خشونت افراد جامعه رده 15 را به خود اختصاص داده است.
معاونت فرهنگی مدیر کل اداره ورزش و جوانان خراسان رضوی با بیان اینکه هم اکنون وزارتخانه ورزش و جوانان پیگیر راه‌اندازی کلینیک‌های کنترل خشم در جامعه است، بیان کرد: از طریق این کلینیک‌ها به جوانان آموزش داده می‌شود تا چگونه بتوانند خشونت خود را کنترل و خالی کنند.
نگران پایین بودن سن ازدواج هستیم
در ادامه رئیس اداره آموزش و پرورش منطقه کوهسرخ در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه نگران پایین بودن سن ازدواج در این بخش هستیم، گفت: ازدواج‌های زودهنگام به مانعی برای ادامه تحصیل دانش آموزان کوهسرخی تبدیل شده است.
علی طاهریان با انتقاد از پایین بودن سن ازدواج در منطقه عنوان کرد: ازدواج‌های زودهنگام دانش آموزان چنانچه بدون آگاهی لازم و مشاوره مناسب صورت گیرد، مانعی برای ادامه تحصیل آنان و حتی در مواقعی منجر به عدم موفقیت این پیوندها می‌شود.
وی یادآور شد؛ آگاهی و اطلاع‌رسانی به دانش آموزان و اولیای آنان مانع ناکامی و ازدواج‌های ناموفق می‌شود.
طاهریان همچنین مشکل اقامت و اسکان دانش آموزان متاهل را از دغدغه‌های پیش روی آموزش و پرورش کوهسرخ برشمرد.
طلاق توافقی اولین خواسته
در همین خصوص رئیس دادگستری استان خراسان رضوی، در گفت‌وگو با ایسنا با انتقاد از ازدواج‌های زودرس، گفت: متأسفانه بعضی ازدواج‌ها در سنی اتفاق می‌افتد که زوجین رشد ندارند و به لحاظ قانونی هم صحیح نیست.
حجت الاسلام علی مظفری ازدواج‌های زودهنگام را موضوعی اجتماعی دانست و گفت: باید از طریق مسائل فرهنگی و مردمی، توجیهات لازم صورت گیرد.
وی با بیان اینکه برای ازدواج، آمادگی در طرفین باید وجود داشته باشد، اظهار کرد: یکی از دلایل طلاق بدین جهت است که طرفین در رشد عقلی لازم برای تشکیل زندگی و احساس مسئولیت ندارند.
مظفری با تأکید بر لزوم انجام مشاوره قبل از ازدواج، از خانواده‌ها خواست؛ اگر دختران و پسران آنها در سن ازدواج عرفی نیستند، مانع از انجام این کار شوند.
وی گفت: اگر ازدواج کمتر از سن قانونی باشد والدین مرتکب جرم شده و با آنها برخورد می‌شود.
رئیس دادگستری استان خراسان رضوی گفت: از نظر آماری بالاترین حجم پروندههای قضایی در استان مربوط به طلاق توافقی است.
باید جلوی ازدواج‌های زودرس در مقاطع دبستان گرفته شود
معاونت پرورشی و تربیت بدنی کاشمر، در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه باید جلوی ازدواج‌های زودرس در مقاطع دبستان گرفته شود، گفت: نباید آنقدر در امر ازدواج تسهیل شود که شاهد ازدواج دختران در مقطع دبستان به خصوص مقاطع ششم و هفتم باشیم.
علی شهابیان با بیان اینکه کلمه تسهیل ازدواج هنوز هم برای بسیاری مبهم است، افزود: باید برنامه‌ها در این خصوص مشخص شود و با آگاهی دادن به خانواده‌ها و دختران جلوی ازدواج‌های زودهنگام گرفته شود.
وی ازدواج‌های زودهنگام را یکی از عوامل اصلی طلاق و آسیب‌های مختلف برشمرد و عنوان کرد: باید کارگاه‌های ویژه و تخصصی بیشتری در این خصوص برگزار شود تا ازدواج‌های زودهنگام صورت نگیرد.
شهابیان با اعلام اینکه ازدواج زودهنگام به خصوص در مقطع دبستان تبعات مختلفی را در بردارد، از تشکیل کارگاه‌های مختلف در جهت تقویت خانواده زوج‌های جوان و مهارت‌های زندگی در مدرسه متأهلین خبر داد.
ازدواج‌های زودهنگام راهی به سوی طلاق
آمارها نشان میدهد، 20 درصد طلاق‌های بائن (دوران عقد) در کاشمر یا اجباری و یا مربوط به دختران کم سن و سال میباشد. در واقع افزایش این طلاق‌ها ناشی از وقوع ازدواج‌های زودهنگامی است که بدون شناخت کافی و در کمترین مدت زمان آشنایی صورت می‌گیرد. متأسفانه باید گفت بعضی از مادران دختر به دنیا می آورند که فقط عروسشان کنند، در صورتی که با شرایط امروز نباید دختران 17 و 18 ساله را به خانه بخت فرستاد.
در واقع بخش زیادی از اختلافات خانوادگی مربوط به زوج‌های با سنین کم است، سن زندگی مشترکی که در این شهرستان منجر به طلاق شده، هشت سال و یا کمتر بوده و این نشان میدهد بسیاری از مسائل به دخترها آموزش داده نشده و به همین جهت با کمترین مشکل به عناوین مختلف تهدید به خودکشی می‌کنند تا بتوانند طلاق خود را بگیرند، البته این یک آسیب جدی است که باید به طور تخصصی و کارشناسی شده به آن پرداخت.
در همین خصوص یک جامعه شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی در کاشمر با اشاره به مشخصات خانواده‌هایی که ازدواج زودهنگام انجام میدهند، افزود: اینگونه خانواده‌ها اغلب پرجمعیت، تک والد یا والد ناتنی دارند، بی‌سواد یا کم سوادند، فقر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارند، بازماندگان از تحصیل و یا معتادند، حاشیه نشین و بی‌مهارت هستند، خانواده‌های استبدادی، خانواده‌هایی که رفاه و تأمین اجتماعی لازم ندارند، خانواده‌های طلاق اند، در خانواده‌هایی که علائم بلوغ روانی، عاطفی و جسمانی زودهنگام ظاهر می‌شود و غالباً بر اثر روابط نامتعارف و مناسبت‌های ارتباطی بین جوانان صورت می گیرد، هستند.
دکتر عباس عابدی به عمده دلایل ازدواج‌های زودرس در این شهرستان اشاره کرد و افزود: وحشت زدگی و ترس والدین از نایابی همسر برای فرزندان، گسترش ارتباطات مجازی در بین جامعه، تمایلات شخصی و فردگرایی جوانان، ناآگاهی پسرها و دخترها از مشکلات زندگی مشترک و نازک کاری‌های آن، تعالیم غلط والدین، تعجیل خانواده‌ها به ازدواج فرزندان، ناامیدی خانواده‌ها نسبت به آینده فرزندان، فقر فرهنگی، استیصال از زندگی، اجبارهای اجتماعی، چشم و همچشمی‌های کور و تقلیدهای ناصواب، رهایی والدین از مشکلات آتی، فقرمالی، آموزش‌های دینی و این تصور نادرست که ازدواج راه برون رفت مشکلات می باشد، از عمده دلایل ازدواج‌های زودرس در شهرستان به شمار می رود.
وی با اظهارتأسف از اینکه در بیشتر ازدواج‌های زودهنگام عقل و عقلانیت جایگاهی ندارد، اظهارکرد: والدین موضوع همسریابی را با تمکین مطلق زنان به پسران تعلیم میدهند به طوری‌که گویا دختران را قطعات بازی پازل می پندارند و اساساً به تفاوت‌های فردی دختران توجه ندارند، از همین روست که پسرها تلاش می‌کنند روحیه تفوق و مردسالاری را در ازدواج تعقیب نمایند.
عابدی عنوان کرد: چنین تعلیمات و تصوراتی، فرجامش این می‌شود تا پسران با دخترانی که فاصله سنی 10تا 15 ساله با آنان دارند ازدواج کرده تا به زعمشان بتوانند همسرشان را با روحیه و سلیقه خود تربیت کنند.
وی در ادامه به آثار منفی ازدواج‌های زودهنگام اشاره کرد و گفت: دختر بچه‌هایی که پیش از سن قانونی وارد دنیای بزرگسالی می‌شوند دچارعوارضی می شوند، به طوری‌که تحرک اجتماعی این تیپ دختران به شدت کاهش پیدا می‌کند و محرومیت‌های مختلف آموزشی، تربیتی، هنری و ... به تدریج ظاهر می‌شود.
این جامعه شناس معتقد است؛ کودکانی که ازدواج می‌کنند آزادی رشد ندارند و استقلال آنان به دلیل تن دادن به رابطه جنسی و بارداری زودهنگام از بین می‌رود و در واقع سلامتی آنان تهدید جدی می‌شود و به انواع بیماری‌های روحی و جسمانی و بیماری‌های مقاربتی و ... مبتلا می‌شوند، انواع آسیب‌های اجتماعی به سراغ ازدواج‌های کودکان می آید از جمله اینکه قربانی خشونت‌های همسران می‌شوند.
وی طلاق، فرار از منزل، رابطه‌های خارج از چارچوب زندگی مشترک، بهره‌کشی جنسی، کاراجباری، ترک گروه همسالان و ... را از دیگر آسیب‌های این رویداد دانست و گفت: در این شرایط امکان دخالت اطرافیان در زندگی خصوصی زن و شوهر به شدت بالا می‌رود و اینگونه از ازدواج‌ها آسیب‌های روانی هم به دنبال دارد، زیرا به محض اینکه، دختران به بلوغ شخصیتی می‌رسند علائم وحشت زدگی، اختلالات اضطرابی، سرکوبی و افسردگی، خیانت، سرکشی، اهمال کاری در تربیت فرزند و ... در آنان مشاهده می‌شود.
وی با بیان اینکه هرچند ازدواج تصمیمی فردی است لیکن گونه دیگرش یعنی زودرس بودن آثار ناگوار اجتماعی دارد که راه‌حل اجتماعی طلب می‌کند، به همین جهت پیشنهاد می‌شود، درایران سن قانونی روابط جنسی و مناسبت‌های شبانه از 13 به 17 سال افزایش یابد تا بتوان تا حدودی از سرعت آسیب‌های ازدواج زودرس جلوگیری کرد.
وی معتقد است؛ برگزاری نشست‌های خبری و دم زدن از مشکلات جوانان دردی را دوا نمی‌کند، مسئولان باید خبر از اقدامات واقعی بدهند، چون توصیه‌ها راه‌حل مشکلات جوانان نیست.
برخی روحانیان اقدام به خواندن صیغه عقد در بین افراد کم سن و سال می‌کنند
در ادامه رییس دادگستری خلیل آباد، با بیان اینکه سن رشد وبلوغ درافراد متفاوت است، اظهار کرد: متاسفانه بعضی از روحانیان اقدام به خواندن صیغه عقد در بین افراد کم سن و سال می‌کنند.
حمید رضا امینی با اشاره به اینکه سن بلوغ 9 سال در دختر و 15 سال در پسر و سن رشد هم 18 سال تمام است، خاطر نشان کرد: دخترانی که در زیر 13 سال ازدواج می‌کنند جرم است و بعضی از روحانیان صیغه عقد جاری می‌کنند، در صورتی که بلوغ قانونی برای ازدواج 13 سال قمری برای دختر است.
وی با اظهار تاسف از اینکه در بعضی مواقع در ازدواج‌های زیر 13 سال مشاهده می‌شود افراد هنوز به 15 سال نرسیده‌اند اقدام به طلاق می کنند در صورتی که در قانون برای ازدواج‌های زیر 13 سال مجازات تعیین کرده است.
از یکسو دختران با ازدواج اجباری و زودهنگام از فرایند آموزش و تحصیل دورمانده و با فقر آموزشی روبرو می‌شوند و از سوی دیگر به دلیل همین کم سوادی و دانش اندک توانایی رویارویی با مسایل خانوادگی را نداشته و در توسعه خانواده و تربیت فرزندان نیز سرمایه مناسبی محسوب نمی‌شوند؛ بنابراین دختران و زنان بیشترین قربانیان این پدیده هستند.
پس از جدایی وطلاق‌های شایع دراین طیف و گروه سنی ازدواج کرده‌ها نیز، به دلیل همان فقر آموزش و مهارت، ادامه زیست برای خانواده‌هایی که این کودکان سرپرستی آن را بر عهده دارند، بسیار مشکل آفرین است.
از این روست که ازدواج زودهنگام و اجباری سبب ساز تحکیم و شیوع فقر و زنانه شدن بیشتر آن می‌شود.
انتهای پیام