«قرار بود مقبره‌ی در حال ساخت روی قبر شهید گمنام - در حریم ارگ «انار» - چیزی شبیه «آرامگاه خیام» ساخته شود، اما شواهد نشان می‌دهد چیزی جز آن‌چه براساس ضوابط میراث فرهنگی است در این مقبره احداث می‌شود.»

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، چند سال پیش با مجوز سازمان میراث فرهنگی و گردشگری یک شهید گمنام در چند متری «ارگ تاریخی انار» دفن و به دنبال آن قرار شد مقبره‌ای برای آن شهید ساخته شود، اما حالا میله‌هایی شبیه گنبد با چند متر ارتفاع کنار مزار این شهید گمنام قرار گرفته است که هم به نظر شان شهید گرانقدر را رعایت نکرده و هم نگرانی دوستداران میراث فرهنگی را برانگیخته است.

محمدرضا نسب عبدالهی در گفت‌وگو با خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، در این زمینه اظهار می‌کند: چند سال پیش در اواخر دولت دهم یک شهید گمنام در حریم ارگ انار کرمان به خاک سپرده شد، پس از یکی دو سال، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تصمیم گرفت مقبره‌ای با 400 متر زیربنا و هشت متر ارتفاع برای آن شهید گمنام احداث کند. از آن زمان تاکنون اسکلت فلزی این مقبره در 100 متری ارگ بالا رفته است.

نویسنده کتاب «تاریخ انار» ادامه می‌دهد: ارگ انار روی تپه و قبر شهید گمنام در دامنه تپه قرار گرفته است. در زمان ایجاد اسکلت فلزی روی مقبره دوستداران میراث فرهنگی نسبت به قرار گرفتن آن اسکلت واکنش نشان دادند تا اینکه اواخر سال 91 قرار شد بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس طرحی را برای ایجاد این مقبره به سازمان میراث فرهنگی ارائه دهد.

او با بیان این‌که در آن زمان آتوسا مومنی، معاون وقت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از محوطه بازدید کرد و قرار شد بنیاد حفظ آثار طرح خود را برای مقبره ارائه دهد تا پس از تایید این معاونت، آن طرح اجرایی شود،‌ می‌گوید: براساس آن چه آقای مهدی حجت در این زمینه به من توضیح داد، این طرح در زمان قائم مقامی وی در سازمان میراث فرهنگی بررسی و قرار شد شبیه آرامگاه خیام اجرایی شود.

وی که تا چند سال پیش در این شهر زندگی می‌کرده است،‌ ادامه می‌دهد: از چند روز گذشته یک‌سری آهن را در منطقه و درست کنار مقبره‌ی شهید تخلیه کرده‌اند، آهن‌هایی که براساس فُرم‌شان به نظر می‌رسد قرار است به عنوان گنبدی با حدود دو متر ارتفاع روی مقبره قرار بگیرند و آن را شبیه چیزی مانند یک امامزاده کند؛ این در حالی است که طرح ابتدایی چیز دیگری بوده است، اما این نوع فلزها بیم آن را در ذهن به وجود می‌آورد که حریم منظری ارگ تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

نسب عبدالهی با تاکید بر این‌که «ارگ انار» باقی مانده از دوران ساسانیان در سال 89 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است،‌ تاکید می‌کند: در این ارگ که 11 هزار مترمربع وسعت دارد، هنوز هیچ کاوشی انجام نشده است.

به گزارش ایسنا، بنایی که به نام ارگ «انار» شناخته می‌شود، ارگی حکومتی بوده که محل فرمانروایی والی و سکونت طبقات اجتماعی خاصی بوده است و شهر در اطراف این بنا قرار داشته است. هنگامی که شاپور دوم ساسانی به سنین جوانی رسید و توانست سلاح به دست بگیرد حمله به متجاوزان را در دستور کارش قرار داد. این پادشاه با فراهم کردن صدها مرد جنگی به سرزمین اعراب حمله کرد و تعداد زیادی از سربازان را کشت و شمار زیادی را به اسارت درآورد و آنها را به ایران آورد.

شاپور دوم در راه بازگشت به ایران برخی از این اعراب در ایران سکونت داد و شمار دیگری را نیز در شهر آبان (انار کنونی) ساکن کرد. اعرابی که در آبان ساکن شدند از جایی به نام نجد در عربستان به این منطقه آورده شدند و از عشایر ‌«بنی بکر بن وائل» بودند.

توضیحات خاورشناسان و باستان شناسان درباره ارتباط شهر آبان و حکومت ساسانیان نشان می‌دهد که این شهر در دوره‌های پیش از اسلام از اهمیت زیادی برخوردار بوده و مورد توجه شاپور دوم ساسانی قرار داشته است قاعدتا شاپور دوم اعراب به اسارت گرفته شده را در جایی که والی حکومتش حضور نداشته است، سکونت نمی‌داده است. ارگ انار که در مرکز شهر قرار گرفته و برخی از نشانی‌های معماری ساسانی در آن دیده می‌شود نشانگر این است که آن یک مرکز حکومتی محلی در زمان ساسانیان و پیش از آن در این منطقه بوده است در این واقعیت که ارگ انار بخشی از تاریخ این منطقه را در دل خود نهفته دارد تردید نیست.

ارگ انار در گذشته کارکردهای مختلفی داشته است، به جز این‌که در هنگام حمله‌ها و هجوم‌های نظامی مکان مناسبی برای مردم منطقه بوده کاربرد مسکونی و دفاعی نیز داشته و بخشی از داد و ستد مردم هم در آن صورت می‌گرفته است. از جمله اینکه در زمانی که «سلطان اویس» در دوره تیموریان حاکم کرمان بود به انار حمله کرد و مردم در این قلعه پناه گرفتند.

انتهای پیام