معاون عمرانی استانداری آذربایجان غربی از تولید اشعههای فرابنفش و مادون قرمز در نتیجه خشکی دریاچه ارومیه خبر داد.
هادی بهادری در گفتوگو با خبرنگار «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به اینکه بحران دریاچه ارومیه در نتیجه 18 سال اخیر ایجاد شده است، گفت: خشک شدن دریاچه مربوط به امروز و دیروز نیست و با اینکه تبعات و آثار آن بروز یافته است، پیشبینی نهایت تبعات بحران دریاچه ارومیه غیرممکن است، و تنها میتوانیم بگوییم وضعیت دریاچه وخیم است.
بهادری با بیان اینکه تبعات بحران دریاچه ارومیه را میتوان در 8 بخش مجزا توضیح داد، گفت: به طور کلی 30 درصد مردم آذربایجان غربی از طریق کشاورزی امرار معاش میکنند و بیشتر مردم حاشیه دریاچه ارومیه کشاورز هستند و اکنون در بخش کشاورزی با دو مساله شور شدن آب چاههای حواشی دریاچه و سرمازدگی محصولات کشاورزی روبهرو هستیم.
وی با تاکید بر اینکه در بسیاری از روستاهای اطراف دریاچه ارومیه چاهها شور شده است، افزود: شور شدن آبها باعث از بین رفتن زمینهای کشاورزی میشود، به طوریکه در حال حاضر کشاورزی در دشتهای آذرشهر و مراغه، قوشچی و قرهباغ تقریبا منتفی شده است.
بهادری، با اشاره به اینکه سال پیش 1000 میلیارد تومان خسارات سرمازدگی در بخش کشاورزی آذربایجان غربی داشتهایم، گفت: افزایش سرمازدگی، در نتیجه روزهای خیلی گرم و شبهای خیلی سرد و تابستانهای خیلی گرم و زمستانهای خیلی سرد خسارتهای زیادی را در بخش کشاورزی ایجاد کرده است، و در اوایل فروردین سال پیش همه درختان دچار سرمازدگی شدند.
معاون عمرانی استانداری آذربایجان غربی، با اشاره به اینکه قوشچی با توجه به تعداد جمعیت آن تبدیل به شهر شده بود، اکنون دچار کاهش جمعیت شدید شده است، گفت: کوچ اجباری در اطراف دریاچه ارومیه و خالی از سکنه شدن روستاها از جمله تبعات بحران دریاچه ارومیه است، و اگر این روند ادامه یابد 5 میلیون نفر و در شعاع وسیعتر 13، 14 میلیون نفر سکنه اطراف دریاچه مجبور به کوچ خواهند بود.
وی در ادامه به مشکلات بهداشتی شهروندان در اثر بحران خشکی دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: مشکلات بهداشتی مثل بیماریهای آسم، آب مروارید، سرطان و فشار خون بیماریهایی است که جوامع محلی را در معرض خطر قرار داده است.
بهادری همچنین به خطراتی که متوجه احشام و دامهای اطراف دریاچه ارومیه شده، اشاره کرد و افزود: اگر چه دانشگاه علوم پزشکی و وزارت بهداشت آمار و اطلاعات دقیقی در این زمینه ارائه نداده است، اما در چند سال اخیر سقط جنین دامها افزایش یافته و سایر امراض نیز در آنها دیده میشود.
وی در ادامه از خطر ابتلای شهروندان آذربایجانی به سرطان پوست در نتیجه خشکی دریاچه خبر داد و گفت: وقتی بلورهای نمکی کف دریاچه در معرض تابش آفتاب قرار میگیرد، باعث تولید اشعههای فرابنفش و مادون قرمز در این محدوده که برای شهروندان بسیار خطرناک است، میشود. این اشعهها امکان ابتلا به سرطان پوست را در میان ساکنین منطقه افزایش میدهد.
معاون بهداشتی استانداری آذربایجان غربی، به تبعات زیست محیطی حیات وحش این استان به عنوان آثار مخرب بحران دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: در این جزایر حیواناتی نظیر قوچ، کل، میش، یوزپلنگ، پلنگ و خرس بوده است که عمده آنها از بین رفته است و تنها تعدادی از قوچ و میشها باقی مانده است و حتی هیچ خبری از آرتمیای داخل دریاچه نیست.
وی با اشاره به گسترش ماسههای روان و ریزگردها به عنوان یکی از تبعات خشکی دریاچه گفت: اگر امروز به منطقه جبل بروید احساس میکنید در صحرای آفریقا هستید و متوجه میشوید که تپه های رملی شکل گرفته در حال پیشروی به سمت جادههای سلماس است، و کانونهای ریزگرد در مناطق سلماس، میاندوآب، جبل، ارومیه، تبریز، عجبشیر و آذرشهر و... شکل گرفته است.
بهادری با بیان اینکه دمای منطقه هر سال در حال افزایش است و اگر اینطور پیش برویم در آینده نه چندان دور یک کویر نمکی خواهیم داشت، گفت: بحث تعادل رطوبتی و اقلیمی و افزایش دما از دیگر اثرات بحران دریاچه ارومیه است، به طوری که امسال دما نیم تا یک درجه نسبت به سال قبل افزایش مییابد.
وی با اشاره به اینکه در این منطقه پایه زندگی شهروندان به زمین و کشاورزی وابسته است، گفت: با آسیب دیدن کشاورزی اقتصاد شهروندان هم لطمه جدی میبیند و در حالی که درآمد سرانه کشور 7000 دلار است، در آذربایجان غربی نصف این عدد هم نیست بنابراین تعداد مردم فقیر در این استان بالا است و آنها سالها درگیر مسائل امنیتی و جنگ بودهاند، درصورتیکه کشور از این شرایط خارج شده، بحران خشکی دریاچه پیش آمده است و بحث اقتصادی آنها را دچار مشکل کرده است.
معاون بحرانی استاندار آذربایجان، با تصریح بر اینکه لازم است در مساله خشکی دریاچه ارومیه دولت و حتی جوامع بینالمللی به این مساله دقیقتر بپردازند، گفت: باید از سیاسی کردن، محلی و بخشی نشان دادن این بحران اجتناب کرد و به عنوان یک بحران فوق ملی درصدد حل آن برآمد.
بهادری با بیان اینکه با فعالیتهای سال پیش وضعیت دریاچه به یک حالت تثبیت نزدیک شده است گفت: اگر بتوانیم وضعیت را در حال تثبیت نگه داریم، میتوانیم طی 10 سال به سمت احیای دریاچه حرکت کنیم و این تبعات ناشی از خشک شدن دریاچه هم برطرف شود.
بهادری، مسوول ستاد احیای دریاچه در آذربایجان غربی، در بخش دیگر گفتوگو به اقدامات این دفتر اشاره کرد و گفت: یک مجموعه از فعالیتها در زمینه مدیریت بحران بوده است که در مورد شناسایی و کنترل ریزگردها در 4 کانون خارج از دریاچه و یک کانون داخل دریاچه به روشهای مختلف بیولوژیک فعال بودهایم و در زمینه امور اجرایی نیز پروژههایی که بیشتر جنبه مدیریت منابع آب دارد، مانند لایروبی رودخانهها، تبدیل آبیاری کشاورزی به آبیاری قطرهای و بارانی، تهیه نقشههای مزارع، تعیین حد و مرز زمینهای کشاورزی، انتقال آب به دریاچه، تعمیر و مرمت سیستمهای هیدرولیکی تخریب شده، تعادل بخشی و کنترل برداشتهای غیرمجاز از چاهها، توقف ساخت سدهای در حال اجرا عملیاتی شده است.
بهادری در پایان به اقدامات فرهنگی اجتماعی دفتر ستاد احیای دریاچه در آذربایجان غربی اشاره کرد و گفت: تا مردم پای کار نیایند و بحران دریاچه را درک نکنند امکان تحقق احیاء وجود ندارد و آگاهسازی و جلب مشارکت مردم از جمله اقدامات دفتر آذربایجان غربی است. درحال حاضر ما باید 40 درصد مصرف آب در حوزه کشاورزی را کاهش دهیم که این مهم بدون همدلی و همزبانی دولت و ملت غیرممکن است.
انتهای پیام