محققان کشور با استفاده از فناوری لوله‌های خلاء سیستم شیرین سازی خورشیدی آب را عرضه کردند که ضمن تصفیه آب‌های شور قادر به تصفیه آب‌های دارای آلاینده‌های غیر فعال بدون ایجاد پساب است و خروجی این دستگاه آب قابل شرب خواهد بود.
کورش خسروی، مجری طرح در گفت‌وگو با خبرنگار فناوری ایسنا، کمبود آب قابل شرب و شیرین را از چالش‌های مهم کشور دانست و گفت: در فلات داخلی ایران با وفور آب‌های شور مواجه هستیم که لازم است با ارائه راهکارهای بهینه اقدام به شیرین سازی آب کرد.
وی، شیرین سازی آب به روش خورشیدی را از جمله راهکارهای ارائه شده برای تصفیه آب عنوان کرد و اظهار داشت: سیستم‌های آب شیرین کن خورشیدی ارائه شده به گونه‌ای است که قابلیت تولید انبوه و صنعتی را ندارند که در این زمینه با اجرای تحقیقاتی راهکاری در این زمینه ارائه کردیم.
خسروی، طراحی و ساخت دستگاه آب شیرین کن خورشیدی را از نتایج این تحقیقات عنوان و خاطر نشان کرد: در این سیستم از فناوری لوله‌های خلا استفاده شد و به گونه‌ای در این سیستم نصب شده که قادر به شیرین سازی آب است.
مجری طرح، عدم تولید پساب، بهره برداری آسان و عدم وابستگی به میزان غلظت شوری آب را از مزایای این سیستم عنوان و خاطرنشان کرد: این دستگاه قادر به شیرین سازی آب با غلظت‌های متفاوت شوری است به گونه‌ای که عملکرد این دستگاه در غلظت شوری چهار هزار میکرو زیمنس با عملکرد آن در غلظت 18 هزار و 45 هزار میکرو زیمنس یکسان است.
وی به عملکرد این دستگاه اشاره کرد و اظهار داشت: لوله خلاء این دستگاه شامل یک سطح سیاه است که با فاصله پنج میلیمتری با یک سطح شفاف قرار گرفته است و میان این دو صفحه سیاه و شفاف، خلا است.
خسروی اضافه کرد: زمانی که نور خورشید به سطح شفاف می‌رسد، از آن عبور و به سطح سیاه برخورد می‌کند و تداوم تابش موجب داغ شدن سطح سیاه خواهد شد و از آنجایی که در میان این دو صفحه خلا وجود دارد، گرما نمی‌تواند به اتمسفر بازگردد و از این رو گرما در این فضا به دام می‌افتد.
وی تصریح کرد: در چنین شرایطی آب شور به داخل سیستم وارد و گرمای به دام انداخته شده موجب به جوش آمدن آب خواهد شد و از طریق کندانسور این سیستم آب شور تبدیل به آب شیرین می‌شود.
این محقق با بیان اینکه پساب این فرآیند در داخل دستگاه باقی می‌ماند، ادامه داد: این دستگاه در یکی از مناطق اصفهان با غلظت شوری 18 هزار میکرو زیمنس به مدت 45 روز تست شد و پس از 45 روز پساب داخل آن را تخلیه کردیم که پساب آن به میزان 70 تا 80 لیتر آب و شور و لجن بوده است. این میزان آب در مجاورت نور خورشید قرار داده شد که با تبخیر آب نمک در ظرف باقی ماند.
به گفته این محقق اجرای این پایلوت با تمرکز بر کاهش آلودگی‌های زیست محیطی بوده است که این هدف در این پایلوت محقق شد.
خسروی از اجرای چندین پایلوت برای شیرین سازی آب با استفاده از این سیستم خبر داد و اظهار داشت: اولین پایلوت این سیستم در جزیره هندورابی و پس از آن پایلوتی در «رودشت» اصفهان به سفارش جهاد کشاورزی اجرایی شد.
مجری طرح، «روستای مهیار» به سفارش شرکت آب و فاضلاب اصفهان را از دیگر پایلوت‌های این سیستم ذکر کرد و ادامه داد: با اتمام این پایلوت موفق به فروش این سیستم شدیم.
وی کاربردی کردن این سیستم برای مناطق مرزی را ازدیگر کاربردهای این سیستم نام برد و خاطر نشان کرد: در مرزبانی‌ها که دارای 70 تا 80 سرباز است دسترسی به آب آشامیدنی وجود ندارد که این سیستم قادر به تامین آب قابل شرب خواهد بود.
خسروی با تاکید بر اینکه این دستگاه تنها برای شیرین سازی آب شور به کار نمی‌رود، توضیح داد: آب‌های آلوده مشروط بر آنکه آلاینده‌های فرار در آن نباشد از طریق این دستگاه قابل تصفیه هستند.
وی اضافه کرد: در حال حاضر 90 درصد از آب‌های کشور حاوی آلاینده‌های غیر فعال نظیر نمک، فلزات سنگین و میکروارگانیزم‌ها است که با استفاده از این دستگاه می‌توان اقدام به تصفیه آن در حد شرب کرد.
انتهای پیام