روزنامه نیویورک‌تایمز با اشاره به اظهارات جدید وزیر امور خارجه آمریکا نوشت: جان کری برای اولین‌بار نشان داد که آمریکا آماده است تا تحریم‌های ایران را پیش از حل کامل مساله ابعاد نظامی احتمالی لغو کند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) و به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، سخنان جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در اولین کنفرانس خبری‌اش پس از مرخصی از بیمارستان حاکی از آن است که تحریم‌های اقتصادی اصلی علیه ایران می‌تواند پیش از آن که بازرسان بین‌المللی به پاسخ‌های مورد در خواست‌شان درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای گذشته این کشور دست یابند کاهش یابد.
وزیر امور خارجه آمریکا، در کنفرانس خبری روز شنبه‌اش گفت: ما روی این متمرکز نیستیم که ایران باید درباره‌ی فعالیت‌هایش در یک مقطع زمانی یا زمانی دیگر توضیح دهد. برای ما مهم این است که بدانیم در آینده چه چیز رخ خواهد داد و این که به‌روشی مشروع پاسخ درباره‌ی فعالیت‌هایی که متوقف شده‌اند را داشته باشیم. به طور قطع این یکی از شرایط ما در یک توافق مشروع است که باید به دست آید.
به نوشته این روزنامه آمریکایی، سوالات درباره‌ی این که دانشمندان هسته‌ای ایران پیش از یک دهه قبل روی چه چیز کار می‌کردند هم‌چنان یکی از مسائل در مذاکرات هسته‌ای است. رابرت آینهورن، مذاکره کننده هسته‌ای پیشین آمریکا تا سال 2013 در این باره گفت: شاید سوالات در این زمینه سخت‌ترین مساله حل نشده در مسیر دستیابی به یک توافق هسته‌ای با ایران باشد.
کری در سخنان روز گذشته‌اش گفت که فعالیت‌های هسته‌ای مشکوک ایران در گذشته باید مورد بررسی قرار گیرد اما تحریم‌ها می‌تواند پیش از حل کامل نگرانی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص برنامه هسته‌ای گذشته ایران لغو شوند.
او هم‌چنین با تاکید بر دستیابی به یک توافق نهایی تا ضرب الاجل 30 ژوئن گفت که به‌زودی به مذاکرات هسته‌ای در وین خواهد پیوست.
به گزارش ایسنا، مساله ابعاد نظامی احتمالی (PMD) موضوعی است که در چارچوب مطالعات ادعایی بعد از سال 2006 درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران مطرح شده است. این مساله مجموعه‌ای از اتهامات را علیه ایران مطرح می‌کند و به وجوه برنامه هسته‌ای تهران اشاره می‌کند که به صورت یک فصل در ضمیمه گزارش نوامبر سال 2011 یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) آمده است.
نیویورک‌تایمز در ادامه نوشت: آن‌هایی که با درخواست از ایران برای توضیح کامل درباره‌ی فعالیت‌های گذشته‌اش مخالفند می‌گویند که این کشور هیچ‌گاه از حرف خود مبنی بر این که به بیگانگان اجازه نمی‌دهند دانشمندان هسته‌ای‌شان را به چالش بکشند دست بر نمی‌دارد.
آن‌ها هم‌چنین می‌گویند که مهم این نیست که ایران را برای توضیح درباره‌ی برنامه‌اش در سال‌های پیش از 2003 تحت فشار قرار دهیم. بلکه مهم این است چارچوبی تعیین شود که به آژانس اجازه گفت‌وگو با دانشمندان هسته‌ای را بدهد و بتواند به سایت‌های تحقیقاتی نظامی کلیدی این کشور دسترسی داشته باشد تا آمریکا و دیگر هم‌پیمانان مذاکره‌کننده‌اش از برنامه هسته‌ای ایران اطمینان یابند.
به نظر می‌آید کری قصد دارد با تکیه بر این که آینده از گذشته بیش‌تر اهمیت دارد بر این موضوع پافشاری کند.
وی روز سه‌شنبه بیان کرد: دسترسی بسیار، بسیار مهم است. از روز اول هم اهمیت داشته است.
وزیر امور خارجه آمریکا علاوه بر این تاکید کرد که کشورش تصویری شفاف از آن چه دانشمندان هسته‌ای ایران انجام داده‌اند، دارد حتی اگر آژانس نداشته باشد.
دیوید آلبرایت، رییس اندیشکده علوم و امنیت بین‌الملل این اظهارات را تضعیف کننده موضع قبلی آمریکا دانست و گفت: اگر دولت آمریکا اطلاعات زیادی درباره‌ی برنامه هسته‌ای گذشته ایران دارد باید آن را علنی کند که باید شامل اسامی، تاریخ، فعالیت‌ها و اماکن باشد.
به گزارش ایسنا، ایران و آژانس در آبان 1392 برای چندمین بار توافقی را با عنوان "چارچوبی برای همکاری" امضا کردند که بر اساس آن قرار شد تا سوالات باقی مانده درباره گذشته و حال طرح و رفع ابهام شود. در همین چارچوب 18 سوال از سوی آژانس مطرح شد که از این تعداد 16 مورد بررسی و رفع ابهام شده است. دو مورد باقی‌مانده مربوط به "محاسبات نوترونی" و "انفجارات با قدرت بالا" است که هم‌چنان بحث بر روی آن باقی است.
ایران همواره اتهامات و ادعاهای مطرح شده در این چارچوب نسبت به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را رد کرده و اسناد و مدارک ارائه شده را فاقد وجاهت حقوقی و نامعتبر می‌داند. در عین حال در چارچوب حل و فصل این مسایل و اعتماد‌سازی به سوالات آژانس پاسخ داده است اما به‌نظر می‌رسد سوالات دامنه‌دار آژانس تمامی ندارد.
انتهای پیام