مجسمه‌سازی نمودی از هنر تجسمی است که مانند پلی حوز‌ه‌های تاریخ، فرهنگ، مذهب و اسطوره را به هم پیوند می‌دهد. در دنیا چند تندیس مشهور وجود دارد که علاوه بر این‌که نشان‌دهنده ذوق هنری بشر هستند، توانمندی سازندگان‌شان را پس از قرن‌ها به رخ می‌کشند و حتی به کمک صنعت گردشگری کشورشان می‌آیند.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مجسمه‌ها تاریخی چند هزار ساله دارند. اهمیت این آثار هنری جایی پررنگ‌تر می‌شود که بدانیم عجایب هفت‌گانه جهان شامل دو مجسمه «غول رودس» و «زئوس در المپیا» است. در گزارش پیش‌ رو به معرفی مشهورترین مجسمه‌های جهان می‌پردازیم.

تندیس «آزادی» / نیویورک آمریکا

تندیس‌ آزادی در جزیره آزادی منهتن واقع است و در 28 اکتبر سال 1886 از سوی فرانسوی‌ها به مردم ایالات متحده آمریکا هدیه شد. این هدیه عظیم در واقع برای تبریک 100 ساله شدن جشن‌های استقلال آمریکا از بریتانیا تدارک دیده شد. این مجسمه که با رویه‌ای از مس پوشانده شده، در واقع نماد آزادی آمریکا و نشانه خوش‌آمدگویی به مهاجران این کشور به‌شمار می‌آید. قبل از همگانی شدن سفرهای هوایی، مجسمه آزادی اولین نشانی از آمریکا بود که مسافران کشتی‌ها هنگام نزدیک شدن به سواحل آمریکا می‌دیدند.

طرح مجسمه را «فردریک بارتولدی» مجسمه‌ساز فرانسوی و سازه درونی آن را «گوستاو ایفل» مهندس فرانسوی برج ایفل طراحی کرده‌اند. تندیس آزادی به شکل شخصیت «لیبرتاس»، زنی است ایستاده در حال گام برداشتن، که دور سرش را هفت اشعه نورانی فرا گرفته ‌است. او با دست چپ خود یک لوح سنگی را نگه داشته و با دست راست مشعلی فروزان را بالای سر خود گرفته ‌است. روی لوح سنگی با شماره‌های رومی نوشته شده JULY IV MDCCLXXVI که نشانگر ۴ جولای ۱۷۷۶ میلادی و تاریخ استقلال آمریکاست.

تندیس «مسیح منجی» / ریو دوژانیرو برزیل

مجسمه معروف حضرت مسیح (ع) بزرگ‌ترین اثر هنری به سبک دکو و پنجمین مجسمه بزرگ مسیح در جهان است. این مجسمه حالت ایستاده عیسی مسیح (ع) را در حالی که دستان خود را کاملا باز کرده‌، نشان می‌دهد که این حالت حاکی از پذیرش همه انسان‌ها در آغوشش است. بدون در نظر گرفتن پایه 8 متری‌اش، ارتفاع تندیس مسیح (ع) 30 متر است و عرض دستانش به 28 متر می‌رسد. پیکره مسیح (ع) در ارتفاع 700 متری کوه «کورکووادو» قرار گرفته و لقب معروف‌ترین یادبود ریودوژانیرو و برزیل را یدک می‌کشد. مجسمه مسیح (ع) بین سال‌های 1926 تا 1931 ساخته شده است.

«ابوالهول» / مصر

این اثر هنری که شهرتش به ضرب‌المثل‌های ایرانی هم کشیده شده، در واقع موجودی افسانه‌ای به نام Sphinx است که بدن شیر و سر انسان دارد. غول افسانه‌های مصر باستان و اسطوره اودیپ، ترکیبی از انسان و حیوان با پیکری از شیر، مزین به بال‌های عقاب و دارای سری شبیه سر زنان است. این موجود افسانه‌ای کسانی را که موفق به حل معمای او نمی‌شدند می‌کشت و از دید مصریان باستان، مظهر آفتاب محسوب می‌شد.

این پیکره عظیم در کنار اهرام ثلاثه و در ساحل غربی رود نیل واقع است. ابوالهول بزرگ‌ترین مجسمه تک‌سنگی جهان است که 73/5 متر طول، 19/3 متر عرض و 20/22 متر ارتفاع دارد. گمان می‌رود قدیمی‌ترین مجسمه تاریخی جهان توسط مصریان باستان در سال‌های 2558 تا 2532 قبل از میلاد مسیح (ع) بنا شده باشد. تنه این هیکل در زیر ریگ‌ها مدفون ‌بود و فقط سینه و سر او خارج از ریگ دیده می‌شد، اما با گذر زمان، باقی آن نیز از زیر شن‌ها خارج شد.

مجسمه‌های موآیی / جزیره ایستر شیلی

مجموعه پیکره‌های موآیی، مجسمه‌هایی تک‌سنگی هستند که حدود سال‌های 1250 تا 1500 میلادی به دست مردم «راپا نویی» ساخته شدند. این هیکل‌ها در جای‌جای جزیره ایستر که یکی از مرموزترین نقاط جهان است، به چشم می‌خورند. تقریبا تمام مجسمه‌های موآیی سری بزرگ دارند که 3/8 کل پیکره را تشکیل می‌دهد. «پارو» بلندترین آن‌هاست که حدودا 10 متر ارتفاع و 75 تن وزن دارد. سنگین‌ترین موآیی که قدی کوتاه‌تر دارد، 86 تن است. یکی از این مجسمه‌ها که ساخت آن ناتمام مانده، در صورت کامل شدن به وزنی برابر 270 تن و ارتفاعی 21 متری می‌رسید.

موآیی‌ها مهم‌ترین مظهر فرهنگی جزیره ایستر هستند که ۲۸۸ تای آن روی سکوهای عظیمی به نام آهو ایستاده‌اند. فاصله این سکوها از هم حدود 1/5 مایل است و یک نوار تقریبا سراسری به دور جزیره به‌وجود آورده است. بسته به اندازه و وزن موآیی‌ها، تخمین زده می‌شود که بین ۵۰ تا ۱۵۰ نفر برای حمل آن‌ها توسط غلطک‌های چوبی و سورتمه نیاز بوده است. برخی از موآیی‌ها دارای کلاه یا تاج‌های قرمز رنگی هستند که دلیل آن نامشخص است؛ ولی برخی از باستان‌شناسان بر این باورند که این‌گونه موآیی‌ها مفهوم آیینی خاصی داشتند و یا شاید برای یک طایفه یا خانواده بخصوصی مقدس بوده است. مجسمه‌های عظیم یا موآیی، در طی یک دوره کوتاه خلاقیت و فعالیت خرسنگی کنده‌کاری شده‌اند.

تندیس «داوود» / ایتالیا

مجسمه داوود «میکل‌آنژ» شاهکار هنر دوره رنسانس ایتالیاست که بین سال‌های 1501 تا 1504 توسط این استاد ایتالیایی خلق شد. جنس این مجسمه 5/17 متری سنگ مرمر است. مجسمه داوود از سال 1873 تاکنون در گالری «اکادمیا»ی فلورانس نگهداری می‌شود و به‌گونه‌ای نماد فرهنگی این شهر به‌شمار می‌آید. این مجسمه تا سال ۱۸۷۳ میلادی در فضای باز نگهداری می‌شد. مجسمه داوود در جریان شورش سال ۱۵۷۱ آسیب دید، از این رو به گالری آکادمی هنرهای فلورانس انتقال یافت و تاکنون در آن مکان قرار دارد.

سرهای عظیم اولمک / مکزیک

اولمک‌ها تمدنی پیش‌کلمبیایی در مناطق گرمسیری مرکز و جنوب مکزیک بودند. امروز شهرهای وراکروز و تاباسکو در این ناحیه واقع شده‌اند. اوج شکوفایی تمدن اولمک بین سال‌های 1400 تا 400 پیش از میلاد بود. این مجسمه‌های عظیم‌الجثه که سرهای با کلاه‌خود را نمایان می‌کند، مهم‌ترین یادگاری این تمدن کهن است. به نظر می‌رسد این سرها نماد حکمرانان این سرزمین در آن زمان است. هیچ‌یک از دو سر شبیه هم نیست و نشانه‌های روی کلاه‌خودها با هم متفاوت است. اکنون 17 سر عظیم شناخته شده‌اند که ارتفاع‌شان از 1/47 تا 3/4 متر است.

تمدن اولمک نخستین تمدن در قاره آمریکا بود. آن‌ها در جنوب مکزیک زندگی می‌کردند و احتمالا نیاکان مایاها بودند. ﺳﺮهای ﺳﻨﮕﯽ ﻋﻈﯿﻢﺍﻟﺠﺜﻪﺍﯼ ﮐﻪ «ﻣﺘﯿﻮ ﺍﺳﺘﯿﺮﻟﯿﻨﮓ» ﺩﺭ «ﻻﻭﻧﺘﺎ» جایی در ﺩﻝ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎﯼ ﻣﻪﺁﻟﻮﺩ ﺟﻨﻮﺏ ﻣﮑﺰﯾﮏ ﺍﺯ ﺯﯾﺮ ﺧﺎﮎ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺁﻭﺭﺩ، ‌ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺗﻤﺪﻧﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ، ﺍﻭﻟمک ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﺷﺪ. ﺑﺎ ﮐﻨﺎﺭ ﺯﺩﻥ ﺧﺎﮎﻫﺎ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ 1938 ﻭ 1942، ﻭﯼ ﯾﮏ ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻩ ﺑﺎ ﺳﺘﻮﻥﻫﺎﯼ ﺑﺎﺯﺍﻟﺘﯽ، ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻮﺕ ﺳﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺳﺮ ﯾﻮﺯﭘﻠﻨﮓ ﻭ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺍﺷﯿﺎﯼ ﻣﺼﻨﻮعی ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮد.

مجسمه «نوای سرزمین مادری» / ولگوگارد روسیه

این مجسمه که بیشتر با نام «سرزمین مادری» شناخته می‌شود، در ولگوگارد یا همان استالینگراد سابق واقع است. این بنا که برای یادبود نبرد استالینگراد ساخته شد، در سال 1967 با 85 متر ارتفاع بزرگ‌ترین مجسمه جهان بود. «سرزمین مادری» هم‌اکنون در میان مجسمه‌های غیرمذهبی عنوان بزرگ‌ترین پیکره را یدک می‌کشد.

این اثر هنری بیشتر به‌خاطر ژستی که دارد، از لحاظ مهندسی حائز اهمیت است. مجسمه «نوای سرزمین مادری» در دست راستش شمشیری دارد که به سمت بالا نشانه گرفته و دست چپش را به نشان فراخواندن، دراز کرده است. 200 پله این بنا نمادی از جنگ 200 روز استالینگراد است که از پایین تپه تا رسیدن به مجسمه طی می‌شود.

مجسمه «اندیشه‌گر» / پاریس فرانسه

مجسمه برنز معروف «اندیشه‌گر» اثری است از «آگوست رودن» هنرمند مطرح فرانسوی. این پیکره، مردی در ابعاد انسانی را نشان می‌دهد که روی یک صخره نشسته و چانه‌اش را روی یکی از دستانش تکیه داده و عمیقا به فکر فرو رفته است. «اندیشه‌گر» در سراسر جهان به‌عنوان نمادی از فلسفه به کار می‌رود. 28 نسخه از این مجسمه با ارتفاع 186 سانتی‌متری وجود دارد، اما همه آن‌ها در زمان حیات رودن خلق نشدند. این هنرمند ابتدا در سال 1880 این تندیس را به‌عنوان بخشی از یک اثر دیگر پدید آورد، اما اولین مجسمه برنز «اندیشه‌گر» در سال 1904 به شهرت رسید. این اثر هنری که از مرمر و برنز است در موزه «رودن» پاریس نگهداری می‌شود.

«پری دریایی کوچک» / دانمارک

مجسمه «پری دریایی کوچک» که الهام گرفته شده از قصه معروف «هانس کریستین اندرسن» است، از سال 1913 یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری کپنهاگ دانمارک است. وندالیسم و اقدامات تخریبی فعالان سیاسی هم علت دیگری برای به شهرت رسیدن «پری دریایی» است. مقامات این کشور اعلام کردند برای جلوگیری از خرابکاری بیشتر و جلوگیری از بالا رفتن گردشگران روی آن، ممکن است این مجسمه را از بندر به محلی دیگر منتقل کنند.

تندیس «پری دریایی» 1/25 متری در اسکله «لانگین پیر» و روی یک صخره واقع است و بسیاری از گردشگران پس از دیدن آن از اندازه کوچک آن متعجب می‌شوند. این مجسمه در امتداد ساحل صخره‌ای بندر کپنهاگ قرار دارد و تا به حال از روی طرح آن کپی‌هایی در شهرهای آمریکا از جمله کالیفرنیا، ونکوور کانادا و نیز در کشور رومانی نصب شده است.

مجسمه‌ شیر / جزیره دلوس یونان

جزیره دلوس یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی، باستانی و اسطوره‌ای یونان به حساب می‌آید. هزار سال پیش از این که دلوس در اساطیر یونان به‌عنوان زادگاه «آپولو» و «آرتمیس» معرفی شود، مکانی مقدس بود. این شیرهای مرمرین حدود 600 سال قبل از میلاد مسیح از سوی مردم «نکسوس» به «آپولو» تقدیم شد. این بنا در اصل شامل 9 تا 12 شیر نگهبان مرمرین است که در مسیر راه مقدس قرار گرفته‌اند. از این تعداد، فقط پنج شیر و بخش‌هایی از سه مجسمه دیگر باقی مانده است. شیرهای دلوس در سال 1999 به موزه این جزیره انتقال داده شدند.

تهیه و تنظیم: مهری محمدی، مترجم ایسنا

انتهای پیام