رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت، میزان سهم صادرات کالاهای دانش بنیان ایران را 650 میلیون دلار در سال 2012 ذکر کرد و گفت:‌ ایران در میان 20 کشور منطقه در شاخص اقتصاد دانش بنیان رتبه پانزدهم را داشته و این در حالی است که بر اساس سند چشم‌انداز تا 1404 ایران باید رتبه اول را کسب کند.

به گزارش خبرنگار فناوری ایسنا مهندس آقاکثیری در نشست تخصصی «آشنایی با قانون، آیین‌نامه و فرآیند حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان» که در وزارت صنعت برگزار شد با اشاره به 10 گروه کالایی اول صادراتی جهان در سال 2012 افزود: از میان این 10 گروه اقلام صادراتی بیشترین سهم صادرات مربوط به تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، ماشین‌آلات و راکتورهای هسته‌ای، تجهیزات پزشکی، ابزارهای دقیق و مواد دارویی می‌شود که این چهار گروه کالای صادراتی 30 درصد کل صادرات جهان در حوزه‌های فناوری پیشرفته را تشکیل می‌دهند.

وی با اشاره به 10 کشور اول جهان از نظر میزان صادرات صنایع پیشرفته اظهار داشت: کشور چین رتبه اول را دارد که 500 میلیارد دلار از دو هزار میلیارد صادرات آن مربوط به صادرات کالاهای پیشرفته می‌شود. در رتبه دوم این رده‌بندی هم کشور آلمان قرار دارد که از هزار و 416 میلیارد دلار صادرات آن 183 میلیارد دلار مربوط به صادرات فناوری‌های پیشرفته می‌شود.

آقاکثیری کشورهای آمریکا، سنگاپور و ژاپن را به ترتیب در رتبه‌های سوم، چهارم و پنجم دانست و خاطرنشان کرد: 76 درصد کل صادرات های‌تک جهان توسط این پنج کشور صورت می‌گیرد و این در حالی است که صادرات صنایع پیشرفته ایران در سال 2012 حدود 350 میلیون دلار بوده است و این میزان دو صدم درصد کل صادرات کشور را تشکیل می‌دهد.

رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه به مقایسه وضعیت ایران با کشور ترکیه پرداخت و یادآور شد: هر چند که ترکیه در زمینه صادرات کالاهای دانش بنیان وضعیت مطلوبی ندارد، ولی چهار تا پنج برابر بیشتر از ایران اقدام صادرات کالاهایی با فناوری‌های پیشرفته کرده است.

وی به وضعیت 27 کشور عضو اتحادیه اروپا در زمینه سهم صنایع پیشرفته و دانش بنیان اشاره کرد و گفت: سهم صنایع پیشرفته و دانش بنیان در ارزش افزوده 27 کشور عضو اتحادیه اروپا بالغ بر 47 درصد می‌شود.

آقاکثیری با اشاره به تعریف اقتصاد دانش‌بنیان خاطرنشان کرد: اقتصاد دانش بنیان اقتصادی است که به صورت مستقیم بر اساس تولید، توزیع و مصرف دانش و اطلاعات قرار گرفته باشد و این مولفه‌ها نقش عمده‌ای در ایجاد ثروت ایفا کنند که نمونه این مولفه‌ها را می‌توان به سهم قابل توجهی از محل فروش مواد اولیه اشاره کرد که شامل محصولات دارویی، الکترونیک و میکروالکترونیک می‌شود.

وی با تاکید بر این که امروزه بهای تمام شده مربوط به مواد معدنی نیست بلکه مربوط به دانش نهفته در کالاهای دانش بنیان است،‌ اظهار کرد: اقتصاد دانش بنیان از دو طریق انتشار مقاله، پتنت، لیسانس و نفوذ دانش برای کاهش هزینه‌های تولید در بخش‌های اقتصادی محقق می‌شود. در صورتی که زیرساخت‌های مناسب برای محقق شدن دستاوردهای مقالات علمی فراهم نشود این تحقیقات به دره مرگ وارد می‌شوند. در صورتی که تحقیقاتی در آزمایشگاه نتیجه مطلوبی به دست آورد ولی زیرساخت‌های لازم برای تجاری سازی و قابلیت رقابت‌پذیری دستاوردهای تحقیقاتی در بازار فراهم نشود این تحقیقات هم به دره مرگ وارد می‌شوند.

آقاکثیری با تأکید بر این که بسیاری از حوزه‌های دانش‌بنیان فرآیندی و میان رشته‌ای است، ادامه داد: گاهی لازم است تا نتایج تحقیقات وارد بسترهای موجود شود تا موجب افزایش بهره‌وری شود. از این رو در سال گذشته پیشنهاد کردیم که در آیین‌نامه‌های مربوط به قانون حمایت از شرکتهای دانش بنیان ایجاد شرکتهای صنعتی دارای فعالیت دانش‌بنیان وارد شود که این امر نیز از سوی شرکتهای کارگروه ارزیابی صلاحیت شرکتهای دانش بنیان مورد پذیرش قرار گرفت.

وی به بیان مولفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان پرداخت و گفت: تحصیلات جمعیت بالغ 25 تا 64 سال، هزینه‌کرد تحقیق و توسعه به عنوان درصدی از GDP، سهم خدمات دانش محور در هزینه کرد تحقیق و توسعه، سرمایه‌گذاری خطرپذیر به عنوان درصدی از GDP، تعداد میزبانان اینترنت در هزار نفر ساکنین، حمایت مالی از تحقیق و توسعه به عنوان درصدی از GDP، درصد انتشارات علمی تعریف شده با همکاری نویسندگان خارجی و درصد پتنت‌های ثبت شده با شریک خارجی از جمله مولفه‌های اقتصاد دانش بنیان تعریف شده است.

آقاکثیری با اشاره به اقدام وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه ایجاد مراکز تحقیق و توسعه در واحدهای صنعتی خاطرنشان کرد: در این راستا ابلاغ شده است تا 75 درصد شرکتهای بزرگ بالای 50 نفر پرسنل باید دارای مراکز تحقیق و توسعه باشند؛ ضمن آن که 60 درصد این شرکتها باید تبدیل به شرکتهای دانش‌بنیان شوند.

رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت در ادامه به جایگاه ایران در اقتصاد دانش‌بنیان کشورهای منطقه اشاره کرد و افزود: بر اساس سند چشم‌انداز تا سال 1404 ایران باید دارای رتبه اول منطقه در دانش و فناوری باشد و این در حالی است که جایگاه ایران در اقتصاد دانش بنیان 20 کشور منطقه رتبه 15 را به دست آورده است.

به گفته وی در این رتبه‌بندی رژیم اشغالگر قدس رتبه اول، امارات متحده عربی رتبه دوم و بحرین رتبه سوم را کسب کرده است.

آقاکثیری به آمارهای مربوط به ثبت پتنت اشاره کرد و افزود: در حوزه ثبت پتنت، پنج شرکت برتر به ترتیب شامل IBM با هفت هزار و 534 ثبت، سامسونگ، کانون، سونی و مایکروسافت هستند. علاوه بر آن با بررسی تعداد ثبت پتنت پنج شرکت برتر دنیا مشاهده می‌شود که تعداد ثبت پتنت در پنج دانشگاه برتر دنیا به اندازه تعداد ثبت پتنت شرکت سامسونگ است.

وی پنج دانشگاه برتر دنیا را شامل دانشگاه‌های کالیفرنیا، استنفورد، ماساچوست، ویسکانسین و تگزاس دانست.

آقاکثیری با تاکید بر این که توسعه فناوری باید از بنگاه‌های اقتصادی آغاز شود، خاطرنشان کرد: توسعه مرزهای دانش از طریق فعال بودن دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی صورت می‌گیرد.

وی به هدف‌گذاریهای این وزارتخانه برای توسعه حوزه دانش بنیان اشاره و خاطرنشان کرد: بر اساس اهداف کمی بخش صنعت، معدن و تجارت در حوزه دانش بنیان، توسعه فعالیتهای دانش بنیان در 60 درصد واحدهای بالای 50 نفر تا پایان سال 96 هدف‌گذاری شده است.

آقاکثیری ادامه داد: در حال حاضر تعداد بنگاه‌های بزرگ صنعتی بالای 50 نفر پرسنل 36 بنگاه است که تا سال 96 درصدد هستیم که این تعداد را به شش هزار و 486 بنگاه بزرگ ارتقاء دهیم. بر این اساس تعداد بنگاه‌های بزرگ اقتصادی در سال جاری باید به 699 بنگاه افزایش یابد.

وی توسعه بخش‌های تحقیق و توسعه را از دیگر هدف‌گذاری‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت عنوان و خاطرنشان کرد: در حال حاضر 1276 مرکز تحقیق و توسعه ایجاد شده است که بر اساس هدف‌گذاری‌ها این تعداد مراکز به چهار هزار و 884 مرکز افزایش می‌یابد.

آقاکثیری به انتظارات این وزارتخانه از سازمان‌های استانی صنعت، معدن و تجارت اشاره و خاطرنشان کرد:‌ این وزارتخانه انتظار دارد که سازمان‌های استانی آمارها و اطلاعات بنگاه‌های استانی را تهیه کنند. بنگاه‌های اقتصادی صنعتی و معدنی را با فرآیندها و مکانیزم‌های حمایتی دانش بنیان آشنا کرده و نسبت به شناسایی بنگاه‌های دارای پتانسیل دانش بنیان نیز اقدام کنند.

انتهای پیام