معاون سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (انتشارات سمت) با اشاره به این که بنای تخریب شده در خیابان ابوریحان در تملک این سازمان است و قطعاً با کاربری فرهنگی ساخته خواهد شد، گفت: این بنا با مجوز اداره کل میراث فرهنگی استان تهران در سال 1390 تخریب شد و از سوی این سازمان (میراث فرهنگی)، فاقد هرگونه ارزش معماری شناخته شده است.
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، روز گذشته (جمعه 17 بهمن) خانه‌ی قدیمی و متعلق به دوره‌ی پهلوی با سقف شیروانی و قهوه‌ای رنگش با یک جرثقیل کوچک با خاک یکسان شد، این خانه که نیمی از آن اعیانی و نیم دیگر به نظر بخش مستخدم‌نشین بود، در تقاطع دو خیابان ابوریحان و شهدای ژاندارمری در منطقه‌ی 11 تهران قرار داشت که از سال‌ها پیش پابرجا، اما متروک بود و گاهی اوقات مکان خواب معتاد یا کارتن‌خوابی می‌شد.
محمدرضا سعیدی، معاون سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها در این زمینه به خبرنگار ایسنا توضیح داد: سند این زمین متعلق به سال 1336 است که تاریخ فروش آن به مالکان قبلی که این سازمان، بنا را از آنها خریداری کرده قید شده است. بنابراین قبل از 1336 هیچ نشانی از بنای کنونی وجود نداشته است.
او با اشاره به وجود چهار حیاط در این ساختمان اظهار کرد: انتشارات سمت این بنا را برای تأسیس یک مرکز فرهنگی در حوزه‌ی پژوهش و نشر تملک کرد. البته سازمان میراث فرهنگی حدود چهار سال پیش در مورد این بنا به ما تذکر داد. بنابراین با اداره کل میراث فرهنگی هماهنگ کردیم و کارشناسان این سازمان در محل حضور پیدا کردند و هیچ ارزش تاریخی برای این بنا در نظر نگرفتند و مراتب هم در نامه‌ای در تاریخ 21 خرداد سال 90 از طرف مدیرکل وقت میراث فرهنگی به شهردار منطقه 11 اعلام و تأیید شد که بنای مذکور از نظر کمیته‌ی فنی حفظ و احیا، جنبه فرهنگی - تاریخی ندارد.
معاون سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها ادامه داد: پس از آن از طریق همسایگان مطلع شدیم که این محل به مرکز تجمع معتادان تزریقی تبدیل شده و حتا بنا بر گفته‌ی افراد محلی، مواد هم در این خانه برای خرید و فروش پنهان می‌کردند، و شبها چندین نفر از این معتادان در این بنا می‌خوابیدند و امکان وقوع هرگونه جرم، جنایت و رفتارهای هنجارشکنانه را فراهم می‌کردند، به همین دلیل اهالی محل بارها از ما درخواست کردند تکلیف این بنا را مشخص کنیم.
او گفت: روز گذشته نیز که کار تخریب بنا آغاز شد، چند تن از اهالی محل تشکر کردند، چون معتقد بودند امنیت محل به دلیل پاتوق شدن این مکان برای معتادان به خطر افتاده بود. همچنین چندین سال است که ما با نیروی انتظامی منطقه نامه‌نگاری انجام داده‌ایم، بنابراین اقدام کنونی در راستای خدمت به امنیت این خیابان انجام شده است.
سعیدی با اشاره به این‌که بخش عمده‌ی بنا فرسوده بود اظهار کرد: اگر این بنا جزو بناهای تاریخی بود و کمیته فنی حفظ و احیا این موضوع را تأیید می‌کرد، طبیعتاً ما برای حفظ آن کار دیگری می‌کردیم. هیچ اثر هنری خاصی به لحاظ گچ‌بری، معماری، مقرنس کاری، منبت‌کاری، نقاشی و ارسی در این بنا مشاهده نشد این خانه یک بنای کاملاً معمولی بود.
وی با اشاره به علاقه‌مندی‌اش به حوزه‌ی میراث فرهنگی توضیح داد: مضاف بر این، انتشارات «سمت» که مسئولیت تهیه منابع درسی و دانشگاهی را در زمینه علوم انسانی بر عهده دارد بیشترین خدمات را در حوزه‌ی نشر به سازمان میراث فرهنگی انجام داده است و بیش از 80 عنوان کتاب در حوزه‌های مختلف باستان‌شناسی، تاریخ ، مباحث فرهنگی ، مردم‌شناسی و هنرمنتشر کرده که همه صاحب‌نظران در مورد آن لب به تحسین گشوده‌اند.
او تأکید کرد: چگونه انتظار می‌رود از یک سازمانی که رییس آن (حجت‌الاسلام دکتر احمد احمدی) عضو شورای انقلاب فرهنگی است و یکی از حامیان اصلی میراث فرهنگی و یکی از امضاکنندگان نامه به مقام معظم رهبری برای دفاع از میراث فرهنگی بوده است، یک بنا را بدون بررسی ارزش‌های تاریخی، فرهنگی، هنری تخریب کند و یا خدای ناکرده به عنوان ملاک و سوداگر معرفی شود.
معاون سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها تاکید کرد: قطعا این بنا تبدیل به یک مرکز فرهنگی خواهد شد که جامعه دانشگاهی ایران از برکات وجودی آن بهره‌مند می‌شوند و این مرکز به بخش پژوهشی و انتشاراتی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) ضمیمه می‌شود.
او با اعلام این که فاز نخست مطالعاتی ساخت بنا انجام شده است، افزود: در طوفان اخیری که در تهران رخ داد، سقف شیروانی بنا به شدت آسیب دید و امکان فرو ریختن آن بوجود آمد که خوشبختانه با همکاری شهرداری امکان تسریع در تخریب فراهم شد.
سعیدی در پاسخ به این پرسش که آیا امکان تعریف یک کاربری برای بنا بدون تخریب آن وجود نداشت، گفت: قطعاً ما این موضوع را نیز بررسی کردیم. چند تن از معماران البته نه معماران حوزه‌ی آثار تاریخی از بنا دیدن کردند و تشخیص دادند که بنای کنونی برای کارکرد مورد نظر ما قابل استفاده نیست. سقف چوبی طبقه‌ی اول که کف طبقه دوم هم محسوب می‌شد کاملاً تخریب شده بود و اصلاً قابل رفت و آمد نبود. ساختمان پشتی نیز تقریباً همزمان با این بنا ساخته شده بود و اکنون تخریب و بازسازی شده است. بنابراین این قسمت از خیابان بدان معنا بافت تاریخی ندارد.
وی گفت: نسبت دادن ملاک و سودجو به این سازمان در سخن کارشناس مطرح شده در خبر نسبت ناروایی است که در شأن جایگاه سمت نیست، چرا که کارنامه ما به خوبی مشخص و قابل دفاع است. دوم رسانه‌های خارجی منتظر چنین اخباری هستند. در صورتی که برای روشنگری افکار عمومی باید اعلام شود که این بنا فاقد ارزش تاریخی بوده و فقط نمای ساختمان آجری بود که دیوار آن هم خشتی بوده است. و یک بنای خاص، برجسته و عالی نبوده که اگر بود سازمان سمت بیش از همه خود را سهیم در حفظ میراث فرهنگی می‌داند و بیش از همه در حفظ آن تلاش می‌کرد.
سعیدی تصریح کرد: با پایان فاز مطالعاتی و رفتن طرح به شورای تصمیم‌گیری ما این طرح را به طور عام اعلام خواهیم کرد، اما 100 درصد کاربری فرهنگی و مرتبط با کتاب برای آن تعریف خواهد شد و هیچ کاربری دیگری برای آن متصور نیستیم.
وی درباره نمای ساختمان جدید هم اظهار کرد: این نما قرار است برآمده از سنت ملی - مذهبی ایران باشد و برجنبه فرهنگی آن تأکید داریم.
او در پاسخ به این پرسش که آیا ساختمان جدید هم دو طبقه خواهد بود، گفت: تعداد طبقات بیشتر خواهد بود اما پایان فاز مطالعاتی به طور مشخص درباره‌ی آن نمی‌توانم اظهار نظر کنم.
انتهای پیام