مسعود خیام می‌گوید، درباره شاملو حرف‌های زیادی هست که باید آن‌ها را بدون کم‌فروشی به مردم بگوییم، در عین حال باید حرمت‌ شاعر را نیز نگه داریم، اما باید به مقولات، نگاه انتقادی هم داشته باشیم.

این و نویسنده و پژوشگر با اعلام خبر آماده شدن کتاب «احمد شاملو چهره دیگر»، درباره این کتاب به خبرنگار ایسنا گفت: «احمد شاملو چهره دیگر» کتابی تحقیقی، تحلیلی و انتقادی درباره شاملوست. در این کتاب من به آثار و شخصیت احمد شاملو نزدیک شده‌ام و در بخش‌های جداگانه به وجوه مختلف آثار این شاعر پرداخته‌ام.

او اظهار کرد: بخشی از کتاب را به بررسی‌ کاربرد بسامدگونه‌ای از واژگان همچون اسلحه، واژگان نظامی، مرگ، خون، مبارزه، اعدام و شکنجه اختصاص داده‌ام. بخش دیگری از کتاب هم به موضوع خدا و ارجاعات دینی در آثار شاملو اختصاص پیدا کرده‌ است.

خیام در این‌باره توضیح داد: در بخش مربوط به ارجاعات دینی و خدا در آثار شاملو نشان داده‌ام که برخلاف چیزی که بین عموم جامعه معروف شده، شاملو بی‌خدا نبود و همواره درگیر مسائل ماورایی بود. این بخش جزییاتی دارد که در کتاب آن‌ها را نوشته‌ام. همچنین بخش ترجمه‌های شاملو را به دو قسمت تقسیم کرده‌ام؛ در بخشی به مشکلات ترجمه‌های او پرداخته‌ام و نشان داده‌ام که او در کجای ترجمه‌هایش مشکل دارد.

او اضافه کرد: در کتاب «احمد شاملو چهره دیگر» نشان داده‌ام که شاملو در جاهایی وارد شده و نسبت به آن‌ها اظهارنظر کرده که غیرقابل باور است. مثلاً او در جاهایی بحث ریاضی را مطرح می‌کند که غلط غلوط است. این در صورتی است که اصلا کسی از او توقع حل معادلات ریاضی ندارد.

خیام افزود: فکر می‌کنم به خاطر بیان برخی از ایرادات کارهای شاملو دوستاران او با بخش‌هایی از این کتاب مشکل پیدا می‌کنند، ولی به این دسته از افراد باید بگویم: «رند عالم‌سوز را با مصلحت‌بینی چه‌کار/ کار ملک است آن‌که تدبیر و تأمل بایدش». مصلحت برای روشنفکر نیست. روشنفکر باید کنار حقیقت بایستد. مصلحت‌پیشگی کار سیاستمداران است و ما غیر حقیقت چیزی نداریم.

مسعود خیام دلیل خود را برای انتشار این کتاب این‌گونه توضیح داد: طی این سال‌ها هر چه از سال 1379 و درگذشت شاملو می‌گذرد، نوشتن از او هم برای من سخت‌تر می‌شود. این شاعر در زمان حیاتش کاریزمایی داشت که مانع ریزبینی و تامل در کارهایش می‌شد، ولی بعد از 14 سال می‌بینم که احترام به او و عشق به حقیقت هر دو هم‌سو هستند. با این حال ممکن است جاهایی مشکلاتی هم پیدا شود که در این‌جا حافظ به ما گفته چه‌کار کنیم. بنابراین ما حق داریم از یک شاعر سرآمد انتظار داشته باشیم که در زمینه‌هایی که سررشته ندارد، ورود نکند. اما با این حال در بیان انتقادات‌مان باید در انتخاب لحن دقت کنیم. اگر لحن درست باشد ایرادی ندارد، چون این طرف خط با مهر و احترام برخورد می‌کند.

مسعود خیام به تازگی کتاب «احمد شاملو، عکس فوری» را نیز منتشر کرده است. نویسنده در این کتاب با آوردن برخی از شعرهای عاشقانه، اجتماعی و سیاسی شاملو به بررسی و تحلیل آن‌ها پرداخته است.

انتهای پیام