پس از روزها انتظار، محمدجواد ظریف رئیس هیأت مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان خیلی غیرمنتظره در بالکن هتل «کوبورگ» محل مذاکرات ظاهر شد. برای ما که به عنوان خبرنگار ساعت‌ها منتظر خبر و حتی نشانه‌ای از اتاق در بسته مذاکرات بودیم چه چیزی از این هیجان‌انگیزتر؟
ناگهان همه خبرنگاران رسانه‌های داخلی و خارجی به بالا نگاه و سعی کردند حتی شده در حد دو کلمه از ظریف حرفی و خبری بشنوند. در این روزها و لحظات هر چیزی که به این آقای دیپلمات خوش‌اخلاق و کهنه‌کار ما مربوط می‌شود، بالاترین ارزش خبری را دارد؛ حتی اگر یک نگاه و حالت چهره باشد. تحلیل‌گران هم در فضای مبهم مذاکرات سعی می‌کردند تحلیل کنند که ظریف با آمدن به روی بالکن می‌خواسته چه بگوید؟
محمدجواد ظریف که با اختیارات لازم به وین آمده، عصر روز شنبه در حالی که آماده دیدار با همتای آلمانی خود و نیز دور دیگری از مذاکره با همتای آمریکایی‌اش می‌شد، به طور غیرمنتظره و در حالی که سیدعباس عراقچی، معاونش، او را همراهی می‌کرد، به بالکن محل مذاکرات در طبقه دوم هتل کوبورگ آمد.
برای خبرنگارانی که همواره از پایین و در مقابل درِ ورودی هتل کوبورگ به بالکن‌های هتل و پنجره‌های آن بویژه پنجره میانی - که همیشه لوسترهای آن روشن و پرده‌های آن کنار است - نگاه می‌کنند، طبیعتاً این اقدام بدون تفسیر و تعبیر باقی نمی‌ماند.
طبقه دوم هتل کوبورگ دارای سالن‌ها و اتاق‌های بزرگ و مناسب برای مذاکرات بین‌المللی است و این اولین بار نیست که در آن مذاکرات سیاسی و بین‌المللی برگزار می‌شود، اما بدون شک این هتل تاکنون مذاکراتی در سطح ایران و 1+5 به خود ندیده است. اتریش حدود یک سالی می‌شود که میزبان مذاکرات ایران و 1+5 در دور جدید است.
برخی دیپلمات‌های ایرانی می‌گفتند آمدن روی بالکن که چیز عجیبی نیست: «ما هم بارها آنجا آمدیم! ولی اغلب از چشم خبرنگاران دور بوده است»، اما هرجور که حساب می‌کردیم، سابقه نداشته - حداقل به لحاظ امنیتی - دیپلمات‌های ارشد ایران و 1+5 بویژه محمدجواد ظریف اینگونه در بالکن و مقابل چشم رسانه‌ها ظاهر شوند.
حضور ظریف و عراقچی در حالی عصر روز شنبه اتفاق افتاد که تعدادی از عکاس‌ها و تصویربرداران برای پوشش تصویری ملاقات وزیران خارجه آلمان و ایران به داخل هتل رفته بودند و تعداد دیگری نیز در جایگاه خبرنگاران مقابل هتل حضور داشتند.
ظریف قرار بود بعد از دیدار با «فرانک اشتاین مایر»، با جان کری وزیر خارجه آمریکا برای چهارمین بار دیدار کند. وزیر خارجه کشورمان دست در جیب و در حالی که نگاهش رو به پایین بود و به نظر می‌آمد به چیزی فکر می‌کند، به همراه عراقچی وارد بالکن شد، اما انگار که انتظار مواجه شدن با تعداد زیاد خبرنگاران و رسانه‌های مستقر مقابل هتل را نداشته باشد، وقتی متوجه آنها شد قصد بازگشت به داخل اتاق مذاکرات را داشت که سیدعباس عراقچی دست او را گرفت و جمله‌ای به او گفت که ظریف بازگشت و برای دقایقی آنجا ایستاد. (شخصاً خیلی دوست دارم بدانم این جمله چه بود؟)
در دقایقی که ظریف و عراقچی در بالکن ایستاده بودند، این عراقچی بود که تمام لحظات نیم‌نگاهش به خبرنگاران و دوربین‌ها بود و ظریف خود را سرگرم صحبت با وی کرد. وزیر خارجه ایران که در روزهای گذشته تنها در دیدارهای دوجانبه و سه‌جانبه دیده شده بود، حضورش برای رسانه‌ها غنیمتی شد. او در مواجهه با خبرنگاران که از وی پرسیدند: «اوضاع خوب است؟» لبخندی زد و گفت: «ان‌شاءالله خوب می‌شود.» به خاطر فاصله بین خبرنگاران در پایین هتل با ظریف، صدا به راحتی منتقل نمی‌شد و ظریف با حرکت سر نشان می‌داد که متوجه حرف‌های خبرنگاران نمی‌شود. ظریف پس از لحظاتی جلوتر از عراقچی با تکان دادن دست برای خبرنگاران، بالکن کوبورگ را ترک کرد.
بعد از رفتن ظریف، تنور تحلیل‌ها و اظهارنظرهای سیاسی و رسانه‌ای بین حاضران در محل و خبرنگاران داغ بود. در این میان هم البته بودند رسانه‌ها و خبرنگارانی که از کنار این رویداد بی‌تفاوت گذشتند؛ انگار که داستان، یک هواخوری ساده بوده است (که البته چه بسا واقعاً هم همین بوده باشد.)
در عین حال بسیاری از خبرنگاران هم در همان دقایق نخست، این اقدام ظریف را که به نظر می‌آمد با مشورت معاونش صورت گرفته، اقدامی جالب و دیپلماتیک ارزیابی می‌کردند.
حس می‌کنم حضور ظریف در بالکن هتل در مقابل چشم دنیا و در حالی که جنگ اراده‌ها در مذاکرات حاکم است، گویی اعلام این مطلب به تصمیم‌گیرندگان در گروه 1+5 و نیز رهبران آنهاست که واقع‌بین باشند و «بالاترین و بهترین» پیشنهاد خود را به ایران بدهند.
هرچه که بود، حال من و خیلی دیگر از خبرنگاران از دیدن آقای ظریف خوب شد و این یک جمله‌اش در ذهنمان ماند که «ان‌شاءالله خوب می‌شود.»
دهمین و آخرین دور مذاکرات هسته‌ای در چارچوب مذاکرات جامع، تاکنون دو رویداد قابل توجه و غیرمنتظره در خود داشته است؛ اول، اعلام بازگشت ظریف به تهران برای مشورت با مقامات ارشد کشورمان بود که ساعتی بعد از آن خبر تکذیب شد و دوم، همین حضور رئیس هیأت مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان پیش از ملاقات با همتای آمریکایی خود. این دو اقدام را می‌توان از ابتکار عمل‌های ایران در خنثی کردن تلاش آمریکا و طرف‌های غربی برای پیش بردن بازی «مقصرسازی» در مذاکرات دانست.
کشورهای غربی از هفته‌ها قبل با پیش کشیدن موضوع تمدید مذاکرات هسته‌ای و جوسازی درباره موضوع غنی‌سازی ایران سعی کردند کاستی‌های خود در رسیدن به توافق جامع را نادیده بگیرند و چنانچه دو طرف در پایان مهلت تعیین‌شده به نتیجه نرسیدند، ایران را مقصر این موضوع معرفی کنند. آنها سعی کردند در گزارش‌های خود تحت عناوین مختلف از جمله این‌که ظریف فاقد اختیارات لازم برای تصمیم‌گیری است، ایران را مقصر جلوه دهند؛ حربه‌ای که مانند برخی دیگر از اقدامات تبلیغاتیشان کارآمد به نظر نمی‌رسد.
ایسنا - زهرا اصغری
انتهای پیام