عضو هیات مدیره موسسه «مطالعات تهران، کلانشهر» در آستانه اول آبان (روز تهران) گفت: تمام محیط زندگی ما که مورد تاراج و تخریب قرار گرفتهاند، هویت ما را میسازند و کسی به آنها توجه نکرده و نمیکند.
رضا بهبهانی در گفتوگویی با خبرنگار ایسنا درباره آسیبهایی که به میراث فرهنگی استان تهران وارد میشود با بیان این مطلب ادامه داد: آسیبهای میراث فرهنگی اینطور تعریف شده که تنها مربوط به یک سری ساختمانهایی است که از دوران گذشته باقی مانده است، اما میراثهای فرهنگی ما کالبد شهری هستند. نه تنها کالبد شهری بلکه تمام جغرافیای طبیعی ما هستند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: فرض کنید یک پسقلعه یا کوه زیبایی مثل توچال در شمال تهران یا حتی یک درخت چنار کهنسال هم جزو میراث فرهنگی ما هستند. تمام کوچه باغهای زیبای از بین رفته شمیرانات، تمام بافتهای قدیمی تهران، میراث فرهنگی ما بودهاند و همه اینها متأسفانه از بین رفتهاند.
او دلایل بسیاری برای از بین رفتن میراث فرهنگی تهران برشمرد و گفت: شاید بدترین دلیل از بین رفتن میراث فرهنگی تهران احترام نگذاشتن یا توجه نکردن به خاطره جمعی اهالی، ساکنان، مردم کوچه و بازار بوده است، شهروندان هویت خودشان را از همان کوچه، بازار، گذر، حمام قدیمی و درختان چناری که در کنار جوی آب خانهشان بوده، گرفته و با آن رشد کردهاند.
بهبهانی افزود: در نتیجه ما تنها نمیتوانیم بگوییم میراث فرهنگی ما چند ساختمانی است که از دوره صفویه یا قاجار به جا مانده است، گرچه متأسفانه به آنها بیتوجهی شده و در حال از بین رفتن هستند.
عضو هیات مدیره موسسه «مطالعات تهران، کلانشهر»، بیان کرد: بسیاری از باغهای شمیرانات منهدم شدند و به جای آن یکسری برجهای بیقواره زشت، بدون هیچ فاکتور زیباشناسی، اجتماعی، فرهنگی و معماری ساخته شدهاند. رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکیدهای بسیاری درباره جلوگیری از ساخت و سازهای بیهویت و پرداختن به معماری اصیل ایرانی اسلامی کردهاند، چرا کسی به آن توجه نمیکند؟ کجای این برجها ایرانی - اسلامی است؟ در این حوزه درد بسیار است.
او تصریح کرد: ما میگوییم تهران دچار بیآبی شده است، پس آب این برجهای عظیمی که در تهران بوجود میآیند از کجا تأمین میشود؟ آیا این کوچههای 12 متری تحمل بار ترافیکی ساکنانش را دارد؟ شهرداری چه کاری انجام میدهد؟
بهبهانی درباره اینکه چه کاری باید انجام داد تا وضعیت تهران از این بدتر نشود، اظهار کرد: به جای خلاف فروشی که از فروش تراکمهای شهرداری حاصل میشود، سرمایهگذاری را در تهران متوقف و کاری کنند تا مردم از فلانجا آباد به تهران مهاجرت نکنند تا بخواهند کاری پیدا کنند و حاشیهنشینی گسترش پیدا کند. هرگونه سرمایهگذاری در تهران نیروی کار هم میطلبد و این نیروی کار از مناطق فقیرنشین کشور، آواره تهران میشوند. اگر میخواهند تهران را عوض کنند باید سرمایهگذاری را در آن متوقف کنند.
این استاد دانشگاه افزود: میراث فرهنگی ما باغهای بسیار زیبایی بودند که در مناطق مختلف تهران داشتیم، این باغها را با درختان کهنسال 500 ساله خراب میکنیم و به جای آن در تپهای که هیچگونه سابقه آبادی و زراعت ندارد، نهال میکاریم و امیدواریم 500 سال دیگر این درخت، همان درختانی شوند که اجدادمان کاشتهاند!
او با بیان اینکه سه عامل اصلی برای بقای یک موجود زنده آب، هوا و آفتاب است، گفت: درختان خیابان ولیعصر بدون این ویژگیها چطور باید زندگی کنند؟ آبی که پای درختان ولیعصر رها کردهاند پر از زباله است.
عضو هیات مدیره موسسه «مطالعات تهران، کلانشهر» اضافه کرد: راهکارهای فراوانی وجود دارد تا اجازه ندهیم وضعیت تهران از این بدتر شود، بیاییم به قیمت بهتر زندگی همه شهروندان کاری انجام دهیم تا هر چه زودتر شبکه حمل و نقل عمومی گسترش پیدا کند، چه لزومی دارد در کنار امامزاده صالح پارکینگ بسازیم تا گردشگران با اتومبیل شخصی خود به آنجا بیایند؟ چه ایرادی دارد گردشگری که میخواهد یک روز به تجریش برود از شبکه حمل و نقل عمومی استفاده کند؟
بهبانی گفت: جنوب بازار تجریش باغ بود و درختهای 300 ساله چنار داشت، اما آن را تخریب کردند و به جایش پاساژ چند طبقه میسازند. هر جا که سر میزنی این فاجعه را میبینید، صدای ماشینهای ساختمانسازی در همه جای شهر آلودگی صوتی ایجاد کردهاند و هر بار هم که اعتراض میکنیم، میگویند مگر نمیبینید که در حال ساخت و ساز هستیم! تا جایی که خود من ترجیح دادم محل سکونتم را به خارج از تهران انتقال دهم.
انتهای پیام