ای کاش نگرانی‌ها در حوزه‌ی میراث فرهنگی در اصفهان در 8 سالی که همفکران نهادی مانند شهرداری در مسند امور در سازمان میراث فرهنگی اصفهان بودند، نیز حتی یک‌بار ابراز می‌شد!
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، 26 مهرماه امسال گفت‌وگویی از سیدمرتضی سقائیان‌نژاد - شهردار اصفهان - منتشر شد که در آن گفته شده بود: «سازمان میراث فرهنگی توانایی نگهداری از آثار تاریخی را ندارد.» با انتشار این خبر سیاوش صابری کاخکی، مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در یادداشتی برخی از مطالب مطرح شده در صحبت‌های شهردار اصفهان را مورد نقد قرار داده است.
وی در یادداشت خود آورده است: «در هفته گذشته شهر اصفهان میزبان اتفاق فرهنگی ارزنده‌ای بود که توسط شهرداری اصفهان، همه‌ی شیرینی و برکت دستاورد فرهنگی آن به تلخی گرایید. تلخی از آن جهت که به بهانه یک کنفرانس فرهنگی و یک فعالیت نمادین، مجوزی برای تاخت‌و‌تاز در عرصه ثبت جهانی میدان نقش جهان شد، این اقدام که بدون اطلاع و مجوز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و پایگاه میراث جهانی میدان امام (ره) صورت گرفت باعث اعتراض مدافعان حریم میراث فرهنگی کشور شد.
فردی که 11 سال تخریب‌گر میراث بود، مدافع میراث است!
البته این نخستین‌بار نیست که شهرداری اصفهان چنین اقدامات تخریبی در حریم آثار میراثی این شهر - موزه مرتکب می‌شود. حافظه‌ی تاریخی مردم آکنده از اقداماتی از این دست است. ماجرای «برج جهان‌نما»، میدان «عتیق» اصفهان و متروی اصفهان هنوز از یادها نرفته است.
با این حال شهردار اصفهان در فرار به جلو، بر سیاق سابقه سیاسی خود در مصاحبه با رسانه‌ها اتهاماتی را متوجه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرده و فردی که در 11 سال اخیر به تخریب‌گر میراث مشهور است خود را مدافع میراث فرهنگی کشور معرفی کرده است که البته این دگرگونی اگر قلبی و اعتقادی باشد، جای قدردانی دارد و از آن استقبال می‌شود.
اما ای کاش این نگرانی‌ها در 8 سالی که همفکران آنها در مسند امور در این سازمان بودند، نیز حتی یک‌بار ابراز می‌شد!
مثال‌های شهردار محترم درباره‌ی رطوبت ستون‌های مسجد امام (ره) و وجود موریانه در آثار چوبی اصفهان و آسیب‌دیدگی ستون‌های «عالی‌قاپو» بر کسی پوشیده نیست.
عناصر طبیعی و ارگانیک مخل همیشه در آثار تاریخی وجود داشته و دارد و خواهد داشت و وظیفه‌ی طبیعی سازمان میراث فرهنگی به عنوان یک نهاد علمی- اجرایی همیشه مراقبت، پایش و کنترل عوامل مخل انسانی، طبیعی و بیولوژیکی است.
ستون‌های مورد اشاره شهردار توسط کارشناسان بین‌المللی و داخلی در دست مرمت اصولی بوده و به وسیله سازه‌های فلزی که در داخل ساختار چوبی ستون‌ها قرار گرفته است، تقویت شده‌اند. همچنین پایش میزان آفت موریانه نیز همیشه در دستور کار سازمان بوده است.
مستندات علمی درباره اثرات تخریب موریانه در کاخ چهلستون بدهید
لازم است شهردار اصفهان دلایل کارشناسی منابع و مستندات معتبر علمی خود را درباره‌ی اثرات تخریب موریانه در کاخ «چهلستون» ارائه کرده و به این سوال پاسخ بدهد که درختان آفت‌زده خیابان‌های بیمار و آفت‌زده باغ مجاور چهلستون در حوزه‌ی کاری شهرداری اصفهان چرا به این روزگار افتاده‌اند؟ و حریم مغشوش و نازیبای چهلستون نتیجه اقدامات کیست؟
وجود رطوبت در آثار شاخصی مانند مسجد امام (ره) همیشه مشاهده شده و رفع رطوبت در مسجد امام (ره) میدان نقش جهان مطالعات علمی و دقیقی را می‌طلبد و هرگونه مداخله در آثار فوق می‌تواند عوارض برگشت‌ناپذیر و نتایج فاجعه‌باری برای آثار تاریخی رقم بزند.
اشاره‌ی شهردار محترم اصفهان به گذر مترو از میدان امام (ره) و مقایسه ناقص و بدون مطالعه با شهرهای تاریخی رم و پاریس توجیه خطای گذر مترو از میدان امام نیست. آیا مسیر جایگزینی برای احداث این خط وجود ندارد که البته این طور نیست!
در همان مثال ایشان، توسعه‌ی مترو در پاریس و رم بسیار متفاوت بوده است. در شهر رم بارها طرح احداث مترو به علت همجواری با آثار تاریخی متوقف و مسیر دیگری جایگزین شده و این امر عامل احداث خطوط مترو اندک در شهر رم است. آیا مقایسه‌ی تطبیقی با شهرهای فوق‌الذکر دلیلی بر اجرای کار غیرکارشناسی است.
درباره گذر از بافت پشت «شیخ‌الله» توضیح دهید
درباره‌ی سخن وی از گذر «آقا نور نجفی» و این که میراث فرهنگی هیچ اقدامی برای حفاظت از این بناهای تاریخی انجام نداده است، با نگاهی به بافت تاریخی متوجه می‌شویم که شهرداری چه اقداماتی را در حفاظت از بافت تاریخی داشته است. لازم است شهردار درباره‌ی گذر از ساباط‌ها و گذرهای تنگ بافت تاریخی پشت مسجد «شیخ لطف‌الله» توضیحی را ارائه کند. با توجه به این که خانه‌ها و بافت‌های تاریخی برای تخریب، یکی یکی به صف شده‌اند و خانه‌های باارزش تاریخی از ویرانی در امان نمانده‌اند، سرنوشت میدان نقش‌جهان در گذر خیابان نجفی از حریم‌اش در سایه‌ی روشنی از ابهام قرار دارد.
خانه «کلاهدوزان»، خانه «حلبیان» و خانه «خاکی» جزو خانه‌های با ارزش تاریخی در این محدوده هستند که گفته می‌شود خیابان «آقا نور نجفی» که از کنار آنها می‌گذرد، در طرح بازنگری طرح تفصیلی اصفهان، خیابان «آقا نور نجفی» با دسترسی محلی طراحی شده است و با تغییراتی که در سال 1392 در طرح بازنگری تفصیلی ایجاد شده، معلوم نیست چه برشی از طرح این خیابان یا گذر برای احداث آماده شده است.
اعتراض به ارتفاع برج «جهان‌نما» توسط کارشناسان بین‌المللی مطرح شده و اشاره به این موضوع و جبهه‌گیری نسبت به ساختمان‌های دیگرمانند ساختمان استانداری جای سوال دارد.
حدود قانونی مسئولیتها براساس برنامه‌ی سوم، چهارم و آئیننامهی اجرایی بند «ج» ماده‌ی «166» آن و قانون برنامه‌ی پنجم توسعه درباره‌ی محدوده‌ی بافت تاریخی و همچنین ماده‌ی 3 اساسنامه سازمان، ضوابط بازیابی الگوی هویت شهرسازی و معماری اسلامی و ایرانی (14/12/91 ) و نیز گزارش کمیتههای تخصصی شورای عالی معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی و نهایتاً اعلام‌نظر شورای مذکور ماه گذشته به طور خاص در مورد اصفهان مشخص است.
اگر شهرداری اصفهان بخش ناچیزی از منابع خود را در راه حفظ آثار تاریخی اختصاص داده به این نکته نیز باید توجه کند که بخش عظیمی از این منابع و درآمدها ناشی از همین داشته‌های فرهنگی- تاریخی است که در اختیار مدیریت محترم شهری قرار می‌گیرد و باید جوابگوی وظایف انجام نداده و منابع تخصیص داده نشده هم باشد.
جوابگوی اقدامات شبانه در حریم آثار تاریخی باشید
همچنین آن شهرداری محترم باید جوابگوی کارهای غیر کارشناسی، اقدامات عجولانه و شبانه و هماهنگ نشده، پروانه‌های صادره در حریم آثار تاریخی و تخریب آثار با ارزش ثبت نشده و بی‌احترامی‌ها به آثار تاریخی در انواع گوناگون و گردشگران ناراضی و خدمات نامناسب به آنها باشد.
در پایان تصریح می‌شود سازمان میراث فرهنگی و گردشگری همواره در مقابل تخریب‌های شبانه و روزانه برخی شهرداری‌ها و نگاه آنها به آثار تاریخی به عنوان خرابه ایستاده است. قانون، ملاک تعیین مرجع تخصصی هر اقدام است و مسئولیت تشخیص هر اقدام در هر اثر تاریخی با میراث فرهنگی کشور است.
مدیریت شهری در همه‌ی شهرهای کشور مکلف به حفظ میراث فرهنگی شهر است و نه مختار به آن. و مکلف به کسب نظر دستگاههای متخصص مسئول است نه محق بر تشکیک در آن.
انتهای پیام