نرخ رشد اقتصادی بهار سال 1393 در حالی از سوی مرکز آمار ایران هنوز اعلام نشده که حدود چهار ماه از آخرین روز این فصل می‌گذرد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، بانک مرکزی سوم مهرماه سال جاری با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که بر اساس محاسبات مقدماتی و اولیه اداره حساب‌های اقتصادی، تولید ناخالص داخلی ایران به قیمت پایه و به قیمت‌های ثابت سال 1383 در فصل اول سال 1393 معادل 480 هزار و 491 میلیارد ریال است که بر اساس آن نسبت به رقم مشابه فصل اول سال 1392 به میزان 4.6 درصد رشد نشان می‌دهد.

اما رشد اعلام شده توسط بانک مرکزی با انتقادات بسیار زیادی از سوی کارشناسان و رسانه‌ها همراه شد، به گونه‌ای که از سوی منتقدان عنوان شد چگونه ممکن است طی یک سال نرخ رشد اقتصادی از منفی 5.8 درصد به مثبت 4.6 درصد برسد و همین موضوع وزیر اقتصاد، رییس بانک مرکزی و معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی و حتی مشاور اقتصادی رییس جمهور را به پاسخ واداشت.

توجیه مسئولان اقتصادی دولت بر این اصل بود که رسیدن به رشد اقتصادی 4.6 درصدی به معنای رسیدن به تولید سال 1390 نیست بلکه این رقم نسبت به بهار سال گذشته است که بدترین دوران رکود اقتصادی در آن اتفاق افتاده است.

هرچند که دلایل تیم اقتصادی دولت تا حدودی قابل قبول است، اما به گفته منتقدان چند نکته در این میان هنوز مبهم به نظر می‌رسد. نخست آنکه معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور در 10 شهریور ماه سال جاری در یک نشست خبری از افزایش رشد اقتصادی به مثبت یک درصد تا پایان شهریورماه خبر داده بود. نوبخت همچنین در این نشست تاکید کرده بود که آخرین آمارهای مرکز آمار ایران بیانگر افزایش رشد اقتصادی به نیم درصد و خروج از رشد‌ اقتصادی منفی سال گذشته است.

وی پیش‌بینی کرده بود که تا پایان شش ماهه ابتدایی سال جاری رشد اقتصادی به مثبت یک درصد و تا پایان امسال به حدود دو درصد افزایش یابد.

موضوع اولی که قابل تامل است این است که اگر مرکز آمار ایران در 10 شهریور ماه رشد اقتصادی را محاسبه و به این معاونت اعلام کرده است، چرا پس از گذشت یک ماه و 10 روز هنوز این مرکز آمار رشد اقتصادی بهار را به صورت رسمی اعلام نکرده است؟

از سوی دیگر نوبخت با استناد به آمار مرکز آمار ایران از رشد اقتصادی نیم درصدی خبر داده است که تفاوت فاحشی با آمار اعلام شده از سوی بانک مرکزی دارد. به این ترتیب انتظار نمی‌رود که رقم اعلامی مرکز آمار از رشد اقتصادی بهار بیش از نیم درصد یا حداکثر یک درصد در بهار امسال باشد. در عین حال که به گفته مسئولان بانک مرکزی، مرکز آمار نیز رشد اقتصادی را بر اساس فصل مشابه سال قبل می‌سنجد، بنابراین تفاوت بیش از چهار درصدی در نرخ‌های رشد اقتصادی محاسبه شده توسط بانک مرکزی و مرکز آمار معقول به نظر نمی‌رسد.

تناقض در حرف‌های وزیر اقتصاد

در این گیر و دار طیب نیا، وزیر اقتصاد نیز در حاشیه رونمایی از سامانه جامع الکترونیک گمرک درباره روند محاسبه رشد اقتصادی بهار 1393 گفت: محاسبه‌ها معمولا در هر فصل نسبت به فصل مشابه سال قبل انجام می‌شود، اما با توجه به اینکه در تابستان، پاییز و زمستان سال گذشته نرخ رشد اقتصادی ما منفی بوده، بنابراین اگر رشد اقتصادی را نسبت به زمستان نیز محاسبه کنیم این رقم آن بزرگ‌تر خواهد شد.

حال آنکه طبق اظهارات منتقدان، صحبت‌های وزیر اقتصاد با حرف‌های قبلی‌اش درباره نحوه محاسبه رشد اقتصادی تناقض دارد، چرا که به گفته مسئولان اقتصادی دولت، بهار 1392بدترین دوره رکود اقتصادی و پایین‌ترین میزان تولید ناخالص داخلی بوده است. بنابراین میزان تولید ناخالص داخلی در تابستان، پاییز و زمستان سال گذشته بیش از بهار 1392 بوده است که نگاهی به آمار تولید ناخالص داخلی اعلامی توسط بانک مرکزی در فصل‌های مختلف سال گذشته بر این موضوع صحه می‌گذارد.

بر اساس این گزارش آمار رشد اقتصادی در طول سال‌های 1371 تا 1391 محاسبه شده توسط مرکز آمار به شرح زیر است:

رشد اقتصادی اعلام شده توسط مرکز آمار در سال 1391به منفی 5.1 درصد رسید که این رقم در شش ماه نخست سال 1392 به رقم منفی 2 با احتساب نفت و در پایان سال 1392 به منفی 2.2 درصد رسیده است و باید منتظر اعلام آخرین آمار از سوی مرکز آمار برای رشد اقتصادی بهار 1393 باشیم.

هرچند که بانک مرکزی نیز یکی از نهادهای اعلام کننده نرخ رشد اقتصادی است، اما با توجه به اینکه مرکز آمار ایران به گفته رییس این مرکز مرجع رسمی اعلام آمارهای کشور است، انتظار می‌رود با اعلام هر چه سریعتر این نرخ به تمامی حرف و حدیث‌ها پایان دهد.

گزارش از خبرنگار ایسنا: پدرام صادقی

انتهای پیام