رییس سازمان فضایی ایران گفت: با همکاری سازمان جنگل‌ها، سامانه فعال و پویایی را در زمینه شناسایی رخداد یا احتمال وقوع آتش‌سوزی در عرصه های جنگلی کشور طراحی کرده ایم که بر اساس دود، احتمال رخداد آتش سوزی در هر منطقه را از طریق ارسال پیام های هشدار به محیط بانان منطقه و سازمانهای ذی ربط اعلام می کند.

دکتر فاضلی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فناوری ایسنا خاطرنشان کرد: این سامانه کاملا کاربردی و مفید با اعتباری اندک از سوی سازمان جنگل‌ها و حمایت خوب ستاد توسعه فناوری هوافضا راه اندازی شده است. مشابه همین سامانه را می توانیم با همکاری ستاد حوادث غیر مترقبه در زمینه سایر سوانح راه اندازی کرده و پیام های هشدار و اطلاعات دقیق را به صورت کاملا فوری در اختیار مراجع ذی ربط قرار دهیم.

قائم مقام رییس سازمان فضایی ایران با بیان این که اطلاعات مورد استفاده در این سامانه‌ها از ماهواه‌های خارجی دریافت و پردازش می شوند اظهار داشت: طی روزهای گذشته سامانه‌های دریافت اطلاعات شبکه ماهواره‌های هواشناسی اروپا به نام یومت کست (Eumetcast) را در مرکز فضایی البرز مستقر کرده ایم که قادرند حجم بالایی از اطلاعات این شبکه را دریافت کنند. در کنار آن تصاویر مربوط به اطلاعات ماهواره‌های زمین آهنگ چین را بهبود داده ایم و ایستگاه‌های زمینی جدیدی را در همین مرکز برای دریافت اطلاعات ماهواره‌های بیشتر مستقر کرده ایم و در حال پیگیری برای مذاکره با آنها هستیم.

وی در ادامه با اذعان به این که سازمان فضایی ایران علی رغم فعالیتهای گسترده و ظرفیتهای عظیم فناوری های فضایی، هنوز ویترین چندان جذابی را فراروی مردم و حتی مسوولان قرار نداده است، اظهار داشت: این انتقادی است که خود ما هم به آن باور داریم و به همین دلیل امسال را در سازمان سال ارائه دستاوردها و ترویج کاربردهای فناوریهای فضایی قرار داده ایم و درصددیم با همکاری سازمان‌های مختلف از فناوری فضایی در بخش های مختلف استفاده کنیم.

فاضلی با اشاره به این که ماهواره ها تنها چشم اپتیکی نیستند، بلکه با توجه به قابلیت آنها در تصویربرداری در طول موج های مختلف غیر قابل مشاهده برای انسان، به جمع آوری و ارسال اطلاعات می‌پردازند، اظهار داشت: سامانه ماهواره‌یی کنترل مزارع برنج کشور که به تازگی رونمایی شده مبتنی بر تصاویر اپتیکی است که امکان اندازه گیری رطوبت و دیگر پارامترهای خاک، وجود آفات در مزرعه، تغییرات سطح برگ‌ها و تنش‌های حرارتی و آبی را دارد و با استفاده از آن می توان به صورت روزانه، مناطق کم آب و مزارع در معرض کم آبی و آفت و حتی بخش‌هایی از هر مزرعه که نیاز به آبیاری یا سم پاشی دارند را مشخص کرد. با بهره برداری از این سامانه، نقشه‌های 10 روزه سطح زیر کشت به وزارت جهاد کشاورزی ارائه می شود که براساس آن سازمان‌های مرتبط کشاورزی می توانند با دقت 90 درصد از وضعیت 10 روزه کشت برنج در حد دهستان مطلع شوند.

فاضلی تصریح کرد: دریافت اطلاعات خام ماهواره یک علم وبایگانی و تحلیل و تفسیر آن علمی دیگر است که خوشبختانه در دانشگاه‌های کشور موجود است. در این برنامه اطلاعات از ماهواره‌های خارجی گرفته شده و با مدل سازی و پردازش، اطلاعات کاربردی حاصل می شود.

وی خاطرنشان کرد: در این طرح از داده های چند ماهواره سنجشی و هواشناسی که برخی به صورت رایگان و برخی براساس تفاهم نامه هایی که با سازمان فضایی دارند تصاویر خود را در اختیار ما می‌گذارند، استفاده می شود و براساس آن وضعیت سطح زیر کشت و عملکرد محصول برنج کشور در بازه 10 روزه در قالب نقشه‌های کاربردی تهیه می شود.

نکته قابل توجه این که اطلاعاتی که طی این طرح در بازه های 10 روزه تهیه می شود اطلاعاتی است که وزارت جهاد کشاورزی با روش های معمول اغلب بعد از چند سال به آنها می رسد به طوری که آمارهای تخمینی که از سوی نهاد های مربوطه در خصوص میزان کشت سالانه محصولات راهبردی مثل برنج و گندم منتشر می شود اغلب اختلاف بسیار فاحشی با هم دارند که طبعاً برنامه ریزی صحیح براساس چنین اطلاعاتی به هیچ وجه امکان پذیر نخواهد بود.

فاضلی تصریح کرد: با توسعه این طرح می توان نقشه های تهیه شده را که وضعیت مزرعه، مناطق کم آب یا آفت زده و سایر معیارهای اساسی کشت در هر مزرعه را مشخص می کند در اختیار کشاورزان گذاشت. هزینه دستیابی به این قبیل اطلاعات ماهواره‌یی با اجرای این طرح، حدود هزار تومان به ازای هر هکتار است. البته توسعه این طرح مستلزم تهیه کتابخانه طیفی انواع خاک‌ها و گیاهان کشور است که در قالب طرحی در سازمان فضایی دنبال می شود. تهیه این کتابخانه طیفی از آنجا حائز اهمیت مضاعف است که نرم‌افزارهای خارجی که براساس شرایط دیگر کشورها تهیه شده اند در ایران کارایی چندانی ندارند و در ثانی با توجه به تحریمها، تضمینی برای دسترسی دائمی به آنها وجود ندارد. از این رو ضرورت دارد که نرم افزار پایش مزارع کشور را خودمان تهیه کنیم.

وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه بایگانی بسیار با ارزشی از تصاویر ماهواره‌یی چند ده سال اخیر در سازمان فضایی وجود دارد که ضمن استفاده در این قبیل طرح های کاربردی، جهت استفاده محققان آماده ارائه است. با رجوع به این تصاویر می توان روند پدیده هایی مثل خشک شدن دریاچه ارومیه را که از سالها پیش در تصاویر ماهواره ای قابل مشاهده بوده و توسط محققان سازمان فضایی نسبت به آن هشدار داده شده بود بررسی کرد و اطلاعات مربوط به وضعیت و پیش بینی روند خشکی‌ و بیابان‌زایی، سیر عقب نشینی یا پیشروی آب دریای خزر، حرکت ریزگردها در مناطق مختلف کشور و توفان‌هایی مثل توفان چندی پیش تهران را به صورت کمی در اختیار سازمان‌های ذی‌ربط قرار داد.

انتهای پیام