مدرس فیفا و کارشناس فوتبال ایران می‌گوید ایجاد آکادمی‌های حرفه‌ای برای پرورش استعدادهای جوان، حضور کادر فنی حرفه‌ای و مدیران و مشاوران فنی توانمند، ایجاد سخت‌افزارهای مناسب از جمله موارد اصلی برای پیشرفت در لیگ برتر فوتبال ایران است.
مرتضی محصص در گفت‌وگو با خبرنگار ورزشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بر شمردن نقاط قوت و ضعف‌های دوره جدید لیگ برتر فوتبال ایران مهم‌ترین موارد را برای رسیدن به یک نقطه مناسب اعلام کرد.
* مقایسه با کشورهای دیگر برای رسیدن به نقطه مطلوب
مدرس فیفا اولین مساله را برای رسیدن به جایگاه مطلوب مقایسه با کشورهای برتر در عرصه فوتبال اعلام کرد و گفت: باید همواره خود را با یکی از کشورهای دارای استاندارد بالا مقایسه کنیم. برای پیشرفت در فوتبال باید همیشه یک الگو داشته باشیم.
او ادامه داد: ما در حال حاضر دارای تجربه برگزاری 13 دوره لیگ حرفه‌ای در فوتبال ایران هستیم. به عنوان یکی از کشورهای آسیایی باید خود را با لیگهای کشورهایی همچون کره و ژاپن و استرالیا مقایسه کنیم و آنها را به عنوان الگو قرار دهیم.
محصص با بیان این که یکی از نکات قابل توجه در این دوره، برنامه‌ریزی مناسب است، افزود: خو‌شبختا‌نه در چهاردهمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران شاهد ایجاد یک تقویم مناسب با برنامه‌ریزی دقیق هستیم که اتفاق خوبی به شمار می‌رود.
* لزوم توجه به مربیان شایسته
این کارشناس فوتبال ایران با ابراز تاسف از خانه نشینی بسیاری از مربیان شایسته، خاطر نشان کرد: متاسفانه برای بسیاری از مربیان شایسته و توانمندی که می‌توانند عملکرد مناسبی را داشته باشند فرصت کار کردن مهیا نیست.
محصص اضافه کرد: متاسفانه سال‌های سال است که شاهد حضور یک جمع محدود از مربیان در لیگ برتر فوتبال ایران هستیم. در این میان مربیان هم آن طور که شایسته بوده برای پیشرفت سطح کیفی خود اقدامی نکرده‌اند.
او به انتقاداتی که در زمینه بالا رفتن سطح کیفی مربیان به کمیته آموزش وارد می‌شود، اشاره کرد و به ایسنا گفت: در تمام دنیا کیفیت کار یک مربی تنها به تلاش مربیگری و کمیته آموزش بازنمی‌گردد. وظیفه اصلی کمیته‌های آموزش در تمام دنیا ارائه ایده‌های مختلف به مربیان است.
مدرس فیفا تصریح کرد: هیچ کس نمی‌تواند این ادعا را مطرح کند که کیفیت کار یک مربی مستقیما وابسته به کار کمیته آموزش است. مطمئنا اگر یوآخیم لوو، تیم ملی آلمان را قهرمان جام جهانی 2014 برزیل کرد به دلیل نقش کمیته آموزش فدراسیون این کشور نبوده است.
او با تاکید بر این که مربیان ایرانی باید سطح دانش خود را بالا ببرند، اظهار کرد: مطالعه روزمره و فرا گرفتن زبان خارجی دو امر مهمی است که مربیان ایرانی باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند.
محصص با بیان این که انگیزه مربیان برای فرا گرفتن اطلاعات روز و زبان‌های خارجی کم است، گفت: گویا مربیان لیگ ما انگیزه‌ای برای بالا بردن دانش خود ندارند و با اتکا به همان اندوخته‌های خود به فعالیت‌شان ادامه می‌دهند.
این کارشناس فوتبال افزود: البته در این سال‌ها شاهد حضور مربیان جوان در برخی تیم‌ها بوده ایم که عملکرد موفقی را از خود نشان دادند. ما باید درهای لیگ برتر را به روی مربیانی چون یحیی گل محمدی باز کنیم. ما باید به مربیان جوان فرصت دادیم تا بتوانیم شاهد رشد و شکوفایی و البته پویایی بیشتر باشیم.
* چرا مربیان ما در خارج از ایران حضور ندارند؟
محصص به عدم حضور مربیان ایرانی در لیگهای کشورهای دیگر اشاره کرد و گفت: ما در این سال‌ها مربیان توانمند و شایسته بسیاری را داشته‌ایم که به خاطر نداشتن توانایی صحبت کردن به زبان انگلیسی نتوانستند در خارج مربیگری کنند.
او افزود: برای شرح دادن و متقاعد کردن بازیکنان، یک مربی باید حتما به زبان خارجی مسلط باشد. یک مربی برای بیان استراتژی و توجیه کردن عملکردهای تاکتیکی نیاز به دانستن زبان انگلیسی دارد.
این مدرس فیفا اضافه کرد: البته نباید از حضور مربیان همچون افشین قطبی و امید نمازی در کشورهای دیگر غافل شد. این مربیان با اتکا به دانش خود در عرصه فوتبال و همچنین دانستن زبان توانستند در کشورهای دیگر مربیگری کنند.
* لزوم درآمدزایی باشگاه‌ها
محصص در بخش دیگری از گفت و گوی خود با ایسنا به اهمیت درآمدزایی باشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: چاره‌ای نداریم جز این که به سمت پول در آوردن و درآمدزایی در فوتبال برویم.
او افزود: اگر می‌خواهیم در فوتبال حرفه‌ای پیشرفت کنیم باید به استقلال مالی برای درآمدزایی برسیم. فوتبال حرفه‌ای بدون درآمد ضعیف می‌ماند و کاری از پیش نمی برد.
کارشناس فوتبال با تاکید بر این که در بخش درآمدزایی باید برای خود الگو داشته باشیم، خاطرنشان کرد: برای این منظور می‌توانیم از کشورهایی همچون ژاپن و کره و استرالیا الگوبرداری کنیم.
* چرا لیگ ایران کمتر لژیونر دارد؟
محصص به حضور کمرنگ بازیکنان ایزانی در لیگهای اروپایی اشاره کرد و گفت: متاسفانه پس از جام جهانی 98 فرانسه که شاهد حضور پر رنگ بازیکنان ایرانی در لیگهای اروپایی بودیم، دیگر کمتر در اروپا لژیونر داشتیم.
او افزود: بعد از این که بازیکنانی همچون علی دایی، کریم باقری، خداداد عزیزی و ... از ایران به لیگهای کشورهای اروپایی رفتند، دایره حضور بازیکنان ایرانی شاغل در لیگ برتر ایران در اروپا محدود شد.
کارشناس فوتبال ایران دلیل این حضور کمرنگ را عدم توجه به بازیکن سازی در سنین پایه دانست و گفت: توجه اندک به تیم‌های جوانان و نوجوانان سبب شده تا در سال‌های اخیر لژیونرهای کمی در لیگهای کشورهای دارای فوتبال مناسب باشیم.
محصص یکی دیگر از عوامل کمبود لژیونر از لیگ برتر فوتبال ایران را نداشتن تجربه بین‌المللی دانست و گفت: تجربه اندک بین‌المللی بازیکنان ایران سبب شد تا آنها نتوانند در لیگهای اروپایی حضور پیدا کنند. فوتبال ایران دارای بازیکنان خوب و با کیفیتی است که به دلیل نداشتن تجربه بین‌المللی نتوانسته اند در اروپا بازی کنند. البته نباید از حضور بازیکنانی همچون سردار آزمون و علیرضا جهانبخش در لیگهای روسیه و هلند غافل شد. فرصت ندادن به رده‌های سنی پایه باعث شده تا بعد از سال 98 شاهد حضور بسیار اندک بازیکنان لیگ برتر ایران در اروپا باشیم.
* چرا در باشگاه‌ها مدیر فنی نقش کم رنگی دارد؟
محصص در بخش دیگری از این گفت و گو به لزوم حضور مدیران و مشاوران فنی در کنار تیم‌ها اشاره کرد و گفت: متاسفانه شاهد آن هستیم که تیم‌ها به اهمیت حضور یک فرد توانمند به عنوان مدیر فنی آشنا نیستند و حتی گاهی افرادی کم توان را در این پست به کار می‌گیرند.
این مدرس فیفا اضافه کرد: مشاور یا مدیر فنی شخصی است که با سرمربی کار ندارد و به عنوان بانک اطلاعاتی یک تیم به فعالیت می‌پردازد. او اطلاعات سایر تیم‌ها را جمع‌آوری می‌کند و با استفاده از آن به تیم کمک می‌کند.
وی به مثالی در مورد اهمیت حضور مدیران فنی در کنار سرمربی اشاره کرد و گفت: اگر می‌خواهیم لیگی پویا و با طراوت داشته باشیم باید به جوانان اعتماد کنیم و به آنها فرصت بازی کردن دهیم.
این مدرس فیفا ادامه داد: در فوتبال حرفه‌ای یکی از راه‌های درآمدزایی پرورش استعدادهای جوان و فروش به موقع آنها به دیگر تیم‌ها است. متاسفانه این امر در لیگ فوتبال ایران چندان جدی گرفته نمی‌شود.
او با بیان این که برای پرورش بازیکنان مستعد جوان نیازمند آکادمی‌های فوتبال حرفه‌ای هستیم، خاطر نشان کرد: اگر آکادمی‌های حرفه‌ای در فوتبال داشته باشیم می‌توانیم شاهد بروز استعدادهای جوان در تیم‌های لیگ برتری باشیم.
این کارشناس فوتبال با اشاره به حضور سردار آزمون در تیم روبین کازان روسیه گفت: یکی از استعدادهای جوان فوتبال ایران که توانست فوتبال خود را در یک تیم خوب دنبال کند سردار آزمون بود، اما متاسفانه این بازیکن با قیمت خوبی فروخته نشد. مسئولان تیم سابق سردار آزمون باید سال‌های پیش آینده او را پیش‌بینی می‌کردند و به این ترتیب این بازیکن را با قیمت بالاتری به فروش می‌رساندند.
محصص تصریح کرد: تا زمانی که باشگاه‌ها آکادمی‌های فوتبال حرفه‌ای نداشته باشند نمی‌توانند مدعی حرفه‌ای بودن شوند، مطمئن باشید یکی از ساده‌ترین راه‌های درآمدزایی در فوتبال و رسیدن به استقلال مالی پرورش بازیکنان جوان و فروش آنها به تیم‌های دیگر است.
* سخت‌افزار مناسب، پایه پیشرفت در لیگ
محصص در بخش دیگر از گفت و گو با ایسنا لزوم وجود سخت‌افزارهای مناسب را یکی دیگر از موارد مهم برای پیشرفت در فوتبال عنوان کرد و گفت: تا زمانی که پرطرفدارترین تیم‌های ایران مثل پرسپولیس، استقلال، استادیوم‌های اختصاصی با استانداردهای بین‌المللی ندارند همواره با فوتبال کشورهایی همچون کره و ژاپن فاصله خواهیم داشت.
این کارشناس فوتبال ایران افزود: بسیاری از استادیوم‌های فوتبال در ایران حتی یک امکانات حداقلی برای تماشاگران ندارند و مطمئن باشید اگر توجهی به تماشاگران نشود بزرگ‌ترین سرمایه‌های فوتبال را از دست خواهیم داد.
این مدرس فیفا اضافه کرد: محل‌هایی که تیم‌های لیگ برتر در آن جا تمرین می‌کنند کلاس تیم‌های برتر را ندارد و این امر جای تاسف دارد.
* لیگهای دسته پایین‌تر
محصص درباره لیگهای دسته‌های پایین‌تر در فوتبال ایران نیز گفت: بسیاری از بازیکنانی که در لیگهای دسته اول بازی می‌کنند امیدی به پوشیدن لباس تیم ملی ندارند و به همین خاطر بی انگیزه هستند.
او ادامه داد: لیگهای دسته پایین‌تر از کیفیت فنی بسیار پایین هستند. تیم‌هایی که فقط به فکر بردن و صعود هستند، نبود کنترل لازم بر روی بازی‌ها و نداشتن انگیزه مهم‌ترین چالش‌هایی لیگهای دسته پایین‌تر هستند.
این کارشناس فوتبال با تاکید بر لزوم نظارت ویژه به لیگهای دسته پایین‌تر گفت: باید کنترل مناسبی بر روی لیگهای دسته پایین به خصوص لیگ دسته یک صورت پذیرد و حداقل در هر ماه یک جلسه با مربیان حاضر در تیم‌های لیگهای دسته‌های پایین‌تر گذاشته شود.
محصص با بیان این که در کشوری مثل کره تیمی که به دسته برتر صعود می‌کند باید دارای یک سری از شرایط لازم باشد، گفت: متاسفانه گاهی تیم‌هایی به لیگ برتر صعود به حداقل شرایط را برای بازی کردن در دسته برتر ندارند. برای مثال تیم‌هایی همچون ابومسلم و فجر شهید سپاسی که در حال حاضر در لیگهای دسته پایین‌تر هستند همواره با مشکلات مدیریتی و بی پولی مواجه بوده‌اند.
این مدرس فیفا اضافه کرد: حداقل استانداردها باید برای حضور تیم‌ها در لیگ برتر رعایت شود و باید استانداردهای خود را به کشورهای آسیایی خوب نزدیک کنیم و گرنه از این هم ضعیف‌تر خواهیم شد.
ا‌نتها‌ی پیا‌م