معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی ضمن تشریح دستاوردهای تحقیقاتی محققان این نهاد از تولید چندین رنگ خوراکی ارگانیک و طبیعی جدید، ثبت سه داروی گیاهی جدید برای درمان برخی از بیماریهای شایع مانند هپاتیت تا پایان سال، طراحی بازوهای بارگیری نفت خام و ... خبر داد.
دکتر امین اسماعیلی در آستانه سی‌وچهارمین سالگرد تاسیس جهاد دانشگاهی در گفت‌وگویی تفصیلی با خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در پاسخ به سوالی مبنی بر سهم جهاد دانشگاهی در تولید و انتقال دانش فنی و نیز پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای در کشور با تاکید بر این که انجام پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای جزو وظایف لحاظ شده در اساسنامه جهاد دانشگاهی است، اعلام کرد: پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای عمدتا به بحث‌های فناوری مرتبط است. طی 34 سال فعالیت جهاد دانشگاهی، پژوهش به عنوان اصلی‌ترین کارکرد آن محسوب شده است؛ بدین معنا که بیشترین گردش مالی و نیروی انسانی سازمان در حوزه پژوهش و فناوری جریان دارد.
به گفته امین اسماعیلی، خط مشی اصلی پژوهش‌های جهاد دانشگاهی پاسخگویی به نیازهای جامعه بوده و اساس پژوهش جهاد بر همین مبنا شکل گرفته است.
وی با اشاره به فعالیتهای پژوهشی جهاد دانشگاهی در مقاطع زمانی مختلف گفت: در دوره نخست یعنی تا سالهای 67 عمده پژوهش‌های جهاد دانشگاهی معطوف به رفع نیازهای جنگ بود. پس از دوره یاد شده، بخش اعظم پژوهش‌های جهاد بر انجام پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌یی ناظر به رفع نیازهای کشور سوق یافت که طبیعی است عمده این نوع از پژوهش‌ها به بخش فناوری مرتبط است.
تنها 10 درصد فعالیتهای جهاد دانشگاهی در حوزه پژوهش معطوف به تولید دانش است
امین اسماعیلی با بیان این که در حوزه فناوری، دو بحث تولید و انتقال فناوری مطرح است، تصریح کرد: تنها 10 درصد فعالیتهای جهاد دانشگاهی در حوزه پژوهش معطوف به تولید دانش است
وی گفت: تجربه جوامع مختلف نشان می‌دهد که در حوزه فناوری و دانش آنچه نیاز اصلی است انتقال دانش و فناوری است نه تولید آن، چرا که تولید فناوری یک مقوله زمان‌بر است و نیازمند امکانات و توانمندی‌های قابل توجهی است؛ بنابراین کشورهای در حال توسعه عمده تلاش خود را بر روی انتقال فناوری قرار می‌دهند و طبیعی است که جهاد دانشگاهی نیز چنین خط مشی ای را داشته باشد؛ البته بخشی از فعالیتهای ما به تولید دانش و فناوری معطوف است و عمده فعالیتهای ما مربوط به بحث انتقال دانش و فناوری است.
وی در ادامه با بیان این که وظیفه اصلی جهاد دانشگاهی بر اساس مفاد اساسنامه این نهاد، انجام تحقیقات کاربردی، توسعه‌یی و نه تحقیقات بنیادی است تصریح کرد: در واقع از دل تحقیقات بنیادی و راهبردی دانش و فناوری جدید ایجاد می‌شود؛ اما وظیفه اصلی سازمانی ما اساسا معطوف به تولید فناوری و دانش نیست ؛ هرچند طبیعی است که نمی‌توان بین تولید دانش و فناوری و انتقال آن تفکیک دقیقی صورت داد.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با بیان این که پژوهش‌ها و کارهای فناورانه جهاد دانشگاهی عمدتا کاربردی و معطوف به رفع نیازهای جامعه و کارفرما است، اظهار کرد: ممکن است برخی از دستاوردهای کاربردی جهاد به تولید انبوه نرسد چرا که بعضا پژوهش‌ها و اقدامات فناورانه جهاد کارفرما دارد و کارفرماها نیز علاقه چندانی به تولید انبوه محصولات ندارند و بیشتر به دنبال رفع نیاز خود هستند اما در برخی از حوزه‌ها که جهاد دانشگاهی در آن توانمند است با اخذ مجوز از کارفرماها زنجیره پژوهش خود را تا خلق ثروت استمرار می‌بخشد. در این راستا، هشت شرکت در جهاد دانشگاهی تشکیل شده که آن دسته از یافته‌های پژوهشی و فناورانه‌ای که امکان بهره‌برداری عمومی دارند را به مرحله تجاری سازی می‌رسانند.
دستاوردهای مهم و استراتژیک جهاد دانشگاهی در حال حاضر چیست؟
امین‌اسماعیلی در ادامه به بیان برخی از دستاوردهای مهم و استراتژیک جهاد دانشگاهی در حوزه فناوری پرداخت و گفت: در حال حاضر جهاد دانشگاهی در زمینه درمان ناباروری جزو موسسات مرجع در داخل کشور و در سطح منطقه و جهان است. پژوهشگاه رویان در حوزه درمان ناباروری، فعالیتهای چشمگیری داشته است که در این مسیر کار خود را از پژوهش آغاز کرده و پس از طی کارآزمایی‌های بالینی، پروتکل‌های درمانی آن را تدوین کرده و در حال حاضر این پروتکل‌های درمانی در مراکز درمانی این پژوهشگاه و سایر مراکز درمانی کشور، در حال اجراست.
امین اسماعیلی افزود: حوزه شبیه‌سازی و سلول درمانی از دیگر فعالیتهای شاخص در حوزه پزشکی است که توسط پژوهشگاه رویان در حال انجام است و این مرکز به عنوان یک سازمان پیشگام این حوزه را در کشور داراست. در این زمینه مراحل کار پژوهشی سلول درمانی پایان یافته است و در بخشی از حوزه‌ها در حال کارآزمایی بالینی هستیم که امیدواریم طی یکی دو سال آینده به پروتکل درمانی دست یافته و در واقع نتایج پژوهش‌های همکاران ما وارد فرایندهای درمانی بیماری شود.
تولید داروهای نوترکیب برای درمان بیماریهای شایع
وی از دیگر فعالیتهای صورت گرفته در حوزه پزشکی توسط پژوهشگاه‌های رویان و ابن سینا را تولید داروهای نوترکیب برای درمان بیماریهای شایع عنوان کرد و گفت: این فعالیتها در مرحله کارآزمایی‌های بالینی است که امیدواریم طی یکی، دو سال آینده به نتیجه دست یابیم و مقدمات فعالیت شرکتهای دانش‌بنیان را برای تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی در این حوزه‌ها فراهم کنیم.
اسماعیلی در ادامه از دیگر حوزه‌های فعال در گروه پزشکی جهاد دانشگاهی و همچنین حوزه کشاورزی را مربوط به حوزه گیاهان دارویی و داروهای گیاهی دانست و گفت: در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی فرآیند پیچیده‌ای از کاشت و پرورش گیاهان بومی دارویی آغاز شده که این کار نهایتا با انجام تحقیقات لازم به تولید داروی گیاهی منجر می‌شود.
ثبت سه داروی گیاهی جدید از سوی محققان جهاد دانشگاهی تا پایان سال
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با بیان این که تا کنون سه داروی گیاهی توسط پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی به ثبت رسیده است، اظهار امیدواری کرد: تا پایان سال جاری سه داروی دیگر در حوزه درمان بیماریهای مربوط به چاقی و لاغری، هپاتیت و دیابت به ثبت رسد.
وی افزود: مجوزهای لازم برای دو داروی گیاهی درمان بیماریهای چاقی و لاغری و هپاتیت اخذ شده است اما در حوزه دیابت در حال انجام فعالیتهای پژوهشی هستیم.
تولید نخستین یوپی‌اس‌های مورد نیاز صنایع کشور
اسماعیلی در ادامه گفت‌وگوی خود با ایسنا به فعالیتهای شاخص صورت گرفته در حوزه فنی مهندسی جهاد دانشگاهی نیز اشاره کرد و گفت: یکی از فعالیتهای شاخص جهاد دانشگاهی مربوط به حوزه پاور الکتریک یا برق قدرت است که طی این سالها محققان جهاد دانشگاهی واحد علم و صنعت توانسته‌اند برای اولین بار شارژرها ، یوپی‌اس‌ها و نیز رکتیفایرهای مختلف مورد نیاز صنعت نفت و یا سایر صنایع کشور را تولید کنند.
تکمیل ساخت دستگاه لوله مغزی سیار تا پایان شهریور ماه امسال
وی از دیگر فعالیتهای صورت گرفته در حوزه فنی مهندسی را شامل طراحی و ساخت دستگاه لوله مغزی سیار عنوان کرد و گفت: از این دستگاه برای استخراج نفت از چاه‌ها استفاده می‌شود که این سیستم و تجهیزات هم بسیار مورد نیاز صنعت نفت کشور است.
وی افزود: در حال حاضر 94 درصد از طرح ساخت دستگاه لوله مغزی سیار که به سفارش وزارت نفت صورت گرفته به اتمام رسیده است و تا شهریور ماه و برای اولین بار، این تجهیز مهم صنعت نفت با رعایت استانداردهای این پروژه کاربردی و کاملا فنی و تخصصی، در کشور تولید می‌شود.
ساخت الکتروفیلترهای مورد نیاز صنعت سیمان کشور
امین اسماعیلی سیستم ارزشمند دیگری که در حوزه فنی مهندسی بر روی آن کار شده است را مربوط به طراحی و ساخت سیستم‌های الکتروفیلترها عنوان کرد و گفت: در حال حاضر بخش اعظم صنعت سیمان کشور برای رفع آلودگی‌های حاصل از کارکرد کارخانه‌های سیمان از سیستم الکتروفیلترهای جهاد استفاده می‌کند.
طراحی فرستنده های دیجیتال تلویزیونی در جهاد دانشگاهی
وی خاطرنشان کرد: فعالیت شاخص دیگر جهاد دانشگاهی که طی 15 سال فعالیت پژوهشی و فناورانه خوشبختانه به نتیجه روشنی رسیده است، مربوط به طراحی و ساخت فرستنده‌های رادیویی و تلویزیونی است . در این راستا ما با فرستنده‌های AM، آن هم از نوع MW کار را آغاز و این فرستنده را کاملا بومی‌سازی کردیم و کل فرستنده های MW کشور که در حال کار هستند ساخت جهاد دانشگاهی است و پس از آن به به طراحی و تولید فرستنده‌های FM رسیدیم.
در حال حاضر بخش اعظم فرستنده‌های AM در کشور و همچنین 25 درصد از فرستنده‌های رادیویی FM تولید جهاد دانشگاهی است.
به گفته وی، محققان واحد خواجه‌نصیر این نهاد در حال حاضر در حال طراحی فرستنده‌های دیجیتال تلویزیونی هستند که امید می رود تا یک سال آینده به نتیجه برسد و بتوان آن را نیز تولید داخلی کرد.
اجرای موفقیت‌آمیز طرح سامانه هوشمند ترافیک جاده‌ای کشور
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی از طراحی سامانه هوشمند ترافیک جاده‌ای کشور برای اولین بار توسط گروه فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی شریف خبر داد و درباره آن به ایسنا گفت: نرم‌افزار جدیدی طراحی شده است که در حال حاضر تستهای میدانی آن با موفقیت این انجام گرفته و این طرح فناورانه نیز با موفقیت خاتمه یافته است و امیدواریم این نرم‌افزار بتواند در سطح جاده‌های کشور برای کنترل ترافیک و کاهش ضایعات ناشی از مشکلات ترافیکی مورد استفاده قرار گیرد.
تولید کودهای بیولوژیک برای کنترل آلودگی‌های خاکی کشاورزی
اسماعیلی همچنین به فعالیتهای صورت گرفته در حوزه علوم پایه جهاد دانشگاهی پرداخت و گفت: از جمله اقدامات شاخص صورت گرفته در این حوزه مربوط به طراحی و تولید کودهای بیولوژیک در گروه بیوتکنولوژی جهاد دانشگاهی واحد تهران است. تحقیقات این طرح که برای اولین بار در کشور انجام شده است از یک دهه قبل آغاز و طی پنج سال به نتیجه رسیده و در حال حاضر ما دارای کودهای بیولوژیکی هستیم که می‌تواند آلودگی خاکی را در حوزه کشاوری کنترل کرده و کاهش داده و همزمان با عملکرد و راندمان بالا، میزان محصولات کشاورزی را افزایش دهد.
وی اضافه کرد: کودهای بیولوژیک توسط یک شرکت دانش‌بنیان که جهاد دانشگاهی نیز در آن مشارکت دارد، به تولید انبوه رسیده و امیدواریم با گسترش و توسعه کاربرد آن مشکلات زیست خصوصا زمین‌های کشاورزی کشور محیطی کاهش یابد.
تولید پودرهای کاهنده آلودگی های نفتی
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی همچنین از طراحی و تولید پودرهایی جهت کاهش آلودگی‌های نفتی در مناطق نفتی توسط پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاد دانشگاهی و به سفارش مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران و شرکت پایانه‌های نفتی ایران خبر داد و گفت: این پودرها با استفاده از میکروارگانیزم‌ها آلودگی‌های موجود در محیطهای نفتی را جذب می‌کنند و باعث می‌شوند که میادین نفتی و زمین‌های اطراف میادین نفتی از آلودگی‌های نفتی پاک شوند. در حال حاضر این پودرها در مقیاس پایلوت تولید شده‌اند و مورد استفاده بخش‌هایی از شرکت ملی نفت ایران قرار گرفته و تست میدانی خود را با موفقیت پشت سر گذاشته است.
طراحی و ساخت آب‌شیرین‌کن‌های خورشیدی
وی در ادامه تشریح دستاوردهای جهاد دانشگاهی به نیاز کشور به آب شرب و مشکلات موجود در منابع آبی اشاره کرد و گفت: در این راستا جهاد دانشگاهی موفق به طراحی و ساخت آب‌شیرین‌های خورشیدی توسط پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی و واحد دانشگاه صنعتی شریف برای تولید آب شیرین قابل شرب یا قابل استفاده برای مصارف کشاورزی شده است.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با بیان این که جهاد دانشگاهی در بخشهای علوم انسانی و اجتماعی نیز اقدامات و فعالیتهای پژوهشی قابل توجهی را انجام داده است، گفت: در حال حاضر در این بخش با توجه به پتانسیل‌های موجود جهاد دانشگاهی، این نهاد در برخی حوزه‌ها به عنوان یک مرجع علمی شناخته می‌شود.
وی افزود: از جمله حوزه‌های علوم انسانی که جهاد دانشگاهی در آن به نتیجه قابل اعتنایی دست یافته می‌توان به پیوند بین نسل‌ها، هویت، ادبیات داستانی، ادبیات انقلاب اسلامی، بررسی وضعیت شاخصهای کسب و کار در ایران و آینده‌پژوهی اشاره کرد که در حال حاضر بخشی از آنها به صورت کتاب، مقاله و گزارش‌های پژوهشی در سازمان موجود است.
امین‌اسماعیلی با اشاره به دستاوردهای ذکر شده تصریح کرد: بسیاری از این اقدامات باعث افزایش دانش و فناوری در کشور و کاهش وابستگی به خارج و خروج ارز از کشور شده و نرخ خودکفایی کشور در این حوزه‌ها را افزایش داده است.
طراحی بازوهای بارگیری نفت خام
وی در ادامه به ارائه برخی از پروژه‌های جدید در دستور کار جهاد دانشگاهی پرداخت و گفت: یکی از فعالیتهای مهمی که جهاد دانشگاهی با همکاری وزارت نفت در حال انجام است مربوط به پروژه "بازوهای بارگیری نفت خام" است که طی آن درصددیم تا مجموعه‌ای را طراحی کنیم تا جداسازی و اتصال محموله‌ها از کشتی‌های نفتی در بنادر به سادگی و به صورت کاملا خودکار انجام شود.
این پروژه می‌تواند فعالیت بنادر را در نقل و انتقال نفت تسهیل کند.
طراحی مته های حفاری
وی در ادامه به ایسنا گفت: پروژه مهم دیگری که با وزارت نفت در حال همکاری هستیم و امیدواریم به زودی به نتیجه لازم دست یابیم کار بر روی انواع مته‌های حفاری است که در آینده نزدیک اطلاع رسانی دقیق بر روی آن صورت خواهد گرفت.
طراحی و ساخت پمپ‌های درون‌چاهی
وی از دیگر پروژه‌های جدید در دستور انجام جهاد دانشگاهی را مربوط به "طراحی و ساخت پمپ‌های درون‌چاهی" عنوان کرد و گفت: این پمپ‌ها به استخراج نفت از چاه‌های نفتی و ازدیاد برداشت از میادین نفتی خصوصا میادین پیر و قدیمی کمک قابل توجهی می‌کند.
نمک‌زدایی از منابع نفتی با تلاش محققان جهاد دانشگاهی
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی " نمک‌زدایی از منابع نفتی" را از دیگر پروژه‌های مهم جهاد دانشگاهی عنوان کرد که در حال طی مراحل تست است و تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که در استخراج نفت شاهد آن هستیم این است که نفت ما با مقادیر قابل توجهی از نمک همراه است که این نمک باید از نفت جدا شود؛ بر این اساس در حال حاضر در حال طراحی سیستم‌هایی هستیم تا جداسازی نمک از نفت به صورت مناسبی صورت گیرد.
تولید امولسی فایرهای فرآورده های نفتی
به گفته وی، پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی و جهاد دانشگاهی واحد تهران در حال حاضر بر روی پروژه امولسیون نفتی (امولسی‌فایرها) و یا به عبارتی شکستن عناصر غلیظ نفت و برآوردن آن به صورت مایع فعال هستند که تا کنون نتایج تستهای میدانی آن مثبت بوده و امید است این پروژه مهم نیز به زودی به سرانجام برسد.
طراحی و ساخت ترکشن موتورهای قطارهای شهری و غیر شهری
امین اسماعیلی با بیان این که در حوزه صنعت ریلی "طراحی و ساخت ترکشن موتورهای قطارهای شهری و غیر شهری" در دستور فعالیتهای جهاد دانشگاهی قرار دارد، اظهار امیدواری کرد که با به نتیجه رسیدن این پروژه بتوان گام مهمی در خودکفایی این صنعت در کشور برداشت.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی تصریح کرد: همچنین در بخش "طراحی و ساخت واگن‌های قطار" نیز اقدامات خوبی توسط جهاد دانشگاهی صورت گرفته که امیدواریم با اخذ سفارش از کارفرماهای مرتبط بتوان آن را به تولید انبوه رساند.
تولید چندین رنگ خوراکی ارگانیک و طبیعی جدید در جهاد دانشگاهی
اسماعیلی از تولید چندین رنگ خوراکی برای اولین بار در کشور به صورت کاملا طبیعی و ارگانیک خبر داد و گفت: جهاد دانشگاهی واحد مشهد برای اولین بار در کشور توانسته است رنگ طبیعی و ارگانیکی از محصولات گیاهان برای مصارف خوراکی تولید کند که امیدواریم در ماه‌های آینده شاهد رونمایی از آن باشیم.
80 درصد منابع مالی جهاد دانشگاهی از محل درآمدهای اختصاصی است
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی در خصوص وضعیت اعتبارات بخش پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی گفت: عمده فعالیتهای جهاد دانشگاهی مربوط به حوزه پژوهش و فناوری است که طبیعتا بخش زیادی از بودجه جهاد نیز در این حوزه هزینه می‌شود.
وی با بیان این که منابع مالی جهاد دانشگاهی به دو صورت تامین می‌شود، تصریح کرد: 20 تا 25 درصد منابع مالی جهاد توسط دولت و به صورت کمک و مابقی آن از محل درآمدهای اختصاصی سازمان تامین می‌گردد.
امین‌اسماعیلی اضافه کرد: در این میان اگر کل بودجه جهاد دانشگاهی در سال جاری را 500 میلیارد تومان در نظر بگیریم حدود 60 درصد از منابع معادل 300 میلیارد تومان آن در حوزه پژوهش گردش دارد.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی در خصوص نقش این سازمان در قطب‌های علم و فناوری کشور تصریح کرد: یکی از برنامه‌های اصلی توسعه‌ای جهاد حرکت به سمت قطب‌های فناوری است. ما در کشور تعریفی برای قطب فناوری نداریم اما در تلاش هستیم که ابتدا با تعریف این نوع قطب‌ها و مشخص کردن شاخصهای کارکردی آن به سمت ایجاد این نوع قطب‌ها حرکت کنیم.
تلاش برای کسب قطب یک فناوری در کشور
وی در ادامه با بیان این که یک تعریفی توسط وزارت علوم و وزارت بهداشت از قطب علمی صورت گرفته است که در جهاد دانشگاهی بر اساس این تعریف، یکی از واحدهای ما توانسته مجوز یک قطب علمی (قطب اندازه‌گیری در پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاد دانشگاهی) را دریافت کند؛ اما سیاست جهاد حرکت به این سمت نیست چرا که آنچه که دو وزارت تعریف کرده‌اند عمدتا مربوط به قطب‌های علمی است اما وظیفه جهاد دانشگاهی عمدتا مربوط به فناوری است که متاسفانه در حوزه فناوری تعریف روشنی از قطب در کشور وجود ندارد.
وی تصریح کرد: بر این اساس جهاد دانشگاهی در نظر دارد که به سمت ارائه تعریفی از قطب‌های فناورانه در کشور پیش رود و معتقد است که در برخی از حوزه‌ها همچون درمان ناباروری، سلول درمانی، پاورالکتریک، مخابرات و این نهاد هم اکنون این نهاد به عنوان قطب فناوری در کشور مطرح است.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی اعلام کرد: همچنین در برنامه پنجم توسعه جهاد در نظر است که یک قطب فناوری بین المللی نیز توسط جهاد دانشگاهی ایجاد شود و این قطب در یکی از سه حوزه سلول درمانی، درمان بیماریهای ناباروری و پاور الکتریک یا برق قدرت خواهد بود.
در صادرات فناوری قوی عمل نکرده ایم
امین‌اسماعیلی در ادامه سخنانش در خصوص سهم جهاد دانشگاهی در صادرات فناوری نیز گفت: صادرات فناوری در کل کشور بسیار ناچیز است اما با این وجود جهاد دانشگاهی طی سالهای فعالیت خود توانسته تعداد معدودی از سیستم‌های طراحی شده خود را صادر کند؛ هرچند در این حوزه ما نیز به مانند دیگر بخشهای کشور چندان قوی عمل نکرده‌ایم.
وی یادآور شد: در برنامه سه ساله توسعه جهاد دانشگاهی که از سال جاری آغاز شده و تا پایان سال 95 ادامه دارد توجه ویژه‌ای به بحث صادرات فناوری شده است. در برنامه توسعه جهاد دانشگاهی 14 هدف برنامه برای حوزه پژوهش پیش‌بینی شده است که در یکی از این بندها آمده است که جهاد دانشگاهی باید طی سه سال آینده سه تکنولوژی را به خارج از کشور صادر کند.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی در خصوص سه تکنولوژی ذکر شده تصریح کرد: واحدهای مختلف جهاد دانشگاهی پیشنهادات خود را در این بحث ارائه می‌کنند و پس از آن تصمیم‌گیری خواهد شد که از چه واحدهایی برای تحقق این هدف حمایتهای لازم صورت گیرد.
وی با بیان این موضوع که ساز و کارهای ملی برای صادرات در کشور فراهم نیست تاکید کرد: صادرات نیاز به انواع و اقسام حمایتهای نهادی توسط دولت، سیستم‌های بانکی و غیره دارد که متاسفانه این تمهیدات و مقدمات در کشور فراهم نشده و در این حوزه خود دولت باید در صحنه حضور جدی و راهگشا و مشوق داشته باشد.
تاسیس 10 شرکت دانش‌بنیان در آینده
امین‌اسماعیلی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در خصوص برنامه جهاد برای توسعه شرکتهای دانش بنیان یا شهرک‌های علمی – تحقیقاتی گفت: در حال حاضر جهاد دانشگاهی دارای دو پارک علم و فناوری با عناوین پارک کرمانشاه و البرز و همچنین 18 مرکز رشد است که شرکتها و واحدهای فناور نوپا توسط این پارک‌ها و مراکز برای آمادگی ورود به بازار مورد حمایت قرار می‌گیرند.
وی با بیان این که شرکتهای دانش بنیان در جهاد دانشگاهی طی دو سه سال گذشته به دلیل مشکلات موجود چندان سامان نیافته‌اند، تصریح کرد: تیم مدیریت جدید در تلاش است که این شرکتها را سامان داده و از پتانسیل آنها برای توسعه فعالیتهای این نهاد بهره گیرد.
اسماعیلی یادآور شد: بر اساس برنامه موجود، جهاد دانشگاهی در نظر دارد که طی سه سال آینده 10 شرکت دانش بنیان جدید در بخش یافته‌های پژوهشی و فناورانه خود تاسیس کند. البته در حال حاضر 10 تقاضا برای تاسیس شرکتهای دانش بنیان وجود دارد اما سیاست جهاد این است که برای ورود به این حوزه جدید باید کمی با تانی و برنامه پیش رفت ، اما دلیلی ندارد مانند برخی از بخشهای کشور که با سرعتی سرسام‌آور و بدون بررسی و تدقیق فعالیتها شرکتهای جدید دانش‌بنیان تاسیس کند.
وی با انتقاد نسبت به روند شکل‌گیری شرکتهای دانش بنیان در کشور تصریح کرد: زمانی که تغییر سیاست‌ها به این سرعت باشد مباحث این چنینی نیز پیش خواهد آمد به نحوی که ممکن است به یک ایده خوب لطمه وارد کنیم.
وقتی یک مرکز طی دو سال، 300 شرکت دانش‌بنیان تاسیس می‌کند...!
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با تاکید بر این که هر نهادی که در کشور ایجاد می‌شود باید به دور از تب و تاب‌های تبلیغاتی شکل گیرد، گفت: وقتی مرکزی در عرض دو سال 300 شرکت دانش بنیان و در عرض یک سال بیش از یکصد شرکت دانش‌بنیان را تاسیس می‌کند به نظر می‌رسد این اقدام بیشتر یک کار تبلیغاتی است چرا که تاسیس یک نهاد دانش بنیان باید با برنامه و حساب و کتاب صورت گیرد تا ما با تجربه بنگاه‌های زودبازده که در دولت قبل پیش آمد، مواجه نشویم.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی در خصوص سهم جهاد دانشگاهی در برنامه‌های اولویت‌دار نقشه جامع علمی کشور نیز توضیحاتی ارائه داد و گفت: پس از تصویب نقشه جامع علمی کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی یک شورای راهبردی برای نقشه پیش‌بینی شد تا نقش دستگاه‌های مختلف را مشخص کند که طی آن جهاد دانشگاهی نیز پیشنهادهایی را به شورای راهبردی نقشه ارائه کرد که خوشبختانه بخشی از آنها در شورا به تصویب رسیده است.
وی با بیان این که در حال حاضر 10 بند به عنوان نقش‌های جهاد دانشگاهی در نقشه جامع علمی کشور مطرح شده است که در حال بررسی و تصمیم‌گیری است.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی درباره میزان جذب نخبگان در جهاد دانشگاهی توضیح داد: عمده کسانی که در حوزه پژوهش جهاد دانشگاهی جذب می‌شوند به دلیل این که فعالیت‌شان تخصصی و دانش بنیان است از اقشار نخبه جامعه به شمار می‌روند اما این که چقدر از این نخبگان در سازمان باقی می‌مانند بیشتر بستگی به میزان حمایت مالی و نهادی جهاد از آنها دارد.
مشکلات مالی، مانع عمده جذب و حفظ نخبگان در جهاد دانشگاهی
وی با بیان این که جهاد دانشگاهی یک سازمان خودگردان است و عمده بودجه و منابع مالی‌اش را خود تامین می‌کند، تصریح کرد: این سازمان از حیث مالی ممکن است چندان قوی نباشد بنابراین طبیعتا مشکلاتی در جذب و نگه داشتن نیروهای نخبه در سازمان وجود دارد و عمده نقل و انتقالات نیروهای نخبه جهاد به دلیل شرایط مالی و جاذبه‌های مالی رقبا (دولتی و غیردولتی) است.
امین اسماعیلی در ادامه در خصوص ارتباطات مراکز تحقیقاتی جهاد دانشگاهی با مراکز علمی تحقیقاتی دنیا تصریح کرد: برخی مراکز علمی جهاد دانشگاهی همچون پژوهشگاه رویان، ابن‌سینا، پژوهشکده آی سی‌تی، پژوهشکده توسعه تکنولوژی و غیره با مراکز تحقیقاتی و فناوری جهان در ارتباط هستند اما جهاد دانشگاهی در این حوزه نیز همچون سایر مراکز تحقیقاتی کشور در ارتباط با مراکز خارجی ضعف دارد و در واقع این موضوع یک ضعف و نقیصه عمومی در کشور به شمار می‌رود.
وی افزود: بر این اساس در برنامه توسعه جهاد موضوع توسعه ارتباطات مراکز تحقیقاتی جهاد با نهادهای علمی بین‌المللی به عنوان یک هدف در نظر گرفته شده است چرا که لازمه توسعه دانش و فناوری، همکاری‌های بین‌المللی است و ما نمی‌توانیم یک مرکز پیشرو بدون ارتباطات بین‌المللی با نهادهای مختلف دنیا باشیم.
چرا اعطای جایزه کاظمی آشتیانی بلاتکلیف مانده است؟
امین اسماعیلی در خصوص آخرین وضعیت جایزه کاظمی آشتیانی که قرار است توسط پژوهشگاه رویان اعطا شود ولی طی دو، سه سال اخیر اعطا نشده است،
گفت: البته باید توجه داشت پژوهشگاه رویان در سالهای گذشته خود راسا دو دوره جایزه دکتر کاظمی آشتیانی را اعطا کرده است.
وی تصریح کرد: البته در بحث اعطای جایزه دکتر کاظمی آشتیانی قرار بود نهادهای دولتی و شورای عالی انقلاب فرهنگی کمک و مساعدت مالی داشته باشند که به دلیل وجود مشکلات مالی این نهادها و عدم تامین منابع مالی متاسفانه چند سالی است که این جایزه اعطا نشده است.
وی با بیان این که قرار بوده است جشنواره جایزه کاظمی آشتیانی به صورت بین‌المللی برگزار شود، تصریح کرد: قطعا بخشی از جوایز آن باید به صورت ارزی ارائه شود که تمامی این موارد نیازمند منابع مالی قابل توجه است.
امین‌اسماعیلی در پایان اظهار امیدواری کرد با کمک دولت و برخی دستگاه‌های دیگر، خصوصا قول مساعد دکتر ستاری، معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور داده است، پژوهشگاه رویان بتواند این جشنواره را از سال آینده مجددا برگزار کند.
انتهای پیام