بازار تاریخی و بزرگ شهر کرمان با ۲۰ بازار فرعی، مجموعه‌ها و کاروانسراهای تاریخی متعدد در حالی بعنوان بزرگترین راسته‌ی بازار سرپوشیده‌ی کشور شناخته می‌شود که این روزها بعلت مرمت و عملیات بازسازی و کفسازی حالش خوب به نظر می‌رسد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه‌ی کویر، بازار تاریخی شهر که در دوره‌ی تیموریان ساخته شده است، طی دهه‌ها با احداث مجموعه‌ها و کاروانسراهای متعدد در کنار آن، به یکی از بزرگترین مجموعه‌های تاریخی کشور تبدیل شده و مجموعه‌ای کامل از بناهای تاریخی شامل آب انبارها، مسجد، حمام‌ها، چایخانه‌ها، موزه‌ها، کاروانسراها و بازارچه‌های متعدد را در دل خود جا داده است.
بازار تاریخی شهر کرمان که سنگ بنای اولیه‌ی آن در دوره‌ی تیموریان نهاده شده و در طول عمر طولانی خود، پایگاه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تفریحی مهم این شهر بوده، قدیمی‌ترین بخش بازار کرمان متعلق به دوره‌ی آل مظفر است که شامل بازار مظفری و مسجد جامع شهر کرمان بوده و بخش‌های دیگر به دوره‌ی قاجار و پهلوی اول تعلق دارد.
این بازار سنتی از بخش‌های متعددی تشکیل شده، مهم‌ترین آن، بازار بزرگ است با طولی بیش از یک کیلومتر که از بازار ارگ، گنجعلی‌خان، بازار اختیاری، وکیل و مظفری تشکیل شده است.
از دیگر قسمت‌های این مجموعه می‌توان به بازار مسگری واقع شده در ضلع شمالی میدان گنجعلی‌خان، بازار کفش مالی، کفاش‌ها، حاج آقاعلی، بازار عزیز، ابراهیم خان، بازار قلعه محمود، بازار قدمگاه پشت دیوار غربی مسجد جامع و بازار مظفری با 120 باب مغازه اشاره کرد که همه‌ی این بخش‌ها که از داشته‌های میراثی و تاریخی بسیار ارزشمند کرمان به حساب می‌آید.
مرکز ثقل فرهنگی و اقتصادی کرمان که حال و روز خوبی نداشت و در چند سال اخیر عوامل طبیعی چون زلزله و افزایش سطح آب‌های زیرزمینی در کنار عوامل انسانی هم‌چون دخل و تصرف‌های برخی بازاریان در مرمت و بازسازی حجره‌ها، مغازه‌ها و آتش‌سوزی‌های متعدد بعلت نامناسب بودن تأسیسات برق بازار و تبدیل برخی کارونسراهای بازار به انبار نگهداری مواد قابل اشتعالی چون پارچه و پنبه باعث تخریب برخی کاروانسراهای تاریخی این بازار هم‌چون کاروانسرای«جر» شده بود، این روزها جان تازه‌ای گرفته است و با پایان یافتن عملیات بازسازی و مرمت، هم‌اکنون، وضعیت مطلوبی دارد و می‌توان گفت با تغییر چهره‌ی بازار تاریخی کرمان این مکان به مکانی آبرومند برای میزبانی از گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.
پس از آنکه مشکلات بازار بزرگ کرمان با حضور «علیرضا رزم‌حسینی» استاندار کرمان بطور موشکافانه بررسی می‌شود عملیات کفسازی بازار بزرگ کرمان کلید خورد و با همکاری میراث فرهنگی و شهرداری کرمان و البته بازاریان کرمان این مهم انجام شود.
در این عملیات کفسازی بازار بزرگ کرمان بعنوان بلندترین راسته‌ی بازار کشور با طول نزدیک به 1000 متر، پس از انجام کف‌برداری و غلاف‌گذاری بمنظور لوله‌کشی فاضلاب، برق و مخابرات، کف بازار با سنگ مرمریت زیباسازی شد.
شهردار کرمان به ایسنا می‌گوید: در گذشته متولی بازار اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بود و شهرداری وارد کار بهسازی بازار نمی‌شد، اما با پشتیبانی استاندار کرمان و شورای اسلامی شهر هم‌چنین تعامل با سازمان میراث فرهنگی، شهرداری وارد عرصه شده است و کار بهسازی بازار به سرعت انجام شد و می‌بینیم که مرمت بازار تاریخی شهر کرمان بعنوان بلندترین راسته‌بازار ایران بصورت شبانه از 45 روز پیش آغاز شد و کار کفسازی بازار کرمان پس از گذشت 18 شب به پایان رسید.
«ابوالقاسم سیف‌الهی» ادامه می‌دهد: باتوجه به همت ویژه‌ی استاندار و همکاری دیگر نهادهای شهری، طی این سه هفته، شاهد کار جهادی در بازار بودیم.
وی می‌افزاید: در طول سه هفته از آغاز اجرای این عملیات، 2631 مترمربع، تخریب کف بازار انجام و بتن‌های آن جمع‌آوری شد، ضمن آنکه در این مدت 124 مترمربع آجر چینی، 20 مترمکعب شفته‌ریزی با خاک، 50 مترمربع، آجرچینی 20 سانتی، 938 متر نصب لوله‌ی پلی‌اتیلن و 2737 مترمربع سنگ مرمریت در کف بازار سرپوشیده‌ی اجرا شد و با قرار دادن 10 شیر هیدراته در بازار، به فاصله‌ی هر صد متر، یک شیر هیدراته با همکاری شرکت آب و فاضلاب برای دفع آتش‌سوزی‌های احتمالی، نصب شده است.
شهردار کرمان ادامه می‌دهد: انجام عملیات کفسازی بازار بزرگ کرمان حدود ۱٫۵ میلیارد تومان هزینه در بردارد که به شکل مشترک توسط استانداری، میراث فرهنگی شهرداری و کسبه‌ی بازار کرمان پرداخت می‌شود بدین صورت که مقرر شده ۷۵۰ میلیون تومان از این میزان را بازاریان و اصناف، ۳۵۰ میلیون تومان استانداری و میراث فرهنگی و ۳۵۰ میلیون تومان را شهرداری تأمین کند.
سیف‌الهی می‌گوید: در بازار مظفری باتوجه به وجود برخی واحدهای صنفی که به آب احتیاج دارند، اقدام اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در صدور مجوز برای امتیاز آب در بازار مظفری امری انقلابی و جهادی و ضروری بود و با ضرب‌العجل تعیین شده، به همه مغازه‌ها انشعاب آب داده می‌شود.
شهردار کرمان در خصوص کفسازی بازار مظفری و قدمگاه، نیز می‌گوید: بعلت مسقف نبودن و جمع شدن آب باران، سنگ مناسب با ضخامت بیشتر نسبت به دیگر بخش‌های بازار تهیه شده است، اما تا زمانی که چاه‌های فاضلاب حفر نشود، نمی‌توانیم عملیات کفسازی این قسمت را آغاز کنیم.
سیف‌الهی با بیان اینکه راسته‌ی بازار کرمان را یکی از طولانی‌ترین راسته‌ی بازارهای کشور است، می‌گوید: نقشه‌ی مسقف کردن قسمت بدون سقف بازار طراحی شد و مقرر شده است 50 درصد هزینه‌های این پروژه توسط استانداری و بقیه از منابع بهسازی بازار تأمین شود ضمن آنکه بدنه‌سازی دیوارهای بازار هم در دستور کار قرار دارد هم‌چنین مقرر شده درهای مغازه‌ها طوری طراحی شود تا با معماری بازار هم‌خوانی داشته باشد.
وی با اشاره به زیباسازی و یکسان‌سازی سایبان‌های بازار می‌گوید: برای بخشی از بازار که مسقف نیست، چند نمونه سایبان الکترونیکی پیشنهاد و از میان آنها یک نمونه انتخاب شده است، ضمن اینکه نصب هر یک از آنها یک میلیون و 200 هزار تومان هزینه دارد و در نظر داریم برای دیگر نقاط شهر هم از سایبان‌های یکسان استفاده کنیم.
سیف‌الهی می‌گوید: با درخواست استاندار کرمان مبنی بر بازسازی میدان شهدا، کار زیباسازی و بدنه‌سازی این میدان هم مانند میدان توحید (ارگ) در دستور کار قرار دارد که 50 درصد اعتبار آن توسط استانداری و 50 درصد دیگر توسط شورای شهر تأمین می‌شود.
شهردار کرمان در خصوص زیباسازی مسیر میدان آزادی تا میدان شهدا می‌گوید: اگر شهروندان و مالکان مسیر خیابان شریعتی از مصوبه شورای شهر مبنی بر ارائه‌ی تخفیفات برای بازسازی املاک این مسیر استقبال کنند، کمک شایانی به زیباسازی این قسمت از شهر می‌شود.
سیف‌الهی با اشاره به بدنه‌سازی میدان شهدا گفت: 4 میلیارد تومان از منابع دولتی برای بدنه‌سازی میدان شهدا اختصاص یافته است، ضمن اینکه بخش‌هایی از مسیر میدان آزادی تا میدان شهدا هم اگر امکان داشته باشد، با رنگ‌آمیزی، نقاشی دیواری و روش‌های دیگر زیباسازی می‌شود.
و اما مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان نیز می‌گوید: بازار بزرگ کرمان جزو طولانی‌ترین راسته‌ی بازارهای کشور و یکی از راسته‌ی بازارهای مسقف جهان است که هم‌چنان حیات و کسب و کار در آن رونق دارد.
«علی مهاجری» با بیان اینکه کار بازسازی بازار تاریخی کرمان با بهره‌گیری از استادکاران در حال انجام است، ادامه می‌دهد: سنگفرش کف بازار سر پوشیده به اتمام رسیده و عملیات اجرایی در بخش بازار غیر مسقف و قدمگاه در حال انجام است.
وی می‌افزاید: برای اجرای طرح سنگفرش کف بازار 15 میلیارد ریال اعتبار هزینه شده و برای بازسازی دیگر بخش‌ها نیز 20 میلیارد ریال اعتبار نیاز است که 50 درصد این اعتبار تعهد استانداری و 50 درصد هم تعهد اداره کل میراث فرهنگی است و در صورت تأمین آن کار بازسازی تا پایان سال به اتمام می‌رسد.
مهاجری با بیان اینکه تنها دو قسمت از بازار بزرگ کرمان مسقف نیست، می‌گوید: پس از انجام عملیات کفسازی و مرمت بخش‌هایی از این بنای تاریخی، با انجام مسقف‌سازی دو بخش آن مشتمل بر چهارسوق و انتهای بازار، این بازار به طولانی‌ترین بازار مسقف ایران و جهان اسلام تبدیل می‌شود.
وی می‌افزاید: قصد داریم با استفاده از مصالح سبک قدیم و سنتی، پایه‌ها و برخی سازه‌های بازار بزرگ کرمان را مقاوم‌سازی کنیم و پس از آن انجام عملیات مسقف‌سازی بازار کرمان آغاز می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمان می‌گوید: بمنظور سرعت بخشیدن به کارها نماینده‌ی میراث فرهنگی در بافت تاریخی کرمان منصوب شده است تا بر روند کارها در این بخش نظارت کند و بر این اساس «رضا فرخی» که از افراد با تجربه در حوزه‌ی میراث فرهنگی است بعنوان نماینده در بافت تاریخی منصوب شده و از فردا کار ممیزی بازار را آغاز می‌کند.
مهاجری در خصوص طرح ممیزی نیز می‌گوید: در ممیزی بازار برای تک تک مغازهای مستقر در بازار شناسنامه صادر می‌شود و هر عملیاتی که اصناف بخواهند انجام دهند باید با نظر این نماینده باشد.
وی در خصوص ارائه‌ی اینترنت به بازاریان کرمان نیز می‌گوید: کابل‌های مخابرات در بازار تاریخی شهر کرمان ساماندهی شده‌اند، تا اینترنت مورد نیاز بازاریان از طریق کابل به آنها ارائه شود.
به گزارش ایسنا، پس از انجام عملیات بهسازی بازاربزرگ کرمان، بازاریان، باید بازار را مدیریت و حفظ کنند و وضعیت ملکی و استیجاری واحدهای صنفی بازار را مشخص کرده و آنها را شناسنامه‌دار کنند، بیشتر مشکلات بازار کرمان ناشی از نداشتن مدیریت واحد و یک‌پارچه بوده است و به نظر می‌رسد تشکیل هیئت مدیره‌ای از اهالی بازار و اصناف را برای حفظ و نگهداری بازار، ضروری باشد.
گزارش از: «فرزانه لشکری»، خبرنگار ایسنا منطقه کویر
انتهای پیام