یک محوطهی استقراری متعلق به دورههای اشکانی و ساسانی تا دورهی اسلامی در املش کشف شد.
سرپرست گمانهزنی در محوطهی باستانی «لیار سنگ بن» در املش در گفتوگو با خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اعلام این خبر اظهار کرد: با شناسایی محوطهی باستانی «لیار سنگ بن» بهعنوان یکی از محوطههای باستانی مهم و ارزشمند استان گیلان در زمستان 1392، در نخستین فصل کار در این محوطه، با مجوز پژوهشکدهی باستانشناسی، گمانهزنی و تعیین حریم محوطه بهمدت 45 روز از حدود یکماه پیش آغاز شد.
ولی جهانی ادامه داد: با انجام مطالعات باستانشناسی در این منطقه تا کنون یک محوطهی استقراری با شواهدی از معماری مربوط به دورههای اشکانی و ساسانی تا اسلامی کشف شده است، که میتواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به دورههای گذشته در منطقه باشد.
وی کشف یک پناهگاه صخرهیی متعلق به دورهی آهن و کشف یک گورستان باستانی با قبور حفرهیی ساده را از دیگر کشفیات این محوطهی تاریخی دانست و گفت: در بازدیدی که زمستان 92 از این محوطهی باستانی توسط باستانشناسان مرکز باستانشناسی انجام شد، انواع سفالهای خاکستری، سیاه و نارنجی، خنجرهای آهنی، ابزارهای سنگی، سردوکهای سفالی و آثار خشت و استخوان در لابهلای حفاریهای غیرمجاز دیده میشد. در آن زمان، تکههای پراکنده از سنگهای بزرگ رودخانهیی در سطح محوطه وجود داشتند که شک وجود معماری مناطق مسکونی یا گورستانی را به یقین نزدیک میکرد. به همین دلیل، طرح گمانهزنی و تعیین حریم محوطه در منطقه مطرح شد.
وی مشخص کردن عرصه و حریم این محوطهی باستانی را که در کنار زمینهای شخصی اهالی منطقه واقع شده است، یکی از مهمترین عوامل آغاز شدن پژوهش در موقعیت کنونی این محوطهی باستانی دانست و افزود: در این پژوهش با توجه به انجام گمانهزنی در محدودهی مجموعهی باستانی «لیار سنگ بن» باید محدودهی عرصه و حریم درجهی یک و دو آن با هدف حفاظت از این محوطه مشخص شود.
جهانی تخمین وسعت محوطه در دورههای مختلف و بررسی روند گسترش یا کاهش وسعت آن براساس دادههای حاصل از گمانههای تعیین حریم، تعیین ارتباط میان بخشهای استقراری و گورستانی مجموعهی باستانی «لیار سنگ بن»، ساماندهی محوطه با استفاده از توان سازمان و نیروی مردمی، شناسایی و بررسی وضعیت آثار تاریخی - فرهنگی محوطه از نظر گاهنگاری و نوع محوطهی استقراری یا گورستانی را از دیگر اهداف آغاز گمانهزنی در این محوطهی باستانی دانست.
سرپرست گمانهزنی محوطهی «لیار سنگ بن» در املش، بیان کرد: این محوطه روی دو تراس با شیب ملایم قرار دارد که گورستان آن بهتازگی شناسایی شده است. به همین دلیل، اجرای طرح گمانهزنی در محوطه با روشن کردن وضعیت استقرار در آنجا، راه را برای مطالعات آینده در زمینهی تعیین حریم محوطه باز میکند.
او با اشاره به انجام کاوشهای غیرمجاز در سطح محوطه، اظهار کرد: تعیین ضوابط و قوانین حفاظتی برای این محوطهی باستانی ضروری بهنظر میرسد. علاوه بر این، زمینهای اطراف محوطه در حال تغییر کاربری یافتن و تبدیل شدن به باغهای فندق هستند که باعث تخریب حریم محوطه میشود.
وی اضافه کرد: تعیین حریم و محدودهی واقعی محوطه بدون گمانهزنی دقیق و گسترده در سطح زمینهای اطراف امکانپذیر نیست. بنابراین انجام پروژهی گمانهزنی بهمنظور تعیین حریم میتواند به تدوین قوانین لازم برای بهرهبرداری از اراضی مربوط و در نتیجه، حفظ و نگهداری از آثار باستانی کمک کند.
انتهای پیام