طرح ملی «تولید بیودیزل، مواد دارویی، بهداشتی و افزودنیهای غذایی از میکروالگ» در اتحادیه اروپا به ثبت رسید.
به گزارش سرویس علمی ایسنا، دکتر نسرین معظمی، عضو هیات علمی پژوهشکده زیستفناوری سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران و مجری طرح در این خصوص گفت: این طرح که یکی از 37 طرح ملی مصوب سال 90 شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری است، توانست به صورت پتنت در اتحادیه اروپا به ثبت برسد و اطلاعات آن از طریق سایت European West Asia Region به نشانی اینترنتی (http://eurocert.org.uk/page/view.aspx?PostID=1281) در دسترس است.
وی افزود: این پروژه به علت بالاتر بودن میزان تولید میکروالگ و ویژگیهای منحصر به فرد آن و میزان 52 درصد استخراج روغن که بالاترین میزان استحصال در دنیاست، در سال 2011 عنوان نوآوری جهانی را به خود اختصاص داد.
معظمی درمورد ضرورت اجرای این طرح گفت: تغییرات گسترده اقلیمی و آب و هوایی به دلیل مصرف سوختهای فسیلی و تراکم گازهای گلخانهای سبب گرم شدن زمین، ایجاد توفانهای مخبر، سیل و ذوب شدن یخهای قطبی و افزایش سطح آب دریاها شده است و در صورت افزایش 2 تا 3 درجه به حرارت زمین تولید جهانی 3 درصد کاهش خواهد یافت و اگر این افزایش گرما به 5 درجه سانتیگراد برسد، تولید جهان 10 درصد کاهش مییابد.
عضو هیات علمی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران افزود: تثبیت و کاهش تولید co2 مهمترین چالش توسعه تکنولوژی به دلیل مشکلات ناشی از گرم شدن زمین و تغییرات آب و هوا در جهان محسوب میشود و تلاش تمام کشورها برای کاهش تراکم آن و استفاده از سوختهای سازگار با محیط زیست است.
وی یادآور شد: بر اساس گزارش سال 2011 آژانس بینالمللی انرژی، ایران در سال 2009 دارای رتبه هفتم از ده کشور تولید کننده دوسوم گازهای گلخانهای جهان است که سالیانه 19 گیگاتن دی اکسید کربن تولید میکنند و در همین سال تولید جهانی دی اکسید کربن 29 گیگاتن گزارش شده است و از این مقدار سهم ایران 5332 میلیون تن دی اکسید کربن و به ازای هر کیلو وات ساعت تولید برق، تولید 3355 گرم دی اکسید کربن است.
مجری طرح تولید بیودیزل و مواد دیگر از میکروالگ اظهار کرد: با توجه به آمار و ارقام ذکر شده و بر اساس تصویب قانون اتحادیه اروپا در سال 2012 مبنی بر پرداخت 15 درصد مالیات برای پرواز هواپیماهای سایر کشورها بر فراز کشورهای عضو اتحادیه اروپا به دلیل تولید دی اکسید کربن و همچنین وجود بازار 4 میلیارد یورویی در سال برای فروش این محصول در میان کشورهای عضو، جای خالی طراحی و اجرای این پروژه سبز به شدت احساس میشد و با رایزنیها و جلب حمایت دولت ایران مورد تصویب و اجرا درآمد.
معظمی درمورد اهمیت ثبت پتنت برای یک محصول گفت: در جلسات کمیته اجرایی راهبردی پروژه به این نتیجه رسیدیم که پروژه را باید در مسیر ثبت پتنت قرار دهیم، چرا که صاحب دانش فنی بودن یک محصول با پتنت علمی آن رقم خورده و باعث ایجاد ارتباطات بینالمللی برای انتقال تکنولوژی و ورود سرمایهگذار ایرانی برای رفتن به بازار جهانی میشود و در نهایت این طرح ملی با نام سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران به صورت پتنت در اتحادیه اروپا به ثبت رسید.
وی در پاسخ به این پرسش که انگیزه شروع اجرای پروژه با چه عامل یا عواملی به وجود آمد، اظهار کرد: بعد از اجرای پروژه کنترل بیولوژیک مالاریا که منجر به ایجاد کارخانه تولید موارد بیولوژیک برای کنترل پشه مالاریا شد و مورد توجه سرمایهگذاران داخلی و خارجی قرار گرفت، در سال 1374 مقالهای با عنوان «تولید بیسکویت سبز» نوشتم و توضیح اینکه در آن سالها به دلیل پایین بودن قیمت نفت، سوخت توجیه اقتصادی خوبی نداشت، لذا این مقاله میتوانست مورد توجه زیادی قرار بگیرد. همچنین وجود بیش از 2هزار کیلومتر مربع از ذخایر میکرواگلی که در سواحل جنوبی ایران داریم و کمتر جایی در دنیا وجود دارد که این پتانسیل را دارا باشد اهمیت و ضرورت اجرای این پروژه شکل اولیه تدوین برنامهای مدون برای اجرای پروژه را رقم زد.
معظمی یادآور شد: در حوزه خلیجفارس آبی که وجود دارد از اقیانوس هند و از تنگه هرمز به سمت خلیجفارس میآید و دارای میکروالگ فراوان، بکر و عاری از هرگونه آلودگی فاضلابها و پسابهای صنعتی است و این یکی از شانسهای بزرگ ایران نسبت به کشورهای همجوار جنوبی آن برای اجرای چنین پروژه اقتصادی است.
عضو هیات علمی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران درمورد سابقه پژوهش طرح اظهار کرد: سابقه پژوهش برای تولید محصولات میکروالگ در قالب قرارداد با سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران از سال 1381 با بودجه تبصره 102 و با ایجاد اولین پایلوت پلنت سیستم بسته در جزیره قشم آغاز شد.
وی افزود: در سال 86 با حمایت مالی وزارت صنایع و معادن تولید بیودیزل و سایر فرآوردههای با ارزش اقتصادی، میکروالگها در مقیاس پایلوت در 11 بیوراکتور با ظرفیت 200 لیتر تا 25000 لیتر اجرایی شد و نتایج پایلوت حاکی از توان کشت میکروالگ جدا شده از خلیج فارس در سیستمهای باز با استفاده از آب دریا، تثبیت 400 تن دیاکسیدکربن در هر هکتار کشت تولید حدود 200 تن بیوماس و 100 هزار لیتر بیودیزل و با استفاده از نشاسته سلولی 1035 هزار لیتر اتانل بود.
معظمی در خصوص اهمیت طرح در تولید بیوانرژی در ایران گفت: در مقایسه با سایر منابع تولید بیوانرژی به دلیل گستردگی دریاها و اقیانوسها که 70 درصد سطح کره زمین را تشکیل میدهند و سازگاری با شرایط اقلیمی متفاوت، میکروالگها مهمترین منبع پایدار تولید انرژی هستند. همچنین به دلیل رشد در آبهای شور و شیرین و زمینهای غیرکشاوری هیچگونه تقابلی با کشاورزی و تولید غذا و آب شیرین ندارند.
وی افزود: استفاده مستقیم از خروجی نیروگاهها برای تامین دیاکسیدکربن مورد نیاز کشت میکروالگ و توان تثبیت دیاکسیدکربن معادل دو برابر تولید بیوماس سلولی میکروالگها را در جایگاه مهمترین کاهشدهنده گازهای گلخانهای قرار میدهند. استفاده از روغن خام میکروالگ به جای نفت در زیر ساختهای موجود پالایشگاهها و تولید سوختهای باارزش افزوده دیزل با کیفیت عالی، بنزین عاری از هرگونه آلاینده و سوخت هواپیما، آینده صنعتیشدن و گستره تولید و کاربرد سوخت میکروالگ را تضمین میکند.
معظمی گفت: بر اساس نتایج کشت میکروالگ جدا شده در خلیج فارس در راکتورهای 25000 لیتری پایلوت، با توسعه طرح در مقیاس هزار هکتار تولید 120 میلیون لیتر (30 میلیون گالن) در سال و معادل 1500 بشکه میکروالگ در روز قابل دستیابی است.
انتهای پیام