«اقامتگاه‌های بوم‌گردی عوامل ناهنجاری و ضامن مسافران خلافکار نیستند.»
این، تأکید معاون گردشگری کشور در دیدار با 22 مالک اقامتگاه‌های بوم‌گردی و محلی در نشستی شبانه بود که در ساختمان فرمانداری خور و بیابانک برگزار شد، در حالی که فرماندار، همان روز برکنار شده بود و در جلسه حضور نداشت.
به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در این دیدار که به‌دنبال سفر مرتضی رحمانی‌موحد - معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری - به شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان، به‌عنوان منطقه‌ای که بیشترین اقامتگاه‌های بوم‌گردی را دارد، برگزار شد، محسن مصلحی - مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان - با اشاره به ظرفیت روستاهای این استان برای توسعه‌ی گردشگری، گفت: تبدیل خانه‌ها به مراکز گردشگری، حرکت بزرگی بوده که البته لازم است با بخش‌های بهداشت و نیروی انتظامی، نشست‌های آموزشی داشته باشیم. شاید در این حوزه، بداخلاقی‌هایی صورت گرفته باشد که به آن اعتقادی نداریم؛ ولی با برنامه‌ریزی می‌توان اثرات آن را کاهش داد و سامان‌دهی کرد.
دولت برنامه‌ریزی درست برای گردشگری بومی داشته باشد
در ادامه، مازیار آل داوود - مالک اقامتگاه بوم‌گردی «آتشونی» - که بیش از 12 سال در روستای گرمه و در کویر مصر به پذیرش مهمان به سبک مهمان‌نوازی ایرانی مشغول بوده است، به نمایندگی از دیگر اقامتگاه‌داران گفت: دولت، برنامه‌ریزی درست برای گردشگری بومی داشته باشد، چون مشکل اصلی نبودن برنامه و هدف است.
او اظهار کرد: اگر ظرفیت‌سنجی و استعدادها پیدا شود، بهتر و درست‌تر می‌توان برنامه‌ریزی کرد، به‌طوری که بافت روستایی هم مختل نشود.
وی سپس به موضوع اشاره کرد که چهره‌ی آفتاب‌سوخته‌ی بومی‌های حاضر در این جلسه، حاکی از آن است که خیلی از آن‌ها دامدار و کشاورز هستند و در کنار آن کارها، مهمانخانه‌دار هم هستند و هریک دست کم برای 10 تا 15 نفر از اهالی روستای خودشان، شغل ایجاد کرده‌اند، بدون این‌که از دولت پولی گرفته باشند.
آل داوود ادامه داد: سرمایه‌ی بوم‌گردی، مردم و زندگی روستاست و مهم‌ترین بخشی که می‌توان در گردشگری فعال کرد، حفظ همین روستاهاست. مهم‌ترین جاذبه برای یک خارجی نیز دیدن زندگی روستایی است، آن هم در شرایطی که شاید خیلی‌ها آن را فراموش کرده باشند.
او به تقاضاها و سرمایه‌گذاری‌هایی که برای ساخت اقامتگاه‌های نامتعارف در محیط‌های روستایی می‌شود، اشاره و اظهار کرد: در این روستاها می‌توان مجتمع‌های بزرگ گردشگری ساخت، شاید بخش زیادی از اهالی روستا هم به کار مشغول شوند؛ اما در آن صورت، زندگی روستایی از بین می‌رود.
وی همچنین گفت: ما تا کنون قانونی ندیده‌ایم که از ما مالکان اقامتگاه‌های بوم‌گردی حمایت کند. در حالی که این حمایت‌ها به هدفمند کردن این جریان کمک می‌کند.
آل داوود سپس تشکیل اتحادیه‌ای واحد برای اقامتگاه‌های بوم‌گردی را پیشنهاد و تأکید کرد: این اقاماتگاه‌ها جزو مهمان‌پذیرها یا هتل‌ها نیستند و ما تمایل داریم با قوانین خاص خود، استانداردی برای خانه‌های محلی داشته باشیم تا دیگران هم طبق این شرایط وارد کار شوند.
او متذکر شد: حضور اقامتگاه‌های بوم‌گردی مانع ایجاد هتل‌ها یا دیگر مراکز خدماتی نیست، چون معتقدیم برای هر سلیقه‌ای، باید خدماتی وجود داشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنانش به امنیت این منطقه‌ی کویری اشاره کرد و گفت: در مدت 12 سالی که در این منطقه بوده‌ام، هیچ مورد ناامنی نبوده که در داخل یا خارج کشور منعکس شود. از نیروی انتظامی هم تشکر و درخواست می کنیم، بیشتر همکاری کند تا جلوی درآمد ما گرفته نشود. این اقامتگاه‌ها تقریبا چهارماه از سال پر هستند، در حالی که منطقه از نظر سوخت با مشکلاتی مواجه است و ما برای نگهداری از این خانه‌ها، هزینه‌ی زیادی صرف می‌کنیم.
آل داوود ادامه داد: مسافر 700 کیلومتر از تهران تا اینجا می‌آید و می‌خواهد فضای دلخواهش را داشته باشد، حالا افرادی هستند که از این فضا سوءاستفاده می‌کنند و اتفاقاتی رخ می‌دهد، می‌دانیم با دلسوزی علما و نیروی انتظامی می‌توان این فضا را تغییر داد.
در این میان، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان از این اقامتگاه‌دار خواست تا گله‌های خود را راحت‌تر بیان کند، آل داوود هم گفت: نیروی انتظامی همکاری می‌کند، به هر حال آن‌ها هم مأموریت و معذوریت خود را دارند و کارهایی که به آن‌ها گفته شده را انجام می‌دهند؛ ولی مسافران گاهی اعتراض‌هایی دارند و امیدواریم همکاری نیروی انتظامی بیشتر شود.
گردشگر، اجنبی نیست
او با تأکید بر این‌که گردشگر، اجنبی نیست، ادامه داد: وقتی در اتوبوسی یک مسافر، خلافی را مرتکب می‌شود، باید با همان یک نفر برخورد شود، چرا به‌خاطر آن شخص، 40 نفر دیگر درگیر می‌شوند!؟
در این میان، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان گفت: همان‌طور که گردشگری طبیعت نباید به محیط زیست آسیب بزند، نباید به فرهنگ و محیط زندگی مردم نیز آسیبی وارد کند. دغدغه‌ی روحانیون و نیروی انتظامی همین است. شاید در میان افراد مسوول، افرادی هم باشند که غیرمسوولانه رفتار می‌کنند که نیروی انتظامی باید به آن‌ها تذکر بدهد؛ ولی با خوش‌رویی.
مصلحی اظهار کرد: ما بخشنامه‌ای را به آژانس‌های مسافرتی داده‌ایم تا هنجارهای اجتماعی را رعایت کنند، افرادی که به‌شکل گروهی و خارج از آژانس‌ها سفر می‌کنند، شاید رفتارهای غیرمسوولانه انجام دهند که باید آن‌ها را از گردشگران، جدا کرد.
در همین حال، مازیار آل داوود پیشنهاد کرد، برای کنترل این شرایط، اماکن تفریحی ایجاد شوند، چون گردشگر وقتی به این منطقه می‌آید، برنامه‌ریزی ندارد، در حالی که منطقه سرشار از ظرفیت است.
وی ادامه داد: باید به این موضوع توجه شود که وقتی 50 گردشگر به اقامتگاه من آمدند، در کنترل من هستند؛ ولی وقتی از این محیط خارج شدند از کنترل من هم خارج می‌شوند، آن مراکز و محیط‌های تفریحی حتما به این جریان کمک می‌کند. این منطقه هیچ مرکز تفریحی ندارد، شش سال پیش اولین تقاضا را به میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان دادم که خود شما (مصلحی) آن را امضا کردید، دو سال هم هست که قرارداد ملک در اختیارم است؛ ولی محلی‌ها اجازه نمی‌دهند آن را بسازم و مانع وجود دارد.
در ادامه هم مصلحی از مزایا و تأثیرات این سرمایه‌گذاری برای محلی‌های حاضر در این نشست که نمایندگان نیروی انتظامی و امام جمعه هم در میان آن‌ها حضور داشتند، سخن گفت و تأکید کرد: رقابت کاذب و حسادت به توسعه آسیب می زند. در همین حال، مرتضی رحمانی‌موحد به مزاح خطاب به مصلحی گفت: درد و دل‌های مدیر ما هم کم نیست، آخرین‌باری که به اینجا آمدید کی بود؟!
رفتار نیروی انتظامی با مسافر چگونه است؟
در ادامه‌ی این نشست، غضنفر حیدری - یکی دیگر از مالکان اقامتگاه‌ها در جندق - علاوه بر مطرح کردن ضرورت رسیدگی سریع به قلعه‌ی جندق با بیش از دوهزار سال قدمت که تا کنون حتی در فهرست آثار ملی هم ثبت نشده است، به برخوردهای نیروی انتظامی با گردشگران پرداخت و گفت: مسافر، سفیر تبیلغاتی است، وقتی با برخوردهای نیروی انتظامی مواجه می‌شود، آن را به گردشگران دیگر هم انتقال می‌دهد. وقتی در اتوبوسی مسافری مشروبات الکلی همراه دارد، نیروی انتظامی با همان شخص، طبق ضوابط حاکم رفتار کند، چرا با همه‌ی مسافران این برخورد را دارد، ما خانواده‌های مذهبی هستیم و اگر بدانیم مسافر چنین وضعیتی دارد، به هیچ‌وجه او را به اقامتگاه خود راه نمی‌دهیم.
او در عین حال، بیان کرد: من به نقاط زیادی از ایران سفر کردم، مشکلی که نیروی انتظامی با گردشگر دارد، در مناطق دیگر وجود ندارد.
آسیبی که آفرودها به طبیعت می‌زنند
سیدهاشم طباطبایی - مالک اقامتگاه‌های بارانداز در روستای فرحزاد - به رفتار گردشگران با محیط طبیعی روستا و کویر که سبب انباشت زباله در برخی نقاط و تخریب درختان کویری و باارزش «تاق» شده است، اشاره و اظهار کرد: در نزدیکی روستای فرحزاد باتلاقی است که سال‌ها برای حفظ آن تلاش کردیم؛ اما حالا گروه‌هایی که برای آفرودسواری (رانندگی خارج از جاده) می‌آیند، به رفتن به داخل این باتلاق با آن ماشین‌ها افتخار می‌کنند، لازم است برای حفظ طبیعت، مسیرهای ویژه‌ای با نصب تابلو، مشخص و حتی فضاهایی برای کمپ تعیین شود.
مسافر که می‌آید، مضطرب می‌شوم
یکی دیگر از مالکان اقامتگاه‌های بوم‌گردی در روستاهای خور و بیابانک در ادامه‌ی این بحث‌ها، گفت: وقتی مسافری می‌آید ما اطلاع نداریم چه کاره است، شاید بهتر باشد آژانس‌ها به این موضوع رسیدگی کند. مالک اقامتگاه مگر چقدر می‌تواند به مسافر تذکر بدهد که حجاب را رعایت کند، آیا ما می‌توانیم مسافر را کنترل یا بازخواست کنیم؟ همه‌ی مشکلات مسافر متوجه اقامتگاه‌دار است، به همین خاطر هر وقت مسافری دارم، کلی مضطرب می‌شوم.
از ایست بازرسی نیروی انتظامی غول ساخته‌اند
در ادامه، نماینده‌ی نیروی انتظامی در پاسخ به این اعتراض‌ها، گفت: کدام یک از اقامتگاه‌ها به‌جز یک مورد، در طول یک سال گذشته پلمپ شده است؟ برخی از ایست بازرسی خور و بیابانک، غول ساخته‌اند.
وی ادامه داد: ما در سه‌ماه سوم سال، از مسافرانی که به این منطقه آمده‌اند، 100 لیتر مشروبات الکلی گرفته‌ایم؛ اما هیچ‌وقت درباره‌ی بدحجابی یا جریحه‌دار کردن عفت عمومی، پرونده‌ای نبوده و گزارشی هم نشده است.
این عضو نیروی انتظامی سپس اظهار کرد: ما سامانه‌ای را برای ثبت اطلاعات مسافران طراحی کرده‌ایم که خیلی از این اقامتگاه‌ها، آن را تکمیل نمی‌کنند، آن‌ها حتی می‌توانند تلفنی تعداد مسافران‌شان را به ما اعلام کنند؛ اما به‌ندرت این کار را می‌کنند.
او در ادامه از جمع حاضر پرسید، تا حالا شده توری به خور و بیابانک بیاید و از ایست بازرسی ما برگردانده شود؟ یکی از مالکان اقامتگاه‌های بوم‌گردی در پاسخ گفت: این اتفاق برای یکی از تورهایی که در اقامتگاه ما جا رزرو کرده بود، افتاد؛ شما از دو مسافر مشروبات الکلی گرفتید، ولی کل تور را به‌خاطر آن دو نفر برگرداندید.
نماینده‌ی نیروی انتظامی بدون آن‌که به موضوع قبلی بپردازد، درباره‌ی تورهای مختلط اظهار کرد: به ایستگاه‌های بازرسی ابلاغ شده که اگر تورهای مختلط با آژانس‌های مسافرتی آمده بودند، تبعات بعدی آن با آژانس است و تخلفات آن به اداره‌ی میراث فرهنگی و گردشگری استان منتقل می‌شود، این‌طور نیست که ما اینجا دستگیری داشته باشیم، چون مقام قضایی باید در این‌باره نظر دهد.
در همین حال، معاون گردشگری از نیروی انتظامی خواست، تور مختلط را تعریف کند که او توضیح داد: روابط سببی و نسبی اعضای تور باید مشخص باشد، به نظر ما این تورها به آژانس‌های مسافرتی ارتباطی ندارند، بلکه تورهایی که جدا از آژانس‌های مسافرتی اجرا می‌شوند، موارد تخلفی دارند و ایستگاه‌های بازرسی هم روی همین موضوع زوم می‌کنند.
در این بین، نماینده‌ی امام جمعه که در جمع حاضر بود، گفت: نیروی انتظامی به حداقل رفتار مسوولانه‌ی خود عمل می‌کند.
سپس نماینده‌ی نیروی انتظامی بیان کرد: ما گاهی خارج از مأموریت‌های خود عمل می کنیم و مشخص کرده‌ایم با کدام تورها برخورد شود.
در ادامه، اقامتگاه‌داران به این اظهارات معترض شدند و گفتند، مالک اقامتگاه چگونه می‌تواند مسافر را کنترل کند؟ آیا این جزو وظایف مسوولان اقامتگاه است؟ چرا نیروی انتظامی برای تخلف گردشگر سراغ اقامتگاه می‌آید؟ چرا اقامتگاه‌ها باید پاسخگوی خلاف مسافر باشد؟
نماینده امام جمعه: ما را مسخره کردند!
نماینده‌ی امام جمعه هم که در ابتدای سخنانش به توسعه‌ی گردشگری نگاه مثبتی نشان داده و آن را بعد از معدن «پتاس» در خور و بیابانک، دومین عامل توسعه‌ی این منطقه دانسته بود، گفت: یکی از تورها به امامزاده‌ی این منطقه آمده بود که ما نسبت به بعضی از رفتارهای آن‌ها تذکر دادیم؛ ولی آن‌ها ما را مسخره کردند! ما از مسافران انتظار داریم وقتی به محیط‌های بومی و روستایی که مذهبی هم هستند وارد می‌شوند، مسائلی را رعایت کنند. وقتی تخلفی می‌شود نیروی انتظامی هم مسوولیت دارد برخورد کند؛ ولی آن‌ها می‌گویند چرا چنین رفتاری با آن‌ها شده است؟
به گزارش ایسنا، در ادامه رحمانی‌موحد - معاون گردشگری کشور - با اشاره به ظرفیت مناطق کویری که هم فرصت و هم تهدید به‌شمار می‌رود، گفت: 25 درصد خاک ایران، کویر است و به تعبیری 9 تا 17 استان، کویری هستند؛ اما گاه امکان دارد در این مناطق به‌واسطه‌ی همسایگان کشور، تحرکاتی صورت گیرد که انصافا باید قدردان نیروی انتظامی در تأمین امنیت این مناطق بود، از منظر دیگر، کویر یک فرصت است که باید از جاذبه‌ی طبیعی آن بهره برد.
او سپس به حضور نمایندگان نیروی انتظامی و روحانیت در این جلسه‌ی گردشگری اشاره کرد و آن را نشانه‌ی وفاق این جمع برای حل مشکلات منطقه دانست و افزود: ناهنجاری همیشه وجود دارد، فقط باید در برابر آن، کار فرهنگی انجام داد. نقش‌های ارشادی بازبینی و مسوولیت‌ها نیز احصاء شود.
مجمع اقامتگاه‌داران بوم‌گردی تشکیل شود
رحمانی تأکید کرد: برای موفقیت در این کار باید اجتماع یا تشکلی را تشکیل دهید، چون با این پراکندگی، راه به جایی نمی‌رسد. حتما باید جامعه‌ی میزبان شریک شود تا معارضات هم برطرف شود.
وی سپس خطاب به نیروی انتظامی، گفت: روحیه‌ی انتقادپذیری نیروی انتظامی قابل تقدیر است؛ اما نه شما (نیروی انتظامی) می‌خواهید این منطقه لم‌یزرع بماند، نه آژانس‌های مسافرتی و نه ما. همه دنبال رونق گردشگری هستیم، خلوتی کویر باعث امنیت آن نمی‌شود.
او اظهار کرد: خواست مردم منطقه این است که تناسبی بین خطاکار و جامعه‌ی میزبان وجود داشته باشد. نمی‌توان اصل را بر این گذاشت که همه‌ی مسافران یک اتوبوس مشکل دارند و باید متوقف شوند، البته من نمی‌دانم چه مأموریتی برای نیروی انتظامی تعریف شده است.
معاون گردشگری کشور همچنین به ناهماهنگی‌هایی که برای اجرای دستورات وجود دارد، اشاره و بیان کرد: زمانی، بحثی برای ممنوعیت ورود اتوبوس گردشگران به استان فارس داشتیم که با فرمانده‌ی راهور ناجا هماهنگی شد و نامه‌ای به پنج استان داده شد تا این مشکل برطرف شود؛ اما دوباره گزارش دادند که این مشکل همچنان پابرجاست. دو هفته پیش، بار دیگر موضوع را از طریق فرمانده‌ی راهور ناجا پیگیر شدیم که گفتند دستور قبلا ابلاغ شده است. این یعنی فرمانده‌ی ارشد راهور دستوری داده، اما استان براساس الزامات خود تصمیم‌هایی می‌گیرد. در گردشگری با نگاه‌های ناهماهنگی در بین سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با این حوزه مواجهه‌ایم.
وی اظهار کرد: نمی‌توانیم وقتی برای گردشگری تبلیغ می‌کنیم، بگوییم منهای 25 درصد. این‌که شخصی در 50 کیلومتری مقصدی تخلف کند و مثلا «حاجی‌علی» در آن مقصد یا اقامتگاه بوم‌گردی دیگری جواب آن را بدهد، هیچ تناسبی با موضوع ندارد. وقتی آژانسی تخلفی داشته، مسوولیتی داشته و از منظر عمومی باید به آن رسیدگی شود، اقامتگاهی که از حال مسافرش اطلاعی ندارد، چطور باید پاسخگو باشد؟!
اقامتگاه بوم‌گردی عامل ناهنجاری نیست
او با تأکید بر این‌که دلیل ندارد تمام اعمال مهمان را میزبان بداند، افزود: مسافر که در مبدأ گزینش نمی‌شود، وسایل همراهش هم که کنترل نمی‌شود، یک توری فروخته شده، مسافر هم آن را خریده است، عوامل ناهنجاری هم اقامتگاه‌ها نیستند. به نظرم باید روی این موضوع و برخوردها تجدید نظری شود.
رحمانی سپس گفت: همه دنبال این هستیم که با رویکرد حداکثری در رفتار و انعطاف مسوولانه عمل کنیم. اگر به سرمایه‌گذاران این حوزه اطمینان کنید زودتر به نتیجه می‌رسید.
معاون گردشگری در پایان سخنانش هم خواست، نمایندگانی از میان مالکان اقامتگاه‌ها برای تشکیل مجمع انتخاب شوند تا پیش از پایان سال، این مجمع تشکیل شود که مدیر میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان خور و بیابانک و مازیار آل داوود به نمایندگی، مسوول تشکیل این تشکل شدند.
به گزارش ایسنا، معاون گردشگری پس از پایان این نشست، همان شب به روستای فرحزاد رفت و از اقامتگاه‌های بارانداز در این روستا که تقریبا خالی از سکنه شده و یک خانواده همراه مالکان این اقامتگاه‌ها در آن‌ها ساکن هستند، دیدن کرد و در جریان نحوه‌ی مهمان‌پذیری در این نوع اقامتگاه‌های بوم‌گردی قرار گرفت.
او همچنین از یک هتل سنتی که به‌تازگی در روستای فرحزاد ساخته شده نیز دیدن کرد که نوع معماری نامتعارف آن با منطقه، موجب اعتراض برخی اقامتگاه‌داران بوم‌گردی شده بود.
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان در جریان این بازدید گفت: مجوز ساخت این اقامتگاه را بخشداری داده است. معاون گردشگری هم پس از این بازدید از محسن مصلحی خواست، تذکرهای لازم درباره‌ی اصلاح معماری این بنا داده شود تا با شاخص‌های بومی منطقه و نوع فعالیتی که در این روستا در حال انجام است، مطابقت داشته باشد.
انتهای پیام