راه‌اندازی دفاتر اطلاع‌رسانی گردشگری، ایده‌ای بود که در دوره‌ی «اسفندیار رحیم‌مشایی» و زمانی که «محمدشریف ملک‌زاده» معاون گردشگری‌اش بود، مطرح و تا مرحله‌ای نیز اجرا شد؛ اما این طرح بدون آن‌که نتیجه‌ی ملموسی داشته باشد، ابتر ماند تا این‌که اکنون بار دیگر راه‌اندازی این دفاتر در کشورهای هدف گردشگری در دستور کار این سازمان قرار گرفته تا گردشگران خارجی را آگاه و به سمت ایران هدایت کند.
حدود شش سال پیش، ملک‌زاده اعلام کرد که می‌خواهد دفاتر اطلاع‌رسانی گردشگری را در 20 کشور دنیا راه‌اندازی کند،. بعد از مدتی هم از کشورهایی مانند عمان، کویت، سوئد، ایتالیا، لیبی و ترکیه نام برد که این دفاتر در آنجا راه‌اندازی شده‌اند. پس از مدتی هم کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی که مسوولیت اجرای این کار را برعهده داشت، در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) در تهران، نمونه‌ای از این دفاتر را راه‌اندازی کرد که کارش بیشتر معرفی آژانس‌ها، هتل‌های داخلی و توزیع نقشه و گاهی هم بروشورهای تبلیغاتی بود.
تا کنون نه درباره‌ی مأموریت این دفاتر اطلاع‌رسانی، شفاف‌سازی شده و نه معلوم است این نمایندگان در خارج از کشور چه می‌کردند و نتیجه‌ی فعالیت‌شان قانع کردن چه تعداد گردشگر برای سفر به ایران بوده است؟ آیا آن‌ها واقعا محلی برای جذب گردشگر و معرفی ایران بودند یا محل‌هایی نمادین که هیچ‌وقت خبری از داخل‌شان به بیرون درز نکرده است؟ آیا قرار است در این دوره هم سیاست‌های سازمان در انتخاب بازارهای هدف همچنان همسو با دیدگاه‌های سیاسی کشور باشد که در نتیجه، راه‌اندازی دفاتری در کشورهایی مانند لیبی یا عمان را شاهد باشیم یا واقعا انگیزه، جذب و آگاه‌سازی گردشگران است؟ چرا با وجود آن‌که ایران در تمام این سال‌ها دفتر اطلاع‌رسانی در کشورهایی مانند ایتالیا، ترکیه و کویت داشته، در جذب گردشگر از این بازارها عقب‌گرد داشته است؟
با وجود همه‌ی این ابهام‌ها، مسوولان این دوره در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در شرایطی که صراحتا اعلام کرده‌اند، بودجه ندارند و تلویحا هم از بی‌پولی بخش تبلیغات سخن گفته‌اند، دوباره به این نتیجه رسیده‌اند که دفاتر اطلاع‌رسانی گردشگری را در کشورهای هدف راه‌اندازی کنند، آن هم در حالی که هنوز گزارشی از عملکرد این دفاتر که قبلا راه‌اندازی شده‌اند، وجود ندارد که حالا با استناد به آن، این راه رفته را دوباره با آزمون و خطا طی نکنند.
محمدکاظم خلدی‌نسب - مدیرکل بازاریابی و توسعه‌ی گردشگری سازمان - در گفت‌وگویی که با خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) انجام داد، اطلاعات شفاف و جزیی‌تری از گذشته‌ی این دفاتر در اختیار نداشت؛ اما گفت: قبلا 12 دفتر اطلاع‌رسانی گردشگری در برخی کشورهای هدف راه‌اندازی شده که حالا فقط هشت دفتر از آن‌ها فعال است؛ اما برنامه‌ریزی می‌شود که این تعداد افزایش یابد.
او راه‌اندازی دفاتر اطلاع‌رسانی و گردشگری را در کشورهای خارجی لازم دانست، چون معتقد است، این دفاتر برای جلب گردشگران کشورهای هدف، باید راه‌اندازی شوند.
وی اظهار کرد: این دفاتر قرار است، علایق و سلایق گردشگران بازارهای هدف را در نظر بگیرند و گزارش‌های تحلیلی و تفصیلی تهیه کنند تا ما روی آن ظرفیت‌ها، انگشت بگذاریم و سپس با همکاری تورگردانان، تورهایی را طراحی و آن گردشگران را به سمت ایران هدایت کنیم.
او در پاسخ به این پرسش که در شرایطی که بسیاری از کشورها، تبلیغات رقابتی برای جذب گردشگر دارند و از روش‌های نوین و جذاب‌تری استفاده می‌کنند تا پیش‌روتر باشند، چقدر راه‌اندازی دفاتر اطلاع‌رسانی که معمولا بیشترین کارشان، توزیع بروشور، نقشه، کتاب و اطلاعات مکتوب است، جواب می‌دهد و ما را به نتیجه‌ی بهتر و سریع‌تری می‌رساند؟ گفت: وجود این دفاتر لازم است. براساس تحقیقات مختصری که در این‌باره داشتم، بیشتر کشورهای خارجی این دفاتر را در بازارهای هدف خود راه‌اندازی کرده‌اند، آمریکا 110 دفتر اطلاع‌رسانی دارد که فقط در ژاپن، پنج شهر را به خود اختصاص داده‌اند، ترکیه هم 66 دفتر اطلاع‌رسانی گردشگری دارد.
وی ادامه داد: اگر ما هم فرضا بخواهیم بازار چین را هدف قرار دهیم و روی آن اثر بگذاریم، به چنین دفاتری نیاز داریم تا جاذبه‌های‌مان را معرفی کند. امیدواریم در سال 1393، شاهد حرکت شتابان و تأثیرگذار در این حوزه باشیم، چون حرکت را در طول ندیدیم، بلکه به عرض آن فکر کردیم.
خلدی‌نسب با یادآوری این‌که راه‌اندازی دفاتر اطلاع‌رسانی گردشگری یکی از بندهای تمام اسناد و تفاهم‌نامه‌ها برای توسعه‌ی همکاری‌های گردشگری با کشورهای خارجی است، افزود: دفاتر اطلاع‌رسانی گردشگری با مشارکت بخش خصوصی و با هماهنگی سازمان و کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی به‌منظور اجرای بند 3 ماده‌ی 5 اساسنامه‌ی این کانون راه‌اندازی خواهد شد که توافق‌نامه‌ی آن نیز امضا شده و رکن اساسی‌اش بستر‌سازی و فراهم کردن شرایط لازم با هدف ایجاد دفاتر و نمایندگی‌های اطلاع‌رسانی در خارج از کشور با مشارکت این کانون است و تعهداتی هم برای دو طرف در نظر گرفته شده است.
به گفته‌ی او، اولویت برای راه‌اندازی این دفاتر در کشورهای همجوار و همسایه، اسلامی، حاشیه‌ی خلیج فارس، کشورهای اروپایی، آسیایی و اقیانوسیه و در مرحله‌ی بعدی قاره‌ی آمریکاست.
مدیرکل بازاریابی و توسعه‌ی گردشگری ادامه داد: طبق توافق به کانون مهلتی داده شد تا دستورالعمل اجرایی را با هماهنگی معاونت گردشگری تهیه کند. مدیریت تأسیس، نظارت و پشتیبانی این دفاتر نیز با کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی خواهد بود؛ اما کمیته‌ی راهبردی به ریاست معاون گردشگری و با عضویت مدیرعامل کانون و نمایندگان برخی دستگاه‌ها به تشخیص معاونت تشکیل می‌شود تا این دستورالعمل اجرا شود.
او درباره‌ی واگذاری این دفاتر و نحوه‌ی مدیریت آن‌ها نیز توضیح داد: درخواست‌های زیادی برای راه‌اندازی دفاتر اطلاع‌رسانی گردشگری به سازمان می‌رسد؛ اما باید درباره‌ی توانمندی‌ها، تجربه و شناخت این متقاضیان از بازار هدف، به جمع‌بندی برسیم و سپس انتخاب کنیم. ما در این گزینش‌ها، میزان توانمندی و امکانات را در کشور هدف ارزیابی می‌کنیم و پس از بررسی و تأیید آن، کمیته‌ی راهبردی، مجوز این دفتر را صادر می‌کند. پس از آن، حمایت‌های لازم با ارسال اقلام تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی صورت می‌گیرد و هماهنگی‌های لازم به‌منظور برپایی تورهای آشناسازی برای اصحاب رسانه، هتلداران، تورگردانان و تشکل‌های گردشگری مرتبط انجام می‌شود.
خلدی‌نسب همچنین درباره‌ی استفاده از ظرفیت ایرانیان مقیم خارج از کشور و انجمن‌های دوستی برای راه‌اندازی این دفاتر و واگذاری مدیریت آن‌ها به این اشخاص و گروه‌ها، گفت: ما از هر ظرفیتی که این امکان را داشته باشد با هماهنگی نمایندگی‌های خارج از کشور اقدام می‌کنیم. تا به حال، از سوی ایرانیان مقیم خارج از کشور درخواست‌هایی داشته‌ایم، به سفارتخانه‌های ایرانی هم اعلام می‌کنیم که اگر اشخاص توانمندی را در خارج از کشور می‌شناسند، معرفی کنند.
وی بیان کرد: احتمالا پس از تهیه‌ی دستورالعمل ایجاد این دفاتر، با اطلاع‌رسانی‌ای که صورت می‌گیرد، انجمن‌های دوستی هم ابراز تمایل خواهند کرد، قطعا هر کسی که علاقه‌مند و دارای شرایط لازم باشد، پس از ارزیابی‌های کمیته‌ی راهبردی، مجوز لازم را برای این کار دریافت می‌کند.
خلدی‌نسب درباره‌ی این‌که چرا مسوولیت اجرای این طرح به کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی سپرده شده در شرایطی که پیشینه‌ی شفافی در عملکرد قبلی‌اش وجود ندارد و نتایج دفاتری که تا کنون راه‌اندازی کرده، ملموس نبوده است؟ توضیح داد: ما برای اجرای این طرح، بخش خصوصی را به مشارکت طلبیدیم و منظورمان از بخش خصوصِی، کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی نبوده، اما محور فعالیت‌ها برای اجرایی کردن، کانون است و زمینه‌ها را برای اعطای مجوز‌ها و بررسی‌های اولیه فراهم می‌کند.
او درباره‌ی تصمیم برای احیای دفاتر اطلاع‌رسانی قدیمی‌تر که اکنون غیرفعال شده‌اند نیز گفت: این دفاتر با توجه به پیشینه‌ی قدیمی‌تری که دارند می‌توانند دوباره جذب این کار شوند؛ ولی باید ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آن‌ها بررسی شود که اکنون اطلاعی از جزییات آن‌ها نداریم.
انتهای پیام