وزیر نیرو درمورد تصمیم این وزارتخانه برای ادامه روند آبگیری سد سیمره با توجه به وجود آثار تاریخی در منطقه، گفت: آبگیری سد متوقف نمی شود.

حمید چیت چیان در گفت و گو با خبرنگار انرژی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با تاکید بر آغاز آبگیری سد سیمره احتمال توقف آبگیری سد را رد کرد.

به گزارش ایسنا هنگام آغاز آبگیری دور دوم سد سیمره صحبت از وجود 120 محوطه و بنای تاریخی در محوطه سد به میان آمد و بخشی از فعالان فرهنگی جامعه اصرار بر توقف آبگیری سد دارند، حال آنکه سازمان میراث فرهنگی با انجام کاوش پیش از این مجوز آبگیری را صادر کرده بود.

به گفته برخی شاهدین با توجه به حجم بارش های اخیر در یکی دو روز آینده شاهد زیر آب رفتن آثار تاریخی گچی خواهیم بود. همچنین گفته می شود بارش های صورت گرفته به بخشی از آثار گچی آسیب زده اند.

در این میان شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران سکوت اختیار کرده و این درحالی است که برخی معتقدند کارشناسان میراث فرهنگی زمان بسیاری را برای نجات بناها و آثار تاریخی سیمره از دست داده اند و همه این هیاهوها پس از آغاز دور دوم آبگیری سد سیمره شکل گرفت بنابراین این پرسش مطرح است که از دور اول آبگیری سد سیمره در سال 1386 سازمان میراث فرهنگی چقدر برای حفظ تمدن ایلام تلاش کرده است و چگونه برای آبگیری مجوز صادر شده است.

از سوی دیگر وزارت نیرو که اصرار بر توجه به داشتن مجوز آبگیری دارد، فقط به فکر خود و تحت تعقیب قانونی قرار نگرفتن است یا اعتبار و کارنامه پاک نیز برایش اهمیت دارد؟ جدا از عملکرد ضعیف و درست وزارتخانه ها و سازمان ها، آیا افکار عمومی و خواست هم وطنان برای حفظ تمدن ایران از اهمیت برخوردار است؟

در اوایل بهمن زمزمه هایی مبنی بر از بین رفتن 120 محوطه و بنای تاریخی پس از دومین آبگیری سیمره مطرح شد. آثار تاریخی واقع در محدوده‌ی آب‌گیری این سد در شرایطی در آستانه‌ی غرق شدن در پشت سد سیمره هستند که دهم بهمن‌ماه، حسن روحانی - رییس‌جمهور - استعفای محمدعلی نجفی را از سمت ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پذیرفت و مسعود سلطانی‌فر را به ریاست این سازمان منصوب کرد. سپس مهدی حجت - قائم‌مقام و معاون میراث فرهنگی سازمان - طبق آنچه قبلا هم گفته بود، همراه نجفی این سازمان را ترک کرد.

تمدنی که سیمره به آب می دهد؟!

به گزارش ایسنا، سد سیمره در مسیر رودخانه‌ سیمره در شهرستان «بدره» بین استان ایلام و لرستان، تا چند روز دیگر برای دومین بار آب‌گیری می‌شود و 120 محوطه و بنای تاریخی را با خود به زیر آب می‌برد. در دره‌ سیمره با 42 کیلومترمربع مساحت، هشت روستا، تعدادی از زمین‌های کشاورزی مردم منطقه و 120 اثر تاریخی از دوره‌های نوسنگی،‌ عصر مفرغ، عصر آهن و دوره‌های تاریخی تا اسلامی که برخی کارشناسان آن‌ها را مشابه «تیسفون» دانسته‌اند، زیر آب می‌روند.

در این باره نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی گفت: تمام طرح‎های بزرگ ملی دارای یک دستورالعمل خاص هستند که باید رعایت شوند.

محمدتقی توکلی با بیان اینکه یکی از کارهایی که باید در طرح‎های عمرانی رعایت شود بحث حفاظت از آثار میرات فرهنگی است، اظهار کرد: قانون می‎گوید باید قبل از هر کاری مطالعات اکتشاف توسط میراث فرهنگی صورت گیرد چنانچه اکتشافی انجام شد اگر قابل جابه‎جایی هستند جابه‎جا شوند و اگر قابل نگهداری هستند، حفاظت و نگهداری شوند.

وی با بیان اینکه تا زمانی که نتیجه مطالعات طرح‎های عمرانی توسط میراث فرهنگی تایید نشود مجوز لازم به طرح‎ها داده نمی‎شود، تصریح کرد: سد سیمره یکی از طرح‎های بزرگ ملی است که باید برای اجرای آن خیلی از مسائل قانونمند باشد و این باعث تاسف است که چرا تا قبل از آبگیری اکتشافات توسط میراث صورت نگرفته است.

عضو کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: تا قبل از آبگیری دوم میراث می‎تواند اکتشافات لازم را انجام و اگر قابل جابه‌جا هستند آنها را جابه‎جا کنند.

وی با بیان اینکه میراث فرهنگی بر اساس قانونی باید اقدامات لازم را انجام دهد و اگر کوتاهی کند خودش مقصر است، بیان کرد: سال گذشته کمتر از 10 درصد سد آبگیری شده و میراث می‎تواند هم اکنون اقدام کند چون سد در حال حاضر خالی است.

در این باره یک باستان شناس به خبرنگار ایسنا گفت: پس از بسته شدن آب در سد سیمره، بررسی‌هایی روی آثار کاوش‌شده قبل از نخستین آب‌گیری انجام شد؛ اما با توجه به اینکه مصالح مورد استفاده در 18 محوطه‌ای که کاوش شده بودند، گل و گچ بود، متأسفانه به‌طور کامل پودر شده و از بین رفته بودند.

عطا حسن‎پور که زمستان 1391 از محل بودجه‌های استانی،‌ «قلعه گوری‌»- یکی از بناهای قرار گرفته در دره‌ سیمره - را کاوش کرد، ادامه داد: در آن کاوش، کتیبه‌هایی از جنس سفال که اصطلاحاً به آن‌ها «استروکا» می‌گفتند، برای نخستین‌بار در غرب کشور به‌دست آمدند که برخی از آن‌ها ستون‌های مزین به نقوش انسانی و حیوانی هستند و نمونه‌ی آن‌ها را فقط در عراق و تیسفون می‌توان دید. در صورت آب‌گیری دوباره‌ی سد سیمره، این قلعه با آثار منحصر بفردش زیر آب می‌رود.

وی با اشاره به پیگیری‌هایی که اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری لرستان تا کنون در این زمینه انجام داده است، اظهار کرد: از 120 اثر ارزشمندی که زیر آب می‌رودند فقط 60 اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند و 60 اثر دیگر فقط شناسایی شده‌اند.

این باستان‎شناس با تأکید بر این‌که در حال حاضر بقایای یک پل ساسانی‌ و دو تپه متعلق به دوره‌های پیش از تاریخ پشت این سد زیر آب رفته‌اند، گفت: محدوده‌ی سد سیمره، یک کریدور ارتباطی میان غرب کشور و بین‌النهرین است که تمدنی بی‌نظیر را در خود دارد. در واقع، این نظر باستان‌شناسانی است که بیش از 20 تمدن را در این محدوده بررسی کرده‌اند.

حسن‎پور با تأکید بر اینکه دره‌ سیمره می‌توانست «تیسفون» دیگری باشد، بیان کرد: درباره‌ یافته‌های بدست آمده در این دره، اطلاع‌رسانی کرده‌ایم، ولی اکنون در «سکوت رسانه‌ها» سد سیمره در آستانه‌ آب‌گیری است. نباید این موضوع را فراموش کرد که محوطه‌های قرار گرفته در دره‌ سیمره، مانند یک قوطی در بسته هستند که اگر امکان کاوش آن‌ها برای مدت زمان مناسب فراهم شود، احتمال به‌دست آمدن اطلاعات و یافته‌های تاریخی منحصر بفرد زیادی در آن‌ها وجود دارد.

او اضافه کرد: در همایش روابط عمومی‌های سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور که اواخر هفته‌ پیش در سعدآباد برگزار شد، موضوع آب‌گیری سد سیمره را با قائم‌ مقام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری -مهدی حجت- مطرح کردم و او نیز قول پیگیری آن را داد.

درخواست وزارت نیرو برای اخذ مجوز و پرداخت هزینه کاوش

رییس پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی در روز سیزدهم بهمن ماه گفت: وزارت نیرو چند روز پیش از پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی خواست تا برای آبگیری سد سیمره مجوز دهد که قرار شد، در 20 روز آینده این کار انجام شود.

حمیده چوبک با اشاره به این‌که کاوش در دره‌ی سیمره از 14 بهمن آغاز می‌شود، ادامه داد: برای صدور مجوز آبگیری سد، بر لزوم ادامه‌ی کاوش، حفاظت از محوطه و آثاری که احتمالا در کاوش به‌دست می‌آیند، تأکید شده است. همچنین قرار است در صورت کشف شدن آثار تاریخی در این محوطه، آن‌ها به مکان دیگری منتقل شوند، چون دیدگاه موجود، حفاظت و انتقال آثار است.

او افزود: هزینه‌ی انجام این فصل کاوش در دره‌ی «سیمره» توسط وزارت نیرو تأمین می‌شود.

نتیجه عزم سلطانی فر برای نجات آثار

رییس جدید سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نخستین فعالیت کاری خود، دستور پیگیری وضعیت آثار تاریخی در معرض خطر را در محوطه‌ی تاریخی سیمره صادر کرد.

مسعود سلطانی‌فر نخستین دستور کاری خود را در این سازمان، به پیگیری وضعیت آثار تاریخی دره‌ی سیمره و آبگیری این سد اختصاص داد که در روزهای گذشته، کارشناسان میراث فرهنگی نسبت به وضعیت آن هشدار داده‌اند.

در این‌باره، سلطانی‌فر تأکید کرده است که براساس پیگیری‌ها و توافق‌های انجام‌شده توسط رییس پیشین این سازمان - محمدعلی نجفی -، باید پیگیری‌ها برای نجات آثار و محوطه‌های تاریخی واقع در دره‌ی سیمره به نتیجه برسد.

او همچنین گفته است که نباید گذاشت فرصتی در این میان از دست برود و در فرصت کوتاه باقی‌مانده باید هر کاری که می‌توان در این زمینه انجام داد.

گناه کم کاری میراث فرهنگی بر گردن مهندسان!

در نهایت درپی اعلام آبگیری سد سیمره مطرح شد که آقایان در وزارت نیرو اهمیت آثار سیمره را نمی‌دانند؟!

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان در روز آغاز کاوش که دوباره با هزینه وزارت نیرو انجام می‌شد در محوطه سیمره، گفت: ما نگران آثار تاریخی دره‌ی سیمره هستیم.

قاسم قربانی با بیان این‌که بیشتر آثار موجود در دره‌ی سیمره از گچ هستند، اظهار کرد: در نخستین دوره‌ی آبگیری این سد، بخشی از آثار از بین رفتند. امیدواریم بتوانیم آبگیری این سد را به پس از تکمیل کاوش‌های مورد نیاز در این دره‌ی تاریخی موکول کنیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با اشاره به جلسه‌ای که حدود 20 روز قبل از آغاز کاوش، رییس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با مسوولان وزارت نیرو برای به عقب انداختن آبگیری سد داشت،‌ ادامه داد: در آن جلسه، صحبت‌ها روند مناسبی را طی کرد و هدف این بود که وزارت نیرو با پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی همکاری کند و با پرداخت اعتبار مناسب و اختصاص زمان بیشتر، باستان‌شناسان بتوانند کاوش در این دره‌ی تاریخی را به سرانجام برسانند.

وی اظهار کرد: متأسفانه با وجود برگزاری این جلسه، به‌نظر می‌رسد آقایان در وزارت نیرو، آن مباحث را فراموش کرده‌اند. شاید آن‌ها نسبت به اهمیت آثار تمدنی این دره‌ی تاریخی آگاهی لازم را ندارند، وگرنه بی‌تفاوت از کنار این موضوع نمی‌گذشتند.

از میراث اصرار از نیرو انکار

رییس پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی اعلام شد که تا پایان یافتن کاوش در محوطه‌های تاریخی واقع در دره‌ی سیمره‌، آبگیری سد به تعویق افتاد، یک مقام مسوول از وزارت نیرو این موضوع را رد کرد.

حمیده چوبک با اشاره به جلسه‌ای که یکی دو روز پیش با مسوولان وزارت نیرو درباره‌ی آبگیری سد سیمره داشته‌اند، توضیح داد: براساس آخرین اطلاعات، در حال حاضر آبگیری این سد به تأخیر افتاده است و تا زمانی که کار کاوش به‌طور کامل در این محوطه انجام نشود و آثار تاریخی قرارگرفته در محوطه مورد حفاظت قرار نگیرند،‌ سد سیمره آبگیری نمی‌شود.

از سوی دیگر یک مقام مسوول در وزارت نیرو در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر این‌که آبگیری سد به تعویق نمی افتد گفت:‌ میراث فرهنگی باید در زمان باقیمانده کار کاوش آثار تاریخی را انجام دهد.آبگیری سد سیمره از دو هفته پیش شروع شده و در حال حاضر به طور متوسط در هر ثانیه 85 متر مکعب آب در مخزن نگه داشته می‌شود بنابراین میراث فرهنگی باید در زمان کوتاه باقیمانده کار کاوش آثار تاریخی را انجام دهد و آبگیری سد به تعویق نخواهد افتاد. آبگیری سد از دو هفته پیش شروع شده و ادامه پیدا خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، سازمان میراث فرهنگی پیش از این مجوز آبگیری برای سد صادر کرده بود و اکنون با پیدا شدن آثار جدید این سازمان حتی بودجه انجام عملیات نجات بخشی را ندارد بنابراین مقرر شده که وزارت نیرو هزینه‌های تیم کاوش را بپردازد.

انتهای پیام