«ویه‌را لانگرووا»، منتقد، پژوهشگر و مسئول انتخاب فیلم در جشنواره کارلووی واری، در چهارمین روز جشنواره فجر در گفتگو با خبرنگاران ایسنا، از علاقه‌اش به «مانی حقیقی»، تکراری شدن فیلم‌های مهرجویی، محبوبیت فرهادی در کشورش و قدرت مسحورکننده فیلم‌های شاعرانه ایرانی صحبت کرد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، «ویه‌را لانگرووا» که از سال 2006 تا کنون به استثنای سال گذشته همواره به سبب علاقه زیاد به سینمای ایران در جشنواره فجر حضور یافته، تاکنون مقالات و سخنرانی‌های متعددی درباره سینمای ایران داشته و آشنایی کاملی درباره تاریخ سینمای ایران دارد.
وی ابتدا در این‌باره گفت: درباره سینمای ایران می‌نویسم و به تاریخ ادبیات و هنر ایران علاقه‌مندم. زمینه‌های لازم را درباره سینمای ایران دارم و به همین دلیل چند سالی است در جشنواره فجر حضور دارم و هر سال با جریان‌ها و گرایشات جدید مواجه می‌شوم و پیگیری این جریان‌ها و تغییرات آنها برایم بسیار جذاب است.
وی نکته جالب سینمای ایران را توانایی در انعکاس رسوم، هنر، ادبیات و مذهب در فرهنگ خاص سینمایی ایران دانست و از کارگردانان ایرانی نیز به سبب الهام گرفتن از این فرهنگ تمجید کرد.
«لانگرووا» که مسئول انتخاب فیلم و از دست‌اندرکاران جشنواره کارلووی واری است، درباره کیفیت آثار کارگردانان ایرانی که تاکنون در این جشنواره نمایش یافته‌اند به ایسنا گفت: ما هر سال در جشنواره کارلووی واری میزبان فیلم‌های ایرانی هستیم واز ابتدای راه‌اندازی این فستیوال تاکنون میزبان آثار بسیار خوبی چون «باد ما را خواهد برد» عباس کیارستمی، مستند «تینار» مهدی منیری، «پذیرایی ساده» مانی حقیقی و همچنین «یک خانواده محترم» بوده‌ایم.
این منتقد سینمایی، مستند «تینار» و «پذیرایی ساده» را از بهترین فیلم‌های ایرانی دانست که تا کنون در کارلووی واری به نمایش درآمده‌اند و گفت: من فیلم «پذیرایی ساده» مانی حقیقی را خیلی دوست دارم که با تماشای آن برای اولین‌بار در جشنواره فجر بلافاصله جذب مدل جدید قصه‌گویی آن شدم که در واقع نظاره‌گر واقعیات از زوایای گوناگون است.
«لانگرووا» در ادامه درباره فیلم «پذیرایی ساده» عنوان کرد: این فیلم در افتتاحیه جشنواره فیلم‌های ایرانی در پراگ نیز به نمایش گذاشته شد و بازخوردهای آن به گونه‌ای بود که مخاطبان یا آن را خیلی دوست داشتند و یا از آن متنفر شدند. در این فیلم کارگردان در واقع همچون برنامه‌های دوربین مخفی تلویوزیون برای خود موقعیت می‌سازد و استفاده از این مدل برای روایت داستان فوق‌العاده است که کارگردان توانسته با این فیلم نوعی جدید از داستانگویی را نشان دهد.
این نویسنده و پژوهشگر سینما همچنین در مقایسه سینمای ایران با کشورهای خاورمیانه گفت: نمی‌توانم بگویم سینمای کدام کشور برتر از دیگری است، چون هر سینمایی مشخصه‌های خودش را دارد. سینمای ایران و ترکیه و همچنین هند از بسیاری جهات دارای پیوندها و مشترکاتی هستند که مقایسه و تفکر درباره این شباهت‌ها و تفاوت‌ها برایم بسیار جالب است.
وی در ادامه گفتگو با ایسنا درباره حضور پررنگ فیلمسازان ایرانی در جشنواره کارلووی واری اظهار کرد: آقای کیارستمی و خانم نیکی کریمی از جمله سینماگران ایرانی هستند که تاکنون عضو هیئت داوران جشنواره بوده‌اند و امسال نیز صحبت‌هایی درباره حضور مانی حقیقی برای حضور در هیئت داوران ازسوی مسئولان برگزاری جشنواره مطرح است. هر دو یا سه سال یک سینماگر ایرانی در میان هیئت داوران جشنواره کارلووی واری حضور دارد و فکر می‌کنیم تعاملات و روابط ایران و جمهوری‌چک در زمینه سینما و فیلم بسیار زنده و پویا است.
«لانگرووا» که شناخت کاملی از سینمای اصغر فرهادی دارد، درباره سبک فیلمسازی این کارگردان برنده اسکار گفت: آنچه درباره فیلم‌های فرهادی جالب توجه است، داستانگویی متغیر اوست و در واقع فاصله میان آشکار و پنهان در فیلم‌های او به عنوان یک شیوه ایرانی قابل توجه است، چرا که کارگردان از طریق این مدل می‌تواند به توصیف پس‌زمینه فیلم بپردازد و چیزهای بسیاری از فیلمش بدست آورد.
وی در ادامه گفت: در واقع این موضوع در فرهنگ سنتی ایران نیز معمول است و «جدایی» از جنبه ایجاد تضاد میان پیدا و پنهان و تغییر از شناخته به ناشناخته فیلمی بسیار ایرانی محسوب می‌شود. اگر با روایت ایرانی و بیان هنر ایرانی آشنا باشید، متوجه می‌شوید که «گذشته» با وجود بحث‌های فراوان پیرامون ایرانی و یا خارجی بودن آن، یک فیلم ایرانی است. فضای فیلم‌های فرهادی تحت تاثیر فرهنگ مذهبی ایران، غمگین است و وی به جای نشان دادن واقعیت آخرالزمانی، به نشان دادن روابط میان زن و مرد می‌پردازد. در مجموع می‌توان گفت روایت یک مدل سنتی در غالب یک داستان مدرن در فیلم‌های فرهادی جالب توجه است.
«لانگرووا» درباره معیارهای انتخاب فیلم برای جشنواره کارلووی واری به ایسنا گفت: فیلم باید همچون فیلم مانی حقیقی با اصالت و نو باشد و البته همچون اغلب جشنواره‌ها باید فیلمی باشد که قبلا آن را ندیده باشیم و با من توجه به آشنایی کاملی که با تاریخ سینمای ایران از آغاز شکل‌گیری تا کنون دارم، می‌توانم بگویم «پذیرایی ساده» فیلمی با ساختار نوین است که یک پیام اخلاقی مهم را در ساختاری جدید القا می‌کند. از آنجایی که فیلمنامه می‌نویسم، می‌دانم رسیدن به ساختار جدید چقدر دشوار است، اما در این فیلم، کارگردان مستعد به خوبی میداند درباره چه چیزی حرف می‌زند.
وی درباره اینکه آیا «پذیرایی ساده» در صورت معرفی به اسکار شانس موفقیت داشت، گفت: آکادمی علاقه‌مند به فیلم‌هایی با سبک ملودرام هالیوودی است، اما این فیلم خشن و غمگین است و گرچه «جدایی» نیزغمناک بود، اما ملودرامی بود که به سبک روایی هالیوود نزدیک‌تر بود. «پذیرایی ساده» کارد به استخوان است!
«ویه‌را لانگرووا» درباره فیلم‌های امسال جشنواره فجر گفت: فیلم «قصه‌ها» از رخشان بنی‌اعتماد بسیار جالب بود، اما داریوش مهرجویی در فیلم «اشباح» که هم‌اکنون از تماشای آن می‌آیم، فیلمی ساخته که پیش از آن نیز نمونه آن را ساخته بود و اما فقط این‌بار این کار را بهتر انجام داده است.
«لانگرووا» با گریزی به برخی فیلم‌های موفق تاریخ سینمای ایران اظهار کرد: اگر با ادبیات ایران آشنا باشید، به خوبی متوجه می‌شوید که الهام از شعر و ادبیات و گنجاندن آن در زبان فیلم چگونه در فیلم‌هایی چون «بادکنک سفید» جعفر پناهی، «رنگ خدا» و «بچه‌های آسمان» مجید مجیدی و «خانه دوست کجاست» عباس کیارستمی نمود پیدا کرده است. می‌بینید که چگونه این فیلمسازان الهام از شعر را وارد زبان متفاوت فیلم می‌کنند و با فیلم‌های شاعرانه خود دنیا را مسحور خود می‌کنند.
وی ادامه داد: سینمای ترکیه و چین نیز دارای فیلم‌های شاعرانه هستند، اما در مقایسه آنها با فیلم‌های ایرانی درمی‌یابید که این گونه فیلم‌های ایرانی کاملا خاص و منحصر به فرد هستند و با هیچ‌چیز نمی‌توان آنها را مقایسه کرد.
انتهای پیام
مصاحبه از: علیرضا تلیانی - حسین شایسته