روز گذشته اولین دور مذاکرات تیم دولت سوریه با هیات مخالفان برگزار شد اما آنچنان که اخضر الابراهیمی اعلام کرد مذاکرات با دستاوردهای جدی و درخور توجه پیش نرفت.

به گزارش خبرنگار اعزامی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به ژنو، هیئت مخالفان در حالی پشت میز مذاکرات نشستند که اختلافات داخلی زیادی برای ریاست تیم مذاکره کننده خود داشتند. احمد الجربا که به عنوان رئیس این هیئت در کنفرانس روز اول شرکت کرده بود تیم مذاکره کننده خود را با اختلافات داخلی‌شان رها کرد تا رابرت فورد، سفیر آمریکا در سوریه و جفری فلتمن، معاون دبیرکل سازمان ملل در نهایت برای ریاست تیم تصمیم بگیرند.

پیشتر هیثم مالح تلاش داشت تا سکان گفت‌وگوها را به دست گیرد اما با مانع "میشل کیلو"، عضو برجسته دیگر هیات مخالفان روبرو شد. بالاخره تحت این عنوان که "هادی بحره" متخصص امور حقوقی و گفت‌وگوهای فنی است و ماه‌ها بر روی مسائل حقوقی کار کرده است به اشاره رابرت فورد سکان گفت‌وگوها را به دست گرفت. به این ترتیب یک شکل جدید از هیات مخالفان ارائه شد که احمد الجربا، رئیس هیات اما هادی الحبره، رئیس تیم مذاکره کننده است. همین وضعیت کافی بود تا کارشناسان سیاسی این گمانه را تقویت کنند که آمریکا درصدد است تا از نفوذ سعودی در مذاکرات مستقیم دو طرف بکاهد.

بازی‌های شکلی پس از تعیین ترکیب نهایی هیئت مخالفان به وجود آمد. مخالفان می‌گفتند که حاضر نیستند در یک اتاق برای گفت‌وگو با هیات رسمی دولت سوریه بنشینند. این موضوع با دخالت الابراهیمی و فورد پایان گرفت. پس از آن وقتی قرار شد تا مخالفان در سمت راست و نمایندگان دولت سوریه در سمت چپ اخضر ابراهیمی در یک اتاق بنشینند سپس گفتند که ما حاضر نیستیم مستقیم با هیات صحبت کنیم بلکه تمامی نقطه نظرات را با الابراهیمی در میان می‌گذاریم! حجت آنها این بود که ما نمی‌خواهیم بر مشروعیت نظام سوریه صحه بگذاریم اما اگر هیات مخالفان به دنبال چنین تصمیمی بودند پس چرا از آغاز در مذاکرات حاضر شدند!

تصمیم گیری‌ها و مذاکرات در باره محاصره برخی شهرها و روستاها و خروجی آن درباره بخش قدیمی شهر حمص و اظهارات الابراهیمی در کنفرانس مطبوعاتی‌اش نشان داد که بحث انتقال موضوعات در گفت‌وگوها به شکل مستقیم به الابراهیمی نیز پایان یافت و دو هیات با هم مستقیم صحبت کرده‌اند. همه این رویکردها نشان می‌دهد که تیم مخالفان در گفت‌وگوها هنوز ویژگی‌های دیپلماتیک را پیدا نکرده‌اند؛ شاید به همین دلیل است که رابرت فورد آمریکایی‌ها در کنار هیات مخالفان باقی مانده است تا به آنها شیوه‌های گفت‌وگوی دیپلماتیک را بیاموزد.

ابتدا لازم بود تا توانایی‌های دو طرف برای اجرای تعهدات آزموده شود لذا مذاکرات به محاصره منطقه حمیدیه در بخش قدیمی شهر حمص رفت که حدود 400 تن از مجموعه‌های مسلح مخالف وابسته به ائتلاف تحت ریاست احمد الجربا در آن در محاصره ارتش سوریه گرفتار آمده‌اند تا روشن شود میزان قدرتمندی هر یک در میدان نبرد چقدر است. قرار شد تا کمک‌های انسانی به حمص ارسال و موضوع پایان محاصره عملیاتی شود، از همین جا این سوال پیش آمد که هیات مخالفان در مقابل چه می‌دهد؟ و آیا می‌تواند پایان محاصره متقابل برخی مناطق سوریه را تضمین و اجراء کند؟

بر خلاف همه ادعاها و مانورهای سیاسی مخالفان که ژنو 1 و دولت انتقالی مبنا و همه چیز گفت‌وگوهای ژنو 2 است در اولین روز مذاکرات مستقیم دو طرف، هیچ حرفی از دولت انتقالی و مفاد بیانیه ژنو 1 به میان نیامد اما وقتی سخنگوی ائتلاف مخالفان در برابر رسانه‌ها قرار می‌گیرد گویی هر چه در مذاکرات گذشته است فقط و فقط بحث ژنو 1 و دولت انتقالی بوده است.

با این همه هیات نمایندگان دولت سوریه در مذاکرات به ریاست بشار الجعفری پذیرفته‌اند تا در باره ژنو 1 هم صحبت کنند نه آن چنانکه مخالفان می‌گویند بلکه در این راستا که دیدگاه‌های مشترکی از آن بین دو طرف ایجاد شود، در حالی که تیم رسمی دولت سوریه می‌گوید هرگز بحثی از رفتن بشار اسد و دولت سوریه در آن به میان نخواهد آمد.

شواهد نشان می‌دهد این مذاکرات تا روز جمعه آینده ادامه می‌یابد تا پس از یک استراحت 10 روزه آنها مجددا در ژنو گرد هم آیند. این فرصتی است که نشان داده شود آیا مخالفان قدرت اجرای تعهدات خود را در داخل سوریه و در بین مجموعه‌های مسلح دارند یا نه و در حقیقت مخالفان عملا اثبات کنند که هم چنان که در مذاکرات مدعی‌اند قدرت میدانی خود را برای ادعاها اثبات کنند؛ امری که به نظر بسیار سخت و غیر ممکن می‌نماید و اگر آنها ضعف خود را در این باره نشان دهند آیا دستاویزی برای ادامه گفتگو با طرفی که فاقد قدرت میدانی در داخل سوریه است، باقی می‌ماند؟

از قضا متن بیانیه ژنو 1 از نمایندگان واقعی و فراگیر مخالفان صحبت می‌کند و اگر اثبات شود که هیات کنونی مخالفان، نمایندگان کامل و فراگیر مخالفان نیستند آنگاه باید تیمی بیاید که دارای چنین صفتی باشد و این یعنی آن که احتمال تغییر ماهیت هیات مخالفان در گفت‌وگوها در مرحله دوم مذاکرات وجود دارد.

انتهای پیام