جمعی از پیشکسوتان و هنرمندان هنرهای سنتی و صنایع دستی در سومین نشست فصلی معاونت صنایع دستی گرد هم آمدند تا به گفته‌ی معاون صنایع دستی، در «جشن آشتی‌کنان» با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شرکت کنند، چون برخی از آن‌ها می‌گفتند سال‌هاست به‌خاطر «نامهربانی‌ها» پای‌شان را در این سازمان نگذاشته‌اند.
به گزارش خبرنگار سرویس صنایع دستی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، سومین نشست فصلی گردهمایی پیشکسوتان و هنرمندان هنرهای سنتی و صنایع دستی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد که محمدعلی نجفی - رییس این سازمان - همراه همسرش و محمد بهشتی - مشاور رییس سازمان -، معاونان صنایع دستی، میراث فرهنگی، گردشگری، توسعه و منابع انسانی، در کنار حسن بلخاری - عضو فرهنگستان هنر - و جمعی از هنرمندان این عرصه در این مراسم حضور داشتند.
در این مراسم که ضیافت شام نیز به افتخار هنرمندان هنرهای سنتی و صنایع دستی در آن برگزار شد، مهین افشان‌پور در رشته‌ی نگارگری، بیاض امیرعطایی در رشته‌ی سازسازی، علی بابابختیاری در رشته‌ی شیشه‌گری، مقصود پاشایی در رشته‌ی سفال و سرامیک، منصور تامسن در رشته‌ی تذهیب و طراحی سنتی، منصور حافظ پرست در رشته‌ی قلم‌زنی، حسین زمرشیدی در رشته‌ی معماری و هنرهای وابسته، سیدعباس سیاحی در رشته‌ی رنگرزی، مرتضی مطیفی‌فرد در رشته‌ی گچ‌بری و منصور وفایی در رشته‌ی خیالی‌نگاری (نقاشی قهوه‌خانه‌ای) با اهدای تندیس و لوح سپاس تجلیل شدند.
همایش‌های بیهوده حذف شوند
غلامعلی فیض‌اللهی، رییس اتحادیه‌ی صنایع دستی اصفهان و هنرمند رشته‌ی میناسازی که به نمایندگی از جمع هنرمندان صنایع دستی در این مراسم سخنرانی کرد، با بیان این‌که استراتژی تعریف‌شده‌ای برای صنایع دستی به‌منظور شناسایی نقاط ضعف و قوت آن وجود ندارد، گفت: ما نمی‌دانیم چه تعداد رشته‌ی صنایع دستی و هنرمند و صنعتگر در کشور وجود دارد و این، یعنی کار نکرده‌ایم.
او سپس با تأکید بر نقش حمایتی دولت در حوزه‌ی صنایع دستی، اظهار کرد: اگر دولت می‌خواهد در این حوزه تصدی‌گری داشته باشد، باید حمایت کند وگرنه معنی نمی‌دهد. ما چهار سال پیش در نمایشگاه صنایع دستی کشور الجزایر شرکت کردیم و محصولات زیادی را هم فروختیم، اما بعد از گذشت چهار سال هنوز نتوانسته‌ایم پول‌مان را از آن کشور خارج کنیم، چون بدون حامی بودیم و پول‌های‌مان بلوکه شد. سال گذشته هم در روسیه حضور داشتیم که اجازه ندادند حتی یک کالا را بفروشیم.
این هنرمند صنایع دستی درخواست کرد که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بخش‌نامه‌ای را به اداره‌ها و کارخانه‌ها بدهد تا صنایع دستی با کیفیت را بخرند. همچنین برای استفاده از مراکز فرهنگی، با سفارتخانه‌های ایران در تمام نقاط دنیا تعامل کند.
فیض‌اللهی علاوه بر پیشنهادهایی درباره‌ی کاربردی کردن صنایع دستی، کمک به توسعه و کاهش قیمت آن، حل مشکل بیمه، پخش فیلم‌هایی از صنایع دستی در رسانه‌های داخلی و خارجی، چاپ زندگینامه‌ی هنرمندان در کتاب‌ها، ایجاد بازارچه‌های داخلی، تسریع در زمان اعطای درجه‌ی هنری، گفت: باید سمینارها و نشست‌های بیهوده حذف شوند و هزینه‌ی آن برای خرید مواد اولیه اختصاص یابد.
وی با اعتقاد به این‌که مسوولان دولتی باعث از بین بردن صنایع دستی شدند، بیان کرد: در دولت قبل، مصوبه‌ای دادند که صنایع دستی خارجی در امکان تاریخی فروخته نشود؛ ولی همین محصولات در جاهای دیگر فروخته می‌شدند. در کشورهای دیگر برای فروش آثار خارجی باید مالیات پرداخت شود؛ اما کشور ما برای حمایت از محصولات داخلی چه کاری می‌کند؟
او سخنانش را این‌طور به پایان رساند: ما 30 سال است که درباره‌ی مشکلات صنایع دستی صحبت می‌کنیم، ولی نتیجه‌ای نگرفته‌ایم. امیدوارم در این دوره به نتیجه برسیم.
حسین زمرشیدی، استاد رشته‌ی معماری نیز به‌عنوان پیشکسوت هنرهای سنتی در سخنانی با احساس که در آن، به تاریخ و هنر ایران و ضرورت حفظ ارزش‌های آن با اهدای آثار به موزه‌ها پرداخت، گفت: هنرمند توقع مادی ندارد، پاک‌باخته‌ی عشق است و خادم ایران است. همه‌ی ما باید همت کنیم هریک از آثار بی‌همتای‌مان را که به‌خاطر عشق به وطن به‌وجود آورده‌ایم، به موزه‌ای که به نام هنرمند است، اهدا کنیم.
او همچنین اظهار کرد: باید زیرخاکی‌ها را از شهرهایی مانند دامغان، کرمانشاه و سیستان و بلوچستان بیرون آورد، چون کشور ما ظرفیت دارد در هر استانش دو موزه‌ی ملی داشته باشد.
این هنرمند پیشکسوت افزود: خوشحالم که بار دیگر محفل انس، درک و شعور به‌وجود آمد. دست به دعا برمی‌دارم و از خداوند می‌خواهم به این مسوولان توفیق دهد تا چالش‌های جلوی پای‌شان را بردارند.
بودجه صنایع دستی یک‌پنجم سینما
به گزارش ایسنا، بهمن نامورمطلق - معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی - نیز در پاسخ به نقدهایی که نسبت به وضعیت صنایع دستی در این مراسم مطرح شد، گفت: فعلا تا آخر سال، خودمان هم نقدهایی را داریم و سال بعد، تازه شروع به پاسخگویی می‌کنیم.
او این مراسم را «جشن آشتی‌کنان» هنرمندان صنایع دستی با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دانست و ادامه داد: برخی هنرمندان که در این مراسم حاضرند، می‌گفتند سال‌ها با این سازمان قهر کرده بودند و بعد از مدت‌ها دوباره به سازمان قدم گذاشته‌اند.
وی در ادامه‌ی سخنانش گفت: در دوره‌ی قبل، برنامه‌ریزی تعطیل شده بود و همین، نگاه معاونت صنایع دستی را به سمت نابودی برد. آن‌ها «پسابرنامه‌ریزی» را ابداع کرده بودند. در حالی که صنایع دستی نیاز مبرمی به برنامه‌ریزی و نگرش راهبردی دارد.
او همچنین با اشاره به اعتبار مالی صنایع دستی، اظهار کرد: کمتر از یک‌پنجم اعتبار سینما، اعتبار صنایع دستی است آن هم با این حجم کارگاه و هنرمند واقعا کم است. نشان می‌دهد بسیاری از دولتمردان، صنایع دستی را باور ندارند. در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هم 17 درصد از سهم اعتبارات به صنایع دستی تعلق دارد. وضع خوبی نیست و امیدواریم نگاه جدیدی به این موضوع شود.
معاون صنایع دستی بیان کرد: وضعیت صنایع دستی مطلوب نیست، علاقه در مردم کم شده، توجه به صنایع دستی به یک حس نوستالوژیک تقلیل یافته، جایگاه هنرمندان از بین رفته و با مشکلات ابتدایی بیمه، دست و پنجه نرم می‌کنیم، در بعد بین‌المللی در ورطه‌ی پرت شدن هستیم، بازارها را از دست داده‌ایم، تحریم‌ها ضربات جبران‌ناپذیری به این هنرها وارد کرده‌اند، تشکیلات، مجروح و ناتوان شده، اعتبار اندک و اختیارات متولیان محدود است و بیشتر مسوولان به صنایع دستی باور ندارند، خانه ویران شده، ولی خوشبختانه هنوز پایه و بن، سالم آن است.
نامورمطلق همچنین با بیان این‌که 35 درصد کارگاه‌های صنایع دستی تعطیل شده‌اند، این رقم را فاجعه‌آمیز دانست و ادامه داد: در حال حاضر فناوری برخی هنرهای را از دست داده‌ایم و شاید برخی را نتوانیم احیا کنیم، مجبوریم به برخی کشورها برویم تا هنرهای ایرانی را یاد بگیریم و تعدادی از هنرهای ما به یک یا تعداد اندکی هنرمند بستگی دارند.
او سپس به اقداماتی که برای نجات‌دهی صنایع دستی در حال انجام است اشاره و اظهار کرد: چارت تشکیلاتی در حال بازبینی است و تلاش برای افزایش اعتبار شروع شده است. همچنین 10 کارگروه هنری در حال تشکیل است و تشکل‌های غیردولتی در معاونت جایگاه دارند.
وی افزود: طرح ملی عملیاتی نجات‌بخشی کارگاه‌های صنایع دستی تدوین شده و پیشنهادی برای راه‌اندازی مرکز توسعه‌ی کیفی محصولات و بسته‌بندی‌ها ارائه شده، توافقی هم با معاونت ریاست جمهوری صورت گرفته تا 300 کارگاه صنایع دستی تحت پوشش قرار گیرد و تسهیلاتی به آن‌ها داده شود.
از زیر بار مسوولیت شانه خالی نمی‌کنم
در ادامه، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان این‌که خود را نسبت به همه‌ی مسائل مربوط به صنایع دستی مسوول می‌دانم و از زیر بار آن‌ها شانه خالی نمی‌کنم، گفت: مسوولیت ما در حوزه‌ی پژوهش و هنر و تجارت، اقتصاد، بازاریابی داخلی و خارجی و رفع موانع و مشکلاتی که امروز پیش روی صنعتگران است، تقسیم می‌شود.
محمدعلی نجفی با بیان این‌که اقداماتی در حوزه‌ی اجرایی برای صنایع دستی آغاز و طرح‌ها و برنامه‌هایی نیز مطرح شده است، اظهار کرد: به‌تازگی مقاله‌های خارجی درباره‌ی توسعه‌ی گردشگری ایران نوشته و در یکی از آن‌ها به‌صراحت اعلام شده که ایران بین 20 مقصد برتر گردشگری است. دولت ایران نیز تمام تمهیدات را فراهم کرده تا در سال آینده، گردشگران با رغبت به ایران سفر کنند. می‌دانید ارتباط گردشگری و صنایع دستی دو طرفه است و با توجه به این شرایط آوای خوش خروج از این تنگناها و رسیدن به شرایط مطلوب به گوش می‌رسد.
به گزارش ایسنا، در این مراسم که عصر روز گذشته (سه‌شنبه، 17 دی‌ماه) بیانیه‌ای از طرف شورای هنرهای سنتی و صنایع دستی خوانده شد که در آن، تأسیس حوزه‌ی آموزش اساتید پیشکسوت، تأسیس فرهنگستان، خانه‌ی هنرمندان، موزه، دهکده و صندوق حمایت از هنرهای سنتی و استفاده از هنرهای سنتی در مبلمان شهری، پیشنهاد شد.
حاشیه‌ها
- سیدعباس سیاحی، هنرمند پیشکسوتی که در این مراسم تجلیل شد به‌دلیل بارش برف و لغو پروازهای فرودگاه شیراز نتوانست خود را به مراسم برساند.
- عبدالمجید شریف‌زاده که دبیر این مراسم بود، هنگام تجلیل از مهین افشان‌پور، استاد رشته‌ی نگارگری دست این هنرمند را بوسید که سهیل محمودی، شاعر و مجری برنامه به این موضوع اشاره کرد که افشان‌پور مادر همسر شریف‌زاده است؛ تا سوءتعبیری ایجاد نشود.
- در این مراسم به نمایندگی از هنرمندان، قرآن خاتم‌کاری‌شده ساخت هادی چابک، هنرمند رشته‌ی خاتم‌کاری به محمدعلی نجفی اهدا شد. جلد این قرآن خاتم با صفحاتی سفید بود و مجری برنامه اظهار امیدواری کرد که این قرآن با دست خط هنرمندان خطاطی مزین شود.
- حسن بلخاری - عضو فرهنگستان هنر - یکی از سخنرانان این مراسم بود که به تبیین مبانی نظری هنر پرداخت. او در مراسم قبلی هم به‌عنوان یکی از سخنرانان به تبیین مبانی نظری دیگری از هنر پرداخته بود.
- عبدالمجید شریف‌زاده، دبیر این گردهمایی براساس برنامه‌ی از پیش اعلام‌شده، قرار بود گزارشی را درباره‌ی این گردهمایی ارائه کند، اما چنین گزارشی داده نشد.
انتهای پیام