سعید طباطبایی:

فیس‌بوک خلاقیت ادبی را کم می‌کند

سعید طباطبایی با اشاره به این‌که نویسنده برای خلاقیت به آرامش و فاصله گرفتن از دیگران نیاز دارد می‌گوید، حضور طولانی‌مدت در فیس‌بوک ظهور خلاقیت ادبی را کاهش می‌دهد.

سعید طباطبایی با اشاره به این‌که نویسنده برای خلاقیت به آرامش و فاصله گرفتن از دیگران نیاز دارد می‌گوید، حضور طولانی‌مدت در فیس‌بوک ظهور خلاقیت ادبی را کاهش می‌دهد.

او با بیان این‌که در حالت استاندارد نویسنده باید برای مطرح شدن از فیلترهایی بگذرد، معتقد است، سرعتی که فیس‌بوک به انتشار کارهای نویسنده‌های تازه‌کار داده، باعث کاهش کیفیت آثار ادبی می‌شود.

این نویسنده در گفت‌و‌گو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره فعالیت ادبی‌اش در فیس‌بوک عنوان کرد: من در این فضا بسیار کم و تقریبا سالی یکی - دو بار داستان کوتاه منتشر می‌کنم. فعالیت‌های دیگرم در این فضا بیش‌تر معرفی کتاب و مطالب انتقادی درباره وضعیت ادبیات است. فکر می‌کنم فضای فیس‌بوک چندان برای انتشار داستان مناسب نیست. فیس‌بوک جای اخبار و نظرات انتقادی است و کارکرد رسانه‌یی دارد و به افراد امکان می‌دهد به گروه دوستان‌شان اطلاع‌رسانی کنند. قشر نویسنده در چنین فضایی چندان علاقه‌مند نیست که صرفا مسائل روزمره را بنویسد؛ به همین دلیل مسائل و دغدغه‌های شغلی‌اش را هم مطرح می‌کند.

او در ادامه درباره تفاوت فعالیت ادبی در فیس‌بوک با وب‌سایت‌های ادبی و نشریات آنلاین گفت: از لحاظ کارکرد، فضای فیس‌بوک ربطی به وب‌سایت ندارد و می‌توان گفت این‌ها دو مقوله متفاوت‌ هستند. متأسفانه در سال‌های گذشته در کشور ما هم تعداد نشریات کاغذی و هم تعداد نشریات اینترنتی کم شده است. فیس‌بوک جای انتشار آثار نیست، درحالی‌که در وب‌سایت‌ها، وقتی آثار منتشر می‌شدند، قابلیت آرشیو‌بندی موضوعی و دسترسی دوباره به آن‌ها مثل نشریات کاغذی فراهم بود، اما در فیس‌بوک اگر پنج دقیقه دیرتر سر بزنید، دسترسی به بعضی مطالب ممکن نیست. فیس‌بوک فضایی شتاب‌ناک دارد؛ به همین دلیل در آن یا شعر و هایکو و یا مطالب انتقادی و مرورهای کوتاه سه - چهارخطی منتشر می‌شود.

طباطبایی همچنین اظهار کرد: فیس‌بوک نمی‌تواند چندان بر جریان ادبیات تأثیرگذار باشد و این به خاطر شتابی است که در خواندن مطالب آن وجود دارد. تأثیرگذاری فیس‌بوک بسیار اندک است، ولی جنبه اطلاع‌رسانی آن بر سایر جنبه‌ها ترجیح دارد؛ چراکه در این فضا می‌توان با مخاطبان مستقیم و بدون فیلتر ارتباط برقرار کرد و انتشار کتاب‌ها را به اطلاع آن‌ها رساند، اما فیس‌بوک نمی‌تواند بر فضای ادبیات تأثیر مثبت خاصی داشته باشد.

او در ادامه اظهار کرد: تأثیر منفی فیس‌بوک هم به نحوه استفاده ما از آن بستگی دارد. در کشور ما از این ابزار خیلی خوب استفاده نشده و باعث مشکلاتی شده است؛ از جمله این مشکلات حرف‌هایی است که از جانب اهل ادبیات پشت سر یکدیگر زده می‌شود. سوءبرداشت‌ها و توجه به موضوعات کم‌اهمیت نیز از آسیب‌های این فضاست. مشکل دیگر این است که بعضی دوستان نویسنده ساعت‌های طولانی در فیس‌بوک هستند و این برای یک نویسنده چندان جالب نیست. خلاقیت به آرامش و فاصله گرفتن از دیگران نیاز دارد. حضور طولانی در فیس‌بوک باعث می‌شود که ظهور خلاقیت ادبی کاهش پیدا کند و وقت اندک ما از بین برود. فیس‌بوک باعث شده است که بعضی افراد نتوانند فعالیت‌های‌شان را درست مدیریت کنند. زمانی که مردم روزنامه می‌خواندند، طی یک ساعت مطالب مورد نیازشان را مطالعه می‌کردند و تمام می‌شد، اما فیس‌بوک می‌تواند 24 ساعت شبانه‌روز وقت افراد را بگیرد.

این داستان‌نویس همچنین درباره سرقت ادبی در فیس‌بوک گفت: این مسأله تا کنون برای من اتفاق نیافتاده است و من شاهد و پی‌گیر آن هم نبوده‌ام، اما طبیعتا فیس‌بوک امکان سرقت ادبی را افزایش می‌دهد. بحث تواردهای ادبی هم می‌تواند سوءتفاهم‌برانگیز باشد. به هر حال وقتی هر کسی آزادانه مطالب خود را در فیس‌بوک می‌گذارد، خطراتی هم به دنبال آن به‌وجود می‌آید. یکی از این خطرات سرقت ادبی است که باید با فرهنگ‌سازی حل شود.

او افزود: انتشار آزادانه عقاید و افکار خیلی خوب است و این‌که فیس‌بوک محمل آن باشد، خوب است، اما این‌که ما آثارمان را در این فضا منتشر کنیم و براساس لایک‌های فیس‌بوک تصور کنیم پذیرفته شده‌ایم گول‌زننده است. در حالت استاندارد، نویسنده باید برای مطرح شدن از فیلترهایی بگذرد. در گذشته در نشریات، ویراستارانی کارها را پیش از انتشار می‌خواندند، البته در آن زمان هم اشکلاتی وجود داشت، اما هر فردی بعد از این‌که 30 40 اثرش در نشریات معتبر منتشر شد، به سراغ چاپ کتاب می‌رفت و اقبال بازار و خوانندگان به کتابِ نویسنده او را معتبر می‌کرد، اما حالا همه این‌ها برداشته شده و افراد مطالب‌شان را در فیس‌بوک منتشر می‌کنند و با چند لایک دچار این توهم می‌شوند که موفق شده‌اند. فیس‌بوک با ایجاد این توهم مانع رشد نویسنده می‌شود. به هر حال نویسنده‌ای که دو سال کار کرده نمی‌تواند به اندازه کسی که 10 سال نوشته موفق باشد، اما سرعتی که فیس‌بوک به انتشار کارهای افراد تازه‌کار داده باعث می‌شود معیارهای کیفیت نادیده گرفته شوند و کیفیت آثار کاهش یابد.

انتهای پیام

  • جمعه/ ۶ دی ۱۳۹۲ / ۰۹:۳۰
  • دسته‌بندی: ادبیات و کتاب
  • کد خبر: 92100602851
  • خبرنگار :