بازرس انجمن صنفی کشاورزان فریدون‌کنار معتقد است: حمایتی از کشاورزان برای کشت محصول سالم نمی‌شود.

علی اصغر موسویان، تولیدکننده برنج ارگانیک در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، اظهار کرد: یک کشاورز تولیدکننده محصول سالم هزینه بیشتری را نسبت به سایر کشاورزان متحمل می‌شود و کار بیشتری بر روی زمین انجام می‌دهد، اما همان سودی را کسب می‌کند که کشاورزان استفاده کننده سود شیمیایی کسب می‌کنند.

وی تصریح کرد: اطلاع‌رسانی ناقص کارشناسان جهادکشاورزی سبب می‌شود که کشاورزان به دلیل ناآگاهی به سمت استفاده از سموم شیمیایی بروند. معمولا کشاورزان به دنبال آسان‌ترین راه برای کشاورزی هستند، بنابراین به سمپاشی روی می‌آورند و از سوی دیگر سموم شیمیایی به وفور و به صورت آزاد در بازار یافت می‌شود و آنان به آسانی می‌توانند به آن دست یابند.

موسویان ادامه داد: کشاورزان آن‌قدر از بروز خسارت بر محصولات‌شان هراس دارند که حاضرند یک سوم هزینه کشت برنج را بابت سمپاشی اختصاص دهند و دیگر به گرانی سم توجه نمی‌کنند. به عنوان مثال کشاورزان در دوره کشت دوم تا به ثمر رسیدن محصول 9 بار از سم استفاده می‌کنند.

این کشاورز فریدون‌کناری افزود: آفت‌ها تا یک سنی قابل مبارزه هستند و آن زمانی است که می‌توانند از ساقه برنج تغذیه کنند که اگر از سن مبارزه عبور کنند مقاومت‌ها در مقابل سم افزایش می‌یابد و باعث می‌شود استفاده از سم شیمیایی افزایش یابد.

وی مدعی شد: برخی تولیدکننده‌های سموم با برخی کارشناسان جهاد کشاورزی ارتباط دارند، به همین دلیل گاهی کارشناسان جهادکشاورزی سم‌هایی را به کشاورزان معرفی می‌کنند که از سوی تولیدکننده‌ها به آنان گفته می‌شود. در ارتباط با کشاورزان نمی‌توانیم تشخیص دهیم که میزان سم استفاده شده در کشت برنج در مناطق تحت کشت استاندارد بوده است یا خیر، زیرا نظارت کاملی بر میزان استفاده کشاورزان از سموم شیمیایی وجود ندارد. به نظر می‌رسد از آنجا که سم به صورت آزاد، خرید و فروش می‌شود، کشاورزان، خود میزان استفاده از آن را تعیین می‌کنند.

موسویان با تاکید بر این‌که با مشاهده برنج نمی‌توان تشخیص داد که برنجی غیراستاندارد است یا سالم، افزود: معتقدم بیشتر محصول برنج تولید شده در منطقه فریدون کنار استاندارد است و سمی نیست، زیرا در این منطقه آب‌بندان برای ذخیره آب وجود ندارد. آب کشاورزی کم است و دیگر این‌که در این منطقه نمی‌توان چاه آب حفر کرد، زیرا آب چاه‌ها شور است، بنابراین نمی‌توانند در این منطقه کشت دوم داشته باشند به همین دلیل سمپاشی زیادی نیز در این منطقه نمی‌تواند وجود داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: نکته دیگر این‌که در زمین‌های منطقه فریدون کنار، فعالیت میکروارگانیسم‌ها در خاک به دلیل وجود پرندگان مهاجر زیادتر است، و در نتیجه کیفیت برنج فریدون‌کنار بالاتر است و در نتیجه احتمال استفاده از سموم شیمیایی در این مناطق کمتر می‌شود.

بازرس انجمن صنفی کشاورزان فریدون‌کنار با اشاره به اعلام سازمان غذا و دارو مبنی بر غیراستاندارد بودن برنج "طارم محلی معطر فریدون کنار"، تصریح کرد: از کجا مشخص است که برندهای برنج طارم فریدون‌کنار دقیقا تولید همین منطقه باشد، زیرا که این منطقه ظرفیت معینی برای کشت دارد و نمی‌توان صد در صد مطمئن بود که محصول برنج یک برند در فریدون کنار که غیراستاندارد عنوان شده است تماما متعلق به این منطقه باشد. در ضمن از کجا می‌توان مطمئن بود که نمونه‌برداری انجام شده از کدام مزرعه حاصل شده و آیا این برند اعلام شده، ثبت شده است؟ زیرا هر کسی می‌تواند از یک برند سوءاستفاده کند.

وی ادامه داد: ممکن است برنج با یک برند مشخص از چندین منطقه مختلف حاصل شده باشد و به اسم یک منطقه خاص فروخته شده باشد. در حال حاضر مرجع خاصی برای این موضوع وجود ندارد که مردم بتوانند به آسانی به آن اعتماد کنند.

این برنج کار فریدونکناری خاطرنشان کرد: در مزرعه خود استفاده از سم علف‌کش را حذف کردم و از آنجا که برای وجین کردن علف‌های هرز نیاز داشتم که کارگران بیشتری در اختیار بگیرم هزینه کشت مزرعه‌ام افزایش یافت. مردم از کجا متوجه شوند که محصول من سالم است، بنابراین باید برنج تولیدی مزرعه‌ام آزمایش شود اما چه کسی هزینه آزمایش را خواهد پرداخت و هزینه‌های گروه‌های گواهی دهنده محصول استاندارد مزرعه‌ام را چه کسی قرار است بپردازد؟ همه این موضوعات منجر به افزایش هزینه تولید می‌شود.

وی افزود: علت این‌که محصول برنج در کشت دوم گاهی آلوده است این است که همه زمین‌های کشاورزی دو بار در سال کشت می‌شوند و زمین‌ها دیگر به مانند گذشته آیش‌ نمی‌شوند، به همین دلیل میزان استفاده از سم افزایش می‌یابد. معتقدم که باید دانش کشاورزان افزایش یابد و آنان آماده شوند تا به تدریج استفاده از محصول سالم ترویج شود.

موسویان با بیان این مطلب که جزو نخستین گروه از کشاورزانی بودم که به کشت ارگانیک محصول برنج در مازندران روی آوردم، در تعریف کشت ارگانیک محصولات، اظهار کرد: کشت محصولی که کمترین دخالت عوامل غیرطبیعی وجود داشته باشد کشت ارگانیک نامیده می‌شود.

وی افزود: برای نخستین بار پروژه توانمندسازی شالیکاران در کشت بوم‌های زراعی در بین سال‌های 81 تا 84 تحت نظارت بخش محیط زیست سازمان ملل اجرا شد و در پی آن مقرر شد گروهی از کشاورزان در منطقه تیراندازی ممنوع و حفاظت شده فریدون کنار به کشت ارگانیک برنج بپردازند. در نتیجه این امر پنج روستا به عنوان هدف تحقیقات در نظر گرفته شد که در این میان، یک زمین سه هزار متری در روستای "سوته" به عنوان پایلوت مرکزی انتخاب شد تا کشاورزان به مدت سه سال بر روی آن دوره آموزشی کشت ارگانیک محصول را بگذرانند و برای رسیدن به بهترین روش کشت به نحوی که برای انسان و محیط زیست مفید باشد، آزمایشات گوناگون انجام شود.

موسویان ادامه داد: در این پروژه تحقیقاتی تلاش شد تا کشاورزان توانمند شوند و بتوانند با تکیه بر دانش و با امکانات بومی و نه به وسیله کمک گرفتن صرف از دولت در مبارزه با آفات فائق آیند و علاوه بر آن محصولی سالم به دست مصرف‌کنندگان برسد.

وی خاطرنشان کرد: پس از پایان پروژه، استفاده از سموم 30 درصد کاهش یافت و به این نتیجه رسیدیم که آسیب سم برای مبارزه با کرم ساقه‌خوار از میزان زیان آفت بسیار بیشتر است.

این برنج کار فریدون‌کناری توضیح داد: در بررسی مشکلات کشت برنج سالم متوجه شدیم بیشترین مشکل در هنگام داشت محصول رخ می‌دهد. در این مزرعه پایلوت زیرکشت برنج با رقم طارم، کرم ساقه‌خوار و بیماری قارچی بلاست، بیشتر مشاهده شد و در نتیجه راه‌های مختلف مبارزه با آفت برنج را امتحان کردیم و به این نتیجه رسیدیم که بهترین راه مبارزه با آفات برنج در مزارع، کشت برنج توام با اردک و ماهی است.

وی ادامه داد: در این مزرعه از آفت‌کش‌های طبیعی سازگار با محیط زیست استفاده شد که از جمله آن می‌توان به باکتری BT، زنبور تریکوگراما و تله فرمونی اشاره کرد. باکتری BT یک آفت‌کش ارگانیک است که از خاک حاصل می‌شود. زنبور تریکوگراما حشره‌ای است که بر علیه کرم ساقه‌خوار استفاده می‌شود، هم‌چنین تله فرمونی برای مبارزه با کرم ساقه‌خوار استفاده می‌شود.

موسویان تاکید کرد: در نتیجه استفاده از روش‌های مبارزه‌ای بیولوژیک، به این موضوع پی بردیم که کشت توام با اردک بهترین روش برای مبارزه با آفات محسوب می‌شود، زیرا اردک‌ها شکارچی خوبی برای پروانه‌ها هستند. این پرنده‌ها به وسیله نوک‌شان از ریشه تا انتهای ساقه برنج را تمیز می‌کنند و کرم ساقه‌خوار را از بین می‌برند، در ضمن نوک زدن اردک‌ها سبب هوادهی خاک می‌شود، علاوه بر آن ریشه‌های جانبی را از بین می‌برد و باعث استحکام ریشه‌های اصلی و در نهایت سبب استحکام ساقه‌ها و جلوگیری از ورس کردن ساقه‌ها(خوابیدن ساقه‌ها) می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در نتیجه فعالیت اردک، وزن دانه‌های برنج بیشتر و میزان پوکی برنج کمتر می‌شود. با این روش کشت در هر هکتار حدود 150 اردک با داشتن حدود 300 کیلو گوشت پرورش داده می‌شود. هر کشاورز به طور متوسط یک بار در سال به کشت محصول می‌پردازد که این کشت توام با اردک باعث می‌شود به بهبود معیشت کشاورزان کمک شود.

موسویان یادآور شد: کشاورزان در گذشته به دلیل کمبود آب کشاورزی، مزارع خود را به دو بخش تقسیم می‌کردند که در یک بخش به زراعت می‌پرداختند و بخش دیگر برای چرای دام استفاده می‌شد، و سال بعد بخش زارعت و چرای دام را جابه‌جا می‌کردند و به همین علت نیازی به استفاده از کود نبود و زمین‌ها آماده کشت بودند.

وی معتقد است: نیاز است که کشاورزان در زمینه کشت محصولات به صورت ارگانیک آموزش داده شوند، تا آنان بتوانند از ضایعات اطراف‌شان برای تولید کمپوست استفاده و محصولی با کیفیت و استاندارد به دست مصرف‌کنندگان برسانند.

بازرس انجمن صنفی کشاورزان فریدون‌کنار تصریح کرد: متاسفانه اطلاع‌رسانی برای کشت ارگانیک ضعیف و ارتباط کشاورزان و پژوهشگران ضعیف است. متاسفانه روش انتقال تجارب پژوهشگران به کشاورزان به درستی صورت نمی‌گیرد و تقریبا ارتباط بخش ترویج جهاد کشاورزی با کشاورزان قطع شده است. اداره ترویج سازمان جهاد کشاورزی وظیفه دارد که این ارتباط را برقرار سازد.

انتهای پیام