شاید 10 سالی باشد که واژه‌ای به نام «پلیس گردشگر» به ادبیات مقامات گردشگری کشور راه یافته، اما کاربرد این واژه در همین حد بوده است، چون نیروی انتظامی به‌عنوان طرف دیگر ماجرا، همچنان همراهی مشخصی با این طرح ندارد و گردشگران نیز هر روز با چالش‌های جدیدی مواجه می‌شوند.
به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، «پلیس گردشگر» چند سالی می‌شود که در برخی کشورها راه‌اندازی شده و بهانه‌ی آن هم بیشتر تأمین امنیت گردشگران و جلوگیری از کلاهبرداری‌ها در اماکن گردشگری است، در عین حال که راهنمایی گردشگران نیز از دیگر وظایف آن به‌شمار می‌آید.
ویتنام، مالزی، تایلند، کره جنوبی، نپال، سریلانکا، هند و پرو از جمله کشورهایی هستند که تا کنون در زمینه‌ی راه‌اندازی «پلیس گردشگر» اقداماتی کرده‌اند. پلیس‌های گردشگر معمولا به چند زبان دنیا تسلط دارند و بیشتر هم زیر نظر وزارت گردشگری آن کشور فعالیت می‌کنند و کارشان رسیدگی به شکایت‌های گردشگران، تأمین امنیت و راهنمایی کردن آن‌ها است.
از سال 1387 هم این بحث به‌طور جدی در محافل رسمی ایران مطرح شد. گفته می‌شود، آن زمان ناجا از دستگاه قضا و وزارت اطلاعات برای راه‌اندازی «پلیس گردشگر» نظرخواهی کرد و قرار بود، این طرح مصوبه‌ای ضابطه‌مند و قابل ابلاغ داشته باشد؛ اما دیگر خبری نشد.
سال 1390 هم معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به‌طور رسمی اعلام کرد، برای نخستین‌بار «پلیس گردشگر» در کشور فعالیت خود را آغاز می‌کند. همان زمان، نامه‌نگاری‌هایی با نیروی انتظامی شده بود تا دست کم در شهرهای گردشگرپذیر ایران با هدف تأمین امنیت اجتماعی گردشگران، این پلیس کار خود را شروع کند.
اما ظاهرا با وجود استقبال فرمانده‌ی نیروی انتظامی از طرح «پلیس گردشگر» هیچ‌یک از مقامات این ارگان پای میز مذاکرات و توجیهات سازمان نیامدند تا تکلیف کار را روشن کنند.
سردار احمدی‌مقدم - فرمانده‌ی نیروی انتظامی - سال پیش در مراسم تودیع و معارفه‌ی فرمانده‌ی نیروی انتظامی استان اصفهان، به‌عنوان یکی از شهرهای پیشنهادی برای راه‌اندازی «پلیس گردشگر» گفت: «پلیس گردشگر» باید با ایجاد امنیت برای گردشگران خارجی و جلوگیری از جرایم، معرف خوبی برای استان اصفهان و کشور باشد.
او با اشاره به ضرورت استفاده از نیروی خاص پلیس برای مناطق گردشگری کشور مانند اصفهان، اظهار کرد: این نیروها باید به زبان‌های مختلف دنیا مسلط باشند.
در ظاهر، اصفهان یکی از شهرهایی است که «پلیس گردشگر» در آن راه‌اندازی و پایگاهی هم به آن اختصاص داده شده است؛ اما بسیاری از مشکلاتی که گردشگران در این استان با آن مواجه‌اند، از جمله محدودیت تردد وسایل نقلیه در شهر، گرفتن هزینه‌های بالا از گردشگران خارجی در اماکن گردشگری و فروشگاه‌های سوغات و صنایع دستی، وقوع ناهنجاری‌ها از سوی گردشگرنماها در مناطق روستایی و کویری این استان که سبب صدور بخشنامه‌هایی برای محدود کردن فعالیت‌های گردشگری به‌صورت کلان در برخی مناطق استان شده است، نشان می‌دهد «پلیس گردشگر» در اصفهان نیز بیشتر جنبه‌ی سمبلیک دارد و گویا مقصود از راه‌اندازی آن فقط راهنمایی گردشگران است تا رسیدگی به امور آن‌ها.
به گفته‌ی کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، «پلیس گردشگر» براساس طرح نخست آن، باید به‌صورت مشارکتی با ارگان مربوط، یعنی نیروی انتظامی راه‌اندازی شود و با توجه به وظایف و ضوابطی که برای نیروهای آن تعریف می‌شود، باید جایگاهی رسمی و دائمی در این ارگان داشته باشد، نه این‌که به‌صورت سمبلیک وظایفی برای آن تعریف شود که در اجرا با محدودیت‌های قانونی مواجه شود.
هفته‌ی نخست مهرماه امسال به‌مناسبت هفته‌ی گردشگری، پایگاه دیگری برای «پلیس گردشگر» در استان گلستان راه‌اندازی شد که مقامات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بدون در نظر گرفتن پایگاه سمبلیک اصفهان، آن را نخستین پایگاه این پلیس در کشور اعلام کردند.
قربان عباسی - مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان - درباره‌ی «پلیس گردشگر» که در این استان راه‌اندازی شده است، به خبرنگار ایسنا گفت: با توجه به این‌که استان گلستان از نظر داشتن جاذبه‌های طبیعی، قومی و فرهنگی بسیار غنی است و مدت ماندگاری مسافران در آن نیز در سال‌های اخیر به سه شب رسیده است، باید روی تأمین امنیت و آسایش گردشگران بیشتر متمرکز شویم، البته این به مفهوم نبودن امنیت در این استان نیست، بلکه ضرورتا شرایط را برای تردد و ماندگاری بیشتر مسافران مهیاتر می‌کنیم.
او ادامه داد: برای تأمین امنیت مسافران باید نیروی انتظامی و شهرداری‌ها دخیل شوند. بنابراین با هماهنگی شهرداری، زمینی را در «بندر گز» در اختیار گرفتیم تا با تجهیز امکانات آن، پایگاه «پلیس گردشگر» را راه‌اندازی کنیم.
عباسی اظهار کرد: کار پلیس گردشگر صرفا تأمین امنیت نیست، بلکه راهنمایی گردشگران مورد نظر است. البته در این استان، خانه‌ی جهانگرد هم داریم که گردشگران با مراجعه به این پایگاه، اطلاعات و هدایت‌های لازم را دریافت می‌کنند؛ اما وقتی گردشگری در ساحل است، نمی‌توان او را به خانه‌ی جهانگرد ارجاع داد و باید پایگاهی در ساحل برای راهنمایی او باشد.
وی این اقدام را اتفاقی ویژه دانست، چون شهرداری با در اختیار گذاشتن زمین و نیروی انتظامی با همراهی‌هایی که داشته است، خود را متولی گردشگری دانسته‌اند.
البته به گفته‌ی او، ساختمان پایگاه «پلیس گردشگر» در «بندر گز» تا چند روز دیگر آماده می‌شود و نیروهای مربوط در آن مستقر می‌شوند.
عباسی در پاسخ به این پرسش که آیا در این پایگاه، نیروهای پلیس به‌عنوان «پلیس گردشگر» مستقر می‌شوند؟ گفت: تلاش ما این است که ابتدا از این نیروها کمک بگیریم؛ اما باید توجه کرد که کار «پلیس گردشگر» بیشتر راهنمایی گردشگران است.
شاید محدود کردن همه‌ی وظایف «پلیس گردشگر» به راهنمایی گردشگران، آن هم در حالی که نام پلیس را به یدک می‌کشد، فقط نباید از چشم سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دیده شود، چون ظاهرا نیروی انتظامی نیز با توجه به سطح همکاری‌ها و مشارکتی که تا کنون با این طرح داشته، نشان داده که بیشتر راغب است «پلیس گردشگر» حالت سمبلیک داشته باشد.
اما شاید با حضور «پلیس گردشگر» در مناطق گردشگری ایران، با توجه به برخوردهای سلیقه‌یی ارگان‌های مختلف با گردشگران و توجیه نبودن در نوع رفتار با آن‌ها و همچنین ذهنیت غیرواقعی گردشگران خارجی نسبت به وضعیت امنیت در ایران، لازم باشد تا با آگاهی از زبان برخورد با گردشگران از هر قشر و ملیتی، حس تأمین امنیت را عمومی و از حالت سمبلیک خارج کند.
انتهای پیام