در حالی دولت دهم با اختصاص 50 هزار میلیارد تومان خط اعتباری به طرح مسکن مهر اجرای این طرح را به عنوان یکی از مهم ترین پروژه‌های عمرانی با جدیت بسیار در دستور کار قرار داد، در روزهای پایانی دولت قبلی، از سوی کارشناسان اعلام شد که طرح مسکن مهر نقش بسزایی در نقدینگی 470 هزار میلیارد تومانی موجود در جامعه دارد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزای دانشجویان ایران(ایسنا)، پس از روی کار آمدن دولت یازدهم نیز، علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی، با بیان این‌که طرح مسکن مهر به تنهایی مسوول نیمی از نقدینگی موجود در جامعه است، اعلام کرده که ساخت مسکن ارزان قیمت برای مردم یک هدف بسیار پسندیده است اما این هدف مقدس با وسیله اشتباه به کار گرفته شد و تنها به رشد نقدینگی کمک کرده است.
بر این اساس یکی از دلایل اصلی افزایش نقدینگی، افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی طی سال‌های اخیر بوده است به طوری که بر اساس آمارهای منتشر شده توسط بانک مرکزی بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی طی سه سال حدود 320 هزار میلیارد ریال افزایش یافته و در پایان سال 91 به 488 هزار میلیارد ریال رسیده است که با ضریب فزاینده 4.7 موجب افزایش نقدینگی در اقتصاد شده است.
اما بخش عمده بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی مربوط به به خط اعتباری مسکن مهر است چرا که منابع لازم برای تسهیلات مسکن مهر به طور مستقیم از محل منابع بانک مرکزی تامین شده است.
در این زمینه قدرت الله شریفی، مدیرعامل بانک مسکن با بیان این که سقف اعتبار تسهیلات مسکن مهر 50 هزار میلیارد تومان بود،گفت: تا پایان مرداد ماه 40 هزار میلیارد تومان از خط اعتباری مسکن مهر پرداخت شده است.
وی با بیان این‌که این میزان تسهیلات برای ساخت دو میلیون و 400 هزار واحد مسکونی پرداخت می‌شود تصریح کرد: 820 هزار واحد به مرحله فروش اقساطی رسیده‌اند.
اعتراف دبیرکل بانک مرکزی به نقش مسکن مهر در رشد نقدینگی
اگرچه محمود بهمنی،رییس سابق بانک مرکزی، از اظهار نظر درباره نقش تسهیلات مسکن مهر در رشد نقدینگی خودداری کرد اما محمود احمدی، دبیرکل بانک مرکزی اظهار کرده که تسهیلات اعطا شده در بخش مسکن مهر در رشد نقدینگی نقش داشته است، به عبارت دیگر در اقتصادی که بانک محور است و منابع بخش تولید در جایی غیر از شبکه بانکی تامین نمی شود و وظیفه شبکه بانکی رونق بخشی به تولید و تزریق نقدینگی است، حجم نقدینگی رشد می کند اما باید با این دید به موضوع نگاه کرد که اقتصاد ما بانک محور است.
جاپای شورای پول و اعتبار در این مصوبه خط اعتباری مسکن مهر دیده نمی‌شود
دراین باره کورش پرویزیان، عضو شورای پول و اعتبار نیز با بیان این که کل تسهیلات مسکن مهر نصف کل نقدینگی موجود در جامعه نمی‌شود، ادامه داد:کل خط اعتباری تزریق شده به مسکن مهر صرف خرید تجهیزات ساخت شده که همه تولید داخلی بوده است، بنابراین تاثیر تزریق این پول کمتر از یارانه‌ای است که به طور مستقیم به مردم داده می شود.
وی در ادامه با بیان این که به طور طبیعی مسکن وقتی پول پر قدرت در اختیار هر بخشی قرار بگیرد روی افزایش نقدینگی و پایه پولی تاثیر می گذارد، گفت:اگر منابع لازم برای اجرای طرح مسکن مهر از محل سپرده‌های مردم تامین می‌شد بهتر بود اما بخش عمده‌ای از منابع لازم از بانک مرکزی تامین شد که آن بخش تاثیرات منفی داشته است که البته این امر ربطی به ماهیت اجرای طرح مسکن مهر ندارد.
پرویزیان در پاسخ به این سوال که آیا شورای پول و اعتبار زمانی که پرداخت اعتبارات به مسکن مهر را تصویب کرده رشد نقدینگی را بررسی نکرده بود؟ خاطرنشان کرد:مصوبات را مرور کنید ببینید که آیا جاپای شورای پول و اعتبار در این مصوبه دیده می‌شود؟
این عضو شورای پول و اعتبار گفت: بانک مرکزی باید در موارد محدود و عنوان آخرین وام دهند‌ه نقش ایفا کند و در واقع سهل ترین راه چاپ اسکناس است که همه بخش‌ها را راضی می کند اما نارضایتی مردم را در پی دارد.
بدهی بانک مسکن به بانک مرکزی در قالب خطوط اعتباری است
حیدر مستخدمین حسینی، کارشناس مسائل بانکی در این زمینه با بیان این‌که پرداخت تسهیلات از محل منابع بانک مرکزی باعث رشد پایه پولی می شود گفت: تامین یک واحد پول از محل منابع بانک مرکزی رشد حدود 4.8 برابری نقدینگی را موجب می‌شود.
این کارشناس مسائل بانکی گفت: باتوجه به این که بانک مسکن برای تامین منابع طرح مسکن مهر به طور مستقیم از منابع بانک مرکزی استفاده کرده است و با توجه به این که بین 40 تا 50 هزار میلیارد تومان تسهیلات به مسکن مهر پرداخت شده با ضرب این مبلغ در به عدد 4.8 میزان نقش تسهیلات مسکن مهر در رشد نقدینگی مشخص می شود.
وی تاکید کرد: بانک مسکن می توانست از محل منابع خودش اقدام به تامین منابع مورد نیاز برای اجرای این طرح کند.
البته پیش‌تر مدیرعامل بانک مسکن، درباره بدهی سنگین بانک مسکن به بانک مرکزی گفته بود که این موضوع در قالب خطوط اعتباری و توافقات و مصوباتی بود که با هماهنگی دولت انجام شده است.
شریفی اعلام کرده بود که رقم واقعی 40 هزار میلیارد تومان نیست.
بر اساس این گزارش در حالی اکنون انتقادات نسبت به اختصاص خط اعتباری 50 هزار میلیاردی به طرح مسکن مهر تقریبا پس از گذشت حدود شش سال از آغاز این طرح مطرح می‌شود، که گفته می شود شورای پول و اعتبار به عنوان یکی از ارکان اصلی بانک مرکزی نقشی در تصویب پرداخت این خط اعتباری نداشته است . درواقع در اقتصاد بانک‌محور که تامین مالی به‌عهده بانک‌ها گذاشته می‌شود و دولت در امور بانک مرکزی مداخله می‌کند، تامین مالی مسکن مهر از طریق پایه پولی از جمه عوامل تورم بوده است.
انتهای پیام