آمریکا و روسیه بر سر یک چارچوب کاری برای کنترل تسلیحات شیمیایی سوریه به توافق رسیدهاند. مذاکرات بیشتر، برای حل مشکل درگیریهای سوریه نیز ممکن است آغاز شود اما منتقدان به این رویکرد تردید دارند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، پایگاه خبری دویچه وله در گزارشی موضع طرفهای درگیر داخلی و خارجی در سوریه را مورد بررسی قرار داده است: «شرایط روشن است: باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا تصمیم گرفته است که در مقابل کنترل زرادخانه تسلیحات شیمیایی سوریه، حمله نظامی علیه این کشور را به تاخیر بیاندازد.
در صورتی که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، واقعا تسلیحات شیمیاییاش را تحت کنترل بینالمللی قرار دهد، نیاز نیست که در این دوره زمانی نگران حمله آمریکا باشد، اما در صورتی که این پیشنهاد را جدی نگیرد و آن را اجرا نکند، باید خود را برای مداخله نظای آمریکا آماده کند. واشنگتن و مسکو اعلام کردهاند که در این صورت در شورای امنیت با یکدیگر همکاری خواهند کرد تا مجازاتهایی را بر سوریه اعمال کنند. حتی اوباما بدون توجه به مخالفت سازمان ملل، خود به تنهایی میتواند حمله کند. اینها فرضیاتی بودند که روسیه و آمریکا براساس آنها درخصوص نحوه برخورد با موضوع تسلیحات شیمیایی سوریه مذاکره کردهاند.
برخی امیدوارند که این مذاکرات، راه تلاشهای دیپلماتیک را برای پایان دادن به درگیریها در سوریه باز کند.
مارگارت کلین، یک کارشناس مسائل روسیه در موسسه آلمانی امور امنیتی و بینالمللی در این خصوص اظهار داشت: اکنون برای سخن گفتن از راه چاره بسیار زود است، اما برای اولین بار پس از مدتها، فرصتی برای یافتن یک راه حل سیاسی برای این درگیریها به دست آمده است.
اما مخالفان سوریه به این رویکرد خوشبین نیستند. آنها درخصوص تمایل واقعی اسد به واگذاری کنترل تسلیحات شیمیاییاش به مراجع جهانی، تردید عمیقی دارند.
برای مثال ائتلاف ملی نیروهای مخالف و انقلابی سوریه روز جمعه اعلام کرد که برای اتخاذ این اقدام در جهت نجات غیر نظامیان از دست رژیم بسیار دیر شده است.
این ائتلاف این رویکرد را تلاش برای دور زدن جامعه بینالملل و جلوگیری از واکنش آنها میداند و مدعی است که نباید به رژیم سوریه اجازه داد تا در حالیکه به سیاست مبارزه با مخالفان ادامه میدهد و خشونت در این کشور موج میزند، اقدام بینالمللی را نیز متوقف کند.
در واقع در این بیانیه ائتلاف ملی سوریه، یک نکته بسیار روشن است: بازیگران بینالمللی و داخلی در موضوع سوریه، اولویتهای مختلفی را دنبال میکنند.
اصلیترین اولویت برای آمریکا و روسیه تضمین امنیت تسلیحات شیمیایی سوریه و جلوگیری از دسترسی شورشیان افراطی به آن آنهاست، اما مخالفان سوری خواستار حمایت بینالمللی برای جنگ با بشار اسد هستند.
عبدالرحمن الحاج، رئیس بخش رسانهای ائتلاف ملی مخالفان سوریه در گفتوگو با صدای آلمان تصریح کرد: ما در یک شرایط انقلابی قرار داریم. مردم ما به ویژه مخالفان مسلح دائما مورد حملات ارتش سوریه قرار میگیرند، و به همین دلیل ما امیدواریم که تسلیحاتی از جامعه بینالمللی دریافت کنیم تا با آنها از خود دفاع کنیم.
وی گفت: شرایط ارتش در سوریه در حال حاضر دشوار است. اما این حقیقت که دیگر به هیچ وجه از تسلیحات شیمیایی استفاده نخواهد شد، موضع مخالفان را تا حدی ملایمتر کرده است. الحاج در پایان گفت: اما جنگ ادامه دارد.
اکنون امیدها به رویکردهای جدید دیپلماتیکی بسته شده است که احتمالا بر پایه مذاکرات ژنو آغاز میشوند.
هرچندکه از نظر کلین، این رویکرد تنها محدود به رسیدگی به موضوع تسلیحات شیمیایی سوریه بوده و مستقیما به بررسی راههای پایان دادن به این جنگ داخلی نمیپردازد.
اکنون مشخص است که برگزاری مذاکرات ژنو 2 تا چه حد برای همه طرفها حیاتی و ضروری است. به این ترتیب هر دو طرف درگیر در سوریه باید تمایل کامل خود برای مصالحه را نشان دهند.
کلین همچنین گفت: دولت سوریه باید از احتساب اسد به عنوان بخشی از راه حل، دست کشیده و مخالفان نیز باید با نمایندههای دولت بر سر میز مذاکره بنشینند.
در واقع ائتلاف ملی سوریه نمیخواهد که از زیر بار این مسئولیتها شانه خالی کند اما همچنان دچار تردید است.
حاج گفت: جامعه جهانی به طور جدی در حالی تلاش برای یافتن یک راه حل سیاسی است. من معتقدم که این امر ممکن خواهد بود، اما معتقدم که در حال حاضر رسیدن به آن نقطه ممکن نیست.
دیوید باتر، یک تحلیلگر مسائل خاورمیانه در مرکز اندیشکده چتم هاوس لندن، یک مانع دیگر نیز بر سر راه کارکرد دیپلماسی میبیند: منافع بازیگران منطقهای. رژیم بشار اسد میتواند روی حمایت ایران و حزبالله در منطقه حساب باز کند.
باتر در این خصوص گفت که سرنگونی یا ادامه حیات رژیم بشار اسد به طور مستقیم بر متحدانش تاثیر میگذارد، پس به همین دلیل آنها به حمایت از اسد ادامه میدهند.
باتر اظهار داشت که در سوی دیگر جنجگویان افراطی خارجی هستند که دوش به دوش شورشیان سوریه میجنگند. حضور آنها باعث ایجاد چند دستگی در صفوف مخالفان مسلح شده است.
باتر افزود: ما در چند هفته اخیر شاهد افزایش تنشها بین گروهها غیر افراطی و تندروها در مخالف سوری بودهایم. گروههای تندرو باعث افزایش این تنشها شدهاند.
اکنون سوریه شاهد جنگ بین منافع مختلف است و این منافع به سختی میتوانند به یک نقطه مشترک برسند. دیپلماتها باید هر چه زودتر برای تشکیل گفتوگوهای ژنو 2 گرد هم آیند و از همه ابزار موجود برای مذاکره مثبت، استفاده کنند.
باتر افزود: این یک فرصت برای پایان دادن به خشونت است اما متاسفانه موضع طرفهای درگیر، فاصله زیادی با یکدیگر دارد. پس خشونتها در سوریه همچنان ادامه خواهد داشت.»
انتهای پیام