بوی روغن سوخته و هوای آلوده سال‌هاست توان مردم محله بعثت را گرفته؛ مردمی که در زیر سایه‌ بزرگ کارخانه بزرگ و قدیمی روغن نباتی به آلودگی و وضعیت نامناسب محیط زیست منطقه خو گرفته‌اند.

به گزارش خبرنگار محیط زیست خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با وجود آنکه طبق بند 20 ماده 55 قانون شهرداری‌ها ، صنایع آلاینده و مزاحم باید از شهر خارج شده و به شعاع 120 کیلومتری انتقال یابند، نه تنها در خود شهر تهران بلکه در حاشیه نزدیک‌ و حتی در کنار شهرک‌های اطراف آن نیز کارخانه‌های عظیمی مشغول به کارهستند که هر روز شرایط زندگی را برای مردم منطقه سخت‌ کرده‌اند که کارخانه‌های داروسازی، بزرگترین کارخانه‌های تولید خودروی کشور و پالایشگاه‌ها از جمله این واحد‌هایی هستند که هر روز نفس پایتخت را تنگ‌تر می‌کنند.

علی محمد شاعری قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه سهم کارخانه‌ها از آلودگی شهر تهران 30 درصد است، می‌گوید: طبق قانون، کارخانه‌ها باید از حریم شهر خارج شده و به مکان‌هایی که سازمان حفاظت محیط زیست تعیین کرده انتقال یابند و به همین منظور نیز برای آنها ضرب‌العجل نیز تعیین شده است. اما با این وجود سالهاست که کارخانه‌ها محکم بر سر جایشان ایستاده‌اند و هنوز کسی نتوانسته صاحبانشان را برای انتقال و خروج از شهر راضی کند.

در مقابل گروهی معتقدند که ابتدا کارخانه‌ها در بیرون از شهر بودند که با گذشت زمان و رشد شهر و ایجاد بناهای مسکونی در حریم شهر قرار گرفته‌اند.

علاوه بر آن مسائل دیگری از جمله مشکلات اقتصادی، ایجاد اشتغال و عدم حمایت‌های مالی را به عنوان دیگر دلایل تاخیر در روند این پروسه عنوان می‌کنند غافل از آنکه هزینه‌هایی که این واحد‌های اقتصادی به سلامت، رفاه، آسایش و امنیت مردم تحمیل می‌کنند به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست.

میترا البرزی منش مدیر انجمن پایشگران محیط زیست در این رابطه می‌گوید: به دلیل توسعه‌ روز افزون شهر تهران، محدود‌هایی که قبلا جزء شهر نبوده اکنون در حریم شهر قرار گرفته است که به همین دلیل کارخانه‌ها حتی باید به مسافت‌های دورتر از شعاع 120 کیلومتری انتقال پیدا کنند.

وی با بیان اینکه زمان زیادی از تصویب این قانون گذشته و اجرای قانون الزامی است، می‌افزاید: در دوره‌های مختلف با توجه به تفاوت سلیقه‌ها، معمولا اولویت به توسعه و اشتغال داده می‌شد، در صورتی که با در نظر گرفتن قوانین می‌توانیم در کنار توسعه، محیط زیست سالمی نیز داشته باشیم.

واحد‌های اقتصادی باید با مکان‌یابی مناسب احداث شوند

این کارشناس محیط زیست با تاکید بر لزوم مکان‌یابی مناسب برای احداث واحد‌های صنعتی و اقتصادی، معتقد است: در شهری مانند تهران که جهت وزش باد از غرب به شرق است حتی اگر کارخانه‌ای در حاشیه شهر قرار داشته باشد، باد آلودگی آن را به داخل شهر می‌آورد بنابراین اگر بر روی استقرار صنایع دقت باشیم می‌توانیم با جلوگیری از جا به جایی کارخانه‌ها از این قبیل هزینه‌ها جلوگیری کنیم. چرا که باید بپذیریم نمی‌توان از گسترش صنایع جلوگیری کرد اما می‌توان با مکان‌یابی صحیح محل استقرار، از بسیاری مشکلات جلوگیری کرد.

کارخانه‌ها اثرات مخرب و جبران ناپذیری بر روی محیط زیست خواهند گذاشت

کارخانه‌ها اثرات مخرب و جبران ناپذیری بر روی محیط زیست خواهند گذاشت، نکته‌ای که البرزی‌منش بر آن تاکید دارد و می‌گوید : کارخانه‌ها علاوه بر اثرات مخربی که بر روی هوا دارند، باعث ایجاد آلودگی خاک نیز می‌شوند زیرا فاضلاب و خروجی بسیاری از کارخانه‌ها به همراه آلودگی‌های نفتی و روغنی ، آب‌های سطحی و زیر زمینی را آلوده می‌کند و به دلیل اینکه که بسیاری از صنایع در نزدیکی حریم رودخانه‌ها قرار دارند باید در جانمایی آنها توجه شود تا منجر به آلودگی آبهای سطحی و زیر زمینی نشود.

به اعتقاد مدیر انجمن پایشگران محیط زیست، علاوه بر آن ریخت و پاش‌های اطراف کارخانه‌ها یا دپوی محصولات، خاک را آلوده کرده و از آنجا که رفع آلودگی خاک به راحتی ممکن نیست در آینده مشکلات بسیاری را به وجود خواهد آورد. علاوه بر این موارد، ایاب و ذهاب نیرو‌ها و حمل و نقل مواد اولیه یا کالا نیز بار ترافیکی بسیاری را در اطراف کارخانه‌ها به وجود می آورد که مستقیما بر آرامش و آسایش شهروندان اثرمی‌گذارد که اگرچه به آن کمتر توجه می‌شود اما مسائل مهمی را در پی خواهد داشت.

حتی اگر مسئله محیط زیست و سلامت را کنار بگذاریم فقط کافی است در نظر بگیریم که با هر بار افزایش شدت آلودگی هوا ابتدا مدارس تعطیل و در پی آن نیز معمولا فعالیت ادارات و سازمان‌ها با وقفه مواجه می‌شود، تعطیلی و وقفه‌ای که به عقیده بسیاری از کارشناسان هزینه‌های بسیاری را به بدنه‌ی اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. علاوه بر لزوم خروج صنایع از حریم شهر که هیچکس در اجرای آن شکی ندارد، تاکنون استاندارد‌های زیست محیطی بسیاری برای کارخانه‌ها تهیه شده که رعایت هر کدام از آنها می‌تواند گام بزرگی در جهت کنترل آلودگی‌های ناشی از آنها باشد.

شاعری این مقام مسئول در سازمان محیط زیست با بیان اینکه طبق استانداردهای جهانی باید 25 درصد از فضای پیرامونی و داخلی کارخانه‌ها به فضای سبز اختصاص یابد، می‌گوید: سازمان محیط زیست تمامی واحدهای تولیدی و صنعتی را ملزم به این استانداردها کرده است. اما بر اساس مشاهدات کمتر پیش می‌آید که در اطراف کارخانه‌ها با فضای سبز مناسبی مواجه شویم.

الزام دیگری که شاعری برای شهرک‌های صنعتی بیان می‌کند بی‌خطرسازی و امحای پسماندها به ویژه پسماندهای ویژه در خود شهرک‌هاست و حتی اگر قرار باشد پسماندهای ویژه به سایت‌های مخصوص حمل شوند باید در همان شهرک بی‌خطرسازی شده و سپس حمل شوند.

قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست تاکید می‌کند: همچنین باید پیش از احداث شهرک‌های صنعتی یا واحدهای تولیدی ابتدا سیستم تصفیه فاضلاب آنها راه‌اندازی شود، زیرا در غیر این صورت سازمان اجازه بهره‌برداری از شهرک‌ها را نخواهد داد.

البرزی منش نیز در این باره می‌گوید: می‌توان با رعایت استانداردهای ایزو 14 هزار و بالاتر تا حدی اثرات این آلاینده ها را کاهش داد. علاوه بر آن یکی از نکاتی که برای شهر‌های بزرگ باید در نظر گرفت توسعه فضای سبز در اطراف آن‌هاست؛ زیرا به دلایل مختلف از جمله ترافیک، دود خودروها و هجوم ریزگردها با مشکلات بسیار دیگری نیز مواجه هستیم که این حریم سبز می‌تواند تا حد بسیاری از این مشکلات جلوگیری کند.

با این حال بر هیچ کس پوشیده نخواهد بود که هر کدام از این را‌ه‌ها می‌تواند تنها مسکنی برای درمان این درد باشد. زیرا با این حجم آلودگی هوای شهر تهران اجرای این روش‌ها کافی نبوده و باید گام‌های بسیار بزرگ‌تری را برای حل این مشکل برداشت.

گزارش از خبرنگار ایسنا محدثه امیری مقدم

انتهای پیام