جلد نخست کتاب «گلنوشتههای باروی تخت جمشید» که تکمیل مطالعه و انتشار آن، چندبار در طول سالهای مختلف بهدلیل نبودن اعتبار با وقفه روبهرو شد، تا اواخر امسال منتشر میشود.
عبدالمجید ارفعی - کارشناس و پژوهشگر زبانهای باستانی - در گفتوگو با خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در اینباره توضیح داد: جلد نخست این کتاب، 647 گلنوشتهی تخت جمشید شامل متنهای «A» تا «G» الواح است و موضوع آنها مواردی مانند حمل و نقل، واریز کردن، تحویل دادن و کنار گذاشتن غذا و بذرهای دریافتی است.
وی که همراه استادش، سالهای زیادی روی الواح تخت جمشید مطالعه کرده است، ادامه داد: پس از آنکه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری چندماه پیش، اعتباری برای انتشار این کتاب در اختیار من گذاشته شد، بهصورت مستمر فعالیت خود را روی این کتاب دوباره آغاز کردم و تا پایان امسال، جلد نخست این کتاب منتشر میشود.
او با یادآوری اینکه «گلنوشتههای باروی تخت جمشید» شامل 2586 قطعه است و نتیجهی مطالعهی همهی آنها در چهار جلد کتاب منتشر شود و گفت: مطالعه و ساماندهی مطالب جلد دوم این کتاب که حدود 867 گلنوشتهی اداری و متنهای «H» تا «P» را شامل میشود، پس از انتشار جلد نخست آغاز خواهد شد.
این کتیبهشناس زبانهای اکدی و ایلامی افزود: اگر امکان فعالیت داشته باشم و اعتبار مناسب باشد، در فاصلهی زمانی هر دو سال تا دو و نیم سال یکبار میتوانم یکی از جلدهای «گلنوشتههای باروی تخت جشمید» را که همهی آنها با موضوع حمل و نقل سیستم اداری و مربوط به سالهای سیزدهم تا بیستوهشتم داریوش است، منتشر کنم.
به گزارش ایسنا، حدود 30هزار کتیبه و لوح در سال 1312 در تخت جمشید پیدا شد که با موافقت دولت ایران برای بررسی در سال 1314 در 2535 جعبهی مقوایی و داخل پارافین مایع، پس از شمارهبندی کامل در 50 صندوق قرار گرفتند و از راه بوشهر به آمریکا فرستاده شدند. در سال 1937 میلادی این الواح به دانشگاه شیکاگو رسیدند و پارافینزدایی آنها انجام شد. پس از آن، یک استاد سومرشناس همراه سه کارشناس دیگر، مأمور رمزگشایی این الواح شدند. آنها در هر بررسی به نکات تازهای از این الواح رسیدند.
در بررسیهای نخست مشخص شد زبان این الواح، ایلامی است. بعد از آن دریافتند که این الواح به دورهی داریوش بزرگ متعلق است و پس از بررسیهای بیشتر مشخص شد، الواح کشفشده به امور مالی ایالت فارس مربوط است که از سال 13 تا 28 حکومت داریوش بزرگ در فارس را شامل میشود.
پس از آن، دولت ایران پیگیریهایی را از سال 1327 تا 1331 برای بازگرداندن الواح به کشور انجام داد. در سال 1327 (1948) تعداد 179 لوح به ایران باز پس داده شدند و در سال 1350 (1951) نیز تعداد 37074 خرده الواح مسترد شد. پس از آن، یکبار دیگر عملیات استرداد، متوقف شد، ولی مطالعات آن موسسه دربارهی الواح در طول سالهای پس از 1350 ادامه داشت، تا اینکه سرانجام در سال 1383 (2004) تعداد 300 لوح دیگر به موزهی ملی ایران ارسال شد.
انتهای پیام