عضو هیات علمی دانشکدهی هنر و معماری دانشگاه کاشان فرضیهی جدیدی را دربارهی خاستگاه سفال «زرینفام» مطرح کرد.
به گزارش خبرنگار سرویس تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، طبق گفتهی عباس اکبری تا کنون کشورهای عراق، مصر و ایران به عنوان خاستگاه «زرینفام» شناخته میشدند که بر این اساس چهار نظریه هم مطرح میشد اما تحقیقات انجام شده نشان میدهد که برخلاف آنچه تا به حال تصور میشد ایران بیشترین نقش را در ظهور و بروز «زرینفام» داشته است.
در این باره اکبری در مقالهای با موضوع بازنگری در نظریات ابداع لعاب لاستر به شیوه خمیره گلی (زرین فام)، در بخش جنبی نمایشگاه «سفالینههای زرین فام از دیروز تا امروز» توضیح داد: براساس مناطقی که تاکنون به عنوان خاستگاه «زرین فام» شناخته میشد، چهار نظریه شامل نظریهی مهاجرت، نظریهی تطبیقی نقوش، نظریهی استنادی تاریخها و نظریهی تعدد مراکز تولید، مطرح شدهاند، اما برای شناخت خاستگاه «زرین فام» بهتر است به جای بحث و چالش از طریق نظریات قبلی، به تاریخ اکتشاف پیگمنتهای(رنگدانه) لازم، برای ساخت «زرین فام» بپردازیم؛ که البته تا به حال به آن پرداخته نشده است.
او دربارهی فرضیهی جدید خود با عنوان «اکتشاف پیگمنتها» گفت: به دلیل نا آشنایی و عدم تجربههای عملی پژوهشگران قبلی، این نکتهی مهم نادیده انگاشته شده که کشف بعضی از ترکیبات نقره، به دانشمند ایرانی، محمد بن زکریای رازی منتسب است. همچنین این نکته نیز مورد توجه واقع نشده که او 10 سال از زندگی خود را در سدهی سوم هجری در عراق، با سمت ریاست یک بیمارستان به سر برده و در طول این مدت نیز که هم زمان با ساخت سفالینههای زرین فام عراقی است، به آموزش و پژوهش در خصوص مواد لازم برای سفالگری پرداخته است.
اکبری اظهار کرد: با آگاهی از این نکته تاریخی دست کم باید نقش زکریای رازی را در گسترش تنوع ترکیبات رنگی زرین فامها از سده سوم به بعد در نظر گرفت.
اکبری این مهم را به عنوان یکی از نتایج رسالهاش با عنوان «سهم کاشان در تاریخ سفال جهان اسلام» که در مقطع دکترای پژوهش هنر به راهنمایی دکتر یعقوب آژند در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران ارائه شده، مطرح کرده است.
به گزارش ایسنا، نمایشگاه «سفالینههای زرینفام از دیروز تا امروز» عنوان نمایشگاهی است با همکاری سفارت ژاپن، موزه ملی ایران و انجمن سفالگران ایران که در بخش اسلامی موزهی ملی ایران از تاریخ 13 تیرماه افتتاح شده و تا 2 مردادماه ادامه خواهد داشت.
در این نمایشگاه تعدادی از آثار «تاکو کاتو» و «کوبهای کاتو» سفالگران شهیر ژاپنی که سالهای زیادی از عمر خود را جهت باز تولید شیوهی زرین فام ایرانی سپری کردهاند نمایش داده میشود. همچنین تعدادی از آثار موزه ملی ایران و نیز ده سرامیست معاصر ایرانی، به نمایش گذاشته شده است. مجموعه آثار این نمایشگاه آثاری از نمونههای سنتی تا رویکردهای معاصر را ارائه میکند.
گفتنی است در بخشی از این نمایشگاه که کپیهایی از آثار سده 6 و 7 هجری و همچنین آثار معاصر با شیوه «زرین فام» است، تعدادی از آثار عباس اکبری هم به نمایش گذاشته شده است.
انتهای پیام