«کارشناسان معتقدند، پس از آنکه ارتش مصر نخستین رئیسجمهوری این کشور را که از طریق دموکراسی به قدرت رسیده بود، سرنگون کرد، آنکارا اصلیترین متحد خود را در این منطقه که از نظر سیاسی بسیار ضعیف و شکننده است، از دست داد.»
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، روزنامه تودی زمان - چاپ ترکیه- در گزارشی تحت عنوان "ترکیه با سرنگون شدن مرسی متحد اصلی خود در منطقه را از دست میدهد" مینویسد: «نیروهای مسلح مصر روز چهارشنبه محمد مرسی، رئیسجمهوری این کشور را پس از یک سال ریاست جمهوری سرنگون کرده، دولت موقت تشکیل داده، اجرای قانون اساسی را به صورت موقت به تعلیق درآورده و خواستار برگزاری انتخابات ریاست جمهوری زودهنگام شدهاند. مرسی این رویداد را یک "کودتای کامل" از سوی ارتش مصر اعلام کرد.
مهمت شاهین که واحد روابط بینالملل را در دانشگاه " گزی" در آنکارا تدریس میکند، میگوید: کودتای نظامی در مصر و به ویژه سرنگونی مرسی قطعا به سیاستهای خاورمیانه ترکیه لطمه وارد میکند. حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه قادر نخواهد بود تا همانند روابطش با مرسی، روابطی نزدیک با ارتش مصر برقرار کند.
محمد مرسی پس از انقلاب مصر که به دنبال قیام عمومی مردم این کشور در 25 ژانویه 2011 میلادی صورت گرفت، به عنوان نخستین رئیسجمهوری غیرنظامی مصر انتخاب شد. مرسی همچنین یکی از شخصیتهایی بود که در کنگره حزب عدالت و توسعه ترکیه که در سپتامبر سال گذشته میلادی برگزار شد، حضور یافت؛ این سفر به عنوان نشانهای بر روابط رو به رشد میان ترکیه و مصر تلقی شد.
اگرچه کارشناسان موافقند که سرنگونی مرسی یک صدمه بسیار بزرگ برای ترکیه است اما آنها همچنین مدعی شدند که حضور ارتش در مصر خیلی به طول نمیانجامد و آنها نهایتا در پاسخ به نیازهای مردم با شکست مواجه میشوند. مصر نقشی سرنوشتساز در جهان عرب ایفا میکند و به عنوان متحد اصلی ترکیه در این منطقه محسوب میشود.
اوزدم سانبرک، یکی از دیپلماتهای سابق و مفسر مشهور سیاست خارجی میگوید: این دوران گذار در مصر بسیار دشوار خواهد بود. اما این کودتا در مصر قطعا با شکست مواجه میشود چرا که کودتا راه حلی برای مشکلات اساسی مصر از جمله فقر، ناامنی و بیکاری نیست. اما متاسفانه تا زمانی که این کودتا شکست بخورد، مردم مصر و همچنین مردم منطقه از این روند لطمه میبینند.
وی ادامه میدهد: مصر برای ترکیه بسیار مهم است.
حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه که مقاماتش روابط بسیار نزدیکی با اعضای حزب اسلامگرای مرسی موسوم به "اخوان المسلمین" دارند، حمایت خود از مرسی را اعلام کرده و میگوید، سرنگونی مرسی به روشی غیردموکراتیک صورت گرفته است.
بیرول آک گون، کارشناسی از "موسسه تفکر استراتژیک" مستقر در آنکارا میگوید: غیرممکن است که انتظار داشته باشیم، روابط ترکیه و مصر که در دوران ریاست جمهوری مرسی توسعه یافته، از این لحظه به بعد نیز ادامه یابد. روابط مصر با ترکیه برای مرسی بسیار حائز اهمیت بود. برای ترکیه بسیار سخت خواهد بود تا همین حمایت را از ارتش مصر در رابطه با سیاستهای خاورمیانهاش دریافت کند. اگر این کودتا برای مدتی ادامه یابد، به سیاستهای ترکیه در این منطقه ضربه شدیدی وارد میشود.
آنکارا که به خاطر کمبود حمایت بینالمللی در حل مسائل منطقهای به ویژه جنگ داخلی سوریه که به آزمون بسیار سختی برای منطقه تبدیل شده، بسیار ناامید شده است، مصر را به عنوان شریک مهمی برای نقش نفوذی خود در جهان عرب تلقی میکند.
همزمان با موضعگیری مشابه مصر و ترکیه نسبت به جنگ داخلی سوریه در حوزه دیپلماتیکی و حمایت آنها از مخالفان سوری که تلاش میکنند تا بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه را سرنگون کنند، روابط مصر و ترکیه حتی در یک سال گذشته بسیار گستردهتر و نزدیکتر شده است.
این در حالی است که کارشناسان معتقدند که این رویدادهای اخیر در مصر، ترکیه را در موقعیت بسیار دشواری قرار میدهد.
یاشار یاکیش، وزیر امور خارجه سابق ترکیه و رئیس مرکز ارتباطات استراتژیک مستقر در آنکارا میگوید: این بیثباتی در مصر این مساله را برای ترکیه دشوار میسازد تا بتواند سیاست خود نسبت به سوریه را دنبال کند.
ناامنی و بیثباتی خاورمیانه در کمین ترکیه
با توجه به وضعیت آشفته در مصر، جنگ داخلی سوریه و ناآرامیهای سیاسی در عراق، کارشناسان هشدار میدهد که ترکیه نیز با این بیثباتی و ناامنی خاورمیانه مواجه میشود.
اوزدم سنبرک، دیپلمات سابق و مفسر مشهور سیاست خارجی میگوید: جهان عرب دشوارترین دوران را در تاریخ خود سپری میکند. این رویداد اخیر در مصر باعث پایان بهار عربی نمیشود. این روند در سالهای آتی در چندین کشور نوسان خواهد داشت. بنابراین ترکیه در آیندهای نه چندان دور با یک خاورمیانه بیثبات و ناامن رو در رو خواهد شد.
بهار عربی به طور غیرمنتظرهای در پایان سال 2010 میلادی آغاز شد و عواقب ناگواری در کشورهای همسابه به وجود آورد و منجر به سرنگونی دیکتاتورها در تونس، مصر و لیبی شد.
سانبرک همچنین مدعی است که این کودتای نظامی در مصر بیثباتی در این کشور را تشدید میکند؛ وضعیتی که بر کل منطقه تاثیر خواهد گذاشت.
برای ترکیه غیرممکن است تا با ارتش مصر همکاری کند
پس از سرنگونی محمد مرسی، عدلی محمود منصور به عنوان رئیسجمهوری موقت مصر سوگند یاد کرد که تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به عنوان رئیسجمهوری موقت مصر خدمت میکند.
سرنگونی مرسی در مصر از طریق یک کودتای نظامی به شدت از سوی مقامات ارشد ترکیه که این اقدام را غیرقابل قبول دانستند، مورد انتقاد قرار گرفته است.
یاسر یاکیش، وزیر امور خارجه سابق ترکیه میگوید: همکاری ترکیه با ارتش مصر غیرممکن است. دقیقتر این که همکاری با ارتش مصر کار درستی نیست. اما درست هم نیست که روابط با مصر به طور کامل قطع شود. ترکیه باید به صورت عملی در حفظ این روابط بکوشد اما باید مراقب باشد تا از این ارتش حمایت نکند؛ ارتشی که رئیسجمهوری مصر را که از طریق دموکراسی انتخاب شده بود، سرنگون کرده است.»
انتهای پیام